Morgunblaðið - 25.08.1996, Síða 20

20 SUNNUDAGUR 25. ÁGÚST 1996
MORGUNBLAÐIÐ
GOÐRARVONARHOFÐI - TROLLASKAGI - 3. AFANGI
LÍF og fjör ríkir á markaðinum í Lilongve.
Það hefur orðið nokkurt
hlé á pósti frá íslensku
fjölskyldunni sem ekur
nú norður Afríku áleiðis
til Tröllaskaga fyrir
norðan. Við skildum
síðast við þau Friðrik
Má Jónsson, konu hans
Birnu Hauksdóttur og
börn þeirra Andra
Fannar, Stefán Hauk
og Rannveigu hér í
sunnudagsblaðinu
7. júlí sl. Þá lá leiðin
gegnum Zimbabwe
og Zambíu, og Malawi
var á næsta leiti.
VFIÐ komum til Lilongwe,
höfuðborgar Malawi,
• seint á föstudagskvöldi
og tróðum okkur strax
uppá starfsmann Þróunarsam-
vinnustofnunar íslands, Ásgerði
Kjartansdóttur, sem þar vinnur.
Hún tók okkur með kostum og
kynjum en segja má að þar höfum
við notið sannrar ísfírskrar gest-
risni þá fjóra daga sem við stopp-
uðum í Lilongwe. Annar íslending-
ur vinnur einnig í Lilvongwe,^ en
það er vatnalíffræðingurinn Árni
Helgason. Þó svo að mikið væri
að gera hjá þessum starfsmönnum
ÞSSÍ gáfu þau sér samt tíma til
að vera okkur innan handar við
að skoða borgina.
Við m.a. skoðuðum útimarkað-
inn í Lilongwe sem er einstök upp-
lifun. Mannmergðin þar er yfir-
þyrmandi og ægir þar saman öllu
milli himins og jarðar, gaggandi
hænum, útgengnum skóm, græn-
meti og þurrkuðum smáfíski, kóp-
eruðum hljóðsnældum o.s.frv. Það
virtist vera nóg að menn hefðu
nokkra óhijálega tómata til sölu
til að teljast hluti af viðskiptalífínu
og hafa rétt á sölubás. Þarna voru
líka töfralæknar sem buðu fólki
bót meina sinna gegn vægu verði.
Rannveig hafði verið að kvarta um
eymsli í hálsinum en henni batnaði
skyndilega þegar móðir hennar
bauðst til að kaupa tíma hjá einum
doktomum.
Varahlutadeildin var einnig
kostuleg en ekki þætti íslenskum
jeppamönnum traustvekjandi að
kaupa þar hjólalegur, sem lágu
umbúðalausar í sandinum. Er þar
líklega komin skýringin á því
hversu algengt er að maður keyri
fram á bilaða bíla á þjóðvegum
landsins. Skemmtilegt var að
skoða blikksmiðjuna á markaðn-
um, en þar sátu menn og slógu til
ílát af öllum hugsanlegum gerðum,
garðkönnur, föt, brúsa og vaska-
föt. þar voru engir valsarar notað-
ir, aðeins kúluhamarinn og þolin-
mæðin. Hjartveikt fólk skal hins-
vegar varað við að ganga framhjá
tónlistarbásunum þar sem afrísk
tónlist ryðst úr rifnum hátölurum
af ójarðneskum styrk. Markaðir
af þessu tagi setja skemmtilegan
svip á mannlífið og gott er að
kaupa þar grænmæti og ávexti en
kjöt skyldi ekki kaupa þar nema
þá að menn séu mjög hugaðir eða
þá mjög heimskir.
Malawivatn
Eftir að hafa slappað af í Lil-
ongwe í nokkra daga var kominn
fiðringur í mannskapinn og ákveð-
ið var að halda niður að Malawi-
vatni. Við höfðum fengið afnot af
bústað við Monkey Bay og eftir
að hafa fengið nákvæmar leiðbein-
ingar hjá Arna Helga var lagt af
stað. Við ókum eftir mjög góðum
vegi (malbikuðum) í fjóra tíma; lið-
aðist vegurinn um tilkomumikið
landsvæði, hæðótt og skógi vaxið.
Alstaðar meðfram veginum voru
spildur þar sem maís er ræktaður
en hann er uppistaðan í fæðu
Malawa eins og fólks um alla sunn-
anverða Afríku. Það er betra að
vera vel vakandi við stýrið þegar
keyrt er í þessu landi, því að mik-
ið er um gangandi vegfarendur og
menn á reiðhjólum á þjóðveginum
en landið er mjög þéttbýlt.
Malawi er svipað að stærð og
ísland en íbúafjöldi er um 10 millj-
ónir. Alstaðar eru sölubásar eða
markaðir meðfram veginum og
gerðum við þá skyssu að stoppa
við einn slíkan til þess að kaupa í
matinn en það hefðum við betur
látið ógert. Sölumennirnir þyrptust
að bílnum og svo mikill var ákafínn
í þeim að nokkrir voru komnir
uppá húddið með varninginn sinn.
Kálhausum og eggjum var troðið
innum gluggana hjá okkur og þeg-
ar við loks komumst af stað vorum
við með matvæli til fjögurra vikna
í bílnum.
Þegar um 70 km voru eftir til
Monkey Bay keyrðum við ein-
hverra hluta vegna útaf kortinu
sem Árni hafði dregið upp fyrir
okkur og fórum inná skógartroðn-
ing. Á mörgum stöðum vantaði
slóðann og böggluðumst við þá í
gegnum mannhæðarhátt gras og
runna. Þessi spotti tók okkur 3
klukkustundir með þeim afleiðing-
um að við komum í Monkey Bay
í niðamyrkri og áttum í mesta
basli að fínna bústaðinn. Hann
fannst þó að lokum og reyndist
hinn ágætasti kofí alveg við fjöru-
borðið. Þegar við gengum til náða
heyrðum við lætin í flóðhestunum
sem voru að gæða sér á gróðrinum
við húsið.
Slagur við leðurblöku
Einn af þeim fróðleiksmolum
sem við fengum í veganesti frá
Árna, var hvernig ætti að kljást
við leðurblökur sem geta verið æði
ónæðissamar á kvöldin. Er skyggja
tekur fara þær að flögra um inni
í húsunum og getur fólk átt það á
hættu að fá þennan ófögnuð í and-
litið hreyfi það sig óvarlega. Taldi
Árni best að slá þessa dreka niður
með pottloki. Og sjá, annað kvöld-
ið okkar í Monkey Bay, er við sát-
um í mestu makindum í stofunni,
fór ein af þessum óvættum nætur-
innar að flögra um yfír höfðum
okkar. Þó svo að það verði að viður-
kennast, hér og nú, að um sauð-
meinlausa ávaxtaleðurblöku hafi
verið að ræða, þá var nafnið „leður-
blaka“ nóg til að okkur rann kalt
vatn milli skinns og hörunds og
ósjálfrátt sáum við þetta grey fyr-
ir okkur sem útsendara greifans
blóðþyrsta fra Transylvaníu.
í kvöldkyrrðinni heyrðist okkur
sem vængjaþytur „blóðsugunnar“
væri allhávær og skugginn frá
henni var risavaxinn í skini kerta-
ljósanna. Birna, Rannveig og Stef-
án létu fara lítið fyrir sér en Frið-
rik og Andri þustu inn í vopnabúr
eldhússins til að vígbúast fyrir
átökin við öfl næturinnar. Geystust
þeir síðan fram á vígvöllinn, Frið-
rik vopnaður steikarpönnu af
þyngstu gerð en Andri hafði kosið
sér trésleif fyrir slaginn. Upphófst
nú skarkali hinn mesti er þeir fóst-
bræður hjuggu ótt og títt á báða
bóga en öðrum fjölskyldumeðlim-
um svo og innanstokksmunum
bústaðarins, var meiri hætta búin
af tilburðum þeirra en leðurblök-
unni sem ekki fataðist flugið í
hringsóli sínu. Eftir að hafa brotið
eitthvað áf glösum og einn stól
náði Friðrik loksins að betja drek-
ann niður með góðu bakhandar-
höggi.
Þegar Andri ætlaði að veita
óvættinum „coupe de grace“ með
sleifinni upphófust kröftug mót-
mæli frá Birnu og Rannveigu sem
ýttu karlpeningnum frá hjálpar-
vana leðurblökunni tautandi eitt-
hvað um grimmd og ómennsku.
Fyrrum hetjur kvöldsins, Friðrik
og Andri, voru nú orðnir hinir
verstu skúrkar og sármóðgaðir
horfðu þeir uppá það að „Drakúla"
var hjúkrað til lífsins með köldum
bökstrum og sleppt út í öryggi
næturinnar. Já, laun heimsins eru
vanþakklæti.
Næstu nætur lét enginn sem
hann sæi leðurblökurnar, þegar
þær fóru að flögra um stofuna og
þann tíma sem við áttum eftir í
Monkey Bay, var þegjandi sam-
komulag um að þær hefðu stofuna
i.
Á LEIÐ til Malawi-vatns. Þarna var
vegurinn kominn alveg í sundur.
VIÐ Monkey Bay á Malawi-vatni.