Morgunblaðið - 31.12.1996, Blaðsíða 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 31. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Nýtt álver á Grundartanga og stækkun Járnblendiverksmiðjunnar
Hagvöxtur
verður 4,3%
6%-
Hagvöxtur á Islandi 1993-97
-samanburður við iðnríki og ESB-ríki
b——| Ef Colu
iðnríki
—J Ef Columbia-álverið rís og verksmiðja
Járnblendifélagsins verði stækkuð
ESB-ríki
1 1 Im J
■ n n 1 ■ ■ u n
’94 '95 '96 '97 '93 '94 '95 ’96 '97 U '94 ’95 ’96 !
Heimild: Þjóðhagsstofnun, Hagvísar
-1
HAGVOXTUR stefnir í að verða
um 4,3% á næsta ári að mati Þjóð-
hagsstofnunar, ef bæði verður ráð-
ist í byggingu álvers Columbia
Ventures Corp. og stækkun Járn-
blendiverksmiðjunnar á Grundar-
tanga, eins og vaxandi líkur eru
á. Þetta er verulega meiri hagvöxt-
ur en gert var ráð fyrir í þjóðhagsá-
ætlun, en þar var gert ráð fyrir
2,5% hagvexti á árinu 1997. Jafn-
framt aukast þjóðarútgjöld um 7%
í stað 3,5% eins og ráð var fyrir
gert í þjóðhagsáætlun og hallinn á
viðskiptajöfnuði verður 4,5% á
næsta ári samanborið við 2,9% í
þjóðhagsáætlun.
Þetta kemur fram í nýjum hag-
vísum Þjóðhagsstofnunar. Þórður
Friðjónsson, forstjóri Þjóðhags-
stofnunar, segir að ef ráðist verður
í þessar framkvæmdir stefni í að
árið 1997 verði annað veltiárið í
röð, því gert sé ráð fyrir að hag-
vöxtur í ár verði 5,5%. Þetta sé
gríðarlega mikil breyting á efna-
hagshorfunum og sé verulega um-
fram þann hagvöxt sem spáð sé í
helstu viðskiptalöndum okkar. Að-
aláhyggjuefnið sé hins vegar mikill
viðskiptahaili. í þjóðhagsáætlun
hafi verið reiknað með að hann
yrði um 15 milljarðar króna, en
verði af þessum framkvæmdum
megi gera ráð fyrir að hann stefni
í að verða um 25 milljarðar króna
á næsta ári. íjárfestingarhlutfallið
ykist hins vegar í 22% á næsta
ári, sem væri mikil aukning á stutt-
um tíma eða um sjö prósentustig
frá árinu 1995.
38 miiyarða fjárfesting
Áætlað er að fjárfesting vegna
nýja álversins og framkvæmda
Járnblendiverksmiðjunnar nemi
samtals tæplega 38 milljörðum
króna. Þar af eru 23 milljarðar
vegna orkumannvirkja, 12 milljarð-
ar vegna nýs álvers og tæplega 3
milljarðar vegna Járnblendiverk-
smiðjunnar. Gert er ráð fyrir að
framkvæmt verði fyrir 15 milljarða
á næsta ári og meginhiuti fram-
kvæmdanna falli til á árunum 1997
og 1998.
Aðspurður segir Þórður að þegar
hafi verið gripið til ráðstafana til
að stemma stigu við þessum halla
og þenslu, bæði með peningamála-
aðgerðum í haust, afgreiðslu fjár-
laga með afgangi og tilflutningi
og frestun á opinberum fram-
kvæmdum. Hvort nægilega sé að
gert verði reynslan að leiða í ljós.
Menn verði að fylgjast vel með
framvindunni og vera tilbúnir til
að bregðast við verði þess þörf.
Stöðugleikinn skipti mestu máli og
að halda verðbólgu niðri. Það sé
undirstaðan að þeim árangri sem
við höfum verið að ná í efnahags-
málum á síðustu 2-3 árum.
Gott ár
Þórður sagði aðspurður um árið
1996 að það hefði á alla helstu
mælikvarða verið gott ár [ efna-
hagslegu tilliti fyrir okkur íslend-
inga. Hann sagði jafnframt að al-
mennt væri því spáð að árið 1997
yrði gott ár í alþjóðlegum efna-
hagsmálum.
Bjóða hluta-
bréf með
dvalarrétti
HEIMAR hf. hafa hafið sölu á hluta-
bréfum sem veita dvalarrétt í orlofs-
íbúðahóteli fyrirtækisins á Hvalfjarð-
arströnd. Það hét áður Norræna
skólasetrið, en nafni þess var breytt
nú í haust. Jafnframt hefur félagið
hlotið staðfestingu ríkisskattstjóra
um að það sé almenningshlutafélag
og geta kaupendur því fengið skatta-
afslátt með hlutabréfakaupum.
Fram kemur í frétt að Heimar
hafa gerst aðili að orlofshlutdeildar-
kerfi RCI (Resort Condominiums
International) sem er alþjóðlegt fyrir-
tæki með yfir 3 þúsund íbúðahótel
um allan heim. Með aðild sinni að
RCI gefst hluthöfum í Heimum kost-
ur á að skipta á dvalarrétti sínum í
íbúðahótelinu á Hvalfjarðarströnd og
á jafnlangri dvöl í öðrum íbúðahótel-
um RCI. Gefur þetta möguleika á
að eyða sumarleyfi sínu hvar sem er
í Evrópu, Bandaríkjunum, og víða í
Asíu og Afríku.
Hægt er að velja á milli þriggja
möguleika eftir því hvaða tími ársins
er valinn, þ.e. B-hlutabréfa fyrir 490
þúsund, C-hlutabréfa fyrir 390 þús-
und eða D-bréfa fyrir 190 þúsund.
Hvert hlutabréf veitir rétt til viku-
dvalar í íbúðahóteli á hverju ári
næstu 99 ár, en hluthafar geta skipt
á jafn löngum tíma í öðru RCI-íbúða-
hóteli hvar sem er í heiminum.
Gífurleg auknmg hjá
hlutabréfasjóðum
VIÐSKIPTI með hlutabréf voru
blómleg hjá verðbréfafyrirtækjunum
í gær. Alls voru skráð 186 viðskipti
á Verðbréfaþingi og Opna tilboðs-
markaðnum í og nam söluverðmæti
þeirra rúmum 96 milljónum króna.
Meiri ásókn var í hiutabréf í hluta-
bréfasjóðum verðbréfafyrirtækjanna
og nam salan í þá nokkur hundruð
milljónum króna. Telja sérfræðingar
að sala í hlutabréfasjóðum í desem-
ber sé ekki undir 1.200 milljónum
króna en í fyrra seldust hlutabréf í
sjóðunum fyrir um 800 milljónir
króna í sama mánuði.
Mikill erill var hjá verðbréfafyrir-
tækjunum í allan gærdag. Állar
símalínur voru rauðglóandi og sums
staðar mynduðust langar biðraðir
viðskiptavina. Þeir verðbréfamiðiar-
ar, sem Morgunblaðið ræddi við í
gær, voru sammála um að ásóknin
í hlutabréf, og þá sérstaklega bréf
í hlutabréfsjóðum, væri mikil og
hefði aldrei verið meiri en fyrir þessi
áramót.
í fyrra keyptu um 16.600 manns
hlutabréf í því skyni að nýta sér
skattafrádrátt vegna hlutabréfa-
kaupa. Magnús Guðmundsson, við-
skiptafræðingur hjá Kaupþingi, taldi
síðdegis í gær að á árinu hefðu
a.m.k. tuttugu þúsund manns keypt
sér hlutabréf í þessu skyni. Þessi
tala segir ekki alla söguna því að
flest verðbréfafyrirtækin voru opin
fram eftir kvöldi í gær og verða
opin til hádegis í dag, gamlársdag.
Taldi Magnús að sala í hlutabréfa-
sjóðum í desember væri ekki undir
1.200 milljónum króna en í desem-
ber í fyrra seldust hlutabréf í sjóðun-
um fyrir um 800 milljónir
Margir að kaupa í fyrsta sinn
Um fimmleytið í gær hafði Kaup-
þing hf. selt hlutabréf í Hlutabréfa-
sjóðnum Auðlind hf. fyrir um 70
milljónir króna það sem af var degin-
um en fyrir um 250 milljónir sam-
tals í mánuðinum öllum.
Magnús sagði að mikið væri um
ný andlit meðal viðskiptavina og
áberandi að margir væru að kaupa
í fyrsta sinn. „Þetta fólk er margt
að stíga sín fyrstu skref á hluta-
bréfamarkaðnum og vill því helst
kaupa í sjóðum til að lágmarka
áhættuna. Það er athyglisverð stað-
reynd að yfir tuttugu þúsund manns
fjárfesta í hlutabréfum til að nýta
sér skattafrádrátt e_ða þriðjungur af
þeim sextíu þúsund íslendingum sem
greiða tekjuskatt. Þetta sýnir að
þátttaka aimennings á hlutabréfa-
markaðnum er orðin mjög almenn
en einskorðast ekki við litla „elítu“
eins og sumir halda.“
Hjá Verðbréfamarkaði íslands-
banka fengust þær upplýsingar að
sala hlutabréfa væri með mesta
móti. Síðdegis í gær hafði heildar-
sala í Hlutabréfasjóðnum hf. í des-
ember numið um 260 milljónum
króna og þar af hafði verið selt fyr-
ir 63 milljónir í gær.
Þökkum. viðskiptin rí rírinu
xnícxkmon t
3. jan. vegna vörutalningar.
i 4. jan frá kl. 10-17
Morgunblaðið/Kristinn
Maður ársins
í viðskiptalífinu
AÐALSTEINN Jónsson, forstjóri
Hraðfrystihúss Eskifjarðar hf.,
var útnefndur maður ársins 1996
í íslensku viðskiptalífi af tímarit-
inu Frjálsri verslun. Var viður-
kenningin afhent í veislu á Hótel
Sögu á sunnudag. Á myndinni
eru f.v. Magnús Hreggviðsson,
stjórnarformaður Fróða hf., Að-
alsteinn Jónsson og Benedikt
Jóhannesson, framkvæmdastjóri
Talnakönnunar hf.
i^/aocrMacotio
H)CS
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Viðskiptaverðlaun 1996
VIÐSKIPTAVERÐLAUNIN
1996, sem DV, Stöð 2 og Við-
skiptablaðið standa fyrir, hafa
verið veitt hjónunum Arngrími
Jóhannssyni og Þóru Guð-
mundsdóttur hjá Atlanta, sem
valin voru menn ársins í íslensku
viðskiptalífi, og Kára Stefáns-
syni, prófessor, sem valinn var
frumkvöðull ársins, en hann
hefur stofnað fyrirtækið
deCODE genetics, sem fæst við
rannsóknir í erfðafræði. Á
myndinni auk þeirra eru Óli
Björn Kárason, ritsljóri Við-
skiptablaðsins, og Finnur Ing-
ólfsson, viðskiptaráðherra, sem
afhenti verðlaunin.