Morgunblaðið - 20.07.1996, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(S>CENTRUM.IS / AKUREYRI: IIAFNARSTRÆTI 85
LAUGARDAGUR 20. JÚLÍ 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/RAX
Menningarborg
Evrópu 1996
Tónverk
Hauks
frumflutt
SVIÐSVERKIÐ Pjórði söngur
Guðrúnar verður frumflutt í
Kaupmannahöfn næstkom-
andi miðvikudag, 24. júlí, en
öll tónlist verksins er eftir
Hauk Tómasson tónskáld. Að
uppfærslunni stendur Opera
Nord en um er að ræða um-
fangsmesta viðburðinn sem
boðið verður upp á í Menning-
arborg Evrópu 1996.
Uppsetningin mun kosta um
átta milljónir danskra króna
eða tæpar 90 milljónir ís-
lenskra króna. Er hún svo
dýr, viðamikil og flókin að
ekki varð ljóst fyrr en um síð-
ustu áramót að af henni gæti
orðið en hugmyndin að upp-
setningunni var kynnt Hauki
fyrir þremur árum.
■ Ragnarök/B16
Ferðafélag Islands
Kærir til um-
boðsmanns
FERÐAFÉLAG íslands hefur
ákveðið að kæra til umboðsmanns
Alþingis þann úrskurð Guðmundar
Bjamasonar umhverfisráðherra að
aðalskipulag Hveravalla heyri undir
Svínavatnshrepp.
Jónas Haraldsson lögmaður
Ferðafélags íslands segir að félagið
sætti sig ekki við þá niðurstöðu
umhverfisráðherra sem fram kemur
í úrskurðinum. „Að okkar mati eru
ýmsir efnislegir annmarkar og
formgallar_ á úrskurði umhverfis-
ráðherra. í hreinskilni sagt tel ég
að þarna hafí verið reynt á klaufa-
legan hátt að færa rök að fyrirfram
ákveðinni niðurstöðu."
Jónas segir að félagið telji það
auðfamari leið að senda kvörtun til
umboðsmanns Alþingis en að fara
með málið fyrir dómstóla. Hann
segir þó að mikið álag sé á umboðs-
manni og gera megi ráð fyrir að
úrskurðar hans verði ekki að vænta
fyrr en eftir eitt ár.
■ Hveravellir/4
KRAKKARNIR í Vinnuskóla
Reykjavíkur gerðu sér glaðan
dag í gær er þeir héldu upp á
„vertíðarlokin“, en vinnu lauk
fyrir fullt og allt þetta sumarið
um hádegi í gær. Meðal annars
voru haldnar grillveislur víða.
Til dæmis fréttist af einum hund-
GUÐMUNDUR Gylfi Guðmundsson,
hagfræðingur ASI og fulltrúi neyt-
enda í sexmannanefnd, segir að
samningar, sem bændur hafi gert
undanfarnar vikur við verslanir og
sláturleyfíshafa um kjötsölu, feli í
sér brot á búvörulögum. Hann segir
að bændur vilji viðhalda opinberri
verðlagningu á kjöti en víkja frá
henni þegar þeim hentar.
Bændur hafa á undanförnum vik-
um gert a.m.k. fjóra samninga við
afurðastöðvar, auk þess sem bændur
í Húnavatnssýslu hafa gert sér-
stakan samning við Hagkaup um
sölu á lambakjöti.
„Ég sé ekki betur en þessir samn-
ingar allir feli í sér brot á lögum um
Vertíðarlok
Vinnuskólans
rað manna hópi uppi í Heiðmörk,
enda viðraði ágætlega til útiveru
á höfuðborgarsvæðinu í gær eft-
framleiðslu, verðlagningu og sölu á
búvörum. Þetta var til umræðu í
sexmannanefnd í gær [fimmtudag]
og menn voru þar sammála um að
þetta væri ekki löglegt. Samkvæmt
lögunum ber nefndinni að ákveða
verð á lambakjöti og hún getur ekki
vikið frá því. Fulltrúar bændá í
nefndinni mega að vísu koma með
tillögu um að annað verð á lamba-
kjöti gildi áður en eiginleg sláturtíð
hefst, en það hafa þeir ekki gert og
mér skilst að þeir ætli ekki að gera
það.
Það sem snýr að fimmmannanefnd
eru viðskipti afurðastöðva og smá-
sala og mér sýnist að Hagkaups-
samningurinn brjóti einnig laga-
ir vætutíð. Aldrei hefur verið
jafnmikil ásókn í unglingavinn-
una og nú, en rétt til starfa höfðu
14 til 16 ára unglingar. Magga
og Vera, sem hér sjást, voru í
sólskinsskapi í unglingavinnunni
o g brostu breitt fyrir ljósmynd-
ara Morgunblaðsins.
ákvæði sem gilda um fímmmanna-
nefnd. Vandamálið er að það er eng-
inn aðili sem vill taka að sér að fram-
fylgja lögunum. Samkeppnisstofnun
hefur t.d. neitað að sjá um að fylgja
þeim eftir.“
Lögin úrelt
Guðmundur Gylfi sagði að bændur
hefðu í gegnum tíðina viljað halda í
lögunum ákvæðum um að sexmanna-
nefnd bæri að ákveða verð á búvör-
um. Þeir notuðu verðið sem viðmiðun
og gæfu afslætti frá því eins og þeim
hentaði. Þetta hefði lengi verið
stundað varðandi verðlagningu á
eggjum og kjúklingum og nú væri
þetta að færast yfir í lambakjötið,
Islenskajárn-
biendiféiagið hf.
Hagnað-
ur 394
milljónir
ÍSLENSKA járnblendifélagið hf. á
Grundartanga skilaði alls um 394
milljóna króna hagnaði fyrstu sex
mánuði ársins. Þetta er rösklega
tvöfalt meiri hagnaður en á sama
tímabili í fyrra þegar hagnaðurinn
nam um 188 milljónum. Má fyrst
og fremst rekja það til hagstæðrar
þróunar verðs á kísiljárni á heims-
markaði.
Að sögn Jóns Sigurðssonar fram-
kvæmdastjóra íslenska járnblendi-
félagsins hefur verð á kísiljárni
haldist stöðugt það sem af er ár-
inu, framleiðslan verið nálægt
fyllstu afköstum og salan gengið
vel. Var velta á fyrri árshelmingi
miðað við fob-verð seldra vara um
2.112 milljónir.
Fyrirtækið hefur nú gjaldfært
eftirstöðvar þess afsláttar sem
Landsvirkjun veitti því á erfiðleika-
árunum 1993-1994. Þá hafa hlut-
hafar fengið greiddar 187 milljónir
króna í arð vegna ársins 1995.
nema hvað að þessu sinni væru
bændur að semja um hærra verð í
tiltekinn tíma.
„Bændurnir vilja halda ! þessi úr-
eltu lög og síðan nota þau eins og
þeim sýnist. Þeir fara út fyrir þau
þegar þeim hentar, hvort sem það
er til hækkunar eða lækkunar, en
við, fulltrúar neytenda, stöndum
varnarlausir gagnvart þeim.
Við erum að sjálfsögu ekki á móti
því að þessir samningar séu gerðir,
en við bendum bara á að lögin leyfa
þetta ekki. Annað hvort verður að
breyta lögunum eða bændur verða
að hætta að gera svona samninga,"
sagði Guðmundur Gylfi.
Rösklega/12
Samningar bænda við verslanir eru ólöglegir að mati hagfræðings ASÍ
Alþýðusambandið segir
bændur bijóta búvörulög
39 punda
lax úr
Reynisvatni
GRÉTAR Sigþórsson byrjar
feril sinn sem laxveiðimaður
glæsilega. í gær var hann við
veiðar í Reynisvatni og beitti
flugu. Eftir stutta stund beit á
hjá honum 39 punda lax, sem
hann landaði. Þetta er fyrsti
laxinn sem Grétar veiðir, en
hann er aðeins 12 ára gamall.
Laxinn er einn nokkurra stór-
laxa sem fiskeldisstöðvar
slepptu í vatnið.
Morgunblaðið/Golli
Súðavík fær 166
milljónir úr ríkissjóði
RÍKISSTJÓRN íslands samþykkti
á fundi sínum í gær að framlag
ríkissjóðs til Súðavíkur vegna upp-
byggingar þar eftir náttúruhamfar-
ir á síðasta ári næmi 166 milljónum
króna.
Að sögn Ólafs Davíðssonar, ráðu-
neytisstjóra í forsætisráðuneytinu,
samþykkti ríkisstjórnin strax eftir
snjóflóðin í janúar í fyrra að greiða
fyrir þeim framkvæmdum sem
þyrfti að fara í til að endurreisa
byggð í Súðavík, m.a. gatnagerð.
Ríkissjóður veitti sveitarfélaginu
bráðabirgðalán til að geta hafið
framkvæmdir en þeim verður lokið
á þessu ári.
Nú liggur kostnaður við þessar
framkvæmdir fyrir og nemur hann
að sögn Ólafs um 175 milljónum
króna.
Á síðasta ári veitti Bjargráða-
sjóður 8,5 milljóna króna styrk til
framkvæmdanna og verður það sem
eftir stendur, eða um 166 milljónir
króna, greitt úr ríkissjóði.
Að sögn Ólafs verður leitað heim-
ildar Alþingis á fjáraukalögum í
haust fyrir fjárframlaginu.