Morgunblaðið - 26.09.1998, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 26. SEPTEMBER 1998 13
að þeir hafi aðeins búið í um 100 km fjarlægð hvor frá öðrum í byrjun ársins 1880, annar í Cannstatt og hinn í Mannheim, þá hittust þessir miklu verkfræðingar og stofnendur fyrirtækjanna
aldrei. Meðan á þessu tímabili stóð byggðu þeir heimsins fyrstu léttu, aflmiklu vélina og fyrsta vélknúna ökutækið. Einnig lögðu þeir grunninn að vélknúnum flutningum. Báðir stofnuðu
sín fyrirtæki, Benz árið 1883 og Daimler árið 1890, og þegar eftirspurnin jókst bæði í Þýskalandi og annars staðar, stækkuðu þeir viðskiptanet sitt. Til þess að auglýsa vörur sínar þurfti
hvort fyrirtæki um sig eftirminnilegt vörumerki. Upphaflega stóðu nöfn uppfinningamannanna sjálfra, „Benz" og „Daimler“, fyrir uppruna og gæði vélanna og ökutækjanna. En á meðan
Benz og Cie í Mannheim héldu í upprunalega nafnið á vörumerki sínu, (reyndar var tannhjólinu frá 1903 skipt út fyrir lárviðarsveig árið 1909), var algerlega nýtt og óvenjulegt nafn valið
hjá Daimler-Motoren-Gesellschaft í Cannstatt, „Mercedes“. Hinn frægi Formúla 1 kappakstursmaður og heimsmeistari, Niki Lauda, keypti nýverið 22 A-bfla fyrir flugfélagið sitt í
Austurríki, Lauda Air. Bílarnir verða notaðir við flugvelli í Austurríki fyrir heiðursgesti flugfélagsins. A 140 - 1.397 cc, hámarksafl 82/5.000 hp/rpm, hámarkshraði 170 km/klst. -
Verð frá: 1.695.000 kr. „Gleymið öllu sem þið hafíð lært fram að þessu.“ Þetta voru orð Bruno Sacco, yfirhönnuðar Mercedes-Benz, þegar hann kynnti A-línuna fyrir hátæknilegri
hönnunardeild fyrirtækisins. Verkefni hennar var að fínna einstakt útlit fyrir A-línuna, lögun sem hentaði hinni nýju öryggislínu sem gekk út á hið svokallaða „samlokugólf'Hugmyndin
var byltingarkennd. Sett var falskt gólf í 20 cm hæð. Ef til árekstrar kæmi myndu bæði véfin og skiptingin ganga undir farþegagólfíð án þess að valda farþegum skaða. Hönnuðir A-línunnar
gátu því notað ímyndunaraflið til hins ýtrasta og blandað saman notagildi og hugmyndaauðgi í réttum hlutföllum. Útkoman er bíll sem sker sig úr, hvar sem á hann er litið. A 160 - 1.589
cc, hámarksafl 102/5.250 hp/rpm, hámarkshraði 182 km/klst. - Verð: 1.795.000 kr. „Sennilega einn öruggasti smábfll í heimi“, segir í grein í DV, laugardaginn 28. febrúar 1998. Rakin
er saga A-bílsins sem eins og kunnugt er olli miklum usla eftir að hann velti í beygjuprófi í Svíþjóð í október í fyrra (svokölluðu Elgsprófí). Síðan þá hafa verið gerðar breytingar á bílnum
og er hann t.d. útbúinn ESP-búnaði sem að sögn Niki Lauda „tekur á vandamálum í akstri áður en ökumaðurinn verður þeirra var.“ Bílar í A-línu eru nú lægri, með lægri og breiðari dekk,
stffari jafnvægisstöng, endurbættan stýrisbúnað, stífari gorma og nýja höggdeyfa. Bíllinn stenst nú öll öryggispróf og er talinn einn öruggasti smábíll í heimi. Staðalbúnaður: ABS-hemlakerfí,
ESP-stöðugleikakerfi með spólvörn, öryggispúðar í stýri, fyrir farþcga og í framhurðum, litað gler, samlæsing, rafdrifnir, hitaðir útispeglar, hæðarstillanlegt ökumannssæti, stillanleg
hæð aðalljósa, höfuðpúðar aftur í, mælir fyrir útihita, loftnet og 6 hátalarar, rafdrifnar rúður að framan, dagljós, útispegill, grill, hurðarhandföng og hurðarlistar í svörtum lit, „Classic“-
áletrun í spegilþrfhyrningi, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum, verksmiðjuryðvörn, skráning o.m.fl. Eins og aðrir Mercedes-Benz bílar þurfti A-bíllinn að sanna gildi
sitt við erfiðustu aðstæður áður en kom að framleiðslu hans. Bílunum var ekið í steikjandi hita í „Death Valley“ (Dauðadalnum) í Bandaríkjunum og í frosti og snjó við Kiruna. A-bíllinn
stóð sig líka fullkomlega á sveitavegum Brasilíu þar sem rakinn í loftinu var allt að 80%. Þetta eru aðeins þrjú dæmi um þau fjölmörgu próf og þær þolraunir sem A-bíllinn hefur staðist.
Hægt er að læsa öllum dyrum, innan frá, á einfaldan og fljótlegan hátt. Mercedes-stjarnan hefur orðið tákn gæða og öryggis og stendur nafnið Mercedes-Benz fyrir hefðir og nýsköpun
í hugum fólks um allan heim. A-bílarnir eru smíðaðir í Rastatt-verksmiðjunni í Þýskalandi með hátæknibúnaði og nýstárlegum framleiðsluaðferðum. í grundvallaratriðum er hver A-bíll
búinn samskonar tæknibúnaði, ESP (Electronic Stability Program), ABS-hemlunarkerfi, vökvastýri (power steering) auk loftpúða í mælaborði og til hliðar svo eitthvað sé nefnt. Til viðbótar
við það sem við höfum lagt til getur þú sjálf(ur) skapað bíl að eigin smekk. Hvemig? I fyrsta lagi getur þú valið um þrjár línur: Classic, Elegance og Avantgarde, sem hver og ein er
sérstök og nálgast óskir þínar. Avantgarde-línan stendur fyrir sportlegt útlit á meðan Elegance-línan hefur yfir sér meiri lúxusblæ. Veldu þér áklæði og liti að innan sem utan; úrvalið er
mikið. Nánast engin uppleysiefni eru notuð við sprautun bílanna en náttúruvemd og umhverfismál em ávallt höfð að leiðarljósi í framleiðslu Mercedes-Benz bifreiða. Þessi stefna fyrirtækisins
hefur nú þegar skilað Rastatt-verksmiðjunni Eco-verðlaunum frá Evrópusambandinu. Aukalega í Elegance-útfærslu: Útispeglar og grill í sama lit og bíllinn, „Elegance“-áletrun í
spegilþríhyrningi, álfelgur, tvílit afturljós, krómaðir útstigslistar í hurðarfölsum, krómlistar á hurðarhúnum, leðurklætt stýri og gírstöng, rafdrifnar rúður að aftan, fjarstýrð samlæsing,
geymsluhólf undir framsætum, lok yfir farangursrými, vasar aftan á framsætum, hæðarstilling á stýri, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum. Það var ekki ætlunin að
setja heimsmet þegar hönnuðir A-bílanna röðuðu svona mörgum góðum hugmyndum inn á aðeins 3,57 metra heldur vildu þeir sýna fram á að Mercedes-Benz væri, eins og ætlast er til,
betri en fólk á að venjast. Sem dæmi um fjölbreytnina má nefna að hægt er að velja um tíu Iiti á bflinn og 23 litasamsetningar á innréttingu. Þrátt fyrir að A-bíllinn sé stuttur og hár
bíll er loftmótstaða ekki vandamál í akstri. Bíllinn er straumlínulaga og sérstaklega hannaður til að kljúfa loftið og halda vindhljóði og bensíneyðslu í lágmarki. ESP (Electronic Stability
Program) fylgir öllum A-bílum og tryggir að jafnvel í erfiðustu aðstæðum heldur bíllinn jafnvægi sínu. Nemar fylgjast stöðugt með bílnum og tölvustýring stjórnar bremsum og vélarafli
eftir þeim. Innifalið í ESP er ASR (Acceleration Skid Control) en hægt er að taka það kerfi af með því einu að þrýsta á einn hnapp, t.d. í djúpum snjó. A-bfllinn hefur hlotið viðurnefnið
Litli risinn enda vandfundinn bíll af þessari stærð sem er rúmbetri og býr yfir fullkomnari tæknibúnaði. Eru A-bflarnir stærri að innan en utan? Þeir sýnast a.m.k. vera það. Bílarnir
eru sérstaklega rúmgóðir og má þakka það nýja „samlokugólfinu" eins og það er kallað. Á stuttri stund er líka hægt að taka sætin úr og breyta honum í lítinn sendibfl. Hann er aðgengilegur
og auðvelt að raða aftan í hann, hvort sem ætlunin er að flytja stóra hluti innanbæjar eða skella sér í útilegu með alla fjölskylduna. Farangursrýmið er milli 350 og 1.300 lítrar, allt eftir
þörfum hverju sinni. Stilla má aftursætið í 36 stöður. Þú getur fært það til, brotið það saman eða tekið það alveg úr. Færa má ökumannssætið hvorki meira né minna en 262 mm fram og
aftur. Þá má einnig hækka það og lækka um 57 mm til að laga það að líkama þínum. Það er óraunhæft að bera A-bíllinn saman við aðrar tegundir bíla af sömu stærð þegar kemur að
öryggismálum. Bílar af þessari stærðargráðu geta yfirleitt ekki tekið við aajkluJhSawLfe*! v er undantekning frá reglunni. Með „samlokuhönnuninni“
er vél og skiptingu komið þannig fyrir að ef til árekstrar framam^/ " <\Ní bíllinn kemur renna þær undir gólf farþeganna, þeim að
meinalausu. Þar sem farþegar bílsins sitja hærra uppi en í/ / ; ^Venjulegum bflum af þessari stærðargráðu eru þeireinnig
betur varðir gagnvart árekstrum frá hlið. Ef til árekstrar/ / >*/ÁVm\kenmr blásast út loftpúðar framan við og til hliðar við
ökumann og farþega í framsæti á nokkrum millisekúndum/* /
er í farþegasætinu og blásast þá púðamir ekki út. Það sama// /
í A-bílnum eru fyrir fimm manns og fylgja öllum///
að (á barnastóla í aftursæti. ABS- og BAS- öryggiskerfí/ * / -------
hraða nemur BAS-kerfið það og setur hámarksþrýstin:
aftur. BAS getur þannig stytt
á þessu ári var nýi A-Benzinn kynntu
blaðamönnum var boðið að reyna að velta’ __
gólfið í bílnum er upphækkað er mjög þægilegt
Hækkunin gefur líka aukið útsýni, betra er aðj
kjörinn til innanbæjaraksturs. A-bíllinn er búinn .
að lesa af. Hægt er að fá rafmagnsrúður í allan
er afar fullkomin, með ryk og frjókornasíu.
fersku lofti. Hægt er að fá A-bílinn með sóllúgu
hnapp. Sóllúgan er hönnuð á sérstaklegfj
að hún opnast meira en 60% meira e
þig eitthvað uppá til að láta drauminn rætast?]
Bílasamning, Sjóvá býður Bílalán, SP-
Samvinnusjóðurinn og Lýsing bjóða einnig
.lánsamur, því þessir kostir auðvelda þér aðj
heldur hann er nýr eða notaður. Hafðu
málið! Staðalbúnaður Classic: ABS
spólvörn, öryggispúðar í stýri, fyrir farþeg;
rafdrifnir, hitaðir útispeglar, hæðarstillanlegi
höfuðpúði aftur í, mælir fyrir útihita, loftnei
dagljós, útispegill, grill, hurðarhandföng o
í spegilþríhyrningi, val á lakki, áklæði o
verksmiðjuryðvöm, skráning o.m.fl. Sóllúgai
því auk þess að vera framleiddir úr stáli erul
leðuráklæði, innbyggt barnasæti í aftursæti
érstakir nemar í farþegasætinu skynja ef enginn farþegi
ildir um barnastóla í framsæti sem snúa aftur. Bílbeltin
stillingum sætanna sérstaklega vel eftir. Einnig er hægt
er í öllum A-bílum. Ef stigið er á bremsuna á miklum
á bremsukerfið þar til fóturinn er tekinn af bremsunni
mlunarvegalengdina umtalsvert. í janúar
rir blaðamönnum. Fjögur hundruð
ílnum en engum tókst það. Þar sem
að setjast inn í hann og stíga út úr honum.
skipta um akrein og leggja í stæði. A-bíllinn er
sérlega nútímalegu mælaborði sem auðvelt er
bílinn. Hægt er að fá stillanlegt stýri. Miðstöðin
Það er aldrei hægt að anda að sér of miklu
sem einfaldlega er opnuð með því að ýta á
nútímalegan hátt sem gerir það að verkum
ihefðbundnar sóllúgur. Fjármögnun! Vantar
Glitnir býður upp á Frjálst bílalán eða
Fjármögnun býður þér SP-bílalán og
án. Svo það er ljóst að þú ert býsna
rjármagna kaup á draumabílnum, hvort
amband við sölumenn okkar og kynntu þér
emlakerfi; ESP-stöðugleikakerfi með
g í framhurðum, litað gler, samlæsing,
ökumannssæti, stillanleg hæð aðalljósa,
g sex hátalarar, rafdrifnar rúður að framan,
urðarlistar í svörtum lit, „Classic“-áletrun
linniklæðningu í ýmsum útfærslum,
[sóllúgan opnast. A-bílarnir eru mjög léttir
jí bensínsparnaði. Valbúnaður: Metallic-lakk,
Ifelliþak, sjálfskipt kúpling, 5-gíra
;r stillanleg og fremst er sérstakt vindskyggni sem fer upp þegal
'ggðir úr áli, magnesíum og plasti. Þetta skilar sér að sjálfsögðS
■ tau), innbyggt barnasæti í aftursæti (leður), leðurklætt stýri og gírstöng,_______
sjálfskipting, hraðastillir (einungis fáanlegur með sjálfskiptingu), dráttarkrókur, þjófavamarkerfi, hæðarstillanlegt, losanlegt framsæti, rafdrifnar rúður að aftan, álfelgur, rafhituð framsæti
fjarstýrð samlæsing. A-bíllinn krefst lágmarksviðhalds. A-bíllinn er að miklum hluta til framleiddur úr endurunnu plasti eða um 12 kg, þar á meðal mælaborðið. Vélin er framleidd úr áli
og vegur aðeins 89 eða 92 kg og er þar með meira en 25% léttari en sambærilegar vélar í sambærilegum bílum. A-bflamir eru framhjóladrifnir. Hægt er að velja um beinskiptingu, sjálfvirka
kúplingu eða sjálfskiptingu. A-bíllinn er einn sparneytnasti bíll í heimi og eyðir að jafnaði um 5 1 á hundraði. Þú eyðir ekki miklum tíma á bensínstöðvum! Mannheim, Þýskaland,
jólin 1879. Carl Benz var búinn að eyða heimilispeningunum og í stað sunnudagssteikarinnar á eldhúsborðinu stóðu þar hlutar úr tvígengisvél. Nágrannarnir gerðu grín að „tilgangslausa
hestvagninum“ eins og þeir kölluðu bflinn sem Carl hafði í smíðunt. En Benz lét ekki stoppa sig. Hvor í sínu lagi fundu Benz og Gottlieb Daimler upp „sjálfrennireiðina“ - tæki sem breytti
gangi mannkynssögunnar. Við þróun A-bílsins var leitast við að vekja upp anda frumherjanna og teljum við að það hafi tekist þó svo að hjólið yrði ekki fundið upp öðru sinni. A-bíllinn
er „vélknúna svarið“ við síbreytilegum heimi og til marks um skuldbindingu okkar við komandi kynslóðir. Algjörlega ný skilgreining á bfl, aðeins 357 sm á lengd en engu að sfður jafn
rúmgóður og millistærðin af venjulegum fólksbfl og jafn fjölbreytilegur í notkun og fjölnota bfll. En það sem heldur merki Mercedes-Benz þó hæst á lofti er öryggiskerfið, sem er
grundvallað á hinni byltingarkenndu hugmynd urn „samlokugólfið“ svokallaða. Hugmynd sem skilar bæði meira rými og auknu öryggi. Verð frá: 1.695.000 kr. Að auki er bíllinn búinn
öryggisbúnaði s.s. ESP (Electronic Stability Program) sem annars er aðeins að finna í lúxusbifreiðum. Og eins og það sé ekki nóg, útbjuggu hönnuðir okkar A-bílinn með fjölda annarra
tækninýjunga. Hönnuðir Mercedes-Benz höfðu nýjustu tísku í huga þegar þeir völdu litina á A-bílinn. Kaupendur A-bílsins geta valið um tíu lili og litasamsetningar; hárauðan,
vínrauðan/sanseraðan, ljósrauðan, bláan/sanseraðan, himinbláan, grænan/sanseraðan, ljósgrænan, snjóhvítan, steingráan/sanseraðan og silfurgráan/sanseraðan. Bílaumboðið Ræsir var
stofnað 1942 og hefur alla tíð síðan þjónað landsmönnum dyggilega. Innflutningur og sala nýrra bíla og varahluta frá ýmsum framleiðendum hefur verið uppistaðan í starfseminni, auk
viðgerðarþjónustu og sölu á notuðum bílum. Ræsir hefur haft umboð fyrir Mercedes-Benz frá 1954 og fyrir Mazda frá 1990. Báðar tegundirnar eru þekktar fyrir gæði og langa endingu.
Saga Mercedes-Benz stjörnunnar er einnig mjög merkileg. Plastið í frambrettunum og skottlokinu er ekki aðeins létt, það þolir þónokkuð hnjask og getur í sumum tilvikum lagast af sjáll'u
sér ef það beyglast, eins og ef keyrt er utan í þegar bflnum er lagt í stæði. Mengun frá A-bílunum er langt undir þeim kröfum sern Evrópusambandið gerir til bifreiða. Umboðsmenn Ræsis
er að finna um allt land. Þar má nefna: Bíla- og vélaþjónustu Hjalta Njálssonar á Akranesi, Bílatanga hf. á ísafirði, BSA hf. á Akureyri, Bílasöluna Fell á Egilsstöðum, Betri bílasöluna á
Selfossi og Bifreiðaverkstæði Muggs í Vestmannaeyjum. í júlí á þessu ári höfðu um 63.000 A-bílar verið seldir. Áætlað er að framleiða 150.000 bíla á þessu ári í Rastatt-verksmiðjunni.
Alla A-bílana má fá með rafstýrðri 5-gíra sjálfskiptingu sem vegur aðeins 68 kg og er því léttasta 5-gíra sjálfskiptingin í heiminum. A-bíllinn er aðeins 3,57 m á lengd og urn 1.000 kg að
þyngd. í A-bflnum eru kynntar til sögunnar a.m.k. 20 tækninýjungar sem aldrei hafa sést í bflum af sambærilegri gerð. Þessar nýjungar stuðla að auknum þægindum í akstri, meiri
sparnaði í bensíneyðslu, umhverfisvernd og síðast en ekki síst auknu öryggi. A-bfllinn verður um ókomin ár notaður sem fyrirmynd í hönnun fólksbíla. Síminn hjá Ræsi, Skúlagötu 59,
er 540 5400 og heimasíðan er www.raesir.is Sigri fyrsti
En þó þurfti hentugt vörumerki með þessu velheppnaðaj
| þá voru orðnir framkvæmdastjórar fyrirtækisins, mundi
ppakstursbflanna ái
ri
-byltingarinnar í hönnun ökutækja og í mótorsporti.
. árið 1900, 66 ára að aldri. Synir hans tveir, sem
'arna merkti húsið þar sem hann bjó í Þýskalandi.
g í júní árið 1909 var ákveðið að nota bæði þriggja
Hann hafði orð á því að á endanum myndi þessi stjarna nsa og skíúlí ylir'sTaTnians. ötjornartormaOur Daimler toK upp nugmyndma _ ___
arma stjörnu og fjögurra arma sem vörumerki. Veitt var heimild fyrir báðum umsóknunum en aðeins þriggja arma stjarnan var í raun notuð. Hún var staðsett framan á bílinn sem
vatnskassaskraut. I gegnum árin hefur stjarnan, sem einnig var tákn nýrra ferðamáta í 1 ofáði, farið í gegnum ýmsar breytingar og viðbætur. Árið 1916 var hún sett inn í heilan
hring sem hafði fjórar litlar stjörnur ofan til og annað hvort orðið Mercedes- eða Daimh/\erlJtmiðja^ í Untertúrkheim og Berlin-Marienfelde neðan til. Árið 1921 var gerð tillaga um að
hafa stjörnuna í holum hring og tveim árum síðar var tillagan samþykkt. í kjölfar fyrri hdjmsslyipdariimar fylgdi verðbólga og lítil sala, einkum á bílunt. Bílar voru enn álitnir munaðarvara,
og allt þetta tók sinn toll af þýska bílaiðnaðinum. Aðeins stöndugustu fyrirtækin með \ll'! h/^f^urujllst vörumerki áttu möguleika á að lifa af þetta tímabil. Þau neyddust samt sem áður
oft til að tengjast eða sameinast öðrum fyrirtækjum. Brautryðjandafyrirtækin Daimler öVSeiv., seOT^ofðu í millitíðinni orðið heimsþekkt, gengu einnig í gegnum þetta með því að stofna
samtök unt sameiginlega hagsmuni árið 1924. Markmiðið var að staðla útlit og frandeiðs^vurauujjíög að sameinast í innkaupum, sölu og auglýsingum. Þrátt fyrir að bæði fyrirtækin hafi
auglýst vörur sínar saman, notuðu þau enn aðskilin vörumerki. Tveimur árum síðar, árið Í92rrrSameinuðust þessi tvö elstu bflafyrirtæki í eitt. Daimler-Benz AG. Nýtt vörumerki var nú
hannað þar sem merki beggja lyrirtækjanna var notað: Nöfnin Mercedes og Benz mynduðu hring utan um hina heimsfrægu þriggja armá stjörnu frá Daimler og voru tengd með lárviðarsveig
D H t í, i, „1.1 ,,.» 1, ,» f.,.. I, „ 1 4 ! * .41, . * * / á ..! ., A 1» /1 -» .» .. f...» TN -»! .»^1 . .. T ) .» .» .. \ ■■ I !».».. í A ...I .4 * 1.. . T T*!__ — 1 __/ ____ 1! * . . L /11! __ 1 — Z__ tt . ..'11
Benz. Þetta vörumerki, sem hefur haldist óbreytt í gegnunt árin er enn'
,,Avantgarde“-áletrun í spegilþríhyrningi, einlit afturljós, litað gler mei
yfir farangursrými, hæðarstilling á stýri, fjarstýrð samlæsing, val á lak.
-útfærslu: Útispeglar í sama lit og bíllinn, krómað grill,
’rfærslu, leðurklætt stýri og gírstöng, fílabeinslitaðir mælar, lok
iverju var nafnið valið? Mercedes er kristið, spænskt nafn sem
þýðir yndisþokki. Mercedes var nafn á fallegri ungri stúlku sem fæddist árið 1889 í Vín og var UPDflhays^^ir austuríska viðskipta- og aðalræðismannsins Emil Jellinek, sem bjó í Nice.
Verð frá: 1.695.000 kr. Síminn hjá Ræsi, Skúlagötu 59, er 540 5400 og heimaJra*j(BE3SilJRIf.lHMff 1897 hafði hann þá þegar farið í sérstaka ferð til Cannstatt. Hann heimsótti
Daimler verksmiðjurnar og tók með sér til frönsku ríveríunnar bíl sem vakti mikla athygli. Koindu og reynsluaktu A-bflnum. Opið laugardaga frá kl. 12 -16. En þar sem Jellinek var