Morgunblaðið - 30.04.1997, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FLJÓTUR, fljótur, háeffaðu okkur, heilög Jóhanna er að elta okkur . . .
Heilbrigðis-
starfsmeim
Hlutfalls-
lega flestir
á höfuðborg-
arsvæðinu
EF BORIN eru saman kjördæmi
landsins eru heilbrigðisstarfsmenn
hlutfallslega flestir á höfuðborgar-
svæðinu, eða 7,48% af heildarfjölda
vinnandi fólks. Sé aðeins tekið tillit
til kvenna er hlutfallið mun hærra,
eða 13,85% en meðal karla 2,35%.
Þetta kemur fram í svari heil-
brigðisráðherra við fyrirspurn Guð-
mundar Árna Stefánssonar alþing-
ismanns.
Kynjamismunurinn er enn meiri
utan höfuðborgarsvæðisins og virð-
ist sú meginregla ráðandi að hann
aukist eftir því sem heilbrigðis-
starfsmenn eru færri sem hlutfall
af vinnuframboði. AIls eru 12,25%
kvenna á vinnumarkaði á landinu
öllu heilbrigðisstarfsmenn, en að-
eins 1,82% karla.
Næsthæst er hlutfall heilbrigðis-
starfsmanna á Norðurlandi eystra,
eða 5,93%. Hlutfall kvenna sem
starfa við heilbrigðisþjónustu er þar
12,34% en hlutfall karla 1,42%.
Lægst er hlutfall heilbrigðisstarfs-
manna á Suðurnesjum, eða 2,23%
og meðal karla aðeins 0,32%.
Fjöldi heilbrigðisstarfsmanna og samanburður við vinnuframboð
: slsSli Vinnu- íramboð Fjöldi heiibrigðis starfsm. Hlutfall af vinnufram- boði
l\AríLMn Austurland 3.860 29 0,76%
Höfuðborgarsv. 43.353 1.019 2,35%
Norðurl. evstra \ 7.729 110 1.42%
Norðurl. vestra L 3.066 31 1.02%
Suðuriand ) 6.345 101 1.59%
Suðumes r 4.706 15 0.32%
Vestfirðir 11 2.916 21 0.71%
1 Vesturiand 4.272 60 1,45%
1 I Samtals: 76.247 1.386 1,82%
KONUR Austurland 2.551 211 . 8,28%
Höfuðborgarsv. o 34.905 4.834 13.85%
Norðuri. evstra í 5.435 671 12,34%
Norðuri. vestra 1 r 2.022 241 11.92%
Suðurland ' i C 4.341 421 9.69%
Suðumes i þ 2.930 155 5.29%
Vestfirðir —r 1.867 156 8.38%
Vesturtand 2.962 297 10,02%
I Samtals: 57.013 6.986 12,25% |
SAMTALS Austuriand
rT\ 6.411 241 3,75%
Höfuðborqarsv. C 78.258 5.853 7,48%
Norðuri. evstra 11 13.164 781 5,93%
Norðuri. vestra ' 5.088 272 ■ 5,35%
Suðuriand 10.686 521 4,88%
Suðumes 7.636 170 2,23%
Vestfirðir [ - - ) 4.783 177 3,70%
Vesturland 7.234 357 4,94%
j Samtals: 133.260 8.372 6,28% |
1
Samgönguráðherra segir dýrt að lengja A/V-flugbrautina
Unnið að endurbyggingu
Reykjavíkurflugvallar
HALLDÓR Blöndal samgönguráð-
herra segir að verið sé að vinna að
tillögum innan ráðuneytisins í sam-
ráði við aðila frá Flugmálastjórn
og Reykjavíkurborg um það hvernig
standa eigi að endurbyggingu
Reykjavíkurflugvallar, aðspurður
hvort til standi að lengja A/V flug-
brautina til vesturs og setja Suður-
götuna í undirgöng, eins og lagt
er til í skýrslu nefndar á vegum
samgönguráðuneytisins árið 1990.
Halldór segist hins vegar ekki
vita til þess að það hafí komið fram
tillögur í þeirri vinnu um það að
flugbrautin verði lengd til vesturs.
Halldór segist telja að mönnum
þætti það góður kostur að lengja
flugbrautina til vesturs, en það
væri mjög dýrt að fara með alla
umferðina undir brautina. „Menn
eru nú að reyna að byggja upp
umferðarkerfí um land allt, til að
draga úr slysahættu og það er allt-
af álitamál hvar áherslurnar eigi
að liggja. En það hefur nú löngum
verið svo að ef liggur við slysi eða
slys verða þá beinist athyglin að
þeim stöðum svona fyrst á eftir,“
segir hann.
Kyndilhlaup UMFI
Framlag UMFÍ til
Smáþj óðaleikanna
Ung-
Jk FIMMTUDAGINN
hefst_ Kyndilhlaup
•A. UMFÍ við gervi-
grasvöllinn í Laugardal er
Bjöm Bjarnason, mennta-
málaráðherra tendrar eld á
kyndlinum og afhendir
hann fulltrúa íþrótta-
bandalags Reykjavíkur er
hleypur með kyndilinn
fyrsta áfangann. Ráðgert
er að næsta mánuðinn
verði hlaupið með kyndil-
inn kringum landið, tæp-
lega 2.500 km leið. Hlaup-
inu lýkur í Reykjavík mán-
uði síðar, skömmu fyrir
Smáþjóðaleikana sem hefj-
ast 2. júní. Eldurinn í
kyndlinum verður notaður
til þess að kveikja eld leik-
anna og síðar eld Lands-
móts UMFÍ í Borgamesi
3. júlí.
„Hlaupið er framlag
mennafélags íslands til undirbún-
ings fyrir Smáþjóðaleikana, full-
trúi UMFÍ í undirbúningsnefnd
tók að sér að skipuleggja og sjá
um framkvæmd á kyndilhlaupi í
kringum landið," sagði Brynhildur
Barðadóttir, sem ráðin hefur verið
verkefnisstjóri af hálfu UMFÍ.
„Farið verður með logandi
kyndil um landið eftir að hann
hefur verið tendraður að fornum
sið, með bragðalseldi. Þorsteinn
Einarsson, fyrrverandi íþróttafull-
trúi ríkisins, hefur verið okkur
innanhandar við útfærslu á þess-
ari aðferð, en hann er hafsjór af
fróðleik um siði og venjur til forna
svo ekki sé talað um þekkingu
hans á öllu sem viðkemur íþrótta-
iðkun allt frá fýrstu tíð.“
Hvað er bragðalseldur?
„Bragðalseldur er fom aðferð
við að kveikja eld. Þessi aðferð
var meðal annars notuð að fomu
við þinghald á Þingvöllum en
þangað kom fólk með glóðarker
heiman frá sér til að sækja nýjan
eld, sem var mjög dýrmætur á
þeim tíma. Aðferðin er þessi: Eld-
urinn er kveiktur með rekaviðar-
drumbi með holu í miðjunni sem
fyllt hefur verið af eldfimu efni.
í gegnum miðja holuna gengur
alur og utan um hann er bmgðið
bogastreng. Af því dregur þessi
aðferð nafn sitt. Þegar alnum er
snúið í holunni með boganum
verður núningur sem veldur því
að eldurinn kviknar. Þess má til
gamans geta að rekaviðardrumb-
urinn sem Þorsteinn útvegaði okk-
ur var síðast notaður árið 1972
er ISI hélt upp á sextíu ára af-
mæli sitt. Skemmtilegt er að við-
halda gömlum siðum og geta
tengt þá nútímanum með þessum
hætti.
Kyndillinn verður tendraður af
þessum eldi og síðan
verður farið með hann
af stað og hann á þá
tæplega tvö þúsund og
fímm hundmð kíló-
metra í vændum. Það
er rétt að taka það '
fram að ekki verður einungis far-
inn þjóðvegur eitt, heldur verður
farið inn á alla fírði bæði fyrir
austan og vestan, það er að segja
Vestfirðina, og ströndin fyrir
norðan verður einnig farin. Hlaup-
inu lýkur 31. maí í Reykjavík þeg-
ar kyndillinn verður afhentur full-
trúa undirbúningsnefndar Smá-
þjóðaleikanna."
Hverjir eru það sem fara með
kyndilinn um landið?
„Héraðssambönd og íþróttafé-
lög sjá um að virkja félögin sem
undir þau heyra. Alls em um tvö-
hundmð og áttatíu félög innan
vébanda UMFÍ með tugi þúsunda
félagsmanna um allt Iand. Hvert
Brynhildur Barðadóttir
►Brynhildur Barðadóttir,
verkefnisstjóri kyndilhlaups
UMFÍ, er fædd í Reykjavík 6.
apríl 1963. Að loknu stúdents-
prófi lauk hún Iyfjatækninámi
en hélt þaðan í Háskóla íslands
þar sem hún lagði stund á fé-
lags- og fjölmiðlafræðL Hún
var félagsmálastjóri á Isafirði
í tvö ár og starfaði einnig um
tíma sem upplýsinga- og
fræðslufulltrúi hjá öldrunar-
deild Reykjavíkurborgar. Þá
hefur hún einnig fengist við
ýmis lausamennskuverkefni.
Siglt verður
með kyndilinn
í gegnum
Dyrhólaey
þeirra skipuleggur sitt svæði og
er þeim í sjálfsvald sett hvernig
þau framkvæma það. Bryddað
verður upp á ýmsum nýjungum
og má þar nefna að siglt verður
með kyndilinn í gegnum Dyrhóla-
ey og eins koma hestamannafé-
lögin víða um landið að þessu
verkefni. Oft eru dagleiðirnar það
langar að við verðum að fá aðstoð
þeirra til að komast hraðar yfir.“
Hvernig gengur að fá félags-
menn til að taka þátt í þessu?
„Eftir því sem ég kemst næst
er áhugi mikill og allir virðast
leggja metnað sinn í að sem best
takist til. Við höfum einnig í
hyggju að fá forsvarsmenn sveit-
arfélaga til að hlaupa með kyndil-
inn auk þess sem íþróttakempur
fyrri tíma verða beðnar að dusta
rykið af hlaupaskónum. Eins ætl-
um við að reyna að höfða sem
mest til almennings og fá sem
flesta til að hlaupa með. Við erum
í sapivinnu við Iþróttir fyrir alla
en samtökin hafa sent sínu fólki
hvatningu um að vera með og við
vonumst til að sjá sem flesta. Það
verður ekki farið hratt yfir svo
allir ættu að geta hlaupið ein-
hvem spöl með, því það er ekki
vegalengdin sem skiptir máli held-
ur aðallega að vera með.“
--------- Eldurinn verður
einnig notaður til að
kveikja eld Landsmóts
UMFÍ í Borgarnesi í
júlíbyrjun.
„Rétt er það. Það
“ verður hlaupið með
eldinn upp í Borgames þegar
Smáþjóðaleikunum verður slitið
og hann notaður til að tendra
Landsmótseldinn. Það stendur
mikið til hjá UMFÍ í ár. Fyrst er
að nefna kyndilhlaupið, þá Lands-
mótið sem eins og áður segir verð-
ur haldið í Borgarnesi 3.-6. júlí
í sumar. Og síðast en ekki síst
heldur UMFÍ upp á níutíu ára
afmæli sitt.“
Nú líður einn mánuður á milli,
hvað verður gert við eldinn?
„Við látum bragðalseldinn loga
allan tímann meðan hlaupið stend-
ur yfír, meðan Smáþjóðaleikamir
verða og og þar til Landsmótinu
lýkur.“