Morgunblaðið - 27.02.1997, Blaðsíða 18

18 FIMMTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1997
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Stöðugleika margra
eldri skipa ábótavant
150 skip ekki verið stöðugleikamæld
SAMKVÆMT skýrslu Siglinga-
stofnunar eru um 150 skip á sjó,
sem ekki eru stöðugleikamæld.
Núgildandi reglur um stöðugleika
eru frá árinu 1975 og taka til skipa
stærri en 15 m að lengd. Skip, sem
fengu haffæriskírteini fyrir þennan
tíma, hafa ekki þurft að gangast
undir stöðugleikapróf. Kristján
Pálsson, alþingismaður, telur þessi
skip geta verið hættuleg. „Þessi
skýrsla gefur auk þess til kynna
að öryggiseftirlit með skipum er í
miklum molum og að nauðsynlegt
sé að gera átak í þeim málum,“
segir hann.
Kristján Pálsson alþingismaður
taldi í utandagskrárumræðu Al-
þingis á mánudag að eftirliti með
haffæri skipa væri verulega ábóta-
vant og fullyrti að um eitt hundrað
íslensk skip væru á floti í dag sem
ekki ættu að vera það.
Uppfylla ekki kröfur
um stöðugleika
Kristján sagðist í samtali við
Morgunblaðið hafa þessar upplýs-
ingar frá áreiðanlegum heimildum
innan Siglingastofnunar íslands og
Rannsóknarnefndar sjóslysa. Hann
sagði að þau skip sem ekki ættu
að vera á sjó uppfylltu annaðhvort
ekki stöðugleikamælingar eða kröf-
ur um öryggisatriði og nefndi sem
dæmi skip sem ekki hefðu neyðarút-
ganga úr vélarrúmi og skip sem
hefði verið breytt og stöðugleikinn
ekki mældur eftir það. „Skipið
Helga Sigmars NS frá Seyðisfirði
er til að mynda ólöglegt þvi það
uppfyllir ekki stöðugleikamælingar.
Skipið myndi reyndar lagast yrði
það lengt,“ sagði hann.
Reglur frá 1975
Aðspurður um ummæli Kristjáns
sagði Hermann Guðjónsson for-
stjóri Siglingastofnunar íslands að
stærsta skýringin á því hvers vegna
skip uppfylltu ekki þau viðmiðunar-
mörk um stöðugleika sem sett væru
í dag væri sú að reglurnar um stöð-
ugleika skipa, frá árinu 1975 fyrir
skip stærri en 15 m og frá árinu
1985 fyrir skip minni en 15 m,
hefðu ekki verið gerðar afturvirkar
og næðu því einungis til skipa sem
væru smíðuð eftir gildistöku regln-
anna. „Önnur skýring gæti verið
sú að yngri skip hefðu fengið und-
anþágu og verið veitt haffæriskír-
teini þrátt fyrir að uppfylla ekki
ítrustu kröfur um stöðugleika,“
sagði hann.
Úrbætur lagðar til
Hermann sagði hins vegar að
Siglingastofnun væri að skoða þessi
mál og að fyrir nokkrum dögum
hefði komið út skýrsla um úttekt á
stöðugleika íslenskra skipa, sem
hafí verið lögð fyrir Siglingaráð og
samgönguráðuneytið. I skýrslunni
er m.a. lagt til að reglur um stöðug-
leika fiskiskipa nái til allra skipa,
nýrra og gamalla. Þar er einnig
lögð áhersla á aukna fræðslu um
þessi mál og að stöðugleikapróf á
skipum fari oftar fram en nú er.
„Þá gerði Siglingastofnun
strangari kröfur um útgáfu haffær-
isskírteina frá og með síðustu ára-
mótum og gefur nú einungis út slík
skírteini til skamms tíma ef ein-
hveiju er ábótavant. Þannig sé
ákveðinn frestur veittur til að bæta
úr þeim atriðum sem ekki standast
reglur," sagði hann.
Gögn um stöðugleika
skortir
í úttekt Siglingastofnunar á stöð-
ugleika skipa sem gerð var í upp-
hafi þessa árs og náði til 728 þil-
farsskipa sem haffærisskírteini
voru gefin út fyrir á árinu 1996,
kom í ljós að stöðugleikagögn skipa
skortir i mörgum tilfellum eða eru
ófullkomin. Ennfremur eru gögn
sumra skipa orðin gömul og falla
því ekki undir reglur um stöðugleik
akröfur. Þá kemur fram í skýrsl-
unni að hugsanlegt er að stöðug-
leikagögn sem skoðuð voru sýni of
há stöðugleikagildi. Það getur m.a.
stafað af því að skipum hefur verið
breytt án vitundar siglingamálayfir-
valda, auk þess sem veiðarfæri
verða sífellt stærri og þyngri án
þess að stöðugleiki skipa sé endur-
metinn. Loks hefur reynslan sýnt
að skip þyngjast almennt með aldr-
inum, m.a. vegna þess að málning
hleðst á þau og varahlutir, tæki og
búnaður eykst.
Loðnan enn fryst
LOÐNUFRYSTING var ennþá í
fullum gangi hjá Haraldi Böðvars-
syni hf. á Akranesi og í Sandgerði
í gær en frystingu hefur verið
hætt víðast hvar annars staðar.
Mun betri loðna fæst nú á síðustu
dögum frystingartímabilsins og
fullnægir ströngustu kröfum sem
Japanir gera.
„Við frystum fram að hádegi
og eigum von á farmi í dag sem
ég hef trú á að hægt verði að
frysta líka,“ sagði Ágúst Sveins-
son, verkstjóri hjá Haraldi Böðv-
arssyni hf. á Akranesi, í samtali
við Morgunblaðið í gær. „Við get-
um ekki vitað það fyrirfram hvort
sú loðna er frystingarhæf en loðn-
an sem við vorum að frysta var
mjög góð og líklega sú besta sem
við höfum fengið á vertíðinni. Hún
flokkaðist mjög vel, 45-50 stykki
í kílói, og hrognafyllingin var um
21%. Það er nákvæmlega eins og
Japanir vilja hafa hana,“ sagði
Ágúst.
Frysting var einnig í fullum
gangi hjá HB í Sandgerði í gær
en Dagfari GK kom þangað með
loðnu í gærmorgun og vonuðust
menn þar á bæ til þess að einnig
yrði hægt að frysta í dag.
Reuter.
MÓTMÆLAGANGA um 500 suður-kóreskra verkamanna fyrir utan aðalstöðvar helzta stjómar-
flokksins, Nýrrar Suður-Kóreu, í Seoul í gær. Göngumenn krefjast breytinga á nýju vinnulöggjöf-
inni og hóta að fara í verkfall á morgun, 28. febrúar.
Uppstokkun hafin á
ríkisstjóm S-Kóreu
Seoul. Reuter.
KIM Young-sam, forseti Suður-
Kóreu, hóf í gær uppstokkun á ráð-
herraskipan ríkisstjórnar landsins í
þeirri von að reka af sér slyðruorð
á síðasta ári sínu í embætti. Fyrr
um daginn höfðu allir ráðherrarnir
gefið forsetanum kost á að þeir
segðu allir af sér þannig að hann
hefði alveg frjálsar hendur við upp-
stokkunina.
í fyrradag bað forsetinn þjóð sína
innilega afsökunar vegna fjármála-
hneykslis, sem opinberaði að aðgerð-
ir hans gegn spillingu hefðu ekki
borið tilætlaðan árangur. Uppstokk-
un stjórnarinnar er ætlað að styrkja
hana þannig að henni sé betur
treystandi til að koma mikilvægum
umbótum í framkvæmd.
Dagblöð og stjórnmálaskýrendur
fögnuðu fréttum af róttækri upp-
stokkun en sagði að hún ein dygði
ekki til að bjarga fallandi vinsældum
Kims. Þær hafa farið hrakandi í kjöl-
far nýrrar vinnulöggjafar, sem
stjórnin setti með umdeildum hætti,
og hneykslismála sem ekki sér fyrir
endann á.
Kim, sem fyrir kjör sitt til forseta
1993 hafði getið sér orð fyrir andóf
við fyrri valdhafa úr röðum hersins,
hét kjósendum á sínum tíma að und-
ir sinni stjórn yrði hreinsað duglega
til í þjóðfélaginu, en á síðustu miss-
erum hefur ríkisstjórnin gengið í
gegn um eitt spillingarhneykslið á
fætur öðru.
Á þriðjudag voru fjögur ár liðin
frá embættistöku Kims, sem hann
minntist með því að biðjast opinber-
lega afsökunar á nýjasta hneykslinu,
sem tengist óeðlilegri lánafyrir-
greiðslu til Hanbo-stál- og skipa-
smíðasamsteypunnar. Þetta túlka
stjórnmálaskýrendur sem örvænt-
ingarfulla tilraun forsetans til að
halda sér í embætti út hið fimm ára
langa kjörtímabil. Samkvæmt
stjórnarskránni leyfist honum ekki
að gefa kost á sér til endurkjörs.
Viðræður vegna Hwang
Yang-yops hafnar á ný
Viðræður hófust á ný í gær milli
suður-kóreskra og kínverskra yfir-
valda vegna flótta Hwang Yang-
yops, eins af leiðtogum norður-kór-
esku kommúnistastjórnarinnar, í
sendiráð S-Kóreu í Peking fyrir
tveimur vikum. Hlé varð á viðræðun-
um vegna fráfalls Dengs Xiaopings
Kínaleiðtoga.
Enginn árangur var þó sagður
hafa náðst af viðræðum gærdagsins.
Suður-kóreska lögreglan herti í
gær leitina að tveimur útsendurum
Norður-Kóreu, sem taldir eru bera
ábyrgð á morði á norður-kóreskum
liðhlaupa, Lee Han-yong. Hann var
skotinn þremur dögum eftir flótta
Hwang Yang-yops, og lézt úr
skotsárum sínum í fyrradag.
Deilt um ESB-aðild Kýpur
Grikkir hóta að
hindra stækkun
Aþenu, Ankara. Reuter.
GRIKKIR sögðu í gær að meðaðild-
arþjóðir þeirra í Evrópusamband-
inu, ESB, myndu gjalda þess dýru
verði ef þær reyndu að láta viðræð-
ur um aðild Kýpur að sambandinu
ná einnig til tyrkneska minnihlut-
ans á eyjunni, og endurnýjuðu hót-
anir um að beita neitunarvaldi gegn
stækkun ESB.
Grikkir eru reiðir hinum ESB-
aðildarríkjunum 14 fyrir að bregða
út af fyrra samkomulagi um að
ESB-aðild Kýpur ætti aðeins að ná
til hins gríska hluta eyjarinnar.
Theodoros Pangalos utanríkisráð-
herra sagði á blaðamannafundi í
Aþenu í gær, að starfsbræður hans
frá Þýzkalandi og Bretlandi, Klaus
Kinkel og Malcolm Rifkind, hefðu
á árlegum samráðsfundi ESB-ráð-
herranna með kýpverskum ráða-
mönnum í Brussel í upphafi vikunn-
ar, þrýst á um breytingu á sam-
komulaginu í ofangreinda veru.
„Glæpsamlegt“
„Það er bæði glæpsamlega og
heimskulega að verki staðið af
Þýzkalandi og Bretlandi vegna þess
að hugmyndin á sér enga von um
að ganga eftir og hindrar Kýpur í
að nálgast Evrópu,“ sagði Panga-
los. „Herra Kinkel og herra Rifkind
gáfu Tyrklandi gjöf. Nú verða þeir
að borga reikninginn," sagði hann.
Stjórnvöld í Ankara gáfu í gær
út yfirlýsingu þar sem þau fagna
því að Kýpurtyrkir fái að taka þátt
í ESB-aðildarviðræðum Kýpur.
Michiel Patijn, Evrópumálaráð-
herra Hollands, sem nú er í forsæti
fyrir ESB, sagði ESB-aðild eyjar-
innar vera nánast útilokaða án þess
að einhver árangur næðist fyrst í
að bæta samskiptin milli þjóðabrot-
anna tveggja á Kýpur.
Afstaðan til
ESB-aðildar
Svíar mest
ámóti
SVÍAR eru enn sú aðildarþjóð
Evrópusambandsins, ESB, sem er
óánægðust með aðildina, þó að
lítið eitt hafi dregið úr andstöð-
unni á síðustu mánuðum. Þetta
er meðal niðurstaðna nýrrar
skoðanakönnunar, sem fram-
kvæmdasljórn ESB hefur látið
gera um afstöðu aðildarþjóðanna
til sambandsins.
Einungis 28 af hundraði Svía
eru samkvæmt könnuninni fylgj-
andi ESB-aðild Svíþjóðar. í ESB
er stuðingur almennings að með-
altali tvöfalt meiri, eða 58%.
írar eru ánægðasta ESB-þjóðin;
yfir 80 af hundraði þeirra styðja
aðildina.
Svíar eru ennfremur sú þjóð
sem er minnst hrifin af því að
framselja stærri hluta ákvarðana-
tökunnar til Brussel. 61 af hundr-
aði vill að öll Iöggjöf fari fram
innanlands, en þetta hlutfall er
38% í ESB í heild.
Aftur á móti eru Svíar meðal
þeirra sem eru jákvæðastir í garð
fyrirhugaðrar stækkunar ESB.
Nærri tveir þriðju hlutar þjóðar-
innar fagna henni.