Morgunblaðið - 06.05.1997, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
ÞRIÐJUDAGUR 6. MAÍ1997 51
HELGA
ÓLAFSDÓTTIR
+ Helga Ólafs-
dóttir var fædd
í Vestmannaeyjum
13. janúar 1925.
Hún lést á Sjúkra-
húsi Vestmanna-
eyja 11. apríl síðast-
liðinn og fór útför
hennar fram frá
Landakirkju í Vest-
mannaeyjum 26.
apríl.
Er ég lít til baka
minnist ég þess er við
Helga kynntumst fyrst
í smábamaskóla hér í
Eyjum. Þar tókust strax með okkur
þau góðu kynni og einlæga vinátta,
sem hélst alla tíð.
Eftir að við giftumst báðar Eyr-
bekkingum varð samgangur okkar
ennþá meiri. Hún giftist Eggert
Ólafssyni, einstökum dugnaðar-
manni og góðum heimilisföður, sem
þá var að læra skipasmíði hjá Gunn-
ari Marel og var það hans ævi-
starf. Hann byggði upp fyrirtækið
Skipaviðgerðir ásamt fleirum en
eignaðist það síðar einn.
Bjuggu þau hjónin fyrstu árin
sín í sama húsi og foreldrar henn-
ar, Ólafur Sveinsson go Ragnheiður
Kristjánsdóttir, en hjá þeim bjó líka
faðir Ragnheiðar.
Ólafur var heilbrigðisfulltrúi og
sá um sjóveitu og sjúkrabíl bæjar-
ins, sem var nú oft og tíðum ansi
erilsamt starf, og var þá gott að
eiga Eggert að til þess að hlaupa
í skarðið ef eitthvað óvænt kom
uppá.
Við vorum báðar heimavinnandi
húsmæður og fórum þá ósjaldan í
heimsóknir hvor til annarrar með
bömin, en eftir að lengra varð á
milli okkar fór heimsóknum fækk-
andi, en símtölum fjölgaði að mun
og töluðum við saman í síma nærri
daglega.
Það var gott að koma á Flatir
14 og vel tekið á móti manni, bæði
hvað vinarþel og alla risnu varðaði.
Helga var mikil húsmóðir og góð
í allri matargerð, og sérstök hann-
yrðakona og afköstin ótrúlega mik-
il.
Hún var ræðin og fylgdist vel
með öllu, sem var að gerast í landi
voru, hafði ákveðnar skoðanir á
hlutunum og lét þær alveg í ljós
við hvern sem í hlut átti þegar henni
þótti það við eiga, og hún var vinur
vina sinna.
Helga hafði gaman af að taka á
móti gestum 'og það var sama hve-
nær komið var þar í hús, þá var
slegið upp veisluborði.
Við vorum báðar í Kvenfélaginu
Líkn og saman í stjórn þess um
árabil. Þá störfuðum við í flestum
nefndum félagsins, en minnisstæð-
ast er samt er við sáum um
skemmtiatriði á jólafundum félags-
ins með Ille Guðnason, þar kom
margt spaugilegt fram, því reynt
var eftir megni að koma með eitt-
hvað nýtt hveiju sinni.
Þá sáum við um að útbúa eftir-
réttinn á þeim fundum, sem var þá
ekki af verri endanum, enda upp-
skriftin frá Helgu.
Eftir að þau fluttu af Flötunum
byggðu þau sér hús á Illugagötu
75, en 1980 missti hún mann sinn
og var það mikið áfall fyrir hana,
en hún tók því samt með mikilli ró
og stillingu.
Eigi löngu seinna missir hún svo
móður sína, en þær mæðgur voru
alla tíð sérlega samrýndar, og var
það eigi síður erfitt er hún féll frá.
„En enginn má sköpum renna“
og áfram heldur lífið sinn gang.
Ragnheiður hafði þá verið búin að
kaupa hús með föður sínum við
hlið dóttur sinnar svo nú var fjöl-
skyldan sameinuð á ný og sam-
komulagið og samheldnin sem fyrr.
Helga vann í fjölda ára á skrif-
stofu fyrirtækisins. Eftir að hún
veiktist og þurfti á hjálp að halda
sýndu þau hjónin, Kristján sonur
hennar og Guðný kona hans, henni
einstaka umhyggju og
ástúð svo eftir var tek-
ið, og eiga þau mikinn
heiður skilið fyrir það.
Ólafur sonur hennar
og hans kona, Málfríð-
ur, hafa verið búsett
erlendis í mörg ár og
hafa því ekki átt heim-
angengt eins og þau
hefðu óskað.
Eftir að hún veiktist
og sá hvert stefndi
sýndi hún einstakt
æðruleysi og dugnað
svo aðdáunarvert var.
Hún þurfti aðeins að
dvelja stuttan tíma á Sjúkrahúsinu
áður en hún lést, og sat þá flesta
daga við handavinnu meðan kraft-
arnir leyfðu, og var skýr í hugsun
til hins síðasta.
Með þessum orðum kveð ég kæra
vinkonu, og við hjónin sendum að-
standendum innilegar samúðar-
kveðjur.
Dóra Hanna Magnúsdóttir.
Ég hef aldrei almennilega skilið
hvernig ég og Helga frænka vorum
eiginlega skyld. Ég veit reyndar að
hún var tæknilega séð ekki amma
mín, þótt öll praktísk rök hafi vissu-
lega hnigið að þeirri niðurstöðu.
Við erum víst bæði ættuð frá Fífl-
holtsstaðahjálegu á Suðurlandi og
þrátt fyrir fjölmargar tilraunir
Helgu til að útskýra framhaldið
fyrir mér þá þótti mér þetta bara
alltof fyndið til að leggja það á mig
að skilja það. Það veit ég þó fyrir
víst að ég er ekki nándar nærri því
nógu skyldur Helgu frænku til þess
að hafa átt kröfu til allrar þeirrar
væntumþykju og umhyggjusemi
sem hún sýndi mér, fjölskyldu minni
og vinum mínum alla tíð.
Sem barn fór ég oft í heimsókn
til Helgu frænku með foreldrum
mínum. Þar voru borðaðar kökur
og drukkin mjólk og horft út um
eldhúsgluggann. Vestmannaeyjar
eru hvergi fallegri en séðar út um
eldhúsgluggann á Illugagötu 75;
nema ef vera skyldi inn um hann,
í eldhúsið sjálft, þar sem Helga
frænka stóð og hellti upp á kaffi,
sótti kökur í búrið og sá til þess
að allir hefðu það sem allra best.
Já, búrið hennar Helgu frænku. Það
er einhver sú mesta völundarsmíð
sem ég hef séð; alltaf sneisafullt
af kökum og öðru góðgæti, sama
hvað af var tekið. Og ekki var ljós-
græna koffortið í þjóðhátíðartjald-
inu hennar á Veltusundinu minni
kostagripur.
Þegar ég flutti á Seltjarnarnesið
ásamt fjölskyldu minni_ breyttist
samband okkar Helgu. Ég var hjá
henni eitt sumar þar sem ég vann
úti í Eyjum. Mikið er ég feginn að
hafa fengið tækifæri til þess að
kynnast Helgu sem manneskju því
Helga frænka var alveg óborgan-
leg. Við kepptum gjaman í þeirri
ágætu íþrótt að þræta og stóðu
þessar keppnir oft heilu kvöldin án
þess að nokkurn árangur væri sjá-
anlegur hjá hvorugu okkar. Þetta
var þijóska á heimsmælikvarða og
fljótlega varð með okkur þegjandi
samkomulag um að láta aldrei í ljós
að við værum sammála.
Það var mér mjög lærdómsríkt
að kynnast Helgu frænku persónu-
lega og á eigin forsendum því ungt
fólk heldur sig svo oft í skefjum
gagnvart eldra fólki af ótta við að
móðga það eða segja eitthvað vit-
laust. Eg gat sagt hvað sem var
við Helgu frænku og hún tók fús-
lega þátt í leiknum. Þetta finnst
mér merkilegt nú í dag því sjálfur
skil ég ekkert í því að yngri frænd-
ur mínir skuli stækka og þroskast;
mér finnst svo erfitt að átta mig á
því að fólk sem ég hef þekkt frá
barnæsku skuli breytast. Helga átti
svo auðvelt með að bregða sér úr
hlutverki uppalandans og vera mér
þess í stað vinur. Hún skynjaði svo
furðuvel hvernig hún gat hjálpað
mér að þroskast og það án þess að
ég yrði þess hið minnsta var.
Stundum fannst mér skoðanir
Helgu frænku skrýtnar og kannski
var ég ekki einn um það og ég
veit ósköp vel að henni fannst skoð-
anir mínar oft stórfurðulegar; en
eitt er víst að allt sem Helga sagði
var sagt af heiðarleika og alltaf var
hún í fullkomnu samræmi við sjálfa
sig. Það frnnst mér að vera vitur,
og Helga frænka var vitur kona
þótt ekki hafí hún komið víða eða
séð sérlega margt. En það sem hún
sá, það sá hún vel og kannski þarf
maður ekki að sjá svo mikið af
heiminum til þess að skilja hann.
Ég á Helgu frænku margt að
þakka. Allt spjallið, öll þau skipti
sem ég fékk að gista hjá henni og
það að alltaf beið mín kökudiskur
og mjólkurglas þegar ég kom heim
til hennar seint að kvöldi þegar hún
var búin að sigra spilastokkinn.
Þórlindur Kjartansson.
í dag langar mig að minnast
Helgu Olafsdóttur í Vestmannaeyj-
um. Helga var óskaplega hlý kona
sem gott var að umgangast, koma
til og þiggja góðgjörðir hjá, því
gestrisni hennar var með ólíkindum.
Sérstaklega minnist ég þess þegar
ég var ungur að bytja til sjós og
kom í land í Eyjum og leit við á
Illugagötunni til Helgu. Alltaf var
tekið vel á móti manni með góðu
bakkelsi, glaðværð og góðum ráð-
um um framtíðina. Einnig í seinni
tíð þegar ég kom með fjölskyldu
mína í heimsókn til Helgu og þær
góðu móttökur sem við fengum og
síðar sendibréf og góðar gjafír til
bama. Eins hitti ég Helgu og Egg-
ert móðurbróður minn þegar þau
komu á Eyrarbakka að hitta fólkið
hans Eggerts, en hann missti hún
langt um aldur fram. Var það henni
mikill missir svo og öllum sem hann
þekktu. Helga hélt alla tíð miklu
og traustu sambandi við systkini
og venslafólk Eggerts.
Ég vil þakka Helgu fyrir allt sem
hún hefur gert fyrir mig og fjöl-
skyldu mína. Blessuð sé minning
hennar.
Að lokum i þessum fátæku orðum
um góða konu vil ég votta Ólafi og
Málfríði, Kristjáni og Guðnýju,
barnabörnum og barnabarnabörn-
um mínar innilegustu samúðarósk-
ir.
Ari Björn Thorarensen.
Komið er að leiðarlokum, en
Helga Ólafsdóttir kvaddi 11. apríl
sl. eftir erfíða sjúkdómsraun á 73.
aldursári.
Helga fæddist á Oddeyri við Flat-
ir, og var gjarnan kennd við stað-
inn. Helga á Flötunum ólst upp í
foreldrahúsum hjá þeim sæmdar-
hjónum Ragnheiði Kristjánsdóttur
og Ólafí Sveinssyni ásamt Margréti
systur sinni, en Kristín systir þeirra
dó í frumbemsku.
Þarna bjuggu þrír ættliðir og
undu glaðir við sitt.
Þegar Helga kynntist sínum
ágæta eiginmanni, Eggerti Ólafs-
syni, skipasmíðameistara frá Eyrar-
bakka, var Oddeyrin stækkuð svo
þarna bjuggu fjórir ættliðir undir
sama þaki. Nokkuð sem þætti tíð-
indum sæta í dag, þar sem sjálf-
sagt þykir að stía kynslóðum sund-
ur, hver á að vera á sínum bási.
„ ... Inn um Flatir oft var
kátt/ — æskan fór með völd-
in ... “ kvað Örn Arnarson í hinum
sívinsæla Eyjabrag: Manstu okkar
fyrsta fund, forðum daga í Eyjum?
mmw owm ad uí m
tMIMTOUIi
IIÓTÍl fiOHí
Msmyym • (íh
Upplýsingar í s: 551 1247
Og æskan leið við leik og störf í
vernduðu umhverfi, þar sem
mamma og amma voru alltaf á sín-
um stað — heima.
Fjölskyldan fór ekki varhluta af
erfíðleikum þar sem Ólafur, faðir
Helgu, var langtímum saman fjar-
verandi til lækninga.
Seinna rættist úr og starfaði
hann lengi sem sjóveituvörður og
ók fyrstu sjúkrabifreiðinni hér í
áraraðir.
Erfítt væri í dag að fínna hlið-
stæðu fyrir svo fórnfúsu sjálboða-
liðastarfi og þá var unnið af sam-
hentri fjölskyldu.
Á þessum árum bættust allar
aðkomuskipshafnir og vertíðarfólk-
ið í hundraðatali við bæjarbúa. Oft
þurfti á skjótum viðbrögðum að
halda. Verður samstarf Ólafs og
Einars Guttormssonar, læknis,
lengi í minnum haft.
Helga og Eggert eignuðust tvo
syni, ðlaf og Kristján.
Nokkru fyrir gos fluttu Helga
og Eggert í hús, er þau höfðu reist
á Illugagötu 75.
Mikill harmur var kveðinn að
Helgu og fjölskyldunni, þegar Egg-
ert féll skyndilega frá á heimili sínu
12. apríl 1980, langt um aldur fram,
Helga syrgði ávallt sinn ástkæra
eiginmann, tryggð hennar var ein-
stök og átti hún oft erfítt með að
sætta sig við ýmsar breytingar, sem
hún lifði.
Fyrr á árum tók Helga virkan
þátt í stjórnarstörfum hjá félaginu
Berklavörn og Kvenfélaginu Líkn.
Hún var með afbrigðum hrein-
lynd og lá ekki á skoðunum sínum.
Éengum við vinir hennar stundum
tímabæra ofanígjöf, sem við áttum
skilið. Sá er vinur sem til vamms
segir.
Þegar kom fram á síðasta ár
greindist alvarleg meinsemd hjá
Helgu, og urðu síðustu mánuðir
henni erfiðir.
Kom þá best í ljós, hve Helga
var vel gerð, og tók sínum örlögum
með einstöku æðruleysi.
Það var Helgu ómæld blessun að
eiga Guðnýju og Kristján sér við
hlið. Þegar sjúkdómurinn herti tökin,
gat hún því verið á heimili sínu, þar
til fyrir páska, að hún lagðist á
sjúkrahúsið og átti ekki afturkvæmt.
Af alhug þakka ég Guði vináttu
Helgu, allar góðu stundirnar á henn-
ar rausnarheimili, sem svo margir
hafa notið gegnum árin.
Helga var verðugur fulltrúi þeirra
stórmyndarlegu húsmæðra, sem
aldrei féll verk úr hendi, en fyrst
og fremst var hugurinn hjá fjölskyld-
unni og vinaíjöld. Þeirra velferð var
henni allt.
Mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur sendi ég fjölskyldunni.
Guð blessi minningu Helgu
Ólafsdóttur.
Jóhann Friðfinnsson.
í dag er kvödd frá Landakirkju
sómakonan Helga Ólafsdóttir. Ég
kynntist Helgu árið 1975 þegar við
Kjartan, eiginmaður minn, fluttum
til Vestmannaeyja. Kjartan átti ætt
sína að rekja til Eyjanna og nutum
við alla tíð góðs af því.
í frændgarði Kjartans var Helga
frænka sem ég nú minnist með virð-
ingu og þakklæti. Þau hjónin Helga
og Eggert tóku okkur, ungum og
óreyndum, strax vel og opnuðu ,
okkur heimili sitt og hjarta.
Þegar sú staða kom upp að koma
þurfti nýfæddri dóttur okkar í fóst-
ur - kom Helga og bauð okkur
aðstoð þeirra hjóna.
Hjá þessu fólki upplifði dóttir
okkar eflaust sína fyrstu „sælu-
viku“. Lítil prinsessa þar sem allt
snerist um hana eina.
Trúlega hafa þau hjónin ekki
sofið mikið þá vikuna. Én það var
einmitt þá sem Eggert mætti í
fyrsta og eina sinn of seint til vinnu
- svo hugfanginn var hann af fóst-
urbaminu unga.
Eggert lést langt um aldur fram
árið 1980. Blessuð sé minning hans.
Helga var stolt og stórbrotin *
kona. Hún hafði ákveðnar skoðanir
á mönnum og málefnum og fylgdist
alla tíð með gangi þjóðmála og
sagði meiningu sína umbúðalaust.
Alla tíð átti fjölskyldan og heimil-
ið hug hennar allan. Á öllu var þar
mikill myndarbragur. Allt lék í
höndum Helgu - bæði hannyrðir
og matargerð - og eru þeir ófáir
sem nutu velgjörða hennar í gegn-
um árin.
Með æðruleysi tók Helga veikind-
um sínum. Vissi þó vel að hveiju fir
stefndi. Síðast hitti ég Helgu á
heimili Grétu systur hennar. Þrátt
fyrir veikindin var hún sjálfri sér
lík þegar hún kallaði: „Gréta, ætl-
arðu ekki að gefa fólkinu kaffí og
meðlæti?“ Ekkert vol né veikinda-
tal. Það var slegið á létta strengi
og þær systur riijuðu upp minning-
ar æskuáranna og var greinilega
margs góðs að minnast.
Áfram munum við heimsækja
Eyjarnar en án Helgu verða þær
vissulega fátækari heim að sækja.
Með þakklæti kveðjum við fjöl-
skyldan Helgu frænku sem var
okkur öllum svo kær. Guð blessi
minningu hennar.
Katrín Þórlindsdóttir.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
UNNUR BJÖRG GUNNLAUGSDÓTTIR,
Miðvangi 22,
Egilsstöðum,
áður til heimilis í Odda,
Reyðarfirði,
andaðist á Sjúkrahúsi Reykjavíkur 1. maí sl.
Þórunn Magnúsdóttir, Kristján Gissurarson,
Yngvi Magnússon,
Helgi Magnússon, Gunnþóra Guðmundsdóttir,
Harpa Jónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlý-
hug við andlát og útför eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður og afa,
ÞÓRÐAR M. KRISTENSEN,
Bogahlíð 22.
Sérstakar þakkir fær starfsfólkið á hjúkrunar-
heimilinu Kumbaravogi og Hlíðabæ í Reykja-
vík.
Kristfn Eiríksdóttir,
Kristján Þórðarson,
Ásdfs Þórðardóttir, Ellert Karlsson,
Anna Marfa Þórðardóttir,
og bamabörn.