Morgunblaðið - 21.08.1996, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 21. ÁGÚST 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Banaslys í umferðinni orðin sex í ár
Uppsteypa nýrrar álversbyggingar í Straumsvík gengur vel
Aðeins ungmenni
hafa beðið bana
SEX íslendingar hafa beðið bana
í jafn mörgum umferðarslysum í
ár. Eingöngu ungmenni hafa látist
í þessum slysum samkvæmt upp-
lýsingum frá Umferðarráði, þar
af fimm sautján ára og yngri en
einn var 27 ára. Fimm karlar og
ein kona eru í þessum hópi.
„Það er mjög sláandi staðreynd
að þeir sem beðið hafa bana í
umferðinni skuli allir vera svona
ungir,“ segir Örn Þorvarðarson hjá
Umferðarráði. Hann segir vissu-
lega geta verið um tilviljun að
ræða en einnig verði að taka tillit
til þess að akstursreynsla eða öllu
heldur reynsluleysi geti verið
áhrifaþættir.
Mörg banaslys síðla árs
Örn segir alltaf mjög erfitt að
lesa í tölur um fjölda látinna í
umferðinni hér þar sem um sé að
ræða lágar tölur sem séu sveiflum
háðar. I fyrra létust 24 í umferðar-
slysum og er það nærri meðaltali.
Öm segir að þá hafí 13 látist á
fyrstu átta mánuðum ársins en
síðan hafí 10 látist á aðeins tveim-
ur mánuðum.
Vestfirskur skelfiskur hf. á Flateyri
Sott um áframhald-
andi greiðslustöðvun
FORSVARSMENN Vestfírsks
skelfísks hf. funduðu með lánar-
drottnum í gær þar sem þeim var
gerð grein fyrir stöðu félagsins.
Fyrirtækinu var veitt þriggja
vikna greiðslustöðvun fyrir
skemmstu og eftir rúma viku sæk-
ir fyrirtækið um áframhaldandi
greiðslustöðvun til þriggja mán-
aða. Skuldir fyrirtækisins nema
253 milljónum króna.
Einar Oddur Kristjánsson,
stjórnarformaður Vestfírsks skel-
fisks, segir að greiðslustöðvunar-
tíminn verði notaður til þess að
reyna að semja við lánardrottna
sem einkum eru opinberir sjóðir.
Starfsemi fyrirtækisins
stöðvaðist þegar skip þess, Æsa
ÍS, fórst í Arnarfirði í júlí. Fyrir-
tækið er að leita að nýju skipi.
Einar Oddur segir að reynsla fyrir-
tækisins af rekstrinum sé sú að
til þess að tryggja rekstraröryggið
og stækka það hafsvæði sem hægt
er að sækja á sé mjög æskilegt
að keypt verði stærra skip í stað
Æsu.
Morgunblaðið/Kr.Ben.
Byggingin
4 vikum
á undan
áætlun
UPPSTEYPA nýrrar álversbygging-
ar ÍSAL í Straumsvík gengur sam-
kvæmt áætlun og gott betur, að
sögn Gunnlaugs Kristjánssonar,
framkvæmdastjóra tæknisviðs hjá
verktakafyrirtækinu Álftárós hf.
Gunnlaugur segir að framkvæmdir
við uppsteypu byggingarinnar hafí
hafist í febrúar en séu nú langt
komnar.
Lokið hefur verið við að steypa
botnplötur og undirstöðu byggingar-
innar. Um þessar mundir er unnið
við að steypa undirstöður undir ker
álversins. „Þetta gengur glimrandi
vel,“ sagði Gunnlaugur í gær. „Við
erum u.þ.b. fjórum vikum á undan
áætlun og raunar átta vikum á und-
an upphaflegri áætlun. Við erum
búin með 85% af verkhluta okkar
sem er stærsti verkþátturinn í bygg-
ingu nýja álversins. Við gerum ráð
fyrir að verklok verði um mánaða-
mótin október - nóvember," sagði
hann.
Uppsetning stálvirkis hafin
ístak hf. hefur samhliða uppsteyp-
unni hafið annan verkþátt sem er
uppsetning stálvirkis og klæðning
þess. Auk þessara verkþátta verða
fjölmörg hliðarverk unnin. Gunn-
laugur segir að á meðal verkefna
séu stækkun steypuskála, bygging
þurrhreinsistöðvar og steypustöðvar
og lagning raflagna.
Á myndinni sést nýi kerskálinn.
límm
' íf-' ■ ; J 'ir^ ^,nrn^_ | r wwwt.
MEÐ blaðinu í dag fylgir fjög-
urra síðna auglýsingablað frá
BYKO.
Innflytjendur íhuga að höfða skaðabótamál vegna vörugjalds
Bíða niðurstöðu
EFTA-dómstólsins
INNFLYTJENDUR hafa rætt um
að höfða skaðabótamál á hendur
íslenzka ríkinu vegna fram-
kvæmdar á innheimtu og álagn-
ingu vörugjalds hér á landi 1. jan-
úar 1994 til 1. júlí síðastliðins, en
Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) telur
að á þessu tímabili hafí löggjöf
um vörugjald brotið samninginn
um Evrópskt efnahagssvæði.
Menn hyggjast þó bíða niðurstöðu
Bóklestur, bókakaup og geisladiskanotkun
Lest þú
bækur?
17,0%
Spilar þú
geisla-
diska?
Hve margar bækur lastu á
síðast liðnum 12 mánuðum?
Hve margar bækur keyptir þú
í bókaklúbbum á s.l. 12 mán.?
Hve margar bækur keyptir þú
í bókaverslunum s.l. 12 mán.?
Meðal- Staðal-
fjöldi frávik
V
2,9
4,5
5,3
Hve oft spilar þú geisladiska?
Svo til
daglega
23,5%
Nokkrum Vikulega-
sinn. í viku hálfsmán. Sjaldnar Aldrei
I I
Erlend tónlist
íslensk tónlist
Popp, rokk
Klassísk tónlist
Jazz, blues
NEYSLUKÖNNUN FÉLAGSVÍSINDASTOFNUNAR 1996. Úrtak 1.200 manns, 882 svöruðu.
ÞYÐI neyzlukönnunarinnar, þ.e. sá hópur þjóðarinnar sem úrtakið var tekið úr.eru allir Islendingar
á aldrinum 14-80 ára. Þetta eru 185.173 einstaklingar, samkvæmt uppiýsingum frá Hagstofu Isl.
Hvert prósentustig í könnuninni samsvarar því um 1.850 manns. Taka verður tillit til skekkjumarka,
sem eru á niðurstöðum í könnun sem þessari, þegar prósentustig eru umreiknuð í mannfjölda.
málsins fyrir EFTA-dómstólnum.
ESA hefur kært ísland til
EFTA-dómstólsins vegna málsins.
Björn Friðfínnsson, eftirlitsfulltrúi
hjá ESA, sagði í Morgunblaðinu í
gær að málinu yrði ekki lokið með
öðrum hætti en í réttarhaldi fyrir
dómstólnum, annaðhvort með
dómi eða með sátt.
Birgir Ármannsson, lögfræð-
ingur Verzlunarráðs íslands, segir
að allmargir félagsmenn ráðsins
hafí rætt þann möguleika að höfða
mál á hendur ríkinu vegna þess
ástands, sem ríkti í tvö og hálft
ár eftir samþykkt EES-samnings-
ins, eða þar til lögum um vöru-
gjald var breytt nú í sumar. „Ég
þykist vita að þessi viðbrögð Eftir-
litsstofnunar EFTA nú verði til
að ýta undir þessar umræður,"
segir Birgir.
Krafa vegna ofgreidds
gjalds eða fjárbindingar
ESA telur að tvö atriði í þáver-
andi löggjöf um vörugjald hafi
brotið samninginn; annars vegar
að finna grundvöll vörugjalds með
því að áætla 25% heildsöluálagn-
ingu á innfluttar vörur, í stað þess
að miða við raunverð eins og þeg-
ar um innlenda framleiðslu er að
ræða, og hins vegar að innlendum
framleiðendum hafí verið veittur
frestur á greiðslu gjaldsins, en
ekki erlendum.
Birgir segir að annars vegar
geti heildsalar gert bótakröfur á
hendur ríkinu þar sem þeir hafí
ofgreitt vörugjald vegna áætlunar
heildsöluálagningar. Hins vegar
sé spurning hvernig innflytjendur
meti það óhagræði, sem þeir hafi
orðið fyrir vegna fjárbindingar,
sökum þess að þeir hafí orðið að
greiða vörugjaldið strax við tollaf-
greiðslu, en ekki fengið gjaldfrest.
Menn muni skoða þennan flöt,
þótt flóknara sé að meta tjón
vegna fjárbindingar.
„Miðað við það, sem ég hef
skoðað í þessu máli, ættu að vera
talsverðar líkur á að menn geti
sótt bætur vegna þessarar löggjaf-
ar, sem stríddi gegn samningnum
um Evrópska efnahagssvæðið,"
segir Birgir.
Gjaldið greitt
með fyrirvara
Kristmann Magnússon,
stjómarformaður Pfaff hf., segir
að margir innflytjendur bíði niður-
stöðu málsins fyrir EFTA-dóm-
stólnum. Flestir hafi þeir sent
tollayfírvöldum bréf um að öll
vörugjöld, sem þeir greiddu eftir
gildistöku EES-samningsins, væru
greidd með fyrirvara um réttmæti
álagningar. „Við erum enn með
þann möguleika opinn að fara
fram á skaðabótagreiðslur eða
endurgreiðslu á ofgreiddu vöru-
gjaldi. Við erum búnir að hafa það
mikil óþægindi af þessu, að ég
vorkenni fjármálaráðherra ekki að
hafa dálítil óþægindi líka,“ segir
Kristmann.
Læknadeilan
Nýr fundur
á föstudag
SAMNINGAFUNDI heimilislækna
og samninganefndar ríkisins lauk í
gærkvöldi án þess að þokast hefði
í samkomulagsátt. Hefur annar
fundur verið boðaður á föstudag.
Gunnar Björnsson, varaformaður
samninganefndar ríkisins, segir lín-
ur hafa skýrst um margt, einkum
hvar mörkin liggi á milli deiluaðila,
þótt lítt hafi miðað.
„Mörkin lágu kannski fyrir áður
en þau eru orðin skarpari og ég er
ekki bjartsýnn um lausn á næstu
dögum, miðað við óbreyttar for-
sendur. Læknar setja kröfur sínar
fram með ákveðnum hætti og þeir
eru kannski heldur kröfuharðari en
aðrir. Það sem þeir eru að fara fram
á er langt umfram það sem aðrir
hafa farið fram á, við könnumst
ekki við að orðið hafi svo mikill
munur á milli þeirra og annarra
stétta,“ segir hann.
Báðir þurfa að slaka
Gunnar Ingi Gunnarsson, for-
maður samninganefndar lækna,
segir að á fundinum hafí verið far-
ið yfír flest það sem hefur verið til
umræðu frá upphafi viðræðna.
„Mér fínnst menn skilja stöðuna
betur núna en nokkru sinni þannig
að nú ríkir meiri skilningur en ég
hef numið áður, sem mér finnst
jákvætt," segir hann.
Hann segir að haft verði sam-
band við félagsmenn i Félági ís-
lenskra heimilislækna til að greina
þeim frá stöðu mála fyrir fundinn
á föstudag. Hann voni að samninga-
nefnd ríkisins vinni ákveðna heima-
vinnu á sama tíma, en þó sé ljóst
að báðir aðilar verði að hittast til-
búnir til að slaka á afstöðu sinni,
eigi árangur að nást.