Morgunblaðið - 03.12.1998, Blaðsíða 6

6 FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Fær vegleg
sænsk vís-
indaverð-
iaun
FRETTIR
Sorpa og Endurvinnslan hefja samstarf um móttöku einnota umbúða
Hægt að skila
og fá greitt á sjö
gámastöðvum
Morgunblaðið/Kristinn
JÓN Benjamín Sverrisson skilar hér umbúðum til að fá uppí kostnað
við knattspymuferð sem hann er að safna fyrir. Hjá honumn standa
Inga Jóna Þörðardóttir, stjórnarformaður Sorpu, og Eiríkur Hannes-
son, sljórnarformaður Endurvinnslunnar.
SORPA og Endurvinnslan hafa
samið um að á endurvinnslu-
stöðvum Sorpu verði framvegis
tekið á móti einnota drykkjar-
vöruumbúðum og greitt fyrir.
Tekið er á móti umbúðunum á af-
greiðslutíma stöðvanna, sem eru
sjö, og er þess óskað að menn
skili umbúðum flokkuðum eftir
tegundum, ál, plast og gler.
Skilagjald er nú sjö krónur á
hverja einingu.
Inga Jóna Þórðardóttir,
stjórnarformaður Sorpu, sagði
við stutta athöfn er samstarfið
var kynnt á endurvinnslustöð-
inni við Ananaust, að með þessu
væri verið að auðvelda borgar-
búum að losna við umbúðir og
kvaðst hún ánægð með að þetta
samstarf hefði nú tekist. Fólk
gæti nú sameinað mörg erindi á
endurvinnslustöðvarnar með
umbúðir og úrgang. Hún snar-
aði siðan þremur umbúðapokum
á afgreiðsluborðið og varð fyrsti
viðskiptavinur þessarar nýju
þjónustu endurvinnslustöðvar-
innar.
Safnað fyrir íþróttirnar
Eiríkur Hannesson, stjórnar-
formaður Endurvinnslunnar,
sagði skilagjaldskerfi hafa verið
komið á hérlendis árið 1989 og
hefðu skil aukist jafnt. og þétt.
Þau væru nú kringum 86% af
seldum umbúðum, sem hann seg-
ir með því hæsta sem þekkist, og
þau hefðu náðst þrátt fyrir fáa
móttökustaði. Hann sagði nauð-
synlegt að gera fólki skil umbúða
sem auðveldust til að viðhalda
háu hlutfalli skila. Ál- og plast-
umbúðir eru seldar úr landi en
gler er mulið og notað í fylling-
arefni.
Við opnun umbúðamóttökunn-
ar í gær skiluðu börn úr sund-
deild Breiðabliks umbúðum sem
þau hafa safnað til að fá upp í
rekstrarkostnað deildarinnar og
Jón Benjamin Sverrisson, tíu ára,
skilaði umbúðum til að hafa upp í
kostnað við knattspyrnuferð sem
hann ráðgerir með skólanum eft-
ir þrjú ár.
Móttaka Endurvinnslunnar við
Knarrarvog verður eftir sem áð-
ur opin og er ætlast til að veit-
ingastaðir og aðrir stórir söfnun-
araðilar skili umbúðum þangað
hér eftir sem hingað til. Árlega
er nú skilað 25 milljónum af
plastflöskum, 23 milljónum
áldósa og 9 milljónum af gler-
flöskum. Samanlagt vega umbúð-
ir um 3.700 tonn.
Kaupmannahöfn. Morgrmblaöið.
ÚLFI Árnasyni, prófessor í sam-
eindalíffræði, voru í gær veitt
sænsku Linné-verðlaunin í dýra-
fræði fyrir rann- —^^
dýí-a. Verðlaunin
nema 340 þús-
undum sænskra
lenskra ki-óna, og
eru veitt jiriðja "'****
hvert ár á árshá- ýlfur
tíð konunglegs Ámason
vísjndafélags í Lundi.
í samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Rolf Elofsson, fyriverandi pró-
fessor í dýrafræði og ritari félagsins,
verðlaunin veitt Úlfi fyrir rannsókn-
h% sem hafa sýnt að hvalir og selir
hafa þróast frá landdýrum miklu
fyri' en haldið var. Um leið breytist
þróunarsaga mannsins, þannig að nú
er álitið sennilegt að hann hafi þró-
ast frá skyldum dýrum fyrir 10-13
þúsund ái-um, en ekki fimm þúsund-
um árum, eins og áður var haldið.
Leigubflstjdrar ósáttir við hugmyndir um breyttan ökutíma
Takmarkanir ekki sagð-
ar raunhæfar hérlendis
SIGFÚS Bjarnason, formaður
Frama, félags leigubifreiðastjóra,
segir útilokað að hægt verði að
skikka leigubílstjóra til að aka ekki
lengur en 48 klukkustundir á viku,
eins og gert er ráð fyrir í nýlegi'i til-
skipun frá Evrópusambandinu.
„Þessi tala sem hefur verið nefnd er
algjörlega út í hött og langt frá því
sem tíðkast hjá öðrum stéttum at-
vinnubílstjóra,11 segh' hann.
Sigfús segir að fyrir um þremur
árum hafi rekstraraðilar hópferða-
bifreiða kært til nefndar á vegum
Evrópusambandsins að þeir sem aka
hópferðabílum þyrftu að sæta þess-
um tímamörkum en leigubílstjórar
ekki. „Þessar takmarkanir voru sett-
ar á hópferðabílstjóra og flutninga-
bflstjóra sem aka á löngum leiðum,
fyrst og fremst til að auka öryggi á
vegum en einnig með tilliti til vinnu-
löggjafarinnar,“ segir Sigfús.
Skrípaleikur
með reglur
„Leigubflstjórar í Evrópu bjugg-
ust alltaf við því að þessi mál myndu
fara svona, þ.e. að þeir þyrftu sömu-
leiðis að sæta einhverjum takmörk-
unum. Þær tölur sem hafa hins veg-
ar verið nefndar, þ.e. að bflstjóri
megi ekki aka lengur en 48 klukku-
stundir á viku, munu hins vegar
aldrei ganga hérlendis.“
Hann segir að leigubílstjórar hér-
lendis aki að meðaltali á milli 40 og
60 klukkustundir á viku en mjög
ströng skilyrði um aksturinn muni
ganga aldrei hérlendis. „Menn mega
heldur ekki gleyma því að á Islandi
geta menn farið úr því starfi sem
þeir stunda dagsdaglega og ekið t.d.
leigubíl um helgar. Enginn hefur eft-
irlit með því þegar menn skipta um
starfsgrein með slíkum hætti. Okkur
atvinnubflstjórum hefur því fundist
talsverður skrípaleikur með þessar
takmarkanir á vinnutíma," segir Sig-
fús.
Aðspurður hvort leigubflstjórar
væru sáttir við að takmarkanir á
ökutíma næðu bæði yfir þá sem
keyra eigin leigubifreiðar og þá sem
starfa fyrir bfleigendur, kveðst Sig-
fús telja eðlilegt að sama gangi yfir
alla, þai' sem öryggissjónarmið ráði
ferðinni.
„Ég held ekki að ein regla geti gilt
fyrir mann sem er að aka fyrir annan
og önnur regla fyrir Jiann sem á bfl-
inn sem hann ekur. I þessum efnum
verður að ríkja samræmi. Það er
hægt að fylgjast með ökutíma í
gegnum bifreiðastöðvamar og við
viljum frekar fara þá leið ef við neyð-
umst til þess, fremur en að þurfa að
kaupa rándýra ökurita í bflana eins
og þeir sem reka vörubfla og rútur
hafa þurft að gera,“ segir Sigfús.
Samráð við
Norðurlönd
Hann segir takmarkanir um öku-
tíma leigubifreiðastjóra við lýði á
nokkrum stöðum á hinum Norður-
löndunum og í þeim tilvikum sé um
að ræða vilja viðkomandi leigubif-
reiðastöðva. „Ég mun ræða við fé-
laga okkar á Norðurlöndunum og
kynna mér þeirra sjónarmið, áður en
við tökum frekari afstöðu til máls-
ins,“ segir hann.
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá Rósu
Björk Barkardóttur, Aðalgeir Ara-
syni og Valgarði Egilssyni:
„Athugasemd vegna fullyrðinga
Jórunnar Erlu Eyfjörð, sameindalíf-
fræðings hjá Krabbameinsfélagi ís-
lands, sem birtust í Morgunblaðinu
2. desember 1998.
I Morgunblaðinu 2. desember
1998 er Jórunn Erla Eyfjörð spurð
út í samvinnu hennar við bandaríska
fyrirtækið Myriad. Undir millifyrii'-
sögninni ,AHs engin samvinna við
Myriad“ er haft eftir Jórunni Erlu
Eyfjörð: „Myriad hefur fengið einka-
leyfi á geninu BRCA2 í Bandaríkjun-
um. Til grundvallar liggur vinna
fleiri hundruð, kannski fleiri þúsund
einstaklinga, víða í Evrópu og í
Bandaríkjunum, þar á meðal tveggja
rannsóknastofa á íslandi, okkar og
rannsóknastofu í frumulíffræði á
Landspítalanum. Við erum á sama
báti og allir þessir aðilar."
Þetta er ekki alls kostar rétt með
farið hjá Jórunni Erlu Eyfjörð. For-
saga málsins er sú að Jórunn Erla
Ný kynslóð Boeing
MAERSK-flugfélagið danska
sendi eina af nýjustu þotum sín-
um til íslands í gær vegna
áhafnaskipta hjá danska varð-
skipinu Vædderen. Þotan lenti á
Reykjavíkurflugvelli og er hún af
gerðinni Boeing 737-700 og er í
næstu kynslóð þotna frá verk-
smiðjunum. Það eru 600-, 700-,
800- og 900-gerðirnar. Maersk
hefur þrjár slíkar í rekstri, íjórt-
án af gerðinni 737-500 og eina
Eyfjörð var samstarfsaðili Myriad
við rannsóknaivinnu sem miðaði að
því að einangra BRCA2 genið en
rannsóknastofan í frumulíffræði á
Rannsóknastofu Háskólans í meina-
fræði á Landspítalanum var í sam-
starfí við breskan rannsóknahóp
styrktan af þarlendum krabbameins-
samtökum.
Myi-iad er bandarískt fyrirtæki og
var keppinautur hinna bresku sam-
starfsaðila okkar á frumulíffræði-
deild RH í meinafræði. Samvinnu-
hópi okkar tókst að verða fyrstur að
einangra genið og birta niðurstöður
um það í Nature í desember 1995.
Þrátt fyrir þetta gerði Myriad kröf-
ur um einkaleyfi að geninu þar sem
þeir hefðu upplýsingar um allt genið
en okkar samstarfshópur ekki. Það
leit því út fyrir að þetta mál þyrftu
dómstólar að útkljá og yrðu það
mjög löng og dýr réttarhöld.
Af framansögðu má vera ljóst að
frásögn Jórunnar Erlu Eyfjörð er all-
mjög bjöguð. Skjalfest gögn sýna það
svart á hvítu að hún var í samvinnu
við fýrirtækið Myi-iad og aðstoðaði
Morgunblaðið/Ásdis
737 yfír Reykjavík
737-300. Vélin sem kom hingað í
gær tekur 145 farþega en fátítt
er nú orðið að þotur af þessari
stærð lendi á Reykjavíkurflug-
velli. Maersk var fyrsta flugfé-
lagið í Evrópu til að kaupa vél af
þessari gerð, sem var í mars á
þessu ári, en fyrsta bandaríska
félagið fékk sína vél í desember í
fyrra. Hátt í fjögur þúsund 737-
vélar eru nú í notkun um heim
allan.
það í samkeppni gegn öðrum íslensk-
um rannsóknahóp. Þessi samvinna er
skjalfest með bh'tingu tveggja vís-
indagreina. Önnur birtist í Nature
Genetics í mai's 1996 en þar er Jór-
unn Erla Eyfjörð meðhöfundm' að
grein þar sem Myriad bh'tir niður-
stöður sínar um einangrun BRCA2
gensins. I þeirri grein eru í fyrsta
skipti bh-tar upplýsingar um 999del5
BRCA2 stökkbreytinguna sem þeir
fundu í íslenskri fjölskyldu. Hin bh't-
ist í Nature Genetics í maí 1996 en að
þeirri grein Jórunnar og samstarfs-
fólks hennar er Sean Tavtigian frá
Myiiad Genetics meðhöfundur. Sú
grein fjallai' um íslensku 999del5
BRCA2 stökkbreytinguna í íslensk-
um brjóstakrabbameinsfjölskyldum.
Það er heldur ekki rétt þegar Jór-
unn Erla Eyfjörð segir í sama blaði
að íslensku rannsóknh'nar hafi verið
kostaðar að stærstum hluta með er-
lendu fé. Þær voru auðvitað að
stærstum hluta kostaðar af íslensk-
um aðilum, þ.e. Krabbameinsfélag-
inu og Landspítalanum auk ýmissa
íslenskra og erlendra vísindasjóða."
I samstarfí við Myriad um
að einangra BRACA2 genið
HOLTACARÐAR
OPIÐ í DAO TIL KL»
18:jo
tv:’ .;