Morgunblaðið - 09.08.1998, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
JÓNA Sparey býr yfír ótrú-
legri orku. Svo mikilli að
vinum hennar og ættingj-
um fellur allur ketill í eld
og segja á hverju ári að hún
verði veik eða drepi sig á
vinnu og ferðalögum, dragi hún
ekki í land. Jóna hefur nefnilega
fyrir sið að skipuleggja allt árið
fram í tímann og það er þegar hún
sendir áætlunina út, sem þeim
blöskrar atorkan.
Hún mótælir því að venju
fussandi og segist ekkert verða veik,
hún megi nú aldeilis ekki vera að
því. „Það er svo margt sem ég þarf
að gera. Ég get verið dauð á morg-
un, svo það er eins gott að láta hend-
ur standa fram úr ermum í dag. Ég
hef tilhneigingu til að gera allt sjálf.
Ef maður ætlai- að gera eitthvað vel,
verður maður að gera það alveg
rétt. Ég fer til dæmis aldrei með
ferðamenn þangað sem ég hef ekki
komið áður og skoðað aðstæður. Það
sem bjargar mér og gefur mér orku
er að ég sef vel á nætumar," segir
hún við blaðamann, sem hitti hana á
Hótel Reykjavík á dögunum á milli
þess sem hún sýndi breskum ferða-
mönnum borgina.
,Á síðasta ári svaf ég bara 97
nætur í mínu eigin rúmi,“ heldur
hún áfram. „Allan hinn tímann var
ég á ferðalagi; í Skotlandi,
Englandi og á Islandi. Á hverjum
degi geri ég eitthvað sem tengist
íslandi. Ég fæ mjög mikinn póst,
ekki bara frá Bretlandi og íslandi,
heldur frá fólki alls staðar að úr
heiminum, sem hefur frétt af mér,
íslenska útsauminum og ferðunum.
Margir uppgötva Island í gegnum
sýningar sem ég held á útsaumi. I
fyrra setti ég upp 17 sýningar, en
það er of mikið,“ segir hún.
Jóna er líka með póstverslun þar
sem hægt er að kaupa tilbúna út-
saumspakka. Hún segist þurfa
stöðugt meiri tíma til að útbúa pakk-
ana, því salan aukist með hverju ár-
inu. „Núna er ég til dæmis að bæta
við pökkum með fléttusaumi og öðr-
um með góbelíni," segir hún.
Var á sumrin á íslandi
Jóna fæddist á Bretlandi og hef-
ur verið búsett þar alla tíð. „Ég
giftist Breta og á þrjú böm með
honum en við erum nú skilin. Vinir
mínir gerðu grín að mér að sögðu
að ég hefði bara gifst honum vegna
þess að hann var silfursmiður og
fæddur 17. júní,“ segir hún og hlær,
en í ljós kemur að hún er mjög stolt
af landi sínu og þjóð. „Svo á ég einn
son með manni sem ég giftist ekki.“
Hún talar mjög góða íslensku,
þótt hún hafí örlítinn hreim og
vanti stöku sinnum orð. Á heimili
hennar var þó aldrei töluð íslenska
því móður hennar fannst dónaskap-
ur að tala mál sem heimilisfaðirinn
skildi ekki. Skýringin á hinni góðu
íslensku er sú, að Jóna var hér í tíu
sumur sem bam og unglingur og
einn vetur. Auk þess hefur hún
komið hingað einu sinni til tvisvar á
ári með ferðamenn allt frá árinu
1985. Jóna rifjar upp, að samt hafí
hún átt í basli með að tala íslensku
við frænku sína, Hönnu Sveinsdótt-
ur Zoéga, því henni fannst miklu
flottara að tala ensku, svo að vinir
hennar gætu öfundast út í hana!
„Það var því svolítið erfítt íyrir mig
að læra íslenskuna þá,“ segir Jóna.
Sumt fólk er ofvirkt og ann sér aldrei
hvíldar, aðri r eru skipulagðir og koma
því miklu til leiðar. Jóna Sparey gæti
flokkast undir hvort tveggja. Hún fæddist
ó Bretlandi en kom oft til Islands. A hverju
óri kennir hún um 1.000 Bretum íslenskan
útsaum og undanfarinn óratug hefur hún
órlega komið með hóp ferðamanna til
Islands, þar sem hún les fyrir þó úr Njólu,
fer með þó ó ball og nú síðast í gróður-
setningu. Hún trúði Hildi Friðriksdóttur
fyrir því að hún þyldi ekki fólk sem
væri alltaf inni að taka til.
Morgunblaðið/Golli
JÓNA Sparey segist starfa við það sem henni þyki hvað skemmtileg-
ast, það er að koma með breska ferðamenn til íslands og kenna þeim
útsaum úti í Bretlandi.
Morgunblaðið/Davíð
EIGENDUR Efra-Hrepps höfðu undirbúið gróðursetninguna vel, sett upp borða til að klippa á og flaggað.
Lengst til vinstri á myndinni er systir Jónu, Elisabeth ásamt dóttur sinni Christina og nokkrum ferðamönn-
um úr hópnum.
Hún kom fyrst til íslands um 10
ára gömul. Flaug frá London til
Prestwick og varð að skipta þar um
vél. Þegar móðursystir hennar
Guðrún, eða Nanna eins og hún
kallaði sig, giftist Þórarni Olgeirs-
syni, skipstjóra og útgerðarmanni í
Grimsby, sá móðir Jónu sér leik á
borði að senda dótturina frekar
með togara til íslands en með flugi.
„Ég gerði allt um borð; hjálpaði
kokkinum, braut ísblokkimar,
skrúbbaði dekkin og það sem til
féll. Ég hef alltaf elskað sjóinn og
fer eins oft og ég get niður á
bryggju til að finna lyktina.“
Þeir muna eftir mér,
strákamir...
Jóna er mörgum íslendingum vel
kunn, ekki síst þeim sem starfa í
ferðamannaþjónustu, en Ferða-
skrifstofa Guðmundar Jónassonar
sér um hennar mál hér á landi. Hún
passar líka vel upp á samböndin,
því árlega sendir hún þeim sem hún
hefur haft samskipti við fréttabréf
og kveðju um jólin. „Þeir muna líka
vel eftir mér strákarnir á hvalabát-
unum og í jöklaferðunum, vegna
þess að ég kem alltaf með fullt af
koníaki með mér. Já, veistu það er
nauðsynlegt þegar maður hefur
verið úti á sjó eða uppi á jökli,“ út-
skýrir hún grafalvarleg á svip þeg-
ar blaðamaður brosir að orðalaginu
„fullt af“.
„Þegar fólkið kemur til baka úr
vélsleðaferð er það svo montið með
sig. Þá höldum við upp á það með
koníaksstaupi. Og á hvalabátunum
býr skipstjórinn til heitt súkkulaði
sem ég bæti koníaki út í. Ég passa
líka alltaf upp á að eiga svolitla lögg
eftir í flöskunum og bið strákana
endilega að gera mér þann greiða
að eiga restina," segir hún og bætir
við að þeir svari þvi til að það geti
þeir svo sem gert fyrir hana.
Fyrstu árin kom Jóna einungis
eina ferð til íslands en undanfarin
ár hafa ferðimar orðið tvær og á
síðasta ári bættist jóla- og áramóta-
ferð við. „Við komum 27. desember,
fórum á ball á Hótel Islandi, síðan
til Akureyrar og inn í Þórsmörk,
sem var algjör draumur. Á
gamlárskvöld borðuðum við í
Perlunni, dönsuðum og gátum síð-
an horft á flugeldana þaðan. Árið
2000 ætla ég að gera eitthvað sér-
stakt. Nú þegar hafa tíu manns
borgað inn á áramótaferð hingað.
Það er að vísu búið að panta veit-
ingastaðinn í Perlunni fyrir einka-
samkvæmi en þá verðum við bara
að láta okkur duga neðri hæðina,
því að þarna ætla ég að halda upp á
áramótin," segir hún ákveðin.
Utsaumur og ferðalög
Upphafíð að Islandsferðum Jónu,
Jóna’s Tours, má rekja til sauma-
skóla hennar, Icelandic Tapestry
School. Árlega læra mmlega 1.000
Bretar, konur og karlar, að sauma
gömul mynstur með krosssaumi,
augnsaumi og refilsaumi, svo nokk-
uð sé nefnt. Ýmist kennir hún á
helgamámskeiðum heima hjá sér
eða keyrir á milli þorpa og heldur
námskeið. „Ég elska að kenna og
svo segi ég sögur frá Islandi og um
ísland, sýni þeim myndir og enda
alltaf á því að segja: „Ef þú ert nógu
ríkur þá skaltu koma með mér til Is-
lands." Á helgarnámskeiðunum er
ég líka með íslenskan mat. - Hvem-
ig þetta byrjaði? Þeir sem voru á
námskeiðinu trúðu því varla að á Is-
landi væri svona grænt og náttúran
væri svona falleg. Þegar þeir spurðu
hvort ég gæti ekki komið með þeim
til Islands, sagði ég: „Jú, jú, ekkert
mál.“ Þannig hófust nú ferðimar.
Nokkrii- em að koma í þriðja sinn,
svo þú sérð að það getur ekki verið
leiðinlegt," segir hún.
Þeim sem sýna Islandi áhuga
sendir Jóna póstkort sem hún hef-
ur sjálf útbúið með ýmsum mynd-
um af landinu. „Áður en ferðin
hefst hef ég boð heima hjá mér fyr-
ir þá sem ætla í ferðirnar. Fólk
kemur jafnvel fljúgandi frá
Skotlandi til Suður-Englands bara
til að komast í boðið. Þarna hristist
hópurinn saman og ég segi frá öllu
því sem búast má við eins og að að-
eins einn koddi sé í hverju rúmi,
hótelherbergin séu öll ofboðslega
heit, að hægt sé að þurrka nærfötin
á miðstöðvarofnunum, lambakjöt sé
oft borið fram ljósrautt og svo
framvegis.
Áður en við leggjum af stað í
dagsferðirnar segi ég frá því helsta
sem er framundan og í lok dagsins
gef ég út blað með öllu þvi sem ég
hef sagt frá um daginn. Þá þarf fólk
ekki að skrifa niður og missir þar af
leiðandi ekki af því markverðasta.
Blöðin eru merkt dagur 1, dagur 2,
o.s.frv. og þannig geta þeir merkt
myndirnar sínar samkvæmt þyí. Ég
er líka með aðrar bækur um Island
sem ég les upp úr. Ef fólk vill fá
ljósrit af því getur það pantað það í
lok ferðarinnar."
Frekar koníak með
sjómönnunum
Jóna segist hafa búið til ferðir
um Danmörku, sem hún kallaði