Morgunblaðið - 13.11.1996, Blaðsíða 50

50 MIÐVIKUDAGUR 13. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Söl
Maðurinn minn ólst upp við sölvaát og
böm mín og bamaböm borða söl, segir
Kristín Gestsdóttir sem segist ekki
geta vanið sig á sölin.
Á SEYÐISFIRÐI þar sem ég ólst
upp er mjög aðdjúpt og þar eru
engin söl. Tengdaforeldrar mínir
ólust upp í Flóanum og þar var
mikil sölvatekja enda kenndu þau
börnum sínum að borða þessa
hollu fæðu. Ég fór snemma að
gefa börnum mínum söl. Eitt sinn
á sjöunda eða áttunda áratugnum
setti ég söl í nestispakka dóttur
minnar þegar hún fór í leikskól-
ann. Ég fékk þau skilaboð heim
með henni að þetta mætti hún
ekki hafa með sér. Ég grenrtslað-
ist fyrir um hveiju þetta sætti og
fékk það svar að þetta væri svo
ógeðslegt að hin börnin yrðu æst
af að horfa upp á þetta. Líkiega
hefur þjóðin vitkast síðan þetta
var, því nú eru söl seld víða og
viðurkennd sem hollustufæða og
engum dettur í hug að þau séu
ógeðsleg. Fyrir nokkrum árum
stóð maðurinn minn við vinnu sína
á hörðu gólfi og var með verki í
fótum að vinnudegi loknum. Hann
fékk sér söl og verkirnir hurfu á
nokkrum dögum. Við kennslu í
matreiðslu verð ég stundum
þreytt í fótunum og reyndi aðferð
bónda míns en ég á erfitt með
að fella mig við hið sterka sjávar-
bragð. Ég frétti að farið væri að
selja sölvahylki og fór í heilsubúð
og spurði um sölvapillur. Af-
greiðslustúlkan sagði: „Þú meinar
sölhylki, já, við eigum þau.“ Mig
rak í rogastans „sölhylki", eignar-
fallið á sölvum er sölva en ekki
söl og þetta er fleirtöluorð. Þau
heita því sölvahylki. Ég keypti
hylkin og las á glasið: „Um lang-
an aldur hefur söl úr íslenskum
fjörum verið eitt helsta fæðubót-
arefni hér á landi“ og síðar stóð
aftur: „Neysla á söl hefur ávallt
verið talin holl.“ Það er varla von
á góðu þegar framleiðendur
merkja vöru sína svona. Ég fór í
tvo stórmarkaði til að leita að
sölvum. í öðrum sagði afgreiðslu-
maðurinn: „Sölin er þarna.“ í hin-
um töluðu afgreiðslustúlkurnar
um sölina. Ég var nú orðin alveg
rugluð og leit í Orðabók Menning-
arsjóðs og Böndals til að vera
viss. í þeim báðum er þetta fleir-
töluorð í hvorug_kyni og eignar-
fallið er sölva. Á sölvapokanum
sem ég keypti stóð: „Gott að borða
með smjöri og harðfiski. Verði
ykkur að góðu.“ Skv. þessu eru
sölin hjá þessum framleiðanda
líka höfð í eintölu. Þarna hefði
mátt standa: „Góð með smjöri og
6 dl hveiti -
1 dl hveitiklíð
1 tsk. sykur
1 msk. þurrger
1 dl matarolía
1 ‘A dl vatn úr heita krananum
1 ‘A dl köld mjólk
‘A eggjarauða + 2 tsk. sólblómafræ
eða annað kom
1. Sléttið úr sölvunum og klipp-
ið smátt. Setjið ásamt hveiti,
hveitiklíði, sykri og þurrgeri í
skál.
2. Blandið saman heitu vatni
og kaldri mjólk. Þetta má alls
ekki vera heitara en fingurvolgt.
Setjið út í ásarnt matarolíu og
hrærið saman, hnoðið síðan. Fletj-
ið örlítið út og vefjið upp langs-
um, leggið á bökunarpappír, látið
samskeytin snúa niður. Leggið
stykki yfir og látið lyfta sér á
volgum stað í 30 mínútur eða
lengur.
3. Hitið bakaraofn í 200°C,
blástursofn í 190°C, penslið
brauðið að ofan með eggjarauðu
og stráið sólblómafræi yfir.
Setjið í miðjan ofninn og bakið
í um 30 mínútur.
Sölvahrökkbrauð
Stór hnefí af sölvum
10 dl rúgmjöl
1 dl hveiti
2 msk. valmúafræ (poppyseed)
1 msk. þurrger
__________1 dl matarolía______
4 dl finguvolgt vatn
1. Sléttið úr sölvunum og klipp-
ið smátt, setjið í skál ásamt öllu
hinu. Hrærið vel saman. Gott er
að nota hrærivél. Setjið á borð,
hnoðið örlítið.
2. Fletjið þunnt út, skerið í
aflangar ræmur 4-10 cm. Pikkið
með gaffli. Leggið á bökunar-
pappír. Leggið stykki yfir og látið
lyfta sér á volgum stað í 30-40
mínútur.
3. Hitið bakaraofn í 210°C,
blástursofn í 200°C, setjið í miðj-
an ofninn og bakið í 10-12 mínút-
ur. Opnið ofninn og látið hrökk-
brauðið standa í honum volgum
þar til þau hafa harðnað.
Meðlæti: Smjör, ostur eða ann-
að álegg.
Kjarvalsstaðir
PCIlímogfuguefei
-1

Stórhöfða 17, við Gullinbrú,
sími 567 4844
IDAG
VELVAKANDI
Svarað I síma 569 1100 frá 10-12 og 14-16 frá mánudegi til föstudags
Netfang: lauga@mbl.is
Þakkir til
* *
Urvals/Utsýnar
ÉG VIL fyrir hönd farþega
sem voru á vegum kvenfé-
lagsins Freyju í Kópavogi
í Edinborg dagana 7.-11.
nóvember sl. koma á fram-
færi þakklæti til_ farar-
stjóra Úrvals/Útsýnar.
Þau Arnar, Kjartan og
Hildur hafa einstaka þjón-
ustulund og hæfileika til
að miðla öðrum fróðleik.
Hópurinn var sammála um
að varla hefði verið hægt
að leysa málin með meiri
lipurð en þau gerðu.
Sigurbjög og Birna
Þakkir til
starfsfólks
Bónuss
ÓLAFÍA Magnúsdóttir
hingdi til Velvakanda til
að þakka góða þjónustu
og liðlegheit hjá starfsfólki
Bónuss í Holtagörðum.
Hún hafði verið þar að
kaupa inn og hafði með-
ferðis bankabók sína, en
inni í henni voru 2.000
krónur í seðlum. Þegar
heim var komið tók hún
eftir því að bankabókina
vantaði og taldi að hún
hefði týnt henni eða
gleymt í versluninni. Hún
hringdi því þangað og
stúlka svaraði og sagðist
athuga málið og hringja
síðan í hana. Það gerði hún
skömmu síðar, en þá kom
í ljós að peningana, sem
áttu að vera inni í bók-
inni, vantaði. Konan kom
svo daginn eftir til að ná
í bókina, fékk hana af-
henta og 2.000 króna ávís-
un frá versluninni.
Henni finnst svona þjón-
usta alveg sérstök og vill
þakka fyrir það.
Góð grein
ÉG VIL þakka Halldóri
Þorsteinssyni fyrir grein í
Morgunblaðinu þann 17.
september sl. Þetta eru orð
í tíma töluð. Fyrr í mánuð-
inum var frásögn frá
Grænlandi þar sem sagt
frá gili sem nefnt var Kerl-
ingagil. Gæti nú ekki ein-
hver frá umhverfisráði
fundið gil eða gjótu sem
mætti nota núna? Þó hitt
hafi verið notað fyrr á öld-
um, þá myndi það geta
komið sér vel fyrir okkur
nú á þessum síðustu og
verstu tímum þegar alltaf
eru söguð neðstu þrepin
af stiganum.
Að vera til er vandamál,
vart ég skil það kerfi.
Niður í gil mín syndug sál,
með sóma vil að hverfí.
Jónína
Tapað/fundið
Lykill og
brúðkaupssvuntur
FYRIR nokkru fannst við
verslunina Einar Fares-
tveit & co. hf. húslykill á
kippu merktri með nafni.
Ennfremur eru í óskilum í
versluninni brúðkaups-
svuntur með nöfnunum
„Ingibjörg og Einar, 28.3.
1995“, „Ingibjörg og Einar
22.7. 1996“ og „Rafn og
Árný, 6.4. 1996“. Þeirsem
kannast við þetta eru
vinsamlega beðnir að hafa
samband í verslunina.
Taska tapaðist
SVÖRT lítil hliðartaska
með gylltum lási tapaðist
í leigubíiaröð í miðbænum
aðfaranótt sl. sunnudags.
í töskunni voru m.a.
skilríki. Finnandi er
vinsamlega beðinn að
hringja í síma 555-1491.
Jakki tapaðist
GULUR flauelsjakki með
hvítu loðfóðri tapaðist í
miðbæ Reykjavíkur fyrir
nokkrum vikum. Einnig
tapaðist um síðustu helgi
loðfóðraður gervirúskinns-
jakki nálægt Hlemmi.
Finnandi er vinsamlega
beðinn að hringja í síma
897-5788 á milli kl. 18 og
22.
Gæludýr
Týndur köttur
BRÚNBRÖNDÓTTUR
fressköttur með hvítar
loppur tapaðist frá
Lindargötu 7. nóvember sl.
Hann var með öllu
ómerktur. Hafi einhver
orðið hans var er hann
beðinn að hringja í síma
552-4164.
Köttur í óskilum
GRÁBRÖNDÓTTUR
köttur með hvítar lappir
og bringu er í óskilum á
Apavatni í Grímsnesi.
Upplýsingar í síma
486-4438 eða 551-0430.
COSPER
í tilefni þess að í dag eru liðin 25 ár síðan þú hófst
störf þjá okkur, ætla ég að færa þér þennan stól
að gjöf.
Með morgunkaffinu
ÞAÐ eldar enginn
eins og Elsa, nema ef
vera skyldi konan í
mötuneytinu í kristi-
legum sumarbúðum
þar sem ég var þegar
ég var sex ára.
Víkveiji skrifar...
HVAÐ eftir annað hefur Vík-
veiji velt því fyrir sér undan-
farna mánuði og misseri hvort land-
inn hefur almennt misst áhuga á
stjórnmálum, því Víkveiji getur
varla merkt að hér fari fram stjórn-
málaumræða, svo nokkru nemi.
Hvar sem menn koma saman, á
fundum, í heimahúsum, eða jafnvel
skemmtistöðum, virðist áhuginn á
stjórnmálum vera í algjöru lág-
marki. Hvergi virðist umræðan í
sölum Alþingis, þótt send sé beint
út í Ríkissjónvarpinu, ná þannig til
almennings, að upp sé vakin mál-
efnaleg umræða.
xxx
SÉRSTAKLEGA hugleiddi Vík-
verji þetta almenna áhugaleysi
á stjómmálum, sem honum finnst
hann hvarvetna verða var við, síð-
ustu vikur og daga fyrir landsfund
Sjálfstæðisflokksins, sem haldinn
var snemma í októbermánuði. Ein-
staka maður sýndi persónulegum
málum, eins og formannskjöri,
varaformannskjöri o.þ.h. einhvern
áhuga, en hinn almenna áhuga á
stjórnmálaumræðunni virtist al-
gjörlega skorta. Sama fannst Vík-
veija vera upp á teningnum eftir
landsfundinn, sem hefur þó svo oft
verið innlegg í þjóðmálaumræðuna,
að umræður um hin ýmsu þjóðmál,
sem hafa verið til umfjöllunar þar,
hafa í kjölfar fundarins endurspegl-
ast í þjóðmálaumræðunni almennt.
Að vísu varð nokkuð lifandi um-
ræða um deildar meiningar um fisk-
veiðistjórnunarkerfi landsmanna og
veiðileyfagjald, en vart varð slíkrar
umræðu vart nema á hinum ýmsu
þingum, eins og LÍÚ-þingi, Sjó-
mannasambandsþingi, þingi smá-
bátaeigenda o.s.frv.
xxx
ÖMULEIÐIS voru það ekki
málefnin sem voru í brenni-
depli, þegar líða tók að flokksþingi
Alþýðuflokksins sem haldinn var
fyrir og um síðustu helgi. Hvergi
örlaði á pólitískum áhuga um mál-
efnalegar áherslur Alþýðuflokksins,
en þess meiri áhuga sýndu menn
formanns- og varaformannskjöri.
Þetta litlitla flokksþing Alþýðu-
flokksins skilur það eitt eftir, að
Jón Baldvin Hannibalsson hætti
sem „karlinn í brúnni", Sighvatur
Björgvinsson tók við af honum, eft-
ir nauman sigur á Guðmundi Árna
Stefánssyni og Ásta Þorsteinsdóttir
og aðrar konur í Alþýðuflokknum
náðu kosningu í ýmsar trúnaðar-
stöður í forystusveit Alþýðuflokks-
ins. Þar fyrir utan eru það vanga-
veltur um hugsanlegt kosninga-
bandalag vinstri flokkanna sem
segja má að hafi náð ákveðinni at-
hygli meðal almennings.
xxx
AÐ sem hvað mesta mesta
umræðu virðist þó hafa vakið,
eru vangaveltur, kenningar, stað-
hæfingar og spádómar þeirra sem
telja sig þekkja hvað best til, um
það hver verður starfsleg framtíð
hins fráfarandi formanns Alþýðu-
flokksins, Jóns Baldvins Hannibals-
sonar. Samkvæmt því sem Víkveiji
heyrir er um allstóran hóp „sér-
fróðra“ að ræða sem allir virðast
telja sig vita best, hvað hinn fráfar-
andi formaður ætlar að taka sér
fyrir hendur, þegar hann kveður
pólitíkina. Því hefur Víkveiji haft
af því allnokkra skemmtun, að
fylgjast með því hvernig Jón Bald-
vin hefur svarað áleitnum spurning-
um um framtíðarfyrirætlanir á
þann veg, að spyijendur eru víðs-
Ijarri því að vera nokkru nær, en
eftir stendur Jón Baldvin með eilít-
ið kímið glott á vör!