Morgunblaðið - 23.04.1997, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 23. JÚLÍ 1997 17
ERLENT
Kanadamenn og Bandaríkin deila um veiðar á laxi við vesturströndina
Reuter
myndi hlaupa undir bagga með sjó-
mönnunum ef yfirvöld í Alaska
krefðu þá um skaðabætur. Hann
lofaði ennfremur að kanna mögu-
leikann á því að greiða sjómönnun-
um bætur vegna þess tjóns sem
þeir hafa orðið fyrir vegna deilunn-
ar.
Sextíu
milljóna
kvenna
„saknað“
London. Reuter.
OFBELDI gegn konum er al-
gengasta mannréttindabrotið í
heiminum, samkvæmt skýrslu
sem Barnahjálparsjóður Samein-
uðu þjóðanna (UNICEF) gaf út
í gær. Þar kemur fram að 60
milljónir kvenna, sem ættu að
vera á lífi nú, sé „saknað“ vegna
ofbeldis sem tengist kyiyamis-
munun, einkum í suður- og vest-
urhluta Asíu, Kína og Norður-
Afríku.
25-50% allra kvenna í heimin-
um hafi sætt líkamlegri misnotk-
un af hálfu maka sinna. Allt að
130 milljónir stúlkna og kvenna
hafi gengist undir umskurð sem
tíðkast í að minnsta kosti 28 ríkj-
um. Rúm milljón barna, aðallega
stúlkur, er neydd í vændi á ári
hverju og á Indlandi eru rúm-
lega 5.000 konur myrtar vegna
þess að tengdafólkinu finnst
heimanmundur þeirra of lítill.
*
Oeining
um austur-
stækkun
Brussel. Reuter.
MISMUNANDI skoðanir aðildar-
ríkja Evrópusambandsins á tillög-
um framkvæmdastjórnar sam-
bandsins um stækkun þess til aust-
urs komu skýrt fram á fundi utan-
ríkisráðherra þeirra í Brussel í
gær. Danmörk, Svíþjóð og Ítalía
leggjast gegn tillögum fram-
kvæmdastjórnarinnar um að að-
eins verði rætt um aðild við sex
ný ríki og vilja að rætt verði við
ellefu.
„Það er afar mikilvægt fyrir
stöðugleika í Evrópu að stækkunin
fari fram með þeim hætti að það
skapi ekki nýjar markalínur," sagði
Niels Helveg Petersen, utanríkis-
ráðherra Dana, á fundinum en
umræðum ráðherranna var sjón-
varpað. „Okkur ber söguleg skylda
til að tryggja að Evrópa vaxi í
sameiningu.“
Lamberto Dini, utanríkisráð-
herra Ítalíu, sagði að ef sumum
ríkjum Austur-Evrópu yrði mis-
munað, gæti það haft áhrif til hins
verra á efnahags- og lýðræðisþró-
un þeirra.
Bera hag Eystrasalts- og
Balkanríkja fyrir brjósti
Norrænu aðildarríkin hafa lagt
áherzlu á að Eystrasaltsríkin hefji
öll viðræður við ESB til að losa
þau undan áhrifum Rússlands. ít-
alir bera einkum hag Rúmeníu og
Búlgaríu fyrir bijósti, en ástandið
á Balkanskaga hefur mikil áhrif á
ítalska hagsmuni.
Ósammála um niðurskurð í
landbúnaði
Umræður á ráðherrafundinum
bentu einnig til að ekki væri eining
meðal aðildarríkjanna um tillögur
framkvæmdastjórnarinnar um nið-
urskurð landbúnaðarstyrkja til að
greiða fyrir stækkun.
Endanleg ákvörðun um aðildar-
viðræður við ný ríki verður tekin
á leiðtogafundi ESB í Lúxemborg
í desember.
Saka Bandarík-
in um ofveiði
Vancouver. Reuter.
KANADÍSKIR sjómenn hættu
þriggja daga umsátri um banda-
ríska feiju í fyrrikvöld eftir að stjóm
Kanada fullvissaði þá um að hún
myndi reyna að leysa deilu um
meinta ofveiði bandarískra sjó-
manna á Kyrrahafslaxi.
Allt að 400 bátar höfðu hindrað
að bandaríska feijan gæti siglt úr
höfn í Prince Rupert í Bresku Kól-
umbíu, skammt frá landamærum
Kanada og Alaska. 142 farþegar
voru í feijunni og Bandaríkjastjórn
hafði fordæmt aðgerðirnar og hvatt
kanadísku stjórnina til að binda
enda á þær.
Sjómennirnir ákváðu að hleypa
feijunni úr höfn eftir fund með
David Anderson, sjávarútvegsráð-
herra Kanada, í Prince Rupert.
Ráðherrann fullvissaði sjómennina
um að stjórnin myndi freista þess
að leysa deiluna við Bandaríkja-
menn.
Deilt um skiptingu kvótans
Ríkjunum tveimur tókst ekki að
ná samkomulagi um skiptingu lax-
veiðikvótans fyrir þetta ár í samn-
ingaviðræðum nýlega.
Eftir að skýrt var frá því að sjó-
menn í Alaska hefðu þegar veitt
helmingi meira af laxi en þeir eru
vanir sökuðu Kanadamenn banda-
ríska sjómenn um ofveiði og brot á
fiskveiðisamningi ríkjanna. Banda-
ríkjastjórn sagði ekkert hæft í þess-
ari ásökun.
Kanadísku sjómennirnir höfðu
hunsað úrskurð kanadísks dómstóls
um að leyfa feijunni að sigla úr
höfn.
Anderson kvaðst ætla að leggja
til við kanadísku stjórnina að hún
Forseti Perú sagður hefta tjáningarfrelsi
Kveðst fórnar-
lamb ófrægingar
Malaga. Morgunblaðið.
ALBERTO Fujimori, forseti Perú,
segir að hafin sé skipulögð ófræg-
ingarherferð á hendur sér og ríkis-
stjórn sinni í fjölmiðlum landsins.
Mótmæli vegna einræðislegra
stjórnarhátta forsetans hafa farið
vaxandi dag frá degi og hafa þús-
undir manna komið saman i höfuð-
borginni Lima til að andmæla síð-
ustu aðför forsetans að tjáningar-
frelsinu í landinu.
Fujimori lýsti því yfir að Perú
væri lýðræðisríki þar sem mann-
réttindi væru virt og fjölmiðlar
fengju að starfa án afskipta stjórn-
valda. „Þeir sem fullyrða að hér
ríki einræði nota tækni sem löngum
hefur notið mikilla vinsælda í ein-
ræðisríkjum: heilaþvott," sagði for-
setinn og bætti við að sú staðreynd
að öflug stjórnarandstaða væri
starfandi í landinu bæri þess glögg-
lega vitni að Perú væri lýðræðisríki.
Ólga hefur ört farið vaxandi i
Perú m.a. vegna tilrauna forsetans
til að tryggja sér eitt kjörtímabil í
viðbót þvert á það sem stjórnarskrá
landsins mælir fyrir um. Ráðamenn
fjölmiðla kveðast sæta hótunum og
kúgunum og stjórnarandstaðan
heldur því fram að hópur glæpa-
manna stjórni landinu.
í liðinni viku lét stjórn Fujimori
til skarar skríða gegn Baruch Iver,
eiganda sjónvarpsstöðvarinnar
Frecuencia Latina. Fréttamenn
sjónvarpsstöðvarinar höfðu að
kröfu Ivers látið af undirlægjuhætti
gagnvart stjómvöldum og birt
gagnrýnar fréttir sem m.a. snerust
um hleranir og aðrar ólöglegar að-
gerðir leyniþjónustu landsins. í ljós
kom að njósnað er með skipulögðum
hætti um fjölda stjórnmálamanna
og blaðamanna í Perú. Fujimori
brást við þessu með því að svipta
Iver perúönsku ríkisfangi en hann
er innflytjandi.
Þessi viðbrögð forsetans hafa
vakið verulega athygli utan Perú.
Nicholas Bums, talsmaður banda-
ríska utanríkisráðuneytisins, lýsti
yfir áhyggjum sínum á fundi með
blaðamönnum og gagnrýndi stjórn-
arhætti Fujimoris. „Þessar aðgerðir
skapa raunverulegan efa um hvort
prent- og tjáningarfrelsi ríkir í
Perú,“ sagði Burns.
Sveitir
Ranar-
iddhs í
sókn
Phnom Penh. Reuter.
BARDAGAR héldu áfram milli
hersveita stjórnarinnar og liðs-
manna Ranariddhs prins í
Kambódíu í gær. Konungssinnar
hafa náð á sitt vald bænum Samr-
ong í norðvesturhluta landsins,
skammt frá landamærunum að
Tælandi.
Yfirmaður í
her forsætisráð-
herrans Huhs
Sens staðfesti í
gær að hermenn
stjómarhersins
hefðu hörfað frá
Samrong, og
fullyrti að herlið
konungssinna
nyti aðstoðar skæmliða Rauðu
khmeranna. Stuðningsmenn Rana-
riddhs prins hafa alltaf neitað sam-
vinnu við skæruliðana, en Hun Sen
hefur lýst því yfir að tengsl við
þá væri ástæða þess að hann
steypti Ranariddh af stóli forsætis-
ráðherra fyrr í mánuðinum.
Flóttamannaskrifstofa Samein-
uðu þjóðanna hefur lýst yfir
áhyggjum vegna þess að yfirvöld
í Tælandi hafi ekki hleypt kambó-
dísku flóttafólki inn í landið, en
talið er að um 20 þúsund flótta-
menn frá bardagasvæðinu við
Samrong bíði við landamærin.
Ranariddh
Hun Sen sefar áhyggjur
fjárfesta
Forsætisráðherrann Hun Sen
reyndi í gær að fullvissa erlenda
fjárfesta í Kambódíu um að staðið
yrði við gerða saminga, ekki yrðu
gerðar breytingar á efnahags-
stefnu landsins og að verið væri
að meta ýmsa möguleika til að
auðvelda frekari fjárfestingar.
Hann fullyrti að efnahagslífið í
landinu væri nú aftur að komast
í samt lag, en mörg erlend fyrir-
tæki lögðu tímabundið niður starf-
semi í landinu eftir valdaránið.
Hun Sen afsakaði einnig það
tjón sem erlend fyrirtæki urðu fyr-
ir í átökunum þegar hersveitir hans
unnu sigur á hermönnum Rana-
riddhs og í öldu skemmdarverka
og þjófnaða sem fylgdi í kjölfarið.
Hann sagði að verið væri að meta
tjónið og stefnt væri að því að
greiða bætur.
Sumarauki!
Seljum nokkra vel búna MAZDA 323 Sedan
með sérstökum sumarafslætti. Tryggið ykkur
bíl strax, því aðeins er um fáa bíla að ræða!

' ■ . ■
SKÚLAGÖTU 59, SÍMI 540 5400
Hoimasídn: wifljuu.raosir.is
EVRÓPA^