Morgunblaðið - 06.07.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 6. JÚLÍ 1996 31
skammt fyrir sunnan hann endar
sjálfur Svartárdalur og fellur
Svartá niður í dalbotninn að aiistan
gegnum djúpt gil, Stafnsgil. Á eyr-
unum norðan við og austan við
árbugðuna stendur hin fræga
Stafnsrétt, sem áður var ein af
allra stærstu skilaréttum landsins.
Þangað kom á hveiju hausti mikill
fjöldi Skagfirðinga og Húnvetn-
inga, enda var þar oft glatt á hjalla
og stundum nokkuð sukksamt.
Margir söknuðu gömlu réttarinnar,
sem hlaðin var út torfi og grjóti,
en nýja réttin var vígð 14. septem-
ber 1978.
VIII.
Frá Bólstaðarhlíð suður á innstu
bæi í Svartárdal eru röskir 25 km,
en daldrögin ná langt á heiðar
fram. Upptök Svartár eru í allstóru
vatni er Áðalmannsvatn heitir, um
15 km sunnan byggðar, en Buga-
kvíslar koma um 15 km lengra
fram af heiði og sameinast Svartá
rétt austna við Aðalmannsvatn og
heita þar Svartárbugar, gamall
áfangastaður á Kjalvegi. Skiptist
vegurinn um ármótin og liggur
önnur leiðin niður í Mælifellsdal,
en hin um Litlasand_ ofan í Gil-
hagadal í Skagafirði. Úr Svartárdal
hefur verið farið á bifreið til Hvera-
valla. Steingrímur Davíðsson
(1891-1981), lengi skólastjóri á
Blönduósi, fór þetta fyrstur manna
10. júlí 1938.
IX.
Við hjónin réttum úr okkur við
Stafnsrétt, en sleppum fremsta
bænum, Fossum. Hann stendur í
Fossadal. Eftir dalnum rennur
Fossadalsá. Fossar eru fremsti bær
í Húnavatnssýslu, austan Blöndu,
um 60 km veg frá Blönduósi.
Svartá er góð laxveiðiá og hefur
verið reist myndarlegt veiðihús í
dalnum, á milli Gils og Fjósa. Sam-
kvæmt upplýsingum Veiðimála-
stofnunar voru 547 laxar skráðir í
veiðibók Svartár sumarið 1995. Það
var metsumar. Meðalveiði tímabilið
1974-1995 var 276 laxar.
X.
Eigi verður svo skilist við Svart-
árdal, að Sigurði frá Brún séu ekki
gerð frekari skil. Hann fæddist á
Brún 1898 og dó 1970. Hann samdi
fjórar bækur, „Einn á ferð og oft-
ast ríðandi“, „Stafnsættirnar", bók
um íslenska góðhesta, og tvær
ljóðabækur, „Sandfok'* (1940) og
„Rætur og mura“ (1955). Málfar
Sigurðar er með afbrigðum kjarn-
yrt, enda nam hann við Akureyrar-
skóla frá 1915-1919. Þannig hefst
inngangur Sigurðar að Stafnsætt-
unum (1964); „Framantil í Húna-
vatnssýslu eru bújarðir víðlendar
en ógreiðar umferðar, mætti því
búast þar við lélegum hestakosti
sökum þrælkunar í langræði og
torleiði, kann enda oft að hafa
fundist þar jaskaður klár, en ef þær
jarðir skal vel nytja er eitt hið nauð-
synlegasta í búi flugviljugur hestur
og dýrléttur, enda hafa sumir
bændur þar lengi átt góðhrossakyn,
nytsöm og fögur og haldið rækt
við.“
Nú er öldin önnur, bílvegur
ágætur fram að Fossum, og vil ég
hvetja alla ferðamenn að láta ekki
hjá líða að heimsækja dal þennan,
þetta eru röskir 50 km, klukkutími
fram og til baka. Jafnframt vona
ég að bændur í Svartárdal haldi
áfram að rækta góð hestakyn, þó
ekki væri nema í minningu Sigurð-
ar frá Brún. Við hjónin ökum nú
til baka í átt að Bólstaðarhlíð,
ákveðin í því að heimsækja Svart-
árdal sem allra fyrst aftur og þá
komast alla leið að Fossum.
Heimildir:
Landnáma, Hið ísl. fomritafélag, Reykjavik
1968. Landið og Landnáma, Haraldur Matt-
híasson, I. bindi, Örn & Örlygur. Árbók
Ferðafélags íslands, Húnavatnssýsla austan
Gljúfrár, 1964, eftir Jón Eyþórsson veður-
fræðing. Islands Kortlægning, Einar
Munksgaard, Kaupmannahöfn 1944. Þórir
Bergsson, endurminningar, Akureyri 1984.
Sigurður Jónsson frá Brún, Stafnsættimar,
POB Akureyri 1964. Guðfræðingatal eftir
Bjöm Magnússon, Reykjavík, 1976. Kenn-
aratal, V. bindi, Reykjavík 1988. Páll Kolka
læknir, Föðurtún, Reykjavík 1950.
JÓSEFÍNA MARSIBIL
JÓHANNSDÓTTIR
+ Jósefína Marsi-
bil Jóhanns-
dóttir fæddist á
Siglufirði 12. júní
1914. Hún lést á
Hornbrekku í Ól-
afsfirði hinn 28.
júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Jóhann
Kristinsson, f. 25.
nóvember 1883, d.
18. desember 1969,
og Sigríður Guð-
mundsdóttir, f. 31.
desember 1882, d.
18. febrúar 1965.
Önnur börn þeirra eru Vil-
hjálmur, f. 2. desember 1902,
d. 29. janúar 1978, Magnúss-
ína, f. 22. ágúst 1904, d. 11.
júní 1974, Kornelía, f. 1. júní
1907, Kristinn Júlíus, f. 18.
desember 1911, d. 25. febrúar
1986, Jóhann, f. 1913, lést átta
mánaða, Fannberg, f. 30. sept-
ember 1915, Sigurlína Ásta, f.
14. október 1917, Guðmundur
Gunnólf, f. 2. apríl 1920, d. 16.
júní 1940, Guðleif, f. 7. nóvem-
ber 1922, Maggý Helga, f. 26.
apríl 1924, og Gunnar, f. 6.
febrúar 1927.
Jósefína giftist Magnúsi
Guðmundssyni, útgerðar-
manni, f. 14. maí 1913, d. 7.
febrúar 1980. Þau
bjuggu á Ólafsfirði
allan sinn búskap.
Börn þeirra eru: 1)
Júlíus Fannberg, f.
8. október 1936, 2)
Sigurður, f. 15.
febrúar 1938,
kvæntur Ernu Sig-
urjónsdóttur, synir
þeirra eru Ingi og
Magnús, fyrir átti
Erna soninn Sigur-
jón. 3) Hildur, f. 7.
febrúar 1942, gift
Jóhanni Helgasyni,
börn þeirra eru
Helgi og Guðrún Pálína, fyrir
átti Hildur börnin Aðalbjörgu
og Magnús Guðmund með Öl-
afi Má Sigmundssyni. 4) Guð-
rún, f. 15. júní 1945, gift I.
Sigurði Björnssyni, þau skildu,
dætur þeirra eru Laufey
Marsibil, Sigríður Júlía og
Birna; gift II. Lárusi Sólberg
Guðjónssyni, börn þeirra eru
Karen Ósk og Magnús Guðjón.
5) Erla, f. 8. janúar 1947, gift
Bjarna Björnssyni, þau skildu,
synir þeirra eru Björn, Júlíus
og Eiður Gunnar. Barnabarna-
börnin eru sextán.
Útför Jósefínu fer fram frá
Ólafsfjarðarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku mamma, í huga mínum
muntu lifa sem góð og ástrík móðir.
Hafðu þökk fyrir allt. Guð varð-
veiti þig og pabba.
Erla Magnúsdóttir.
Hún elsku Massý frænka mín
lést að morgni 28. júní sl. Ég man
eftir Massýju, en það var hún allt-
af kölluð, frá því ég var barn. Á
hverju sumri þegar ég var lítil fór-
um við fjölskyldan til Ólafsfjarðar
og vorum þá alltaf hjá Massýju
og Magga, þó á fyrri árum hafi
húsrúm ekki verið mikið, þau með
stóra ijölskyldu og við nokkuð
mörg, en alltaf var tekið á móti
okkur og öllum komið fyrir. Massý
hefur alltaf skipað ákveðinn sess
í lífi mínu. Hún var ætíð þress og
blíð við okkur systkinin. Á heimili
Massýjar og Magga var mikið spil-
að á gítar og sungið, dætur þeirra
spila allar á gítara og syngja mik-
ið þannig að þar leiddist engum.
Eftir að ég fékk bílpróf þá héldum
við Helga systir mín áfram að fara
norður á hveiju sumri. Þá var fjör,
Massý hafði mjög gaman af að
spila. Á meðan Helga var yngri
spiluðum við Ludo frá morgni til
kvölds og svo seinna var spilaður
Kani eða Vist. Eftir að Maggi lést
hélt Massý heimili með Júlíusi syni
sínum. Á seinni árum hefur dregið
úr ferðum mínum til Ólafsfjarðar,
sérstaklega eftir að Sigríður systir
flutti til Reykjavíkur, en Massýju
hef ég þó hitt oft, bæði á ættarmót-
um og þegar hún hefur komið til
Reykjavíkur. Þegar þær systur,
Massý, Lína og stundum Gauja
hafa komið suður þá hefur verið
fjör heima hjá foreldrum mínum,
spiluð Vist langt fram á kvöld og
mikið hlegið. Hún Massý frænka
mín var kjarnakona. Um fermingu
gat hún ekki gengið vegna berkla,
hún náði sér þó upp úr þeim veik-
indum sem settu samt mark sitt á
hana því upp frá því var hún með
stífan háls og bak. Ekki kvartaði
hún og lét það ekki aftra sér frá
að gera það sem þurfti á stóru
heimili. Nú sl. vetur fékk hún heila-
blóðfall sem veikti hana mjög og
eftir það hefur hún verið á Horn-
brekku. Ég gleðst mjög yfir því
nú, að daginn áður en hún lést þá
fór ég ásamt Vivien að heimsækja
hana. Þó hún gæti ekki tjáð sig
þá þekkti hún okkur. Við ætluðum
að fara til hennar aftur morguninn
eftir, áður en við færum til Reykja-
víkur en hún dó áður en við kom-
umst til hennar.
Elsku Júlli, Siggi, Hildur,
Gunna, Erla og fjölskyldur ykkar
allra, við Addi vottum ykkur inni-
legustu samúð. Megi góður guð
hjálpa ykkur í sorg ykkar. Elsku
Massý frænka, hvíldu í friði.
Margrét.
Að morgni föstudagsins 28. júní
sl. var ég í veiði og fékk þær
hörmulegu fréttir að eina og besta
langamma mín væri dáin.
Dvaldi hún á Hornbrekku í Ól-
afsfirði vegna veikinda sem hún
átti við að stríða í nokkra mánuði.
Þetta var svo skrítið því amma var
alltaf svo hress og tilbúin til að
flakka milli staða í hvaða veðri sem
var.
Hún kom suður, flakkaði með
okkur í búðir og spilaði við okkur.
En síðan varð hún svo veik að
hún var flutt á Hornbrekku í Ólafs-
firði. Gat hún ekki heimsótt okkur
legur svo við reyndum að komast
sem oftast til hennar, en það var
bara svo skrítið að sjá hana rúm-
liggjandi, ömmu sem alltaf var svo
hress. Þegar við komum heim til
hennar er allt svo tómlegt því það
vantar ömmu. Svo gerðist það að
amma kvaddi okkur endanlega
föstudaginn 28. júní, 82 ára að
aldri.
Amma mín er dáin. Ég sakna
hennar sárt, því amma var svo
hress og kát, og öllum til sóma.
Hún var öllum svo góð.
Elsku amma, hvíl þú í friði. Þitt
langömmubarn,
Tinna Rögnvaldsdóttir.
Tuttugasta og áttunda júní sl.
vaknaði ég klukkan 6.45. Ég vakn-
aði við grátinn í mömmu. Ég hélt
að hún væri að gráta af því að
amma væri verri. Pabbi var að leita
að símanúmeri hjá einhveijum
ættingja okkar. Mér fannst það
örlítið skrítið, klukkan var tíu mín-
útur í sjö. Svo fór mamma fram
að hringja. Pabbi kom inn og ég
þóttist vera sofandi, en svo heyrði
ég mömmu segja að amma-hefði
dáið tuttugu mínútur yfir sex. Ég
reis snögglega upp og spurði pabba
hvort amma væri dáin. Pabbi ját-
aði því. Svo seig ég niður og hágr-
ét, ég var bara nýorðinn ellefu ára
og átti eina ömmu á lífi. Svo fór
ég fram í sófa til mömmu og ég
grúfði mig niður í fangið á henni
og grét. Svo fór ég aftur inn og
klæddi mig. Meðan ég klæddi mig
fór ég að hugsa um ömmu. Amma
vildi aldrei neitt vesen með sjálfa
sig, en það gegndi öðru máli með
aðra sem leið illa, amma vildi allt-
af vera að gera eitthvað fyrir aðra.
Svo var hún æðislega góð að spila,
sú besta sem ég þekki. Okkur leið
aldrei illa í návist hennar.
Amma átti heima í fallegu húsi
sem afi minn og synir hans byggðu,
húsið stóð að Vesturgötu 14 á
Ólafsfirði.
Karen Ósk og
Magnús Guðjón.
í dag verður jarðsungin frá Ól-
afsíjarðarkirkju hún amma okkar,
Massý, eins og hún var alltaf köll-
uð. Þegar við lítum til baka er
margs að minnast, góðar og
skemmtilegar minningar sem við
munum geyma með okkur. Það var
alltaf gott að koma til ömmu. Allt-
af átti hún nóg af góðgæti til að
stinga upp í litla munna og hún
gaf sér oft tíma til að spila við
okkur og kenndi okkur ýmislegt,
þótt hún hefði vafalaust nóg annað
að gera. Hún amma hafði alltaf
frá mörgu að segja og oft höfðum
við bræðurnir gaman af að sitja
hjá og hlusta, þegar hún var að
segja frá löngu liðnum atburðum,
því hún sagði svo skemmtilega frá.
Hin síðari ár, eftir að við fluttum
suður, kom hún oft þessa löngu
leið í heimsókn til okkar allra þar
og alltaf kom hún færandi hendi
eða stakk í lófana einum og einum
seðli og ekki bara í okkar. Svona
var hún amma.
Elsku amma, hafðu þökk fyrir
allt.við eigum eftir að sakna þín,
en trúum því að nú líði þér vel.
Guð geymi þig og afa.
Björn, Júlíus og Eiður
Gunnar Bjarnasynir.
JON ARNASON
+ Jón Árnason er fæddur á
Vestur-Sámsstöðum í
Fljótshlíð 16. júní 1899. Hann
dó 28. júní síðastliðinn á heim-
ili sínu. Var nýlega orðinn 97
ára gamall. Hann var sonur
hjónanna Árna Árnasonar frá
Kirkjulæk og Þórunnar Jóns-
dóttur frá Gijóta, en þau hófu
búskap sinn á Kirkjulæk en
fluttu að Vestur-Sámsstöðum
árið 1898. Jón giftist Guð-
rúnu Árnadóttur frá Hlíðar-
endakoti 14. nóvember 1930.
Guðrún var fædd 5. ágúst 1909
og dó 10. nóvember 1969. Börn
þeirra eru:_ Árni, Þórunn og
Guðríður Árný. Þau bjuggu
allan sinn búskap á Vestur-
Sámsstöðum og bjó Jón áfram
eftir lát konu sinnar til ársloka
1980. Þá tók Erla dótturdóttir
hans við búskap á jörðinni
Fyrir nær tveim vikum, þegar
ég heimsótti minn gamla vin,
frænda og fyrrum húsbónda á
sjúkrahúsið á Selfossi, var hann
helsjúkur, og við vissum báðir að
fundir okkar yrðu tæpast fleiri.
Langt var liðið síðan síðast og fund-
ir höfðu verið stijálir hin síðari ár.
Þrátt fyrir það hafði vináttuvegur-
inn ekki „vaxið hrísi og háu grasi“.
Enn var hann jafngreiður og hann
hefur ávallt verið, síðan ég réðst
ásamt Guðmundi sambýlis-
manni sínum. Jón hafði þá
búið í 50 ár. Jón fór ungur að
vinna eins og hans kynslóð.
Faðir hans var mikill jarða-
bótamaður og valdi hann Jón
til að vinna með sér við að
jafna til í flögunum með hesta-
reku og leggja þökurnar niður
aftur. Hann fór til sjós og var
á togurum, einnig var hann í
fiskvinnslu í landi í Vest-
mannaeyjum nokkrar vertíðir.
Hann var einn af máttar-
stólpum Kirkjukórs Fljótshlíð-
ar, hann var fyrsti formaður
kórsins eftir að kórar Hlíðar-
enda- og Breiðabólsstaðar-
sókna voru sameinaðir.
Útför Jóns fer fram frá
Breiðabólsstaðarkirkju í
Fljótshlíð í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
vikapiltur til hjónanna Guðrúnar og
Jóns í vesturbænum á Sámsstöðum.
Þá stóð reisulegur bærinn hæst í
hlíðinni og framundan var eitt af
stærstu sléttu túnum á landinu. Það
tún hafði Árni Árnason bóndi slétt-
að með aðstoð bamanna sinna sex,
með handverkfæri ein að vopni.
Fegurra bæjarstæði en það sem
Sámsstaðabærinn stóð á er varla
til. Þar er bærinn líka staðsettur í
huga mér þegar ég rifja upp minn-
ingar frá fjómm æskusumrum fyrir
sex áratugum. Minningar um sum-
ur, sem geyma margar af björtustu
og bestu minningum æskunnar.
Hvað var það sem gerði okkur
unglingunum, sem „vorum í sveit“
á Sámsstöðum, dvölina svo minnis-
stæða, að við bundumst ævilöngum
vináttuböndum við húsbændurna
og svo börn þeirra?
Vinna var hluti af sumardvöl-
inni, ef á lá gat vinnutíminn orðið
langur og stundum fylgdi vinnunni
nokkur vosbúð, því hlífðargallar
höfðu ekki verið fundnir upp. Hæfi-
leg þreyta og vosbúð voru þá hluti
af sumardvöl unglinga í sveit og
töldust til manndómsrauna. En þær
minningar frá Sámsstöðum, sem
hæst ber, eru minningar um sól-
skinsdaga, útreiðatúra um helgar í
glöðum hópi ungmenna og um-
hyggja með fijálslegu viðmóti hús-
ráðenda, sem kunnu að vekja með
okkur ungmennunum vitund um að
við værum líka menn. Um þetta
voru þau hjón bæði jafnsammála
og samhent og flest annað.
Jón ól allan aldur sinn á Sáms-
stöðum, nær heila öld. Þar fæddist
hann og ólst upp með sex mann-
vænlegum systkinum, á menningar-
heimili þar sem sönglistin réð ríkj-
um, þegar hversdagsstritinu var
sleppt.
Að Sámsstöðum flutti Jón konu
sína, Guðrúnu Árnadóttir frá Hlíð-
arendakoti, en þær Hliðarendakots-
systur töldust þá með glæsilegustu
kvenkostum í Fljótshlíðinni. Þau
Guðrún eignuðust þijú mannvænleg
börn og að Guðrúnu látinni bjó Jón
með dætrum sínum, þar til dóttir
Þórunnar tók við búinu ásamt
manni sínum.
Ævikvöldið var langt en kyrrlátt
og gott í skjóli umhyggjusamra
dætra.
Jón var hár maður vexti, fríður
sýnum og gjörvilegur. Hann sóttist
ekki eftir vegtyllum, en helgaði fjöl-
skyldu sinni og jörðinni krafta sína.
Slíkir menn hljóta sjaldan orður eða
titla. Þeir þurfa þess ekki, því veg-
semd þeirra býr í þeim sjálfum. Það
eru forréttindi að hafa átt vináttu
mannsins Jóns á Sámsstöðum.
Við hjónin sendum börnum hans
og fjölskyldum þeirra innilegar
samúðarkveðjur.
Árni Björnsson.
Sérfntðingar
í hlóniaskroyliiiguni
vii> »11 takkilæri
Skólavörðustíg 12,
á liorni Bergstadastrætis,
sími 19090