Morgunblaðið - 27.02.1997, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Fjármálaráðherra ræðir
við fulltrúa BSRB
Agreiningur
um launakerfi
og viðbótarlaun
Samkomulagi náð um aðferð við að færa
kaupaukagreiðslur inn í kauptaxta
RSÍ fellur frá kröfu ASÍ
um krónutöluhækkun
Morgunblaðið/Kristinn
BJÖRN Grétar Sveinsson, formaður VMSÍ, við upphaf formanna-
fundar aðildarfélaga Verkamannasambandsins í gær.
FRIÐRIK Sophusson fjármálaráð-
herra átti fund með forystumönn-
um BSRB í gær þar sem m.a. voru
til umræðu hugmyndir ríkisins um
breytingar á launakerfi ríkisins og
ákvæði laga um viðbótarlaun.
Fundurinn varð árangurslaus og
segir Ögmundur Jónasson, formað-.
ur BSRB, að þessar hugmyndir
tefji allar kjaraviðræður aðildarfé-
laga BSRB við ríkið. Fjármálaráð-
herra segir að ríkið geti ekki fallist
fyrirfram og án skoðunar á kröfur
BSRB um að nota ekki ákvæði laga
um viðbótarlaun, en vill gera kjara-
samning um nýtt launakerfi
Fnðrik sagði að fjármálaráðu-
neytið myndi á næstu dögum svara
formlega erindi sem BSRB lagði
fram á fundinum. „Á fundinum
kom fram af minni hálfu að ríkið
hefði áhuga á því að breyta launa-
kerfi ríkisstarfsmanna og gera það
sveigjanlegra þannig að hægt væri
að laga það betur að starfsemi rík-
isins á hveijum tíma. Á þessari
stundu fara einstök félög innan
BSRB með samningsumboðið og
við viljum freista þess að ná sam-
komulagi við þau um hvemig þetta
nýja launakerfi verður, hvernig því
verður komið á og á hvaða forsend-
um það eigi að byggjast," sagði
Friðrik.
Ögmundur sagði að BSRB væri
tilbúið að gera breytingar á launa-
kerfi ríkisins og hefði alltaf verið,
en það vildi að breytingarnar yrðu
gerðar á jafnræðisgrunni.
„Við buðum ijármálaráðherra
upp á að gera rammasamkomulag
við BSRB um á hvaða forsendum
menn nálgist þetta viðfangsefni.
Við viljum að þar komi í fyrsta
lagi fram að samið verði um allar
breytingar á launakerfum. í öðru
lagi viljum við að um launakjör
verði almennt samið á félagslegum
grunni. í þriðja lagi lýsum við yfir
vilja til að taka upp viðræður á
vegum heildarsamtakanna um
heildarendurskoðun á launakerf-
inu,“ sagði Ögmundur.
Ágreiningur
um viðbótarlaun
Ágreiningur hefur verið milli
BSRB og fjármálaráðuneytisins um
9. grein nýrra laga um réttindi og
skyldur opinberra starfsmanna, en
hún kveður á um að fjármálaráð-
herra geti veitt forstöðumönnum
ríkisstofnana heimild til að umbuna
starfsmönnum með viðbótarlaun-
um. „Við erum eindregið þeirrar
skoðunar að um framkvæmd þess-
arar lagagreinar eigi að semja. Það
er grundvallaratriði að menn viti
að hverju þeir ganga á nýju samn-
ingstímabili hvað þetta snertir. Ef
ekki næst samkomulag um þetta
leggjum við til að frestað verði
framkvæmd þessar greinar," sagði
Ögmundur.
„Ég mun ekki gera samkomulag
fyrirfram og án könnunar um að
nota ekki þessa heimildargrein, en
ég lét það koma fram á fundinum
að ef samkomulag yrði í kjara-
samningum opinberra starfsmanna
um að fara í launakerfísbreytingar
þá kostaði það mikla vinnu sem
leiddi til þess að ekki yrði hægt
að koma á viðbótarlaunum sam-
kvæmt 9. grein starfsmannalag-
anna á sama tíma,“ sagði Friðrik.
Ögmundur sagði að svo virtist
sem fjármálaráðherra vildi stilla
opinberum starfsmönnum upp við
vegg. Annaðhvort samþykktu
menn breytingar á launakerfinu
eða 9. greininni yrði beitt. Ögmund-
ur sagði ljóst að margt væri óljóst
um þessa hluti alla, ekki síður af
hálfu samninganefndar ríkisins.
Það myndi kosta mikla vinnu að
hrinda fyrirliggjandi hugmyndum
um launakerfisbreytingar í fram-
kvæmd og þess vegna gæti verið
skynsamlegra að ræða þær á næsta
samningstímabili. Launafólk þyrfti
að fá launahækkanir strax.
Friðrik sagði að BSRB væri að
reyna að knýja fram loforð frá sér,
áður en eiginlegir samningar um
launakerfisbreytingarnar hæfust,
um að hann myndi ekki beita 9.
greininni. Hann sagðist ekki geta
fallist á að binda hendur fjármála-
ráðuneytisins fyrirfram með slíkum
hætti. Hann sagðist hins vegar
margsinnis hafa lýst því yfir að
samráð yrði haft við samtök launa-
fólks um viðbótarlaun. Mikilvægt
væri að hafa í huga að ríkið greiddi
stórum hluta opinberra starfs-
manna viðbótarlaun í dag, en um
þau giltu engar reglur. Það þyrfti
að setja skýrar reglur um þessa
hluti.
Rafiðnaðarsambandið
hefur ýtt sameiginleg-
um kröfum landssam-
banda ASÍ um krónu-
töluhækkanir út af
borðinu og krefst nú
prósentuhækkana. I
samantekt Omars
Friðrikssonar kemur
fram að búist er við að
úrslitastund í kjaravið-
ræðunum renni upp um
helgina.
SAMNINGANEFNDIR vinnuveit-
enda og Verkamannasambandsins
náðu í gær samkomulagi um að-
ferð sem notuð yrði við að færa
hluta af bónusgreiðslum fisk-
vinnslufólks að taxtakaupi. Féllst
VMSÍ á síðustu tillögur vinnuveit-
enda sem fólu í sér blöndu þeirra
leiða sem samningsaðilar höfðu
áður lagt til, annars vegar með
tilfærslu á krónutölu úr bónuskerf-
inu eins og VMSÍ hafði lagt til
og hins vegar með breytingu á
reiknitölu kaupaaukans eins og
vinnuveitendur vildu að gert yrði.
Ágreiningur um breytingar á
launum stendur óbreyttur þrátt
fýrir þetta samkomulag og mikil
óvissa er um hvort alvöru skriður
kemst á kjaraviðræður á almenna
vinnumarkaðinum. VMSÍ hefur
m.a. krafist þess að yfirvinna
hækki við hækkun kauptaxtanna
en í megintillögum vinnuveitenda
hefur verið lögð til nokkur lækkun
á yfirvinnu á móti hækkun dag-
vinnulaunanna. Önnur tillaga sem
vinnuveitendur leggja mikla
áherslu á í viðræðum við lands-
samböndin, er að koma á sveigjan-
legum vinnutíma, þannig að 8
stunda dagvinnutími verði breyti-
legur fyrir alla frá kl. 7 eða 8 á
morgnana til 7 eða 8 á kvöldin.
Þetta hafa fulltrúar fiskvinnslunn-
ar kallað „fleytitíma," og liggur
ekkert samkomulag fyrir um
hann.
Tekist á um 70 þús. kr.
lágmarkslaun
Björn Grétar Sveinsson, for-
maður VMSÍ, og Aðalsteinn Bald-
ursson, formaður fískvinnsludeild-
ar VMSÍ, eru þeirrar skoðunar að
samkomulagið sem náðist í gær
sé ekki stór áfangi í kjaraviðræð-
unum. Hér sé eingöngu um tækni-
lega útfærslu að ræða við kaup-
aukagreiðslur. „Nú förum við að
takast á um launin, hvað mikið
fært verður á milli og um mark-
miðið um 70 þúsund króna lág-
markslaunin," segir Aðalsteinn.
„Við föllumst á þetta tæknilega
atriði en eftir stendur allt sem á
að hringla í baukunum. Við heyr-
um ekkert hringla í bauknum hjá
vinnuveitendum,“ segir Björn
Grétar. „Þetta snýst allt um hvern-
ig okkur tekst að styrkja lága
taxtakerfið á íslandi. Við höfum
bent á leiðir til þess en menn líta
mismunandi augum á hvað það á
að kosta,“ segir hann.
„Tæknileg útfærsla á hvernig
hægt væri að færa hluta úr bónus
yfír í fasta kaupið hefur verið vond
fyrirstaða og eftir stendur ágrein-
ingur um tölur en hann er ekki í
grundvallaratriðum öðruvísi en
ágreiningur um aðra þætti að því
er kjaramálin varðar. Á næstu
dögum hljótum við að taka hrein-
skilna umræðu um það,“ segir
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ.
Þórarinn gerir ráð fyrir að
kjaramálin verði í brennidepli um
helgina. „Það er engin efni til að
það dragist meira. Stærðirnar eru
á borðunum og mikil undirbún-
ingsvinna hefur farið fram. Það
er því ekki eftir neinu að bíða með
að taka ákvarðanir af eða á,“ seg-
. ir hann.
Ein meginkrafan, sem uppi er
í viðræðunum, er um að færa
kauptaxta sem næst greiddu
kaupi. Þórarinn segir að einfaldara
sé að breyta kjarasamningsbundn-
um greiðslum hvað þetta verðar
en flóknara sé að finna leið til að
færa yfirborganir eða álags-
greiðslur á móti hækkun kaup-
taxta. „Við ætlum að taka upp
umræðu um þann þátt málsins á
morgun," sagði hann.
Krónutölu- eða
prósentuleið?
VMSÍ hefur hafnað með öllu
hugmyndum um að samið verði
um blandaða leið krónutölu- og
prósentuhækkana launa í viðræð-
unum við atvinnurekendur. í sam-
eiginlegri kjarastefnu landssam-
banda ASÍ er krafist krónutölu-
hækkana launa en ljóst hefur ver-
ið að undanfömu að nokkurst titr-
ings hefur gætt innan raða iðnað-
armanna, vegna þessarar kröfu,
sem fengju væntanlega meiri
launahækkanir í sinn hlut ef pró-
sentuleiðin yrði fyrir valinu. Þeir
féllust hins vegar á að fara krónu-
töluleiðina vegna samstöðunnar
og með það að markmiði að náð
verði fram almennri kaupmáttar-
aukningu með lækkun skatta.
Verzlunarmannafélag Reykja-
víkur, BSRB og Samband banka-
manna hafa sett fram kröfur um
prósentuhækkanir launa sem eru
töluvert hærri en launakröfur
landssambandanna. Sl. þriðju-
dagskvöld komu svo fram brestir
í sameiginlegri kjarastefnu lands-
sambanda ASÍ þegar ákveðið var
á fundi miðstjórnar og samninga-
nefndar Rafiðnaðarsambandsins
að fara eigin leiðir í kjaraviðræð-
unum á næstunni. Rafíðnaðarsam-
bandið hefur þar með ákveðið að
setja sameiginlegar kröfur lands-
sambanda ASÍ um krónutölu-
hækkun launa út af borðinu.
„Við viljum fá prósentuhækkan-
ir. Þar er um að ræða töluvert
hærri upphæðir. Menn hafa talað
um 6-7% hækkun á ári,“ segir
Guðmundur Gunnarsson, formað-
ur Rafíðnaðarsambandsins. Hann
segir jafnframt að ef ekki komi
fram breytingar af hálfu ríkis-
valdsins í skattamálum hækki
kröfugerð sambandsins, sem muni
þá fara fram á að gerður verði
samningur til næstu áramóta um
20% kauphækkun.
Guðmundur gagnrýnir harðlega
vinnubrögð VSÍ í yfirstandandi
samningalotu. „Við höfum skynjað
hjá mörgum af okkar vinnuveit-
endum undanfarna daga að þeir
séu sammála okkur um að vinnu-
brögðin við samningana eru út úr
kortinu. Þeir hafa tilkynnt okkur
að þeir myndu ekki láta koma til
verkfalla í sínum fyrirtækjum
heldur ganga til samninga við
okkur áður en af því yrði,“ segir
hann.
Samiðn stendur enn að kröfu-
gerð landssambandanna um
krónutöluhækkanir. Örn Friðriks-
son, formaður Samiðnar, segir
ekkert hafa breyst af hálfu Sam-
iðnar í því efni. „Menn eru að leita
eftir samningum og bíða eftir því
að ríkisstjómin komi inn í málið
með skattapakkann. Við höfum
alltaf sagt að framsetning kröfu-
gerðarinnar og niðurstaðan í
skattamálunum væru samtvinnað-
ar. Ef þau sameiginlegu markmið
ganga ekki upp snýr málið allt
öðruvísi við,“ segir hann.
VMSÍ-formenn
undirbúa verkföll
Formannafundur Verkamanna-
sambandsins skoraði í gær á að-
ildarfélögin að hefja nú þegar
undirbúning að boðun verkfalla,
sem komi að fullu til framkvæmda
síðari hluta marsmánaðar. Jafn-
framt skoraði fundurinn á félögin
að hafa sem best samráð sín í
milli sem og við aðgerðanefnd
sambandsins.
Veldu
nýstárlega pylsurétti og
ilmandi nýbakað brauð
Ö
Select
ALLTAF FERSKT
SHELLSTODIN VESTURLANDSVECI