Morgunblaðið - 09.02.1997, Blaðsíða 26
26 SUNNUDAGUR 9. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
KVIKMYNDIR/SAMBÍÓIN hafa tekið til sýninga nýjustu kvikmynd James Ivorys og
Ismails Merchants. Hún heitir Surviving Picasso og flallar um hið fræga og stormasama
ástarsamband FranQoise og Pablos Picassos frá sjónarhóli hennar. I aðalhlutverkum eru
Anthony Hopkins og Natasha McElhone.
ANTHONY Hopkins leikur Picasso og Natasha McElhone leik-
ur ástkonu hans, Franijoise Gilot í myndinni Surviving Picasso.
Astir
Picassos
ARIÐ 1943 var Pablo Picasso
orðinn hálfsjötugur og
naut almennrar viðurkenningar
sem einn mesti listamaður 20.
aldarinnar. Með list sinni hafði
hann veitt samtíðarmönnum sín-
um nýstárlega fágaða og rót-
tæka sýn á veruleikann. Þau
átök og ástríða sem myndlist
snillingsins báru vott um settu
einnig svip sinn á einkalíf hans.
Myndin Surviving Picasso
fjallar um Picasso og samband
hans við unga myndlistarkonu,
Francoise Gilot. Astarsamband
þeirra hefst árið 1943 í hemum-
inni París og stendur næstu 10
árin. Picasso var á sjötugsaldri
en ótaminn og ástríðufullur eins
og ungur maður.
Auðvitað er Fran?oise hvorki
fýrsta né eina konan í lífí Picass-
os. Þótt hann sveiji henni ævar-
andi trúnað fer hann reglulega
í heimsókn til hinnar þokkafullu
og döpru Marie-Therese og dótt-
urinnar sem samband þeirra gaf
af sér. Hann hefur heldur ekki
sagt alveg skilið við Dora, mál-
ara sem er á barmi taugaáfalls.
Svo er það rússneska eiginkonan
hans, Olga, móðir elsta sonar
Picassos, Paulos. Olga er dans-
mær sem hefur látið Picasso
gera sig hálfóða í bókstaflegri
merkingu.
Frangoise þarf að sætta sig
við að þessar konur og böm
þeirra séu hluti af sambandi
hennar og Picassos. Hún verður
einnig að sætta sig við óútreikn-
anlegar skapsveiflur málarans,
yfírgengilega kímnigáfu hans,
nísku á fé, barnalegt ráðríki og
stjómsemi og þá sælu sem það
veitir honum að fá annað fólk
til þess að lúta vilja hans í einu
og öllu.
En lífið með Picasso er spenn-
andi. Hann veitir Francoise nýja
innsýn í listaheiminn og hans
vegna eignast hún listamenn á
PICASSO (Anthony Hopkiuns) bregður á leik með Claude, sym
þeirra Francoise.
borð við Matisse að kunningjum.
Sem elskhugi og félagi er Pic-
asso alltaf skemmtilegur og
stundum blíður en fýrst og
fremst er hann snillingur og með
því að vera ósvikinn og heill í
því að helga sig allan list sinni
nærir hann og veitir Franijoise
innblástur í hennar eigin sköpun.
Hún fæðir Picasso tvö börn
og þau búa til skiptis í París eða
á Miðjarðarhafsströnd Frakk-
lands. En stöðug nærvera hinna
kvennanna hans varpar skugga
á sambandið og einnig skapferli
Picassos. Það samræmist ekki
skapgerð hans að vera einnar
konu maður og sívaxandi eirðar-
leysið tærir og étur samband
hans við Frangoise inn að beini.
Hún reynir hvað hún getur
til að bjarga sambandinu, sjálfr-
ar sín vegna og barnanna en
þegar hún stendur frammmi
fyrir enn einu framhjáhaldinu
þá horfíst hún í augu við það
JULIANNE Moore leikur ást-
konu Picassos, Dora Maar.
að til þess að bjarga eigin lífi
verður hún að yfirgefa þennan
mann.
En það að nokkurri konu detti
í hug að fara í stað þess að bíða
eftir að hann yfírgefi hana er
Picasso slík áskorun að hann
tekur að gera hosur sínar græn-
ar fyrir Frangoise á ný. En það
er of seint. Hún er nógu sterk
til að standast hann og þannig
verður Fran?oise Gilot sú eina
af konunum hans sem tekst að
eiga sér líf eftir Picasso.
Leikstjórinn James Ivory var
fyrir tilviljun nýbúinn að lesa
ævisögu Francoise Gilot þegar
kvikmyndaframleiðandinn David
Wolper, sem lengi hefur safnað
verkum Picassos og haft brenn-
andi áhuga á að gera kvikmynd
um ævi hans, hafði samband við
hann með þetta verkefni í huga.
Ivory og samstarfsmenn hans til
30 ára, kvikmyndaframleiðand-
inn Ishmail Merchant og rithöf-
undurinn Ruth Prawer Jhabvala,
hið ómissandi þriðja hjól undir
vagni Merchants og Ivorys, tóku
að sér verkið í samstarfi við
Wolper.
Saman hafa þau áður gert
myndir á borð við Howard’s
End, Remains of the Day og A
Room With a View.
Leikaravalið er ekki af verri
endanum. Anthony Hopkins tók
að sér hlutverk Picassos. „Það
lá beint við að ráða Tony, Hann
hafði réttu líkamsbygginguna
auk þess að vera einn þessara
fágætu leikara sem geta á sann-
færandi hátt leikið snilling - og
gert það vel.“ Leikarinn var
sendur í ljós til að ná í sól-
brúnku, var krúnurakaður og
settar í augu hans dökkar lins-
ur. Hann las allt sem hann komst
yfír um Picasso og eftir undir-
búninginn var hann bókstaflega
eins og Picasso enda er hæfni
mannsins tii þess að tileinka sér
líkamsburði og -tjáningu annarra
við brugðið.
í hlutverki Frangoise þreytir
breska sviðsleikkonan Natasha
McElhone frumraun sína á hvíta
tjaldinu. Julianne Moore, sem lék
m.a. í Short Cuts og Assassins,
fer með hlutverk hjákonunnar
Dora Maar, Joss Ackland leikur
Matisse og eðalleikkonan breska
Joan Plowright leikur ömmu
Fran?oise.
Stórkostleg-
ur leikari
Það þarf ekki að fjölyrða um það að Anthony Hopkins
er stórkostlegur leikari, um það vitnar leikur hans í
46 kvikmyndum, og 36 sjónvarpsmyndum, óskarsverð-
laun fyrir leik í hlutverki Hannibals Lecters í mynd-
inni Silence of the Lambs, óskarsverðlaunatilnefning
fyrir hlutverk ráðsmannsins í Remains of the Day og
riddaratignin sem Bretlandsdrottning sæmdi hann árið
1993. Þrjár bækur hafa verið skrifaðar um ævi leikar-
ans.
Hann leikur Picasso í myndinni um ástarævintýri
málarans og Fran^oise Gilot og er það i annað skipti
á skömmum tima sem hann Ieikur í mynd um ævi stór-
mennis. Frammistaða hans í hlutverki hins smáða
bandaríkjaforseta Richards M. Nixons er ógleymanleg.
Sir Anthony Hopkins er nú á sextugasta aldursári
og er enn að feta ótroðnar slóðir. í fyrra leikstýrði
hann mynd í fyrsta skipti. Sú hét August og auk þess
að leika þar aðalhlutverkið samdi leikarinn, sem er
afbragðsgóður píanóleikari, alla tónlist fyrir myndina.
Sir Anthony er fæddur í Port Talbot í Wales á gaml-
ANTHONY Hopkins í gervi Picassos.
ársdag árið 1937. Hann þótti tossi í skóla og var ein-
rænn og ómannblendinn fram eftir aldri. 17 ára gam-
all ákvað hann að leggja fyrir sig leiklist. Hann fékk
inngöngu og námsstyrk í Ieiklistar- og tónlistarhá-
skóla Wales í Cardiff og 24 ára gamall hlaut hann
styrk til þess að nema í rómaðasta leiklistarskóla Breta,
RADA.
Þar hlaut hann verðlaun við útskrift og vann síðan
sem sviðsleikari þar til hann árið 1967 réðst til þjóðleik-
húss Breta og varð staðgengill Sir Laurence Oliviers.
Sama ár lék hann I sinni fyrstu kvikmynd; fór með
hlutverk Rikharðs ljónshjarta í The Lion in Winter og
var tilnefndur til bresku kvikmyndaverðlaunanna,
BAFTA. Glæsileg byrjun á ferli sem stundum hefur
þó verið skrykkjóttur.
Hopkins átti um tíma við heiftarlegan alkóhólisma
að striða en hefur ekki drukkið síðan árið 1975. Það
sama ár sló hann rækilega i gegn i Bandaríkjunum
þegar hann lék á sviði hlutverk geðlæknisins í Equus.
Framan af var Hopkins oft borinn saman við annan
velskan stórleikara, Richard Burton, og þess vegna
var það kaldhæðni örlaganna að Burton hreppti hlut-
verkið í óskarsverðlaunamyndinni sem gerð var eftir
leikritinu Equus.
Anthony Hopkins hefur haldið tengslum sínum við
leikhúsið, bæði á Bretlandseyjum og í Bandarikjunum
auk þess að vera ótrúlega afkastamikill kvikmyndaleik-
ari. Hann hefur nú unnið til allra verðlauna sem einn
leikari getur sóst eftir og stendur á hæsta tindi sem
skapgerðarleikari.
Seinni árin, þ.e. eftir gerð stórmyndanna Silence
of the Lambs, Remains of the Day og Legends óf the
Fall er Hopkins fyrst kominn í röð stærstu kvikmynda-
stjarna vestanhafs enda er hann nú fluttur vestur til
Hollywood og nýtur sældarlífsins þar til hins ýtrasta
og þeirra forréttinda sem staða hans veitir.
Næst munu kvikmyndahúsagestir beija Hopkins
augum í myndinni Bookworm þar sem hann leikur á
móti Alec Baldwin. Einnig eru væntanlegar myndir
um Jack the Ripper og svo ætlar Hopkins að leika
hetjuna miklu Zorró, á efri árum í mynd sem sýnd
verður á þessu ári.