Morgunblaðið - 25.08.1996, Blaðsíða 56

m
<x$>
AS/400 er...
...þar sem grafísk
notendaskil eru
í fyrirrúmi
cs> NÝHERJI
MORGUNBLAÐID, KRINGLAN 1, 103 REYKJAVÍK SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBUSCENTRUM.IS / AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1
SUNNUDAGUR 25. ÁGÚST 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Bandaríska heilbrigðisstofnunin
kostar viðamiklar rannsóknir
Vefmiðlurum
lokað fyrir P&S
150 millj. til að
rannsaka floga-
veiki á Islandi
Leitað til
stjórn-
unaraðila
alnetsins?
BANDARÍSKA heilbrigðisstofnun-
in — The National Institute of He-
alth veitti nýlega rösklega tveggja
milljóna dollara styrk eða nærri 150
milljónir króna til rannsókna á
flogaveiki á íslandi. Að rannsókn-
inni standa bandarískir og íslenskir
aðilar. Milli 1.500 og 2.000 íslend-
----ingar eru með flogaveiki og milli
110 og 120 ný tilfelli eru greind
hér árlega. Dr. Allen Hauser, pró-
fessor við Columbia háskóla, segir
hér einstæða möguleika til að afla
upplýsinga um flogaveiki.
Af íslands hálfu standa að þess-
ari flogaveikirannsókn læknarnir
dr. Gunnar Guðmundsson, Elías
Olafsson, Pétur Luðvígsson og Ól-
afur Kjartansson. Forsvarsmaður
bandarísku rannsóknaraðilanna er
Dr. Allen Hauser, prófessor við
rw_,,jQolumbia háskólann í New York.
Að sögn íslensku læknanna er ætl-
unin að kanna hér fjölda nýrra til-
fella af flogaveiki og áhættuþætti
hennar. Einkenni flogaveiki og or-
sakir eru margbreytileg. Frumur í
heilanum hafa samskipti með raf-
boðum og boðefnum. Flog stafa af
truflun á þessum boðskiptum. Að-
eins er vitað um orsakir flogaveiki
í þriðjungi tilvika.
Skipt í tvo hópa
Óskað hefur verið eftir upplýs-
ingum um alla sjúklinga sem leita
læknis vegna fýrsta eða annars
flogakasts. Þátttakendum í rann-
sókninni er skipað í tvo hópa, ann-
ars vegar einstaklinga sem leitað
hafa læknis vegna flogakasta og
hins vegar einstaklinga sem valdir
eru úr þjóðskrá og mynda saman-
burðarhóp. Þátttaka er algerlega
frjáls, neitun kemur hvergi fram
og viðkomandi getur hætt þátttöku
hvenær sem er. Fyllstu nafnleyndar
verður gætt. Rannsóknin tekur
fimm ár og unnið verður úr niður-
stöðum hennar bæði hér á landi og
í Bandaríkjunum.
Að sögn dr. Hausers er nú meðal
annars vitað að um 70% þeirra sem
greinast með flogaveiki hætta að
fá flog. Flestir fá flog í tiltölulega
stuttan tíma, tvö til þijú ár, og
hægt er með lyfjagjöf að hafa
nokkra stjórn á flogum þeirra sem
halda áfram að fá flog. Læknarnir
dr. Gunnar Guðmundsson og Elías
Ólafsson hafa áður rannsakað
flogaveiki á íslandi.
■ Ákjósanlegar aðstæður/10-11
Félagsmálaráðherra um vanda
Byggingarsjóðs verkamanna
FORSTÖÐUMAÐUR Samkeppnis-
sviðs Pósts og síma, Haraldur Sig-
urðsson, segir koma til greina að
leita til alþjóðlegs stjórnunaraðila
alnetsins vegna þeirrar ákvörðunar
einkarekinna alnetsfyrirtækja að
loka vefmiðlurum sínum fyrir alnets-
notendum, sem kaupa tengingu af
Pósti og síma. Alnetsfyrirtækin saka
P&S um brot á samkeppnisreglum í
rekstri alnetsþjónustu sinnar.
Haraldur segir viðbrögð alnetsfyr-
irtækjanna einsdæmi.
Mistök við upplýsingagjöf
Fram hefur komið misræmi í upp-
lýsingum frá Pósti og síma um upp-
setningu innhringibúnaðar fyrir al-
netsnotendur út um land. Fyrr í
mánuðinum kom fram af hálfu P&S
að tuttugu „hnútum" hefði verið
komið fyrir um allt land, en í þá er
hægt að hringja og greiða aðeins
staðarsímtalsgjald fyrir notkun á
tengingunni. I gær kom hins vegar
fram hjá blaðafulltrúa P&S að upp-
setningu búnaðarins hefði seinkað
og væri notazt við símtalsflutning.
„Ég held að þetta hafi verið hrein
mistök,“ segir Ólafur Tómasson,
póst- og símamálastjóri, aðspurður
um þetta misræmi. „Menn héldu að
búið væri að setja þetta upp. Þeir
hafa kannski verið einum of fljótir
að auglýsa þetta þannig, en tækin
eru komin og spurning um daga
hvenær þau verða sett upp.“
■ Símamálastjóri segir/4
Sameining bygg-
ingarsjóða skoðuð
Vængjum
veifað“
„ÉG ER þess mjög fýsandi að sam-
spil Byggingarsjóðs verkamanna
og Byggingarsjóðs ríkisins, sem
er mjög sterkur, verði tekið til
skoðunar. Kannski væri einfald-
asta leiðin að sameina þessa tvo
sjóði. Mér finnst að það komi til
greina og það er verið að kanna
það,“ segir Páll Pétursson félags-
málaráðherra um þann alvarlega
fjárhagsvanda sem Byggingarsjóð-
ur verkamanna á við að stríða.
Halli á rekstri sjóðsins í fyrra nam
1.220 milljónum króna.
Páll sagði að Byggingarsjóður
verkamanna ætti sér merkilega
sögu en tímarnir væru breyttir og
verkalýðshreyfingin væri hætt að
leggja honum til fé. „Byggingar-
sjóður ríkisins þolir að sjálfsögðu
að taka á sig meiri skyldur, þann-
ig að mér finnst að þetta væri
mjög eðlileg leið,“ sagði hann.
Ekki lögð til hækkun
útlánsvaxta
Aðspurður sagði félagsmálaráð-
herra að mikill vaxtamunur á inn-
og útlánum Byggingarsjóðs verka-
manna íþyngdi sjóðnum en hann
væri þó ekki með neinar tillögur
um að hækka vexti á útlánum
sjóðsins.
Aðspurður sagði Páll það ekki
samrýmast markmiði ríkisstjórnar-
innar um hallalaus fjárlög á næsta
ári að veita meira fé úr ríkissjóði
til Byggingarsjóðs verkamanna.
GÆSIRNAR á tjörninni í Grasa-
garðinum í Laugardal „veifuðu“
vængjunum til unga fólksins,
sem naut veðurblíðunnar á
gönguferð um garðinn í liðinni
viku.
Tíllögur um fækkun minni
sjúkrahúsa á landsbyggðinni
TILLÖGUR um sparnað og niður-
skurð í heilbrigðismálum, einkum í
rekstri sjúkrahúsa og vegna kostn-
aðar í tryggingakerfinu, eru megin
ágreiningsefnin innan ríkisstjórnar-
flokkanna við frágang fjárlaga-
frumvarpsins, skv. heimildum
Morgunblaðsins.
Ríkisstjórnin sat á fundi til kl. 2
í fyrrinótt til að ræða fjárlagafrum-
varpið. Ekki tókst að ná samkomu-
lagi um öll atriði og komu formenn
og varaformenn stjórnarflokkanna
ásamt heilbrigðisráðherra aftur
saman til fundar skömmu fyrir há-
degi í gær til að reyna að leysa
ágreining um sparnaðartillögur inn-
an heilbrigðiskerfisins. Leggja átti
fjárlagatillögurnat' fyrir þingflokka
stjórnarflokkanna um miðjan dag í
gær og var búist við að fundir þeirra
stæðu til kvölds en áhersla var lögð
á að afgreiða tillögurnar í þing-
flokkunum um helgina í öllum aðal-
atriðum.
4-500 millj kr. fjárvöntun
sjúkrahúsa í Reykjavík
Fjárlagaramminn gerir ráð fyrir
að framlög til rekstrar sjúkrahúsa
á næsta ári verði óbreytt frá yfir-
standandi ári. Rætt er um breytta
verkaskiptingu milli sjúkrastofn-
ana, fækkun minni sjúkrahúsa á
landsbyggðinni, sem halda uppi
dýrri þjónustu og aukna hagræð-
ingu m.a. með því að breyta sjúkra-
húsum í langlegustofnanir. Einnig
verði gerðar skipulagsbreytingar á
heilsugæslustöðvum. Vanda stóru
sjúkrahúsanna í Reykjavík er
óleystur en fjárvöntun þeirra á
þessu ári er á bilinu 400-500 millj.
kr.
Hér er um viðkvæma málaflokka
að ræða og var fyrirfram búist við
töluverðum deilum á þingflokks-
fundunum í gær. „Það er eðlilegt
að verkaskipting sé til skoðunar á
milli sjúkrahúsanna eftir því sem
hægt er að koma því við. Ég legg
áherslu á að vandræði í sjúkrahús-
haldi í Reykjavík mega ekki koma
niður á heilbrigðisþjónustu og að-
stöðu manna út um land,“ sagði
Páll Pétursson félagsmálaráðherra.
Jón Kristjánsson, formaður fjár-
laganefndar, sagði að taka þyrfti
tillit til margra sjónarmiða enda um
viðkvæmar þjónustustofnanir að
ræða. Skv. heimildum blaðsins er
búið að ná samkomulagi um nær
öll atriði frumvarpsins sem snúa að
öðrum ráðuneytum en heilbrigð-
isráðuneytinu. Þær sparnaðartillög-
ur sem snerta landbyggðina fyrst
og fremst eru, auk sjúkrahúsanna,
tillögur um fækkun sýslumannsemb-
ætta og breytingar á skattstofum.
Hins vegar eru fjárveitingar til vega-
mála auknar frá yfírstandandi ári
og verða um sjö milljarðar kr.