Morgunblaðið - 09.08.1998, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Nýr veitingastaður innréttaður í Austurstræti 9
Morgunblaðið/Arnaldur
ÞESSI salur á eftir að taka miklum stakkaskiptum á næstunni, barinn
er aðeins farinn að taka á sig mynd.
GAMALKUNNUG framhlið hússins mun einnig fá nýtt útlit.
Mikið
lagt í
hönnun
ÆTLUNIN er að opna nýjan
veitingastað í lok ágúst í Aust-
urstræti 9. Veitingastaðurinn
sem hefur fengið nafnið REX er
hannaður af hinum þekkta arki-
tekt Sir Terrance Conran. Con-
ran er eigandi og yfirhönnuður
verslunarkeðjunnar The Conr-
an Shop og á hann jafnframt
fjölda veitingastaða í London.
í Austurstræti 9 var lengi
rekin verslun Egils Jacobsen en
verslunarrekstri þar var hætt
fyrir nokkru. Núverandi eigandi
er fyrirtækið Isfossar ehf. en
það rekur einnig veitingastað-
ina Astró og Wunderbar. Fram-
kvæmdir og undirbúningur við
breytingar á húsinu hafa staðið
frá því í haust að sögn Einars
Bárðarsonar, markaðsfulltrúa
ísfossa. Hann segir húsnæðið
hafa þurft að gangast undir
gagngerar breytingar til að
fylgja reglum um húsnæði undir
veitingarekstur, t.d. hafí þurft
að lækka gólfið í kjallaranum,
en þar verði m.a. snyrtiaðstaða,
fundarherbergi og hljóðein-
angrað símaherbergi og mjög
sérstakar vindlahirslur.
Áhugi erlendra fjölmiðla
Á efri hæðinni verði yfír-
bragðið léttara, ljósir litir og
mjúk flóðlýsing. Hann segir þá
þurfa að taka tillit til þess að
húsið sé gamalt, t.d. sé loft þess
friðað og því sé hægt að gera
takmarkaðar breytingar á því.
Auk hönnunarstofu Conrans
koma 5 íslenskar verkfræðistof-
ur að tæknilegum útfærslum
við verkið.
Hann segir stefnt að því að
opna veitingastaðinn 27. ágúst
en í næstu viku komi innrétt-
ingar og húsgögn. Innrétting-
arnar eru að mestu smíðaðar í
Englandi og koma tilbúnar til
uppsetningar. Fulltrúar frá
hönnunarfyrirtækinu The Con-
ran Design Partnership hafa
komið þrisvar til landsins í
tengslum við hönnun veitinga-
staðarins og er von á Conran
sjálfum við opnunina.
Einar segir töluverðan
kostnað fylgja því að fá svo
þekktan hönnuð til verksins en
eigendurnir, Magnús Ármann
og Jóhann Þórarinsson, hlakki
til að sjá útkomuna þar sem
hönnun Conrans sé þekkt fyrir
glæsileika. Hann segir ýmsa
erlenda fjölmiðla hafa sýnt
staðnum áhuga og erlendir
blaðamenn komi til með að
vera við opnunina, það stafí
fyrst og fremst af áhuga á
hönnun Conrans sem sé mjög
virtur í faginu.
Stuðningur
við stóriðju
BÆJARRÁÐ sameinaðs sveitarfé-
lags Eskifjarðarkaupstaðar, Nes-
kaupstaðar og Reyðarfjarðar-
hrepps hefur samþykk ályktun þar
sem lýst er yfír stuðningi við áform
um byggingu álverksmiðju og
virkjunarframkvæmdir í fjórð-
ungnum enda hljóti iðnaður að
stöðva fólksfækkun.
I ályktuninni er varað við mál-
flutningi „hörðustu umhverfis-
verndarsinna sem berjast gegn öll-
um áformum um frekari orkuöflun
á Austurlandi og nýtingu orkunnar
í fjórðungnum". Bæjarráðið lýsir
einnig yfir stuðningi við að fram-
kvæmdii á sviði stóriðju og virkj-
ana verði vandlega undirbúnar,
með tilliti til mengunarvama.
Selfoss
11 teknir
fyrir
hraðakstur
LÖGREGLAN á Selfossi tók
11 ökumenn fyrir of hraðan
akstur í fyrrinótt. Að sögn lög-
reglunnar hefur hraðakstur
verið minni í sumar en oft áð-
ur og fátítt að svo margir séu
stöðvaðir á einni nóttu. Sá sem
hraðast ók var á 118 kílómetra
hraða.
www.mbl.is
Mikilvæg ábending til matvælafyrirtækja!
Afleíbingar óhreinlætis
geta verib alvarlegar
Hvaða afleiðingar gætu matarsjúkdómar haft á
starfsemi ykkar og heilsu neytenda?
Mikilvægt er að starfsfólk kynni sér
fræðsluefnið „Með allt á hreinu“ og tileinki
sér hreinlæti við störf.
Fræðslubæklingur um hreinlæti og meðferð
matvæla ásamt veggspjöldum til að legga áherslu
á einstök atriði, fást hjá Hollustuvernd og
Heilbrigðiseftirliti sveitarfélaga.
Hollustuvernd ríkisins
Ármúla la, 108 Rvík, sími 568 8848, heimasíða www.hollver.is
Námstefna um breytingaskeið kvenna
Um 75% kvenna
fínna fyrir
óþægindum
NAMSTEFNA um
breytíngaskeið
kvenna verður haldin
mánudaginn 10. ágúst í fyr-
irlestrasal Norræna hússins.
Fyrir námstefnunni stendur
Sálfræðistöðin og er mark-
miðið að sögn aðstandenda
að varpa ljósi á hvemig
breytingaskeiðið og tíða-
hvörf marka tímamót í lífi
flestra kvenna.
Fyrirlestra flytja Anna
Inger Eydal, sérfræðingur í
kvensjúkdómum, sem fjallar
um llkamlega liðan, og Álf-
heiður Steinþórsdóttir og
Guðfinna Eydal, sérfræðing-
ar í klínískri sálarfræði. Á
námstefnunni munu þær
fjalla um persónulega stöðu
kvenna á þessu lífsskeiði og
áhrif á sálræna líðan.
- Hvnð ætlar þú að fjalla
Anna Inger Eydal
„Ég mun aðallega tala um líkam-
leg einkenni breytingaskeiðsins,
hvaða úrbóta sé völ og hvaða með-
ferð sé hægt að veita. Tíðahvörf
verða hjá konum um fimmtugt,
þegar blæðingar hætta, en sjálft
breytingaskeiðið getur byrjað
mörgum árum áður, upp úr fer-
tugu eða í einstaka tilvikum fyrr.
Breytingamar eru mjög einstak-
iingsbundnar, standa í sumum til-
vikum yfir í eitt til þrjú ár og í öðr-
um tilvikum í 15 ár. Ekki verða all-
ar konur varar við kvilla á þessu
tímabili en þrjár af hverjum fjórum
verða varar við einkenni sem stafa
af estrogen-skortí, eða um 75%.
Mjög breytilegt er hvaða ein-
kennum konur finna fyrir en al-
gengast er í byrjun að þær verði
varar við aukna fyrirtíðaspennu
sem líka varir í lengri tíma, auk
þess sem truflanir geta orðið á
blæðingum. Þegar á líður koma
önnur einkenni tfi sögunnar, svo
sem hitakóf, svitasteypur og svefn-
og hjartsláttartruflanir, og þau ná
yfirleitt hámarki við tíðahvörf og
árið þar á eftir. Síðan dvína þau
meira og minna og geta horfið
næstum alveg síðar á lífsleiðinni."
- Hvaðmeð sálrænu hliðina?
„Það er þónokkuð algengt að
konur eigi við að etja sálræn
vandamál á breytingaskeiði. Þær
geta upplifað töluverðar geðsveifl-
ur, eru oft viðkvæmari en áður,
finna fyrir depurð og verða pirrað-
ar og ergilegar. Þær eru ekki í
sama jafnvægi og áður, hvorki
andlega né líkamlega.“
- Hafa læknavísindin mikinn
áhuga á konum og þeirra vanda-
málum?
„Síðastliðin 10-15 ár hefur orðið
gífurleg breyting þar á. í dag er
miklu meira vitað um breytinga-
skeiðið og áhrif hormónabreyting-
anna á konuna. Fylgst hefur verið
með konum á hormónalyfjum í
fjöldamörg ár og sem betur fer
hefur það sýnt sig að kostir slíkrar
meðferðar eru margir.
Með henni geta konur
losnað við þá kvilla sem
geta fylgt breytinga-
skeiðinu, gallamir eru
fremur fáir og áhættan
lítil. Mikilvægast er að auka
fræðslu og þekkingu kvenna á
þessum vandamálum, hvað breyt-
ingaskeiðið hefur í för með sér og
hvemig er hægt að meðhöndla ein-
kennin. Síðan verður hver og ein
kona sjálf að ákveða hvort hún
þarf á meðferð að halda og hvort
hún vill taka inn hormónalyf. Hlut-
verk okkar lækna er að veita kon-
um allar fáanlegar upplýsingar um
kosti og galla hormónameðferðar
og hvað er í boði.
Lyf á markaðnum í dag inni-
halda náttúrulegt estrógen, sem
sumar konur halda að valdi alls
► Anna Inger Eydal fæddist á
Akureyri árið 1942. Hún lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólan-
um á Akureyri árið 1962 og lagði
að því búnu stund á eins árs nám
við Kennaraskóla Islands.
Þvínæst starfaði hún á Tilrauna-
stöðinni á Keldum eitt ár en inn-
ritaðist si'ðan í Iæknadeild Há-
skóla Islands. Anna lauk embætt-
isprófi í læknisfræði árið 1972 og
flutti eftir það til Svíþjóðar þar
sem hún lauk kandidatsnámi.
Hún lagði stund á sérnám í kven-
sjúkdómum og fæðingarhjálp í
Lundi og fékk réttindi sem sér-
fræðingur árið 1982. Eftir það
vann hún á kvensjúkdóma- og
fæðingadeild háskólaspítalans í
Malmo en hefúr frá 1984 verið
með einkastofu í læknamiðstöð í
Lundi í Sviþjóð. Anna Inger er
gift Jóhannesi Magnússyni svæf-
inga- og gjörgæslulækni á há-
skólaspítalanum í Lundi og eiga
þau uppkominn son og eina kjör-
dóttur á unglingsaldri sem bæði
eru búsett í Lundi.
kyns aukakvillum og séu einhver
gervihormón. Svo er hins vegar
ekki því þau hormónalyf sem kon-
um eru gefin innihalda náttúrulegt
estrógen, sem að vísu er framleitt í
verksmiðjum, en efnafræðiformúl-
an er eins og fyrir það estrógen
sem eggjastokkarnir framleiða.
Líkaminn getur ekki skilið þar á
milli. Hins vegar passa ekki öll lyf
öllum konum. Sumar töflur inni-
halda prógesteron líka sem getur
haft í för með sér þyngdaraukn-
ingu, eymsli í brjóstum og bjúg.
Tíunda hver kona fær aukaverkan-
ir af því og aðalatriðið er að finna
meðferð við hæfi í hverju tilviki."
- Hvað með náttúrulegar leiðir
til þess að stemma stigu við breyt-
ingaskeiðinu?
„Til eru fæðutegundir sem inni-
halda vissa tegund af estrógeni, til
dæmis soja-baunir.
Talið er að konur á
Austurlöndum finni
ekki jafnmikið fyrir
breytingaskeiðinu og
konur á Vesturlöndum
og að það stafi trúlega af því að
þær borði mikið af mat sem inni-
heldur soja-baunir. Engar rann-
sóknir hafa sýnt fram á að nátt-
úrulegar lækningaaðferðir raun-
verulega hjálpi. Hins vegar hefur
ekki verið gert nægilega mikið af
rannsóknum á því, sem stendur að
vísu til bóta enda notar fjöldi
kvenna viðs vegar um heim nátt-
úrulegar aðferðir. Flestir læknar
eru hins vegar á því að um sé að
ræða bæði dýr og léleg lyf, ef lyf
mætti kalla. Þvi fer betra á því að
taka hormónalyf sem löng reynsla
er af.“
Konan ákveði
sjálf hvort hún
vill hormónalyf