Morgunblaðið - 03.01.1998, Side 63

Morgunblaðið - 03.01.1998, Side 63
MORGUNBLAÐIÐ _____________LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 1998 63 ' KIRKJUSTARF BRÉF TIL BLAÐSINS Æg'ifegurð menningararfsins Frá Guðrúnu Kristínu Magnúsdóttur: Jólin eru heiðin hátíð, eins og menn vita Freyr, sem er ástin og kærleik- urinn í guðs mynd, sendir Skírni, sem er hin hækkandi sól um vetrar- sólhvörf ár hvert, til að biðja Gerð- íi", sem er gróðurinn og vorið sem mun koma, og von okkar um mat handa börnum og skepnum: lífsvon- in okkar. Jól eru hjól, hringur, ferill hvers árs, vegna veltu móður Jarð- ar. _ Nú er hún í nýrri sveiflu með okkur norðurhjara- menn í átt til gyðj- unnar Sólar. Það er ekkert feimnismál að jólin eru þegar vetrarsólhvörf eru, til þess að fagna því að nú er lífíð að sigra dauðann, Ijós- ið að sigra myrkrið. Lífsvonin okkar er að „fæðast“. Jól eru árleg náttúruhátíð sem lifir enn í Evrópu og víðar í hinum vestræna heimi þrátt fyrir guðinn sem barst frá gyðingum til Rómar (suður Evrópu). Sennilega er þessi hátíð okkar æva-ævaforn. Mörg mörg þúsund ára gamalt fagnaðarerindi. Við hér norðurfrá (Evrópubúar) elskum mjög þessa hátíð. Hún lifir meðal okkar sem mikil gleði. Loforð um áframhald- andi líf. Nöfn breyttust að vísu fyrir nokkrum öldum, en inntakið er þarna enn. Freyr er árguð og frið- ar-. Við óskum árs og friðar á jólun- um (Freysdýrkun). Dýpt guða er mjög svo töpuð nú á tímum, a.m.k. víða meðal vestrænna manna Skírnismál hafa einnig dýpri boð- skap: Gerður heldur að hún geti vel án guðsins verið. Hún vill ekki Frey. En við þurfum að skilja að líf- ið hér er ekki eingöngu matur. Skírnismál benda okkur á að virða mannlífið og auk þess guðlegt innsta eðli okkar. Dýptin - sem fáir virðist finna nú á tímum - er ekki auðskýranleg. Hún er skýrð í hindúisma og í búddisma en ekki í „mónóþeisma" (mono (einn), þeos (guð); og aðrir guðir bannaðir), og dýptin er glötuð flestum í heiðni þótt hún hafi verið þar. „Myst- icismi" eða „eitthvað yfirnáttúru- legt“ hefur verið kvatt til sögu ann- að kastið, og verið sett í sum trúar- brögð. Dýpt guða innan okkar sjálfra virðist ekki skiljanleg nú- tímamönnum, en grunnir yfirborðs- guðir eru til umræðu - og þá sem hugsanaleikfimi eða efni í rifrildi. Við hrærumst um of í hugsunum, en dýptin er innan mannlegrar hugs- unar: Ginnungagap, laust við alla hugsun. Grunn yrði Gerður án hins guðlega (Freys). Grunn erum við ef við lifum aðeins í hugsunum og pæl- ingum. Dýptin er miklu innar. Tilgangurinn með lífi okkar á Jörðu Freyr getur ekki án Gerðar ver- ið, - eða er a.m.k. mjög vansæll án hennar í heiðna kvæðinu okkar Skírnismálum. Hið guðlega innsta eðli okkar er mikils virði, en án lífs- ins (hér Gerðar) vantar tækifærin til að þroskast og þróast (mannsævi). Hvert líf hvers ein- staklings er honum ákaflega mikils virði fyrir hans eigin framþróun. Innsta eðli okkar er guðlegt, en við þroskumst og þróumst sem ein- staklingar þegar við lifum sem ein- staklingar. Skírnismál benda okkur á að virða guðlegt innsta eðli okkar (hér Frey) og auk þess lífið á móð- ur Jörðu. Hinn guðlegi hluti okkar Þar sem Gerður er norræn, vill hún ráða sínum ráðum sjálf. Hún tekur ekki við gjöfunum sem Skírn- ir kemur með handa henni frá Frey. Hún vill bara ekki Frey. Guð stjórnar ekki konu. Mjög norrænt. Gerður lætur ekki hóta sér með sverði. Karlar geta staðið í svona bardagaleikjum ef þeir vilja, en ekki nennir Gerður því. Það er ekki fyrr en Skírnir (hin hækkandi sól í svartasta skammdeginu) tekur til við að gala henni galdur um þá staðreynd að án ástar guðsins (Freys, hins umvefjandi al- heimskærleika) mun hún veslast upp, að hún lætur undan síga og drattast til að lofa að sinna þeim hluta lífsins: hinu guðlega. Sam- þykki Gerðar og vilji eru nauðsyn, því þetta er norrænt helgirit en ekki gert undir „patríarkíi" (feðra- veldinu) sem kvenprestar fræða okkur um að sé öðru vísi. Hvað eru guðir? Nú er það svo að gömlu heiðnu guðirnir eru innra með hverjum manni sem hluti hans. Hver heiðinn maður getur valið sér guð sjálfur, einn eða fleiri, þann þátt (þá þætti) sem hann vill láta vera þungamiðju í sínu lífi. T.d. er Þór alheimskraft- urinn, og hvert og eitt af nöfnum hans hefur djúpa merkingu, og það að trúa á mátt sinn og megin er að finna guð innra með sér sem sinn guðlega kraft. Týr er réttlætis- kenndin, alls ekki hernaður, en ábyrgð hvers manns sem hefur val- ið sér réttlætið í þágu annarra að lífslöngun sinni. Eir er eirð og kyrrð og ró hið innra sem er læknir bestur eins og við vitum - heil- brigðið sjálft. Ekki neitt feimnismál Það er ekkert feimnismál að Móses valdi einn guð (úr hópi guða) og tókst að banna alla aðra guði (önnur goð sem menn höfðu þar og þá) og höggva þá sem ekki þýddust hann. Móses var alinn upp sem egypskur prins, segir sagan, en gyðingar voru þjóðin sem hann síðar gerði lög fyrir og valdi guð fyrir. Hann var ekki með alheims- guð í huga, aðeins guð fyrir sína menn, til að sameina þá undir boð- orðin og þennan útvalda guð sem útvalda þjóð. Það er heldur ekkert leyndarmál að Jesús fæddist ekki á jólunum og hann fæddist alls ekki árið núll, AD, og menn geta alls ekki sannað neitt um hann. En guðinn sem Móses valdi Hebreum barst til Evrópu og varð - í nýrri mynd - sameiningartákn fyrir út- þenslustefnu sem er gyðingum óviðkomandi en Jesús er bendlað- ur við („allt vald er mér gefið ... gerið alla menn ...“). Allah var annar svona suðrænn guð sem Mú- hameð tókst að sameina araba undir. Það er heldur ekkert laun- ungarmál. Ekkert feimnismál er heldur að jólin eru norræn hátíð sem þýðir ekki að flytja á silfurfati suður íyrir miðbaug (nema hafa þau á sumar- sólstöðum í lok júní). Jól er ferli sem móðir Jörð stendur fyrir. Hún er þunguð (vetur) og eingetinn mun gróðurinn fæðast (vor) eftir níu nætur (í fyllingu tímans). Við kveikjum ljós til að hjálpa Skírni, gefum gjafir eins og Freyr, jóla- eplin, þrífum húsið og fáum ný föt. Allt er það heiðið og gamalt og gott. Við megum ekki gleyma Frey (í innsta kjarna tilveru okkar) í kátínu okkar yfir Gerði (veraldar- gæðum) og afreki Skírnis (að tryggja áframhaldandi líf). Gleym- um ekki inntaki Skírnismála í öllum jóladugnaðinum og í vissunni um gull (mat) og græna skóga (vel- gengni) í ár. Osk um ár og innri frið. GUÐRÚN KRISTÍN MAGNÚSDÓTTIR, rithöfundur. Safnaðarstarf Kyrrðar- stundir í Grensás- kirkju KYRRÐARSTUNDIR í hádegi hefjast í Grensáskirkju þriðjudag- inn 6. janúar næstkomandi og verða framvegis á þriðjudögum. Stundin hefst um kl. 12.10. Hún byggist upp á ritningarlestri, altar- isgöngu og fyrirbænastund. Að stundinni lokinni er unnt að kaupa einfalda máltíð á sanngjömu verði. Kyrrðarstund með þessu sniði mætir þörfum fólks sem vill eiga helga stund í hádegi hversdagsins, hverfa um hríð út úr dagsins önn til andlegrar endumýjunar og upp- byggingar. Slíkar kyrrðarstundir era nú þegar haldnar í nokki-um kirkjum og þegar Grensáskirkja bætist við á þriðjudögum, er boðið til kyrrð- arstunda í einhverri af kirkjum borgarinnar alla virka daga vik- unnar. Jólin kvödd í Langholts- kirkju FJÖLSKYLDUMESSA verður í Langholtskirkju sunnudaginn 4. janúar kl. 14 og þá verða jólin kvödd. Sóknarprestur Laugames- kirkju, sr. Jón Dalbú Hróbjarts- son, prófastur, predikar og annast altarisþjónustu ásamt sóknarpresti Langholtskirkju. Drengjakór Laugarneskirkju syngur undir stjórn Friðriks S. Kristinssonar og Gradualekór Langholtskirkju syngur undir stjórn Jóns Stefáns- sonar. Eins og nafnið segh- til um þá er þessi messa fyrir alla fjöl- skylduna. S Aramótaguðs- þjónusta eldri borgara MÁNUDAGINN 5. janúar verður ái’amótaguðsþjónusta eldri borg- ara í Digraneskirkju kl. 14. Guðs- þjónustan er samstarfsverkefni Ellimálaráðs Reykjavíkurprófasts- dæma og öldranarþjónustu FR. Prestar era sr. Gunnar Sigurjóns- son sóknarprestur og sr. Guðlaug Helga Asgeirsdóttir, prestur aldr- aðra, og sr. Miyako Þórðarson, sem túlkar á táknmáh. Söngvinir í Kópavogi leiða söng. Organisti er Kjartan Sigurjónsson. Orgelleikur frá kl. 13.45. Veitingar verða í boði Digranessóknar eftir guðsþjónust- una. Fyrsta barna- guðsþjónustan á nýju ári SUNNUDAGINN 4. janúar kl. 11 verður fyrsta barnaguðsþjónustan á nýju ári í Grafarvogskirkju. Með- al annars verða sagðar sögur, mik- ill söngur og brúður koma í heim- sókn. Barnaguðsþjónusturnar í Engjaskóla hefjast svo aftur sunnudaginn 11. janúar kl. 11. Nýársfagnaður Aðvent- safnaðarins SUNNUDAGINN 4. janúar mun Aðventsöfnuðurinn í Hafnarfirði halda nýársfagnað kristinna manna á Hótel íslandi kl. 20. Ágóð- inn rennur til boðunar fagnaðarer- indisins. Allir velkomnir. Messur á morgun Dómkirkjan. Guðsþjónusta Kl. 11. Organisti Marteinn H. Friðriks- son. Dómkórinn syngur. Sr. Hjalti Guðmundsson. Guðsþjónusta kl. 14. Frá Ebba Sigurðardóttir pré- dikar. Organleikari Marteinn H. Friðriksson. Prestur sr. Hjalti Guðmundsson. Árbæjarkirkja. Guðsþjónusta kl. 11 ái-degis. Organleikari Pavel Smid. Prestarnir. Breiðholtskirkja. Barna- og fjöl- skylduguðsþjónusta kl. 11. Gísli Jónasson. Grafarvogskirkja. Barna- og fjöl- skylduguðsþjónusta kl. 11 í Grafar- vogskirkju. Umsjón Hjörtur ög Rúna. Prestamir. Hjallakirkja. Almenn guðsþjón- usta kl. 11. Sr. Hjörtur Hjartarson þjónar. Kór kirkjunnar syngur ásamt félögum úr karlakór Fóst- bræðra. Einsöngur Kristinn Halls- son. Organisti Oddný J. Þorsteins- dóttir. Prestamir. Seljakirkja. Guðsþjónusta með þátttöku AA-fólks. Árni Bjöm Bjömsson og Heiðar Már Heiðars- son prédika. Gradualekór Lang- holtskirkju syngur í guðsþjónust- unni undir stjóm Jóns Stefánsson- ar. Organisti Jón Ólafur Sigurðs- son. Sóknarprestur. Digraneskirkja. Jólaguðsþjónusta eldri borgara í Reykjavíkurpró- fastsdæmum kl. 14, mánudaginn 5. janúar, á vegum Ellimálaráðs. Langholtskirkja. Kirkja Guð- brands biskups. Fjölskyldumessa sunnudaginn 4. janúar kl. 14. At- hugið tímann. Jólin kvödd. Sr. Jón Dalbú Hróbjartsson, prestur í Laugarneskirkju, prédikar og þjónar fyrir altari ásamt sóknar- presti, sr. Jóni Helga Þórarinssyni. Drengjakór Laugarneskirkju -»< syngur undir stjórn Friðriks S. Kristinssonar og Gradualekór Langholtskirkju syngur undir stjóm Jóns Stefánssonar. HafnarQarðarkirkja. Sunnudag- inn 4. janúar, guðsþjónusta kl. 11. Prestur Gunnþór Ingason. Vídalínskirkja. Messa kl. 11. Alt- arisganga. Kór kirkjunnar syngur undir stjóm Guðmundar Sigurðs- sonar organista. Rútuferð frá Hleinunum kl. 10.40. Ath. sunnu- dagaskólinn hefst 11. janúar nk. Sr. Hans Markús Hafsteinsson. KAÞÓLSKA KIRKJAN: KRISTSKIRKJA, Landakoti: Sunnudag, birting Drottins, stór- hátíð: Messa kl. 8 og 14, messa kl. ; ' 18 á ensku. Virka daga messur kl. 8 og 18. Laugard.: Messur kl. 8, 14 (bamamessa) og 18. MARÍUKIRKJA, Raufarseli 8: Sunnudag, birting Drottins, stór- hátíð. Messa kl. 11 (bamamessa). Messa laugardag og virka daga kl. 18.30. GARÐABÆR, Holtsbúð 87: Sunnudag, birting Drottins, stór- hátíð. Messa kl. 10 á þýsku. JÓSEFSKIRKJA, Hafnarfirði: Sunnudag, birting Drottins, stór-/ hátíð: Messa kl. 10.30. Messa virka daga og laugardaga kl. 18. K ARMELKL AU STUR, Hafnar- firði: Sunnudag, birting Drottins, stórhátíð: Messa kl. 8.30. Messa laugardaga og virka daga kl. 8. BARBÖRUKAPELLA, Kefiavík: Sunnudag, birting Drottins, stór- hátíð: Messa kl. 14. STYKKISHÓLMUR, Austurgötu 7: Sunnudag, birting Drottins, stórhátíð: Messa kl. 10. Messa laugardag og virka daga kl. 18.30. Fríkirkjan Vegurinn. Morgunsam- koma kl. 11. Brotning brauðsins. Barnastarf í fjórum deildum og kennsla fyrir fullorðna. Hlaðborð á eftir þar sem allir koma með mat að heiman og borða saman. Kvöld- samkoma kl. 20. Gleði og fyrirbæn- ir. Loftsalurinn, Hólshrauni 3. Sam- koma kl. 11 f.h. í dag. Steinþór Þórðarson prédikar. tfjí Innritun í síma 551 5103

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.