Morgunblaðið - 06.07.1996, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 6. JÚLÍ 1996 9
FRÉTTIR
EES er eins
og giillið búr
Hadar Cars, fyrrverandi viðskiptaráðherra
Svíþjóðar og þingmaður á Evrópuþinginu,
segir að EES-samningurinn sé líkastur
gullnu búri; margir kostir séu við aðild
en EFTA-ríkin hafi ekki áhrif á þær
*
ákvarðanir, sem teknar séu. Olafur Þ.
Stephensen ræddi við Cars.
HADAR Cars, fyrrverandi við-
skiptaráðherra Svíþjóðar og fulltrúi
hins frjálslynda Þjóðarflokks á Evr-
ópuþinginu, talaði i gær á hádegis-
verðarfundi Verzlunarráðs íslands.
í erindi sínu íjallaði hann um
reynslu Svíþjóðar af aðild að Evr-
ópusambandinu og vék einnig að
tengslum íslands við Evrópusam-
bandið.
Cars sagði í ræðu sinni að lýsa
mætti EES-samningnum sem búri,
sem EFTA-ríkih vtetu lokuð inni í(
vegna þess að þátl ættu ekki atih-
arta kosta völ en að samþýkkja
löggjöf EvrópusattibandsirlSj eh
hefðú fá tækifæri tii að hafa sömu
áhHf á hahá og fuilgild aðiidatriki
ESB.
„í raun má líkja EES við gullið
búr,“ segir Cars í samtali við Morg-
unblaðið. „Það eru margir kostir
við samstarfið fyrir EFTA-ríkin.
Þau hafa fijálsan aðgang að innri
markaði Evrópusambandsins og þar
fram eftir götunum. En EES-samn-
ingurinn er sífellt að taka breyting-
um. Nýjar ákvarðanir eru teknar
og ný löggjöf bætist stöðugt við
samninginn, ekki sízt á sviði sam-
keppnismála. Þungamiðjan í evr-
ópska efnahagssvæðinu er án nokk-
urs vafa Evrópusambandsmegin.
Ríkin, sem standa utan sambands-
ins en tilheyra EES, hafa rétt á að
koma sínum skoðunum á framfæri
áður en ákvarðanir eru teknar.
Formlega geta ríkin neitað að sam-
þykkja nýja EES-löggjöf, en þá eiga
þau á hættu að Evrópusambandið
beiti þau gagnaðgerðum. Þess
vegna geta ísland og Noregur, rétt
eins og Svíþjóð áður, í raun ekki
neitað að samþykkja EES-löggjöf.
Þannig verða EFTA-ríkin stöð-
ugt að kyngja ákvörðunum, sem
aðrir hafa tekið, Þetta er það, sem
ég á vlð þegar ég tala um búrj
mehh komast ekki út fyrir þær
ákvarðahifj sem aðrir taka. Áuðvit-
að eru þetta oftast góðar ákvarðan-
ir fyrir Noreg og Island. Þó geta
korriið Uþp ttiái, þár sem ESB-tíki
og EFTA-ríki hafa ólíka hagsmuni.
Þá myndi ég ekki útiloka að innan
ESB tækju menn meira tillit til
hagsmuna ríkja innan sambandsins
en þeirra, sem standa fyrir utan.
Það er þess vegna ákveðin
áhætta að standa utan ESB og í
mínum augum er það afar ánægju-
legt að Svíþjóð situr nú við borðið,
þar sem ákvarðanirnar eru teknar."
— Margir halda því engu að síð-
ur fram, að þótt einhver áhrif fylgi
aðild að ESB séu þau svo litil í til-
felli smáríkis á borð við ísland, að
þau skipti engu máli.
MörguHbiaðid/GöUí
HADAR Cars fiytur eriudí á fuudi Verzlunarráðs i gær og birt-
ist á skjá sjóuvárpsupptekuvéiar.
Sömu áhrif og Lúxemborg
„ísland myndi hafa sömu áhrif
og Lúxemborg. Lúxemborg er nú í
forystu Evrópusambandsins í þeim
skilningi að Lúxemborgari er for-
seti framkvæmdastjórnarinnar.
Eftir eitt ár, á afar mikilvægum
tíma í þróun Evrópusambandsins,
þegar afdrifaríkar ákvarðanir verða
teknar um framtíð þess, mun Lúx-
emborg sitja í forsæti ráðherraráðs-
ins líka. Eg held ekki að Lúxem-
borgurum finnist þeir vera valda-
lausir innan ESB. Þvert á móti telja
mörg af stærri ríkjunum að þeir
hafi alltof mikil áhrif.
Það má spyija á móti: ísland er
aðildarríki NATO, þar sem stór ríki
eiga einnig aðild. Ég hef samt á
tilfinningunni að íslendingum finn-
ist ekki þýðingarlaust að eiga aðild
að NATO, heldur hafi þeir áhrif
þar. Sem NATO-ríki getur ísland
haft jafnmikil eða meiri áhrif á
mótun öryggismála í Evrópu en ríki
á borð við Svíþjóð, sem er stærra
en ísland en er ekki í NATO. Aðild-
in skiptir máli.“
Langur
laugardagur
Útsölur
og götu-
leikhús
KYNJAVERUR úr Hinu húsinu
skemmta gestum og gangandi á
Laugaveginum eftir hádegi í dag
á löngum laugardegi. Verslanir við
Laugaveg eru með ýmiss konar
tilboð og sumar þeirra bjóða allt
að 50% afslátt, að sögn Eddu
Sverrisdóttur, formanns Lauga-
vegssamtakanna.
Ókeypis í bílastæðahúsin í
miðbænum
Edda segir að götuleikhús unga
fólksins úr Hinu húsinu setji
skemmtilegan svip á bæinn með
óvæntum uppákomum og séu
kaupmenn ánægðir með að fá það
til liðs við sig á lönghm laugardegi.
Verslanir við Laugaveg eru opn-
ar frá kl. 10 til 17 í dag og eru
sumarútsölur þegar hafnar í
nokkrum þeirra. Okeypis verður í
bílastæðahúsin í miðbænum á
löngum laugardegi og nóg pláss,
að sögll EddU, j,Svo spiliir það
heidur ekki fyHr að við fáum
óskaptega gott veðutj*1 segir Edda.
---------*-*-•--
Aldraðir
fálóð
BORGARRÁÐ hefur samþykkt að
veita Samtökum aldraðra fyrirheit
um lóð við Dalbraut 18-20.
Fyrirheitið um byggingarrétt-
inn er veitt með fyrirvara um að
Reykjavíkurborg áformi ekki að
standa að uppbyggingu eða rekstri
þjónustukjarna í húsinu eða á lóð
þess.
Auðvelda á starfsmönnum Landmælinga aðsetursskipti
Umhverfisráðherra segir
ákvörðunina endanlega
GUÐMUNDUR Bjarnason umhverf-
isráðherra segir að sér hafi verið
fullkunnugt um viðhorf starfsmanna
Landmælinga islands til hugsaniegra
flutninga stofnunarinnar til Akra-
ness. Þau hafi komið fram þegar
málið var kannað í tíð fyrri ráðherra
en einnig í heimsókn hans í stofnun-
ina í fyrra. Ráðherra segir ákvörðun
sína endanlega og vonast til að
starfsmenn útiloki ekki sjálfkrafa
þann möguleika að flytjast milli
byggðarlaga. Hann segir að ríkið og
Akranesbær muni leggja allt kapp á
að auðvelda aðsetursskipti með fyrir-
greiðslu m.a. um félagsþjónustu. Þá
verði haft samráð við stéttarfélög
um réttindi og skyldur starfsmanna.
Guðmundur segist ekki geta viður-
kennt að það hafi verið ókurteisi að
hafa ekki samráð við starfsmenn um
fyrirhugaða flutninga og gefa þeim
upplýsingar um málið fyrr. „Ég geri
mér grein fyrir að flutningar valda
mikilli röskun fyrir starfsmenn og
að fleiri en færri eru líklega óánægð-
ir í upphafi. Af þeirri ástæðu vissi
ég að þetta hlyti að vera ákvörðun
sem stjórnvaldið þyrfti að taka. Ég
hafði nokkuð Ijósar hugmyndir um
viðhorf starfsmanna en geri mér
vonir um að þau kunni að breytast.
Þó að ég hefði haldið fund mánuði
fyrr eða rætt þetta við starfsmenn í
vetur þá held ég að niðurstaðan hefði
orðið með svipuðum hætti.“
Opinberum starfsmönnum ber
að hlíta ákvörðun um flutning
Um þá gagnrýni starfsmanna að
óvissa ríki um réttindi þeirra og
skyldur segir ráðherra að ráðuneytið
muni koma til með að ræða þessi
mál nánar bæði við einstaklinga og
eins við stéttarfélög þeirra. „Á fund-
inum lagði ég áherslu á að sam-
kvæmt lögum er skýrt að opinberum
starfsmanni beri að hlíta því eða
sætta sig við það að starf hans sé
flutt til."
Ráðherra telur ýmsar tölur sem
nefndar hafa verið í tengslum við
kostnað vegna flutninganna ofreikn-
aðar. „Ég geri mér grein fyrir að
flutningur stofnunar kostar mikla
fjármuni en í þessu tilviki er fjármun-
um varið til að dreifa opinberri þjón-
ustu og fullnægja þeim viðhorfum
sem hafa verið mjög ríkjandi að ekki
sé nauðsynlegt að allar opinberar
stofnanir séu á höfuðborgarsvæð-
inu.“
Ráðherra kveðst að gefnu tilefni
vilja leiðrétta misskilning sem gætt
hefði í ummælum sínum í Morgun-
blaðinu á fimmtudag, sem starfs-
menn mótmæltu harðlega í gær, um
að enginn hafi andmælt flutningun-
um á fundi þar sem ákvörðun ráð-
herra var kynnt. Hann kveðst síður
en svo hafa farið á mis við óánægju
starfsmanna. Guðmundur segir að
ummælin hafi lítillega verið slitin úr
samhengi. Hann hafi fylgt ummæl-
um sínum eftir á fundinum með því
að segja að starfsmenn hefðu komið
sjónarmiðum sínum um að stofnun-
inni væri betur borgið í Reykjavík
en á Akranesi á framfæri. Hann
hafi aftur á móti fullyrt að enginn
fundarmanna hafi beinlínis lagt fram
fonnleg andmæli eða lýst yfir því
að hann vildi ekki flytja með stofnun-
inni.
UTSALA
TBSS
v neð
v
neðsl við
Dunhagn,
sími 562 2230
Opið virka daga
kl. 9-18,
laugardaga
kl. 10-14.
Útsalan hefst í dag
©ll II ©i ©) Laugavegi 70
Ötsala - útsðla Opið i dagkl. 10-16.
10-507. ðfsláttur Mörhin G—sími SB8 SS18
Hápur—heilsársDlpuf - sumatölpuf • Bílasfæði viö böðarvegginn •
Nú er sumar og sól!
20% afsláttur