Morgunblaðið - 09.08.1998, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1998 21
að því að svo náin snerting við fjarræna
menningu breyti viðhorfi fólks. „Fyrsta
skrefið er stigið með ákvörðuninni um að
vilja kynnast öðnim heimi. Svo þegar maður
fer að skynja nýjan lífsmáta fer verðmæta-
matið að breytast. Eg get nefnt að þú áttar
þig á því að þú vilt mun frekar eyða ákveðn-
um fjármunum í að lifa við tilteknar aðstæð-
ur heldur en að halda áfram að aka um á lúx-
usbíl, fara á dýra veitingastaði og vinna
myrkranna á milli fyrir öllum munaðinum.
Þú kynnist náttúrunni betur, hugsunarhætti
annarra og lærir að meta mismunandi hugs-
unarhátt. Aldrei fer svo hjá því að þú ferð að
bera saman tvenns konar lífsstíl og auðvitað
er hvort tveggja gott með Mru,“ segir hann
og Sólveig grípur orðið. „Eg fann best fyrir
breytingunni þegar við komum heim á sumr-
in. Við vorum á fullu allan tímann og flugum
svo suður á bóginn. Smám saman varð fólkið
í flugvélunum dekkra og öll náttúran litrík-
ari. Allt í einu varð maður að litlum punkti í
litríku mannhafi. Manni leið rosalega vel,“
segir hún og bætir við hugsi. „Ég var alveg
hissa á því hvað þetta átti vel við mig.“
Hjónin segjast ekki hafa prðið fyrir neinu
skakkaföllum í ferðinni. „Ég veit svo sem
ekki hver ástæðan fyrir því var nema ef vera
skyldi að við bárum okkur kannski ekki að
eins og dæmigerðir útlendingar. Við hrædd-
umst ekki innfædda og datt ekki til hugar að
ganga með veggjum. Auðvitað var stundum
ansi heitt og skítugt inn í almenningsvögn-
unum. Ökutækið var heldur ekki alltaf upp á
marga fiska. Á móti kom að hættan á því að
rútan yrði rænd var harla lítil enda lítið á því
að græða að ræna vesælan almenning. Mun
oftar voru sérstakar ferðamannarútur rænd-
ar enda augljóslega nóg af verðmætum þar
innanborðs. Annar kostur við þennan ferða-
máta var að innfæddir samþykktu okkur
strax. Eftir rútuferðina fórum við ef til vill
út með fólkinu þar sem t.d. verið var að
vinna, spurðumst fyrir um vinnuna og tókum
átölulaust myndir. I sömu mund kom fyrir
að rúta kæmi þar að og ferðamennirnir
streymdu út til að mynda fólkið. Ferða-
mennirnir fengu ekki eins góðar viðtökur og
við, enda fannst fólki ekkert sniðugt að ríkir
Bandaríkjamenn ferðuðust svona um landið í
lokuðum bílum af ótta við innfædda og
kæmu svo í stórum hópum til að mynda
vinnandi fólk.“
Lítil trú á
stjórnmálamönnum
„Við komumst ekki hjá því að verða vör
við hvað stjómmálaástandið var viðkvæmt í
löndunum. Almenningur hafði litla trú á
stjórnmálamönnum og talaði um, eins og
hverja aðra staðreynd, að fyrsta verk nýrra
forseta væri jafnan að íylla eigin vasa af
peningum. Þjóðin hefði varla efni á því að
steypa spilltum forsetum af stóli því sama
sagan myndi einfaldlega endurtaka sig. Best
væri ef forsetunum tækist að metta sig og
einbeita sér svo að því að vinna fyrir þjóð-
ina,“ segir Guðmundur.
Sólveig segir frá því að þau hafi upplifað
tilraun til valdaráns í Venesúela. „Skútufólk-
ið hafði komið sér saman um að einn úr
hópnum tæki að sér að miðla helstu fréttum
til hinna í gegnum talstöð á hverjum morgni.
Einu sinn var þulinum afar mikið niðri fyrir.
Hann sagði að uppreisn væri í gangi í
Caracas, herinn hefði steypt forsetanum af
stóli, farbann væri i gildi á öllum skipum og
ekki mætti ræða málið í talstöðinni. Um tíma
var engin leið að fá botn í hverjir héldu um
stjórnvölinn því að á sama tíma og stjórnar-
liðar héldu því fram að þeir héldu enn um
stjórnartaumana á einni sjónvarpsstöð héldu
uppreisnai-menn því fram að þeir hefðu tögl-
in og hagldh'nar á annarri sjónvarpsstöð.
Ekki komst niðurstaða í fréttaflutninginn
fyrr en við kveiktum á íslenska útvarpinu og
heyrðum í samtali við íslenskan lækni á ráð-
stefnu í Caracas að uppreisnin hefði verið
brotin á bak aftur. Við gátum sagt hinum frá
því hvað gerst hafði og allir önduðu léttara.
Engu að síður var ástandið afar viðkvæmt
og eftir uppreisnina tók við útgöngubann
eftir klukkan 6 síðdegis. Á daginn máttu
ekki fleiri en þrír ganga saman á götum úti.
Ég var alveg miður mín og ekki síst af því að
við áttum von á Dagnýju, dóttur okkar, með
eiginmann og tvö börn til að dvelja hjá okk-
ur um jólin. Smám saman virtist ástandið
svo vera að skána og ég hringdi í Dagnýju til
að segja að ef til vill væri smuga að þau
gætu komið. Hún tók ekki annað í mál, allir
væra búnir að fara í sprautur og sólarvömin
hefði verið keypt. Islendingar era ekkert að
spá í að upp geti komið bardagar á götum úti
ef þeir hafa undirbúið sig. Þau komu og allt
gekk sem betur fer mjög vel.“
Kvennaríkið á San Blas
Hjónin segja nánast ómögulegt að gera
upp á milli áfangastaðanna. Sólveig nefnir
þó Trinidad sérstaklega. „Trinidadbúar era
HJÓNIN segjast aldrei hafa orðið leið
hvort á öðru enda hafi alltaf verið nægur
félagsskapur af öðru siglingafólki. Þarna
liggja skútur við ankeri við strönd
Grenada.
DRIFA í Fort Lauderdale áður en
lagt var f ann.
GUÐMUNDUR í setustofunni niðri. Aðrar
vistarverur voru tvö herbergi, eldhús, tvö
klósett, 2 sturtur og yfirbyggð setustofa
ofan á bátnum.
ENGINN vafi lék á því að Drífa væri
íslensk.
SÓLVEIG tekur til hendinni inni í eldhúsi.
DAGNÝ, elst barna Guðmundar og Sól-
veigar, dvaldist ásamt fjölskyldu sinni
með þeim á skútunni yfir jólin 1993. Að
ofan sjást Dagný, Sigurður eiginmaður
hennar, Sólveig 6 ára, og Arnar, 9 ára.
ALLAN þvott þurfti að þvo í höndunum.
Ef flík fauk af snúrunni var ekki annað að
gera en að kafa eftir henni. Sólveig segist
hafa verið orðin ansi lagin við það.
Lagt upp frá
Fort Lauderdale
jómhúr-
eyjar
Púertó
Ríkó
Dóminiska
lýðveldið
BeliC.,' C vatemala
íBahía-eýjar Ca
, ."-\u7****,*» Ca
.- Livingsion x S,
Hondúras ■ I
Guadeloupkyfc
Dóminíka%
MartiníkS
Santi Lúsía
K A R í B A H A F
, Aruba
.... 1 Curacao
Grenada.
Mafbanta
Cumaná
Trinidad^
og Tobago .f
Caracas
lartagena:
VENESUELA
500 km
KOLUMBIA
LITADÝRÐIN í lffríkinu f sjónum er lyg-
inni lfkust.
45% blökkumenn, 45% Austur-Indíu fólk og
10% hvít og gul. Við kynntumst vel tvennum
hjónum, öðram þeldökkum og hinum frá
Austur-Indíu, og komumst þannig betur inn í
hugsunargang fólksins, mismunandi siði og
trúarbrögð, og viðhorf þess hvers til annars.
Lengi vel bjuggu Trinidad-búar við yfirráð
Breta og fann herraþjóðin út að trommur
hefðu slæm áhrif á þjóðina. Trommusláttur
var bannaður og allar trommur gerðar út-
lægar frá eyjunni. Fólkið gat ekki lifað án
trommunnar og upp úr því varð stáltromman
til.
Vinur okkar sagði okkur skemmtilega
sögu frá því hvernig hann kynntist stál-
trommunni. Hann hafði verið sendur út í búð
til að kaupa brauð og hitti á leiðinni mann
með gamla olíutunnu. Maðurinn hafði mótað
tunnuna þannig til að úr henni var hægt að
fá ýmsa hljóma. Hann gekk um göturnar og
fólkið gekk á eftir honum í langri halarófu.
Litli strákurinn fylgdi á eftir, eins og í
leiðslu, gleymdi alveg að kaupa brauð og
fékk skömm í hattinn þegar heim var komið.
Ég get heldur ekki annað en minnst á San
Blas eyju sem tilheyrir Panama. Þar búa
kuna-indjánar og er þjóðin sögð næstsmá-
vaxnasta þjóð í heimi. Ibúarnir eru um
50.000 og hafa lítið blandast öðrum þjóðum.
Konur ráða ríkjum á San Blas og efnt er til
veislu þegar stúlkur verða kynþroska. Stúlk-
urnar giftast ungar og þá fær búið vinnu-
mann. Sá siður er við lýði á San Blas að gest-
ir færa höfðingjanum, sem reyndar er karl-
maður, gjafir og biðja leyfis að fá að dvelja á
eynni. Gjafimar geta verið kaffi, sykur eða
sígarettur. Okkur líkaði einkar vel á San
Blas enda voru eyjarskeggjar sérstaklega al-
úðlegir við gesti. Konurnar era afar skraut-
legar, með hring í nefi, lit á andliti og perlu-
bönd frá ökkla að hné og úlnlið að olnboga.
Þarna skoðuðum við grafreit sem okkur þótti
merkilegur en yfir hverri gröf höfðu verið
búin til þök úr pálmablöðum. Á gröfunum
hafði verið komið fyrir borði og borðbúnaði,
og oft persónulegum munum. Konurnar á
eyjunni komu svo með jöfnu millibili til að
hreinsa til á gröfunum og elda fyrir hina
látnu.“
Fátækari en betlarar
Hjónin notuðu fyrst og fremst greiðslu-
kort í ferðinni. „A svona ferðalögum er án
efa hentugast að nota gi-eiðslukort. Innkom-
an kemur einfaldlega inn á reikninginn á Is-
landi og reikningar af kortinu era greiddir út
af sama reikningi. Visa-kortið notuðum við í
búðum og ekki síst til að taka út reiðufé í
bönkum,“ segir Guðmundur. „Aðeins einu
sinni lentum við í vandræðum. Við höfðum
lagt í um 6 klukkutíma rútuferð frá strönd
Guatemala til Guatemala-borgar með 100
dollara meðferðis til að taka út peninga með
Eurocard en Visa-kortið hafði því miður
glatast. Eftir að hafa komið okkur fyrir á
hótelinu ákváðum við að hringja heim til Is-
lands af símstöð í grenndinni og voram ekki
að orðlengja erindið fremur en endranær.
Eftir símtalið kom hins vegar í ljós að 100
dollarar dugðu ekki fyrir kostnaðinum og
fyrr en varði vorum við umkringd af vopnuð-
um öryggisvörð-
um. Símstöðin
tók ekki greiðslu-
kort og verðimir
stungu upp á því
að annað okkar
færi á hótelið og
næði í peninga.
Gallinn var að-
eins sá að þar
áttum við engan
pening. Að lokum
var fallist á að við
fengjum að fara
gegn því að skilja
eftir úrin okkar í
pant. Aðeins einn
banki í borginni
tók kort og þang-
að fórum við til
að fá reiðufé.
Vegna einhvers
misskilnings
heima var hins
vegar búið að
loka reikningunum svo við fengum ekkert og
var vísað á aðalstöðvar Eurocard í nágrenn-
inu. Þangað gætum við tekið rútu og svo
heppilega vildi til að við áttum fyrir farinu,
þ.e. einu.“
Guðmundur segist hafa búið sig undir að
fara. Um leið og hann gekk fram hjá af-
greiðsluborðinu á hótelinu heyrði hann sagt
orðið Gestsson. Sólveig segir að þar hafi
Dagný dóttir þeirra verið að reyna að ná
sambandi við þau. „Dagný hét því að koma
málum í lag og á meðan fóram við út að
borða fyrir 4 dollara aleigu. Ég man að til
okkar kom betlari og ég vísaði honum með
þjósti frá enda flaug sú staðreynd í gegnum
hug minn að ég væri ekki aðeins allslaus
þarna, eins og hann, heldur væri ég skuldum
vafinn vegna síma- og hótelreikninga. Eftir
máltíðina kom í ljós að Dagnýju hafði með
einu símtali tekist að koma málum í lag og
við gátum tekið út reiðufé eins og ekkert
hefði í skorist.“
Nóg komið í bili
Vorið 1997 voru Guðmundur og Sólveig
komin aftur á Drífunni til Flórída. „Við höfð-
um upplifað frábæran tíma, kynnst löndum,
fólki og menningu, sem var eins ólík Njarð-
víkunum og dagur og nótt. Við höfðum siglt
til franskra og hollenskra eyja og gamalla
breskra nýlendna. Við höfðum kynnst mörg-
um mismunandi indjána-þjóðflokkum, af-
komendum Afríkuþræla, Spánverjum, fólki
með mismunandi tungumál, menningu og
siði, fátæku fólki, geislandi af lífsgleði og
betlurum. Nú var kominn tími til að venda á
ný og selja Drífuna," segir Sólveig.
„Við höfðum oft rætt um hvað við vildum
gera þegar við hættum að sigla og í draum-
um okkar varð ferðaþjónusta ofan á. Því
varð úr að í stað Drífunnar keyptum við skip
með hvalaskoðun og sjóstangaveiði sérstak-
lega í huga. Við keyptum skipið, Gest, í
Jacksonville og sigldum því um 800 mílur
norður til Norfolk þar sem við komum því í
flutningaskip til Islands. I vetur var svo unn-
ið öll kvöld og helgar við að laga bátinn að ís-
lenskum kröfum. I maí voram við tilbúin og
hófum samstarf við eigendur tveggja báta
sem fyrir voru við hvalaskoðun hér á svæð-
inu. Hvalaskoðunin hefur gengið ágætlega
enda sjást höfrangar eða hvalir í nánast öll-
um ferðum og þónokkuð margir hafa haldið
upp á afmælið sitt eða ættingja sinna um
borð í Gesti enda notaleg tilbreyting að
vagga ljúflega, hlusta á góða tónlist og horfa
á sólina setjast og höfrunga að leik í sumar-
blíðunni hér á Suðurnesjum."
KONURNAR í kvennaríkinu á St. Blas
verða ungar mæður.
90* 85' V
Fli
Mexíkó-
.,. Fort Myersí
:65V
atlantshAF 25ll
Dry Törtugas JM
KeyWest 1 * St.Thomas