Morgunblaðið - 05.03.1997, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 5. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lagafrumvarp alþýðuflokksþingmanna
Aflaheimildir úr síldarstofn-
inum verði boðnar út
FJÓRIR þingmenn Alþýðuflokks
hafa lagt fram frumvarp til laga
um að veiðiheimildir í norsk-ís-
lenska síldarstofninum verði
boðnar út til allra útgerða skipa
sem búin eru til síldveiða. Tekjum
af útboðinu skuli verja til haf-
og fiskirannsókna og til slysa-
varna sjómanna og rannsókna á
sjóslysum samkvæmt nánari
ákvörðun Alþingis. íslendingar
hafa heimild til að veiða 230 þús-
und tonn úr síldarstofninum á
þessu ári.
I greinargerð með frumvarp-
inu benda þingmennirnir á að svo
langt sé liðið frá því að veiðar
voru síðast stundaðar úr þessum
stofni að núverandi floti hafi
ekki á neinni veiðireynslu að
byggja.
Þingmennirnir vara einnig við
því að gengið verði enn lengra í
því að úthluta ókeypis verðmæt-
um til einstaklinga og útgerða í
formi aflakvóta en gert hefur
verið þegar. Þeir benda á að í
þessu tilviki sé ekki fyrir hendi
krafa byggð á veiði skipa heldur
sé möguleikinn til kominn vegna
samninga sem handhafar al-
mannavalds hafi gert við aðrar
þjóðir.
Flugvirkjafélag Islands
Banna r félagsmönn-
um að sækja um hjá
Flugfélagi Islands
FLUGVIRKJAFÉLAG íslands hefur
samþykkt á félagsfundi að banna
félagsmönnum sínum að sækja um
stöðu flugvirkja hjá Flugfélagi ís-
lands þar sem ekki er til gildandi
kjarasamningur milli Flugvirkjafé-
lags íslands og Fiugfélags íslands.
Jakob S. Þorsteinsson, formaður
flugvirkjafélagsins, segir að engar
samningaumleitanir hafí farið fram
á milli Flugfélags íslands og Flug-
virkjafélags íslands en síðastliðinn
föstudag hafí flugvirkjar hjá innan-
landsflugi Flugleiða fengið upp-
sagnabréf og tilboð um nýjan ráðn-
ingarstað á vegum Flugleiða í Kefla-
vík.
Morgunblaðið/Golli
HERRA Ólafur Skúlason biskup íslands heilsar sr. Ragnari Fjalari Lárussyni prófasti í Reykjavíkurprófastsdæmi vestra og sr. Birni
Jónssyni prófasti í Borgarfjarðarprófastsdæmi við upphaf prófastafundar í gær.
Á félagsfundinum samþykktu
flugvirkjar einnig að fara þess á leit
við stjóm Flugfélags íslands og Flug-
leiða að hefja samninga við félagið.
Jakob segir að samningur flug-
virkja við Flugleiðir hafi runnið út
um áramót. Aðspurður um kröfur
flugvirkja gagnvart hinu nýja félagi
sagði hann að m.a. flugmönnum í
innanlandsflugi hefði verið boðið að
teljast áfram starfsmenn Flugleiða
en vera leigðir til Flugfélags ís-
lands, sem hefði m.a. þýðingu gagn-
vart möguleikum þeirra á að flytj-
ast til starfa í millilandaflugi. Fiug-
virkjar sem ynnu við innanlandsflug
Flugleiða og hefðu 15-30 ára starfs-
tíma hjá Flugleiðum gætu hugsað
sér svipaða lausn sinna mála.
Páll Halldórsson, framkvæmda-
stjóri Flugfélags íslands, sagði að
flugvirkjafélagið hefði áður átt í
viðræðum við Flugfélag Norður-
lands en Flugfélag íslands væri
sama lögpersóna og Flugfélag Norð-
urlands og því væri þetta sami
samningsaðili. Páll sagði að ályktun
flugvirkjafélagsins kæmi sér á
óvart. Hann sagðist búast við að
heyra formlega frá flugvirkjafélag-
inu og reikna með að viðræðum
yrði haldið áfram.
Hann sagði að ekki væri um það
að ræða að verið væri að segja flug-
virkjum upp störfum heldur sé verið
að hafa vistaskipti, breyta starfsstöð
úr Reykjavíkurflugvelli í Keflavíkur-
flugvöll.
Iðnaðarráðherra segir samstarfssamninga eigenda Járnblendifélagsins sníða þröngan stakk
Sýndarmennska að 55%
tryggi yfirráð fyrirtækisins
5 prófastar
að láta af
störfum
PRÓFASTAFUNDUR hófst í gær
og stendur yfir til morguns.
Fimm prófastar láta af emb-
ætti á þessu ári fyrir aldurs sak-
ir, Bragi Friðriksson í Kjalames-
prófastsdæmi, en í hans stað kem-
ur séra Gunnar Krisljánsson á
Reynivöllum 1. apríl nk., Ragnar
Fjalar Lárusson í Reykjavíkur-
prófastsdæmi vestra, en hann
hættir 1. júlí, Örn Friðriksson í
Þingeyjarprófastsdæmi hættir 1.
ágúst, Bjöm Jónsson í Borgar-
fjarðarprófastsdæmi hættir 1.
nóvember, og Guðmundur Óli
Ólafsson í Rangárvallarprófast-
dæmi, sem hættir um næstu ára-
mót. Eftir er að velja eftirmenn
hinna fjögurra síðasttöldu.
í gær ræddu prófastar fmm-
varp um stöðu, stjóm og starfs-
hætti kirkjunnar. í dag verður
m.a. rætt um mannanafnalög,
1000 ára afmæli kristnitöku og
virkni prófastsdæma.
FINNUR Ingólfsson iðnaðarráð-
herra segir að eignaraðilum ís-
lenska jámblendifélagsins séu sett-
ar svo þröngar skorður í samning-
um þeirra á milli að 55% eignar-
hluta íslenska ríkisins í fyrirtækinu
fylgi alls ekki virk yfirráð í fyrir-
tækinu.
„Skráður 55% eignarhlutur í fyr-
irtækinu er einskis virði við þessar
forsendur. Þannig var frá gengið á
sínum tíma að það var ekkert ann-
að en sýndarmennska þegar menn
voru að halda því fram að 55% eign-
arhlutur ísiendinga í þessu fyrir-
tæki væri virk yfírráð. Það kemur
best í ljós þegar á þetta samstarf
reynir núna til ákvarðanatöku að
55% em okkur því miður einskis
virði,“ sagði ráðherra við utandag-
skrámmræðu á Alþingi í gær um
stækkun Járnblendiverksmiðjunnar
á Gmndartanga og breytingar á
eignaraðild að henni.
Hann sagði að í aðalsamningi,
markaðssamningi og samstarfs-
samningi milli eignaraðila Járn-
blendifélagsins; íslenska ríkisins,
Elkem og Sumitomo, væri sam-
starfi þessara aðila settar svo
þröngar skorður að 55% eignarhluti
íslenska ríkisins fæli ekki í sér virk
yfírráð. „Til þess að ná fram breyt-
ingu á markaðssamningi innan fyr-
irtækisins þarf samkomulag allra
aðila en til að auka hlutafé eða
taka lán varðandi þriðja ofninn þarf
aukinn meirihluta eigenda eða um
tvo þriðju hluta,“ sagði ráðherra.
Sjálfhelda og öngstræti
Hann sagði að hlutur ríkisins og
Sumitomo næði samtals 70% og
þessir aðilar gætu þannig ákveðið
lántöku og hlutaíjáraukningu „en
þrátt fyrir það getur sá aðili sem á
30% sagt nei við því að markaðs-
samningnum verði breytt. En það
er forsenda fyrir því að Sumitomo
taki þátt í stækkuninni að fá mark-
aðssamningnum breytt. Þannig að
að þessu leyti til erum við í sjálf-
heldu og í öngstræti," sagði Finnur
Ingólfsson.
Umræðan fór fram að frum-
kvæði Gísla S. Einarssonar, þing-
manns Alþýðuflokks á Vesturlandi.
Hann varpaði því m.a. fram að
ástæða kynni að vera til að draga
í efa það verðmætamat sem fram
komi í skýrslu fyrirtækisins Solom-
on Brothers, sem mátu verðmæti
Járnblendifélagsins á 2,3-2,9 millj-
arða króna fyrir stækkun. Gísli
sagði að mat Solomon Brothers
breyttist um 400 m.kr. við hvert
prósentustig sem markaðsverð
framleiðslunnar breyttist til hækk-
unar eða lækkunar.
Þá spurði hann ráðherra m.a.
hvort möguleiki væri á að sam-
eignaraðilar ÍJ gangi til samninga
um stækkun fyrirtækisins með
auknum eignarhlut íslenska ríkisins
og hvort mögulegt væri að ná fram
nýrri stöðu í viðræðunum áður en
frestur til að gefa Landsvirkjun
svar um raforkukaup íslenska járn-
blendifélagsins rennur út næstkom-
andi laugardag.
Finnur Ingólfsson sagðist ekki
telja þá leið færa að ráðast í stækk-
un með auknum eignarhlut íslenska
ríkisins, rétt væri að láta Elkem
bera kostnað af stækkun með því
að Elkem eignaðist 6% af hlut ríkis-
ins við hlutafjáraukningu og hann
sagðist engu spá um hvort breyting
verði á afstöðu einstakra eignaraðila
fyrir næstkomandi laugardag þegar
frestur Landsvirkjunar rennur út.
Óðs manns æði
Auk Gísla og Finns tóku Hjörleif-
ur Guttormsson og Svavar Gestsson
þátt í umræðunum. Hjörleifur sagði
ljóst að það hefði verið óðs manns
æði að ganga að kröfum Elkem og
nánast gefa Jámblendifélagið síð-
astliðinn föstudag og jafnframt að
hann teldi að ef íslenska ríkið ætti
ekki meirihluta hefði fyrirtækinu
verið lokað fyrir löngu. Frekar en
að ganga að kröfum Norðmann-
anna kvaðst Hjörleifur að skoða
ætti þann kost að losa Elkem út
úr félaginu.
Svavar Gestsson sagði að stjórn-
völd hefðu haldið illa á málinu. „ís-
lensk stjórnvöld höfðu í ruan og
veru spilað öllu af sér í málinu,
höfðu enga eða lélega samnings-
stöðu og núna bætti hæstvirtur
ráðherra um betur með því að segja:
hlutur íslands er einskis virði,“
sagði Svavar Gestsson.