Morgunblaðið - 12.09.1997, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1997 29
AÐSEIMDAR GREINAR
Er það stjórnlist að
kenna öðrum um?
EINA svar Ingi-
bjargar Sólrúnar
Gísladóttur og R-list-
ans í borgarstjórn
gagnvart ásökunum
um slaka stjórnun
borgarinnar felst nú
orðið í þeirri uppgjöf
að kenna öðrum um.
Hún kennir sam-
gönguráðherra um að
ekki fáist fjármagn til
Gullinbrúar í Grafar-
vógi. Samt veit hún
að það verkefni setti
hún ekki í forgang í
viðræðum við ráð-
herra. Hún vill ekki
vita að með vönduðum
undirbúningi og viðræðum við ríkið
ætti Reykvíkingum að vera óhætt
að fjármagna svo mikilvægar
framkvæmdir tímabundið. Það
hefur gerst áður og það er hægt
að gera aftur.
Hún skreytir sig hins vegar með
fjöðrum samgönguráðherra þegar
kemur að vígslu göngubrúa og
stórmannvirkja við Elliðaámar.
Það eru framkvæmdir sem ríkið
greiðir.
Hún segir að kjarasamningar
við grunnskólakennara séu nú í
ógöngum vegna ríkisins. Samt er
það svo að sveitarfélögin hafa tek-
ið þá alfarið yfir. Hún virðist búin
að gleyma yfírlýsingum sínum um
bætta stöðu kennara. Þær hafa að
líkindum skapað afar miklar vænt-
ingar þegar forsvarsmaður lang-
stærsta sveitarfélagsins talar.
Hún kennir embættismönnum
borgarinnar um mikinn halla á
fjárhagsáætlun. Sumir þeirra hafa
að undanförnu farið í gegnum
þjálfun við fjárhagsáætlanagerð
þar sem ábyrgð þeirra er aukin.
Eins og hún virðist nota þetta virð-
ist það vera einkar þægilegt ef illa
gengur og dásamlegt ef vel geng-
ur: Embættismennirnir taka á sig
skellinn en hún lofið, ef það kem-
ur. Nú er því tilvalið
að varpa skuldinni á
þá. Réttara væri að
huga að hvort regl-
urnar, sem R-listinn
hefur skapað, t.d. er
varðar fjárhagsaðstoð
Félagsmálastofnunar,
eða dýr yfirbygging
stofnana, eru ekki lík-
legri skýring en
rekstrarlegar ákvarð-
anir forstöðumanna.
Ingibjörg Sólrún
kennir sjálfstæðis-
mönnum í borgar-
stjórn um kreppuna í
atvinnulífi allra lands-
manna 1992-1994 og
þörf á auknum lántökum sveitarfé-
laga til að mæta henni. Hún hefur
í blaðagrein sérstaklega tiltekið
þær upphæðir sem samþykktar
voru sem aukafjárveitingar í borg-
Sjálfstæðismenn treysta
sér til að draga úr yfir-
stjórnarkostnaði borg-
arinnar, segir Arni Sig-
fússon, og skipuleggja
rekstur hennar með nú-
tímalegum hætti.
arráði á meðan ég stýrði þar fund-
um. Hún leggst svo lágt að deila
í allar aukafjárveitingar til undir-
búnings sumarstarfi með þeim
dögum sem mér gafst að stjórna
fundum borgarráðs. Sumarvinna
skólafólks og ýmis atvinnuskap-
andi verkefni heita nú aukaútgjöld
mín. Ég get ekki annað en verið
stoltur af, þótt ekki eigi ég einn
heiðurinn. Hér þurfti í flestum til-
vikum að taka fyrir ákvarðanir um
aukaútgjöld við erfiðar aðstæður
og ég hikaði ekki við að gera það.
R-listaflokkarnir voru þessum fjár-
veitingum fylgjandi í flestum til-
vikum. Nú á að breiða yfir það.
Ingibjörg Sólrún heldur áfram
að kenna öðrum um ófarir sínar.
Hún kennir ríkinu um hækkanir
fasteignagjalda, þegar fullljóst er
að langstærsti hluti þeirra hækk-
ana kemur vegna ákvarðana henn-
ar. Hér er um að ræða holræsa-
skattinn og hærri vatnsskatt, auk
hækkana á þjónustugjöldum hjá
SVR, sundstöðum, félagsþjónustu
aldraðra, hitaveitu, rafmagnsveitu
og bílastæðum borgarinnar.
Það er nöturleg staðreynd að á
þremur árum hafi sú breyting orð-
ið á að nú er dýrara að búa í
Reykjavík en Kópavogi.
Það er skrýtin stjórnlist að
kenna öðrum um. Hún skilar borg-
arbúum ekki áfram. Markmiðið á
að vera að gera Reykjavík að fyrir-
myndarborg á heimsmælikvarða.
Umheimurinn keppir um unga
fólkið okkar. Mikilvægt svar okkar
er friðsamt og skemmtilegt borg-
arsamfélag með gnægð atvinnu-
tækifæra og ekki síst lága skatta.
Við sjálfstæðismenn höfum lýst
yfir að R-lista skattarnir verði
lagðir af ef við hljótum meirihluta
í borgarstjórn á næsta ári. Það
mun þýða 50-100 þúsund króna
hreina skattalækkun á hveija fjöl-
skyldu á næsta kjörtímabili. Þetta
er hægt því allar aðstæður eru til
þess. Við treystum okkur til að
draga úr yfirstjórnarkostnaði
borgarinnar og skipuleggja rekstur
hennar með nútimalegum hætti.
Það þýðir lægri álögur á borg-
arbúa. Sjálfstæðismenn í borgar-
stjórn eru þekktir fyrir að standa
við orð sín. Þessi orð og gerðir
okkar verða svo að sjálfsögðu lögð
fyrir dóm kjósenda fjórum árum
síðar.
Höfundur er oddviti sjálfstæðis-
manna í borgarstjórn.
Árni
Sigfússon
900 milljóna króna
tekjuöflun í ríkissjóð
í FRÉTTUM nýlega
var þess getið að búið
væri að ákveða að
auka við kvóta lands-
manna. Það er mjög
ánægjulegt að vita til
þess að samdráttur í
aflaheimildum og
kvótalögin í heild sinni
hafi orðið til þess að
fisktegundir og þá sér
í lagi þorskurinn hafí
fjölgað sér það mikið
að fiskifræðingar og
stjórnmálamenn hafi
tekið þá ákvörðun að
auka við aflaheimildir.
Allir landsmenn
hljóta að. kætast yfir
þessum fréttum og vonandi tekst
útgerðarmönnum að fiska allan
þennan fisk og þar með að auka
tekjur okkar allra. í allri umræð-
unni um kvótalögin og breytingar
á þeim hafa komið fram ýmsar til-
lögur um gjaldtöku til handa ríkis-
sjóði í formi t.d veiðileyfagjalds og
sýnist sitt hveijum um það, ásamt
fleiri tillögum sem ég ætla ekki að
tíunda hér.
Nú hafa aflaheimildir dregist
saman nánast á hveiju
ári síðustu ár og þeir
útgerðarmenn sem
þurfa meiri afla til að
reka sitt fyrirtæki
hafa þurft að kaupa
kvóta eða að leigja
hann af öðrum út-
gerðarmönnum sem af
einhveijum ástæðum
þurfa ekki að veiða
hann sjálfir eða þá að
þeir eru að hætta út-
gerð og selja þá sinn
kvóta.
Sumir útgerðar-
menn sem eiga skip
sem geta stundað út-
hafsveiðar þar sem
enginn er kvótinn geta á sama tíma
leigt sinn kvóta við íslandsstrendur
og er það hið besta mál fyrir við-
komandi útgerð, sérstaklega af því
að verðið á leigukvóta við íslands-
strendur er ótrúlega hátt, u.þ.b
70-90 kr. á kíló þegar söluverð á
markaði er í kringum 90-120 kr. á
kíló. Kaupverð á kvóta er hins veg-
ar mikið hærra, eða um 600 kr. á
kíló. Það segir sig sjálft að það
tekur útgerðarmanninn mörg ár
Er endilega rétt, að út-
gerðarmenn fái aukinn
—
kvóta frítt, spyr Omar
S. Rafnsson, og telur
að þeir sem leigi kvóta
fyrir 70 til 90 krónur,
geti vel greitt 30 krónur
í veiðileyfagjald.
að fiska upp í þann kostnað.
Þetta er staðreyndin í kvótamál-
unum fyrir aflaaukninguna og
tíminn á eftir að leiða í ljós hvort
aukningin hafí einhveija lækkun í
för með sér. Hvers vegna nota
stjórnmálamenn ekki tækifærið
núna og segja: Jæja, kæru útgerð-
armenn, hingað til hafíð þið fengið
aflaheimildir frítt og það er hið besta
mál og því ætlum við að halda áfram
en núna ætlum við að auka við
kvótann og nota tækifærið og leigja
ykkur þessa aukningu í þorski fyrir
Ómar S.
Rafnsson
Hafnarstræti -
ástæðulaus aðför
NÝLEGA tók meiri-
hluti borgarstjórnar þá
ákvörðun að loka fyrir
alla almenna umferð í
Hafnarstræti frá Póst-
hússtræti. Fyrir all-
mörgum árum var
samskonar ákvörðun
tekin um Austurstræti
við lítinn orðstír.
Saga og menning
Hafnarstrætið,
ásamt Austurstræti,
eru einar af þekktustu
götum Reykjavíkur-
borgar. Frá þeim tíma
sem Reykjavík breytist
úr þorpi í bæ og síðar
í borg hafa þessar tvær systur, sem
liggja hlið við hlið, verið tengdar
óijúfanlegum böndum. Mannlíf,
saga og menning bæjarins á hveij-
um tíma hefur orðið til í Kvosinni
og þó Reykjavíkurborg hafi breyst
mikið hefur miðbærinn og „gömlu
göturnar okkar Reykvíkinga" sér-
stakan sess í hugum og hjörtum
borgarbúa. En núna er hróflað við
þessari mynd með óheppilegri
ákvörðun.
tæki, heldur er hann
nauðsynlegt sam-
göngu- og öryggistæki
sem meginþorri borg-
arbúa getur ekki verið
án.
Hver er reynslan?
Fyrir tveimur ára-
tugum var Austur-
stræti lokað. Um þá
ákvörðun var ekki
samstaða meðal borg-
arbúa. í ljós kom, þeg-
ar nokkurra ára
reynsla lá fyrir, að
þessi ákvörðun var
óheppileg. Ákvörðunin
hafði öfug áhrif á þró-
un mannlífs og viðskipta í gamla
miðbænum. Þessu var breytt og
Þessi ákvörðun meiri-
hluta borgarstjórnar,
segir Júlíus Hafstein,
hefur ekki vakið neina
aðdáun.
Júlíus
Hafstein
Hvers vegna?
Þessi ákvörðun meirihluta borg-
arstjórnar hefur ekki vakið neina
aðdáun. Þegar spurt er, er fátt um
svör, hvað þá rök. Helst er sagt að
almenn umferð um Hafnarstrætið
teQi strætó og sé hættuleg gang-
andi fólki. Sé þetta kjarni málsins
hljóta menn að spyija: Hvers vegna
ekki að loka Hringbrautinni eða
Grensásveginum eða Snorrabraut-
inni, en á þessum götum er !íka
gangandi fólk og þar ekur strætó
einnig? Líklega er þó svarið annað.
Nýlega var aðalskipulag Reykjavík-
ur samþykkt í borgarstjórn. Þar
kom fram sú stefna meirihlutans
að hamla gegn og torvelda alla
umferð einkabíla vestan Elliðaáa
eins og mögulegt væri. Það virðist
því vera að meirihlutinn geri sér
ekki grein fyrir því að í Reykjavík
búa á annað hundrað þúsund manns
og krafturinn í borgarsamfélaginu
er eins mikill og í helmingi stærri
borg. Einkabíllinn er ekkert lúxus-
umferð leyfð, þannig að í dag eru
engin vandræði því fylgjandi.
Afstaða borgarfulltrúa
Þeir sem hafa fylgst með borgar-
málum á undanförnum árum þekkja
skoðanir einstakra fulltrúa meiri-
hlutans. Þeir hafa lagt einkabílinn
í einelti og því miður hafa þau sjón-
armið orðið ofan á í nýsamþykktu
aðalskipulagi sem birtist nú í lokun
Hafnarstrætis. Það útaf fyrir sig
er gott sjónarmið að vilja gæta ör-
yggis gangandi vegfarenda, það
vilja allir. En um Hafnarstrætið
seytlar umferðin áfram og lítill
vandi að stýra hraðanum með
hindrunum og ljósum. Og þegar ein
þekktasta gatan í Kvosinni er tekin
í karphúsið og henni lokað, verður
manni að orði: Er ekki kominn tími
til að skipta um fulltrúa í borgar-
stjórn?
Höfundur er fyrrverandi
borgarfulitrúi.
svona eins og V3 af verði leigukvóta
á markaði í dag.
Útgerðarmenn vilja að sjálfsögðu
fá þessa aukningu frítt og bera við
skerðingu síðustu ára. En er það
endilega rétt? Það tel ég ekki vegna
þess að útgerðarmaður sem í dag
borgar 70-90 krónur fyrir leiguk-
vóta í dag hlýtur að verða ánægður
ef honum býðst aukning á sínum
kvóta miðað við þá skerðingu sem
hann hefur orðið fyrir síðustu ár á
þriðjungi þess verðs sem hann þarf
að greiða í dag. Ef útgerðarmaður-
inn þarf ekki á þessum kvóta að
halda getur hann samt leigt hann
af ríkinu og endurleigt hann síðan
á hærra verði.
Um er að ræða 30.000 tonn af
þorski sem útgerðarmenn leigja á
30 kr. kílóið. Það gerir svo mikið
sem 900.000.000 - já, níu hundruð
milljónir.
Þá verða allir ánægðir. Ríkið fær
svo mikla peninga að hægt verður
að borga upp gamlar skuldir, út-
gerðarmaðurinn fær aukinn kvóta
á tilboðsverði og LÍÚ þarf ekki að
mælast gegn aukningu á kvóta eins
og gerðist undir lok fískveiðiársins
1996 vegna þess að núna eiga allir
nægan físk til að veiða og þeirra
félagsmenn sem græddu meira á
því að veiða í Smugunni og leigja
kvótann sinn við Islandsstrendur
hafa meira upp úr því að veiða físk-
inn sjálfír hér heima. Þá verða sjó-
mennirnir ánægðir og allt endar vel.
Höfundur er húsasmíðameistari
og fyrrverandi sjómaður.
MEG frá ABET
UTANÁHÚS
FYRIRLIGGJANDI