Morgunblaðið - 09.02.1997, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 9. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
1
Við megum því vel
við una að vera í
vexti, á sama tíma
og textíliðnaður á
mjög undir högg
að sækja.
rekstrinum frá gjaldþroti á meðan
leitað var til þrautar eftir kaup-
anda. Við keyptum því reksturinn
14. október 1991 og um líkt leyti
var gengið frá kaupum á öllum
vélum og tækjum. Húsnæðið leigð-
um við hjá Framkvæmdasjóði, en
árið 1995 var gengið frá kaup-
samningi um það.“
Gamla góða lopapeysan
Voruð þið ekki að taka voðalega
áhættu?
„Við fórum út í þetta á allt
öðrum forsendum en verið höfðu.
Við drógum úr umsvifum, fækkuð-
um fólki og völdum úr þá markaði
þar sem bestu verðin var að hafa,
en það voru vestrænu löndin sem
ég nefndi áðan svo og innanlands-
markaðurinn. Við héldum okkur
við svipaða framleiðslu, en breytt-
um áherslum í markaðsmálum,
t.d. með því að leggja meiri áherslu
á handpijónaband og lopa og gefa
hugmyndir með viðamikilli útgáfu
á uppskriftum á handpijónapeys-
um. Til að vera fijóir á því sviði
efndum við til hönnunarsam-
keppna og treystum samvinnu við
Védísi Jónsdóttur fatahönnuð sem
hefur raunar gert útslagið með
umsnúninginn hjá okkur. Við-
skiptavinirnir eru einfaldlega stór-
hrifnir af hönnun Védísar.“
Geturðu nefnt dæmi um „um-
snúninginn“?
Já, ég er með tölur haldbærar
um það. Lítum aftur til 1992, sem
telst fyrsta heila árið sem við störf-
uðum að endurreisn þessa iðnað-
ar. Þá var fyrirtækið með 273
milljóna króna heildartekjur. Þá
voru 63 starfsmenn hjá okkur.
Árið 1995 voru heildartekjumar
með sama starfsmannafjölda 345
milljónir og má af því sjá að bæði
framleiðslan og framleiðnin hafa
aukist verulega. 1996 voru tekj-
umar komnar í 378 milljónir.
Áætlanir okkar og útreikningar
fyrir 1997 benda til að tekjumar
aukist enn, verði 405 milljónir.
Starfsmenn em nú orðnir 69 og
enn verðum við að bæta við.“
Þú nefndir hönnunarsamkeppn-
ir. Er þetta endalaus eltingaleikur
við tískusveiflur?
„Það hefur nú gengið á ýmsu í
þeim efnum og á ámm áður var
það talið nauðsynlegt og margar
tískulínur úr íslenskum lopa litu
dagsins ljós. Þessar uppákomur
hafa eflaust hjálpað til að bæta
ímyndina, en tískusveiflur virðast
ekki eiga hér við, utan að nauðsyn-
legt er að þróa jafnóðum nýja og
betri hönnun. Þegar upp er staðið,
þá er það gamla góða lopapeysan
sem stendur upp úr. Hún er klass-
ísk vara og vel þekkt. Og hún virð-
ist slá í gegn. En það má auðvitað
alltaf leika sér svolítið með út-
færslu á mynstri og litasamsetn-
ing hennar.
Sem dæmi get ég nefnt að í
gegnum umboðsmenn okkar er-
lendis, einkum þó í Kanada og
Bandaríkjunum, höfum við dreift
uppskriftabók með lopapeysum.
Síðan árið 1994, er bókin kom út,
hafa selst 40.000 eintök.“
Þú nefndir umboðsmenn?
„Já, við erum með þétt net
umboðsmanna sem sjá um dreif-
ingu og sölu með því að heim-
sækja allar litlu pijónaverslanim-
ar. Við emm allt of langt frá
markaðssvæðinu til að hafa áhrif,
en stöndum okkar pligt með því
að bjóða upp á góða hönnun, góða
þjónustu og vandaða vöru. Um-
boðsmenn okkar em hæstánægðir,
enda eru viðskiptin vaxandi jafnt
og þétt. Við megum því vel við
una að vera í vexti, á sama tíma
og textíliðnaður á mjög undir högg
ALVEGAÐNÁ
TAKMARKINU
Eftir Guðmund Guðjónsson
Fremur lítið hefur farið fyr-
ir umfjöllun um ullariðnað
í landinu síðustu árin og
viðbúið að allur þorri al-
mennings álíti hann fremur hæpin
viðskipti. Og skyldi engan undra,
því það em ekki mörg ár síðan
ullariðnaðurinn hreinlega hrandi
eins og spilaborg og bar hæst áber-
andi og stór gjaldþrot helstu fyrir-
tækja í eldlínunni. Einna mest fór
fyrir gjaldþroti Álafoss, sem þá var
reyndar sameinaður Iðnaðardeild
SIS. Ekki verður það rakið nánar,
utan að Guðjón lýsir hér á eftir
hvað það var helst sem kippti fót-
unum undan ullariðnaðinum um
árið. Fyrst kynnum við forstjórann
örlítið betur.
Hann er fæddur í Reykjavík,
vesturbænum, 8. júlí 1952, bjó þar
fyrstu tvö æviárin í „Kamp Knox“
þar sem faðir hans innréttaði hluta
af gömlum bragga. Guðjón fluttist
síðan tveggja ára í Framhverfín,
„náði ekki að verða KR-ingur,“
segir hann. Guðjón fór menntaveg-
inn og eftir gagnfræðapróf skráði
hann sig í Vélskóla Islands og
hefur með námi þaðan full réttindi
sem vélfræðingur. Einnig tók hann
sveinspróf í vélvirkjun. Á þessum
ámm var hann vélstjóri til sjós,
nánar tiltekið á Vigra.
„Hugurínn stefndi í véltækni-
fræði, en árið 1975 auglýsti Ála-
foss eftir einstaklingum sem vildu
leggja fyrir sig nám í textíltækni-
fræði. Þar sem um geysilega vélv-
æddan iðnað er að ræða þótti mér
það álitlegt, sótti um og fékk.
Álafoss studdi mig og fjölskyldu
mína síðan vel í íjögurra ára nám
í Mönchengladbach í Þýskalandi.
Heim kom ég úr náminu árið 1980
og tók þá við verksmiðjustjórn í
spunaverksmiðjunni á Álafossi.“
Uppgangstímar og svo ...
Það vom miklir uppgangstímar
á þessum ámm og höfðu verið frá
VIÐSKIPn AIVINNULÍF
Á SUNNUDEGI
►Guðjón Kristinsson kom til starfa hjá Álafossi sáluga árið
1975 og er nú forstjóri ístex, sem var reist á rústum Alafoss
í október 1991. Framleiðslan er hin sama, en með nokkrum
nýjum áherslum ogformerkjum. En gagnstætt því sem ein-
kenndi síðustu ár Álafoss, hafa síðustu árin verið góð hjá
Istex, síðasta ár það besta og útreikningar og áætlanir benda
til að nýja árið verði enn betra. Þetta þykir koma á einkar
skemmtilegum tímamótum, því í fyrra var ein öld síðan ullar-
iðnaður í Mosfellssveit var settur á laggirnar.
X"T , Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ur spunaverksmiojunm.
því um 1970 að sögn Guðjóns.
Hann kom því inn í gott umhverfi.
Fyrirtækið framleiddi peysur,
værðarvoðir og handpijónaband og
flutti mikið út til norðurríkja
Bandarílcjanna, Kanada, Norður
Evrópu, Rússlands og Japan.
En skjótt skipast veður í lofti
og aðeins fjórum ámm síðar var
tekið að halla vemlega undan
fæti. Reynt var að klóra í bakkann
með sameiningu Álafoss og Iðnað-
ardeildar Sambandsins. Eftir þá
sameiningu sá Guðjón um sölumál
auk þess sem hann freistaði þess
að rétta við rekstur ullarþvotta-
stöðvarinnar í Hveragerði.
Ýtmstu tilraunir stjómenda fyr-
irtækisins gátu ekki bjargað því
og árið 1991 var Álafoss lýst
gjaldþrota. Hvað olli svo skyndi-
legum umsnúningi um árið?
„Það voru samverkandi þættir.
Samkeppni frá mörgum fyrirtækj-
um sem vom með ódýrar eftirlík-
ingar af vörum okkar stóijókst.
Þá var þróun létts hlífðar- og skjól-
fatnaðar ör og tók sinn toll. Þá
var versnandi viðskiptaumhverfí.
Raunar má segja að gmndvöllur
iðnaðarins í heild hafi brugðist
vegna gengismála og fleiri þátta.
1983 hafði verið hámarksárið okk-
ar í sölu. Fyrirtækin hér fjárfestu
gríðarlega á meðan velgengnin
varði og stóðu síðan ekki undir
þeim er skyndilegur samdráttur
varð í þjóðfélaginu.“
En þessu var ekki þar með lokið?
„Nei, þarna var mikill og full-
kominn tækjakostur, hráefni og
stór hópur af reyndu og lærðu
starfsfólki. Haukur Halldórsson
þáverandi bændaleiðtogi og er-
lendir viðskiptavinir höfðu sam-
band við mig og hvöttu til að leit-
að yrði leiða til að halda starfsemi
ullarþvottastöðvarinnar og spuna-
verksmiðjunnar áfram í einhverri
mynd. Þessar þreifíngar urðu til
þess að ég ræddi við jnjá menn
sem unnið höfðu hjá Álafossi og
spurði þá hvort þeir væm reiðu-
búnir að leggja hlutafé í nýtt fyrir-
tæki í ullariðnaði.“
Varla hefur það verið auðsótt?
„Þeir héldu að ég væri bijálað-
ur, en ég var búinn að kanna
málið ofan í kjölinn. Ég þekkti
alla markaðina, bæði fyrir ullar-
bandið og þvottastöðina og stillti
upp rekstraráætlun. Eftir að hafa
skoðað málið vandlega slógu þess-
ir félagar mínir til og við lögðum
allir jafnan hlut í nýtt hlutafélag.
Það var samt ekkert auðhlaupið
að þessu. Þetta var stórt gjaldþrot
og hús og vélar vom veðsett hjá
ýmsum sjóðum og bönkum. Lands-
bankinn hafði hins vegar haldið
1
I
l
i