Morgunblaðið - 30.04.1997, Blaðsíða 60

MORGUNBLADW, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SIMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(aGENTRUM.IS / AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1
MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Hræringar
við Grímsvötn
ÞRÁLÁT skjálftavirkni hefur verið
á svæðinu vestur af Grímsvötnum
eftir að gosinu í Vatnajökli lauk sl.
haust. Bryndís Brandsdóttir, jarð-
eðlisfræðingur á Raunvísindastofn-
• un Háskóla íslands, segir ástæðu
til að fylgjast vel með svæðinu í
náinni framtíð.
Yfir 200 skjáltar
Aðalvirknin er á svokölluðum
Lokahrygg, sem liggur frá Gríms-
vötnum og vestur í Hamarinn. Frá
áramótum hafa mælst þar yfir 200
skjálftar, þar af 46 yfir tvö stig á
Richter. Sá stærsti varð 19. apríl
sl. og mældist um 3,5 stig.
Þijú jarðhitasvæði eru á Loka-
hrygg og hleypur vatn reglulega frá
tveimur þeirra, undan eystri og
vestari Skaftárkatlinum. Flestir
skjálftanna eiga upptök sín við
•' * Skaftárkatlana og á svæðinu á milli
þeirra. Bryndís bendir á að þar sem
eldsumbrot í norðvestanverðum
Vatnajökli á sögulegum tíma hafí
oft tengst fleiri en einni megineld-
stöð sé full ástæða til að fylgjast
gaumgæfilega með hræringum á
svæðinu.
Greinargerð ASÍ og VSÍ um lífeyrissjóðafrumvarpið
„Óskynsamlegt að láta frum-
varpið ganga óbreytt fram“
ÞÓRARINN V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ, telur óskynsam-
legt að þvinga þann hóp manna sem
eingöngu hefur greitt í séreignar-
sjóði til að taka skyndilega upp aðra
hætti eins og gert er ráð fyrir í lífeyr-
issjóðafrumvarpi ríkisstjórnarinnar.
„Það er ekki tiltekin tillaga heldur
viðurkenning á vandanum, viður-
kenning á því að það væri ekki skyn-
samlegt að okkar mati að láta frum-
varpið ganga óbreytt fram gagnvart
þessum hópi manna,“ sagði Þórarinn
í samtali við Morgunblaðið.
I sameiginlegri umsögn VSI og
ASÍ um frumvarpið segir að sam-
tökin telji eðlilegt að skoða sérstak-
lega stöðu þeirra sem til lengri tíma
hafi einvörðungu greitt í séreignar-
sjóði að verulegu leyti og aðlögun
þeirra að nýju kerfí. Um þetta þurfi
þó að setja nánari reglur sem tryggi
að lífeyrir þeirra nái að minnsta
kosti tilteknu lágmarki.
Aðspurður hvort með þessu sé
verið að opna á að ýta til hliðar
kröfu um að allir launþegar greiði
10% af launum í sameignarsjóði
sagði Þórarinn: „Það er verið að
opna á það gagnvart þessum hópi
manna sem hefur tryggt sér réttind-
in um lengri tíma. Það eru augljós-
lega miklar tilfinningar því tengd-
ar. Menn sem hafa til dæmis verið
þátttakendur í Fijálsa lífeyrissjóðn-
um frá stofnun, sl. 20 ár, eru tví-
mælalaust búnir að koma sér upp
mjög góðum lífeyrissparnaði þar
hafi þeir greitt af einhveijum veru-
legum fjárhæðum þann tíma. Það
er bara verið að viðurkenna að það
væri ekki skynsamlegt að fara að
þvinga þennan hóp manna til þess
að taka upp einhveija aðra hætti
allt í einu. Það er engin tiltekin til-
laga þarna sett á borð, heldur erum
við ofureinfaldlega að segja að við
teldum eðlilegt að þessir mismun-
andi hagsmunahópar kæmu saman
að málinu til þess að vinna að sam-
eiginlegri lausn, og hefðum raunar
talið að það hefði þurft að gera það
miklu fyrr.“
Séreignarsjóðir hluti af því að
mynda tryggingarlega heild
I umsögn ASI og VSI um frum-
varpið, sem send var efnahags- og
viðskiptanefnd Alþingis í gær, segir
m.a. að séreignarsjóðir séu hluti af
því að mynda tryggingarlega heild
á sviði líftrygginga. „Samtökin telja
því æskilegt að hvorki verði settar
skorður við því að slíkir sjóðir veiti
ævilanga tryggingavernd né heldur
að almennu sjóðirnir geti boðið
samninga um lífeyrissparnað sem
hluta af sinni þjónustu."
Þá segir að það fyrirkomulag,
að menn tryggi sér lífeyrisréttindi
með greiðslu iðgjalds til lífeyrissjóðs
viðkomandi starfsstéttar eða starfs-
hóps sé forsenda þess að unnt sé
að láta sömu réttindi koma fyrir
sama iðgjald án tillits til aldurs ið-
gjaldsgreiðanda, kynferðis, barna-
fjölda, hjúskaparstöðu eða annars.
„Þótt fijálst val um sjóðsaðild hafi
einkar geðþekkt yfirbragð fylgdi
því óhjákvæmilega fráhvarf frá
þessum grunnforsendum í starfsemi
sjóðanna," segir í umsögninni.
■ Leið opnuð/30
Síðasta ár það bezta í 50 ára sögu SH
Hagnaður ársins
716 milljónir kr.
REKSTRARAFKOMA Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna hefur
aldrei í rúmlega hálfrar aldar sögu
félagsins verið betri en árið 1996.
Ef litið er til þeirrar framleiðslu sem
SH sá um sölu á, er líka um metár
að ræða. Heildarvelta SH varð 26,2
milljarðar króna á síðasta ári og er
veltuaukning milli ára um 16%.
Hagnaður á síðasta ári nam 716
~ *■ milljónum króna, en árið 1995 varð
hagnaðurinn um 277 milljónir og
hefur því meira en tvöfaldazt á milli
ára. Móðurfélagið á stærstan hlut í
hinum aukna hagnaði eða 586 millj-
ónir króna, en auk þess skiluðu öll
dótturfyrirtæki SH erlendis hagnaði.
Helztu ástæður bættrar afkomu
móðurfélagsins eru raktar til auk-
inna tekna vegna meiri útflutnings,
minni rekstrargjalda og hagnaðar
af sölu hlutabréfa.
„Það er ánægjulegt við þessi
þáttaskil að félagið skili metárangri
í nærfellt 55 ára sögu sinni og hluta-
félagið tekur við góðu búi,“ segir
Jón Ingvarsson, formaður stjórnar
SH. „Það eru fyrst og fremst aukin
umsvif sem skapa þennan mikla
hagnað. Rekstrartekjur hækkuðu
um 16% milli ára, fóru úr 22,6 millj-
örðum í 26,2 milljarða. Af þessum
heildarhagnaði var hagnaðurinn hér
heima 586 milljónir á móti 128 millj-
ónum árið áður.
Hlutafé og fasteignir seldar
Mikill söluhagnaður er hluti þessa
hagnaðar. Þar var um að ræða sölu
hlutabréfa í Plastprenti og Umbúða-
miðstöðinni og sölu fasteigna fyrir
um 328 milljónir króna. Hagnaður
af reglulegri starfsemi félagsins í
heild varð 388 milljónir króna á
móti 288 milljónum 1995, sem er
þriðjungi betri afkoma," segir Jón.
Jón segir að ætlunin sé að setja
markið hátt. „Það hafa orðið miklar
breytingar á síðustu misserum og
við erum að færa út kvíarnar, með-
al annars með opnun skrifstofu í
Rússlandi," segir Jón Ingvarsson.
■ SH með 716/Dl

Morgunblaðið/Sigurgeir
Mófuglarnir byrjaðir að verpa
Vestmannaeyjar
ÞÓTT ENN sé apríl eru mófuglarnir byrjaðir að verpa, eins og sjá má
á meðfylgjandi mynd sem tekin var við flugvöllinn í Vestmannaeyjum
fyrir hádegi í gær. Á sama tima voru flokkar af lóum enn að korna,
þó svo þær fyrstu væru komnar í hreiðurstæðin ásamt sandlóum, stelk
og hrossagauk.
Tindurinn blasir við
EVEREST blasir hér við í sólarupprás úr Vestur- er að ljúka og gera þeir ráð fyrir að reyna við
dal á mynd Hallgríms Magnússonar, eins fjalla- tindinn í næstu viku ef veður leyfir.
garpanna íslensku sem senn eru tilbúnir að reyna _____________________________________________
við Íokaáfangann. Aðlögun þeirra að þunna loftinu ■ Reyna saman/12
Metviðskipti á
hlutabréfamarkaði
METVIÐSKIPTI urðu með hluta-
bréf á Verðbréfaþingi íslands og
Opna tilboðsmarkaðnum í gær.
Samtals seldust hlutabréf fyrir
rúmar 423 milljónir króna, en síð-
ast var metið slegið í viðskiptum
þann 11. apríl sl. þegar hlutabréf
seldust fyrir 350 milljónir króna.
Stærstu einstöku viðskipti með
skráð hlutabréf á Verðbréfaþingi
íslands voru einnig í gær þegar
seld voru hiutabréf í Fóðurblönd-
unni fyrir tæpar 213 milljónir
króna, eða um 22% af hlutafé fé-
lagsins.
Kaupendurnir voru breiður hóp-
ur fagfjárfesta en stærsti einstaki
kaupandinn var Faxamjöl hf., dótt-
urfyrirtæki Granda hf., sem með
kaupunum eignaðist 5% hlut í Fóð-
urblöndunni.
Eftir viðskipti dagsins í gær
hafa bræðurnir Gunnar og Garðar
Jóhannssynir, aðaleigendur Fóður-
blöndunnar, selt tæplega helming
hlutafjár félagsins frá því að það
var skráð á VÞÍ í mars sl.
Fóðurblandan/18
Sala á loft-
netum lagst
af íár
ÍSLENSKA útvarpsfélagið íhugar
nú að hætta að lána örbylgjuloftnet
sem nauðsynleg eru til þ_ess að ná
útsendingum Fjölvarps. í gegnum
þau er einnig hægt að ná útsending-
um annarra sjónvarpsstöðva.
Dayíð Davíðsson, hjá markaðs-
deild íslenska útvarpsfélagsins, seg-
ir að þegar þörf hefur verið á end-
urnýjun á vhf-loftnetum sjónvarp-
snotenda hafi margir stundað það
að fá í staðinn afhent örbylgjuloft-
net endurgjaldslaust hjá Stöð 2 og
Stöð 3. Af þessum sökum hafi sala
á vhf-loftnetum lagst af í heilt ár.