Morgunblaðið - 05.12.1998, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
SPRON selur „tollvörur“
Radíóbúðarinnar án ábyrgðar
Morgunblaðið/Golli
NOKKUR hundruð manns söfnuðust saman fyrir utan Radióbúðina
þegar rýmingarsala fór fram á þrotabúi verslunarinnar.
Stórkaupmenn
leita álits Sam-
keppnisstofn unar
Kristinn Björnsson for-
stjóri Skeljungs hf.
Hef trú á
góðri fram-
tíðarlausn
SKELJUNGUR hf. á nokkurn
eignarhlut í sjávarútvegsfyrirtækj-
um, 4-5% í Haraldi Böðvarssyni hf.,
liðlega 2% í Granda og 2% í Utgerð-
arfélagi Akureyrar svo eitthvað sé
nefnt.
Kristinn Björnsson forstjóri
Skeljungs telur málið vera pólitískt
eins og staðan er í því núna. „Ef
þessi dómur kemur tii með að hafa
áhrif er þetta býsna mikið stórmál
fyrir þessi stærri útgerðarfélög á
Verðbréfaþingi sem hafa aflað sér
umtalsverðs kvóta. Hinsvegar er
einum of snemmt að vera að segja
eitthvað til um áhrifin á okkai' félag.
Við höfum fjárfest töluvert i sjávar-
útvegsfyrirtækjum og það skiptir
okkur því talsverðu máli að tekið
verði á þessu af skynsemi. Eg hef
trú á að menn fínni góða framtíðar-
lausn á þessu,“ sagði Krstinn.
Stefán Pálsson banka-
stjóri Búnaðarbankans
Viðskiptafyr-
irtæki bank-
ans eru sterk
STEFÁN Pálsson, bankastjóri
Búnaðarbankans, vildi lítið tjá sig
um málið í gær en sagði þó ljóst að
dómurinn virtist hafa haft einhver
áhrif til lækkunar á gengi hluta-
bréfa í sjávarútvegsfyrirtækjum.
Hann vildi engu spá um framhaldið
en sagðist telja að þau sjávarút-
vegsfyrirtæki, sem væru í viðskipt-
um við Búnaðarbankann, væru
sterk.
Erlendur Magnússon hjá
fyrirtækjaþjónustu FBA
Ekki lánað út
á kvóta
ERLENDUR Magnússon, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækjaþjónustu
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins,
segir að dómur Hæstaréttar komi
ekki til með að hafa mikil áhrif á
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins.
„Það er ekki komið í ljós hver end-
anleg áhrif hans verða á útgerðina í
landinu þannig að það er erfitt að
tjá sig um áhrifin strax.
Jafnvel þó að hann kunni að valda
uppstokkun innan greinarinnar,
sem ég er þó alls ekki að segja að
verði, þá held ég að það muni ekki
hafa mikil áhrif á FBA. Forveri
bankans, Fiskveiðasjóður, sem
stærstur hluti útlána FBA til sjáv-
arútvegs kemur frá hafði mjög
íhaldssamar útlánareglur. Ekki var
lánað nema fyrir að hámarki 65% af
húftryggingarmati skips. Við stofn-
un Fjárfestingarbankans í upphafi
árs var farið verulega í gegnum þá
umræðu og skoðun á því hvað væri
kvóti. Við litum svo á frá upphafi og
skilgreindum það þannig að kvóti
væri ekki veðandlag, það er við
myndum ekki lána út á kvóta. Þetta
vai' okkur ljóst frá fyrsta degi. Að
sjálfsögðu sjáum við kvóta sem tæki
manna til þess að afla tekna en í út-
lánum göngum við ekki út frá veð-
um sem útgangspunkti heldur öfl-
ugu greiðsluflæði, það er að rekst-
urinn geti staðið undir vöxtum og
afborgunum af láni.
I annan stað höfum við horft á
uppbyggingu efnahagsreiknings, að
hann sé í samræmi við þá áhættu,
tekjur og eignir sem menn eru með.
Fjárfestingarbankinn hefur miðað
við að þessir tveir þættir séu algjört
forgangsatriði og síðan koma atriði
eins og stjórnun og fjölhæfni eða
einhæfni í einstökum atvinnugrein-
um. Allt þetta hefur verið tekið með
og veðtryggingar koma síðast í
lánshæfismati. Þess vegna tel ég að
þetta muni ekki snerta okkur veru-
lega,“ segir Erlendur.
Fiskveiðar halda áfram
Hann segir að það sé sama hvern-
ig menn ætli sér að deila kvótanum
út. Fiskinn muni ávallt veiða þeir
sem eiga bestu skipin og eim með
bestu áhafnirnar.
„Það eru viðskiptavinir okkar og
ég hef enga efasemdir um að þeir
muni flestir koma vel út úr þessu að
því gefnu að þeir hafi áfram góð
skip og góðar áhafnir. Jafnvel þó
svo að einhver uppstokkun innan
greinarinnar komi til þá mun það
ekki snerta okkur þar sem við höf-
um ekki lánað út á kvóta. Ef niður-
staðan verður sú að stokka þurfi
spilin upp á nýtt þá held ég að það
myndi ekki hafa nein veruleg áhrif á
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins.
Við erum yfirleitt á fyrsta veðrétti í
lánum vegna skipakaupa þannig að
aðrir lánardrottnar koma á eftir
okkur svo við erum yfirleitt vel
tryggðir ef menn geta ekki staðið í
skilum," segir Erlendur Magnús-
son, framkvæmdastjóri fyrirtækja-
þjónustu FBA.
Axel Gíslason hjá VÍS
Kom á óvart
AXEL Gíslason, forstjóri Vátrygg-
ingafélags íslands, VÍS, segir að sér
komi það á óvart að lögin sem Al-
þingi setur, og notuð hafa verið við
stjórnun fiskveiða, skuli ekki stand-
ast.
Hann telur of snemmt að hafa rök-
studda skoðun á málinu. „Ég tel
einsýnt að ríkissjórnin og Alþingi
þurfa að taka á málinu hið fyrsta til
að línur skýrist í því,“ sagði Axel.
VIS á hlut í sjávarútyegsfyrir-
tækjunum Skagfirðingi, Útgerðar-
félagi Akureyringa hf., Vinnslustöð-
inni hf., Snæfelli, Borgey,
Búlandstindi og Tanga.
„Fjárfesting félagsins í sjávarút-
vegi skiptir hundruðum milljóna
þannig að þessi dómur og hugsan-
legar afleiðingar hans geta skipt
okkur máli.“
Ólafur B. Thors forstjóri
Sj óvár-Almennra
Mörg
álitaefni
ÓLAFUR Thors, forstjóri Sjóvár-
Almennra, sagði að þar á bæ hefðu
menn enn ekki metið dóminn að
fullu. „í fljótu bragði höfum við ekki
gert okkur grein fyrir áhrifum
dómsins fyrir okkar fyrirtæki. Það
eru mörg álitaefni, en ég fullyrði
ekki að hann geti ekki haft áhrif,"
sagði Ólafur.
Sjóvá á hluti í sjávarútvegsfyrir-
tækjum en eignaraðildin er mjög
dreifð, að sögn Ólafs. Aðspurður
sagði hann að ekki yrði hlaupið til
og selt bréf fyrii'tækisins í fyrir-
tækjunum þrátt fyi'ir dóm hæsta-
réttar sem þegar hefur valdið mik-
illi lækkun á verði hlutabréfa sjáv-
ar útvegsfyi-irtækj a.
Gunnar Felixson hjá
Tryggingamiðstöðinni
Ómögulegt
að meta
áhrifín strax
GUNNAR Felixson forstjóri
Tryggingamiðstöðvarinnar sagði að
fyrirtækið bæði tryggði sjávarút-
vegsfyrirtæki og væri hluthafi í
nokkuð mörgum sjávarútvegsfyrir-
tækjum, en þó ekki stór hluthafi í
neinu þeirra. Hann sagðist ekki lesa
dóminn þannig að kvótakerfíð væri
að riða til falls.
„Mér finnst að menn verði að bíða
og sjá hvernig framhaldið verður.
Það er ómögulegt að meta það á
þessari stundu hver áhrifin af þess-
um dómi verða, en ef verð í fyrir-
tækjum fellur mikið þá hefur það
einhver áhrif hjá okkur,“ sagði
Gunnar.
AUGLÝST var í Morgunblaðinu í
gær að tollvörur Radíóbúðarinnar
yrðu seldar þar á útsölu.
Stefán Guðjónsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka verslunar-
innar, ber brigður á lagagildi yfir-
lýsingar í auglýsingunni um að allir
hlutir séu seldir án ábyrgðai'.
Einnig sé villandi að gefa í skyn í
auglýsingunni að um sé að ræða
ótollafgreiddar vörur. Þá segir hann
að ýmsum viðskiptavinum SPRON,
sem reka raftækjaverslanir, þyki
það kaldar kveðjur frá viðskipta-
banka sínum að fara út í samkeppni
við þá í upphafi helstu söluvertíðar í
greininni.
Samtök verslunarinnar sendu
Samkeppnisstofnun bréf í gær þar
sem athygli stofnunarinnar er vakin
á augiýsingunni og óskað eftir að
stofnunin taki á málinu. Varðandi
yfirlýsinguna um takmörkun
ábyrgðar er spurt hvort Samkeppn-
isstofnun geti staðreynt að farið
verði eftir þeim fyrii-mælum, sem
fram koma í bréfi hennar til skipta-
stjóra Radíóbúðarinnar 16. október
sl. um takmörkun ábyrgðar með
samningi.
Þar er vísað til þess að Sam-
keppnisstofnun gerði í október at-
hugasemd við auglýsingu þrotabús
Radíóbúðarinnar um sölu á ýmsum
hiutum úr búinu án ábyrgðar. Þá
vakti stofnunin athygli þrotabúsins
á að samkvæmt samkeppnislögum
væri ekki hægt með einhliða yfírlýs-
ingu að víkja frá meginreglu kaupa-
laga um árs ábyrgð á söluhlut. Ein-
ungis væri hægt að víkja frá þeirri
reglu með samningi kaupanda og
seljanda.
Sigurjón Heiðarsson, lögfræðing-
ur Samkeppnisstofnunar, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær-
kvöldi, að eftir samtöl við talsmenn
SPRON í gær teldi hann skilmála
þeirra ekki sérstaklega óaðgengi-
lega. Þeir ætii að láta hvern einn
kaupanda undirrita samning, sem
tekur skýrt og greinilega fram að
varan sé undanþegin ábyrgð. Þar
með virðist salan samræmast
kaupalögum. „Ef maður lítur á vör-
una og verðið á vörunni virðist þetta
ekki sérstaklega óaðgengilegt.
Kaupandinn tekur ákveðna áhættu
sem endurspeglast í verðinu," sagði
Sigurjón.
I samtali Morgunblaðsins við
Stefán Guðjónsson kom einnig fram
að það virtist villandi að auglýsa að
um væri að ræða tollvörur Radíó-
búðarinnnar eða „vörur sem lágu
ótollafgreiddar í Tollvörugeymsl-
unni“. Sigurjón sagði að Samkeppn-
isstofnun hefði ekki tekið formlega
afstöðu til þess hvort auglýsingin
væri villandi að þessu leyti.
Stefán Guðjónsson lét einnig í
ljós efasemdir um að SPRON hefði
verslunarleyfi til að standa að út-
sölu sem þessari en Sigurjón Heið-
arsson sagði þá spurningu utan við
verksvið Samkeppnisstofnunar.
Plaggið ekki
mikils virði?
Jóhannes Gunnarsson, formaður
Neytendasamtakanna, segir að selj-
andi beri í raun alltaf ábyrgð á sölu-
hlut og kveðst undrast að jafn
virðuleg stofnun og SPRON hagi
sér með þessum hætti. „Ég held að
það plagg sem kaupendur eiga að
undirrita sé ekki mikils virði og ef-
ast um að það standist fyrir dómi ef
söluvörurnar bila. Ég trúi ekki öðru
en að SPRON muni leysa slík mál
ef þau koma upp.“
Olafur Haraldsson, aðstoðar-
sparisjóðssjóri SPRON, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær að
um takmarkað magn væri að ræða á
útsölunni, vörurnar væni á góðum
afslætti, og að SPRON bæri skylda
til að koma þeim í verð. Hann sagði
að það kæmi skýrt fram á hvaða
forsendum vörurnar væru seldar,
þær væru án ábyrðar og að sam-
komulag yrði gert við hvern kaup-
anda um slíkt.
Aðild SPRON að málinu byggist
á því að stofnunin átti veð í birgðum
þrotabúsins. Stefán Guðjónsson
gagnrýnir að SPRON hafi staðið
öðruvísi að verki en Islandsbanki,
sem hafi gefið viðskiptamönnum
sínum í röðum raftækjasala færi á
að selja þær vörur þrotabúsins, sem
bankinn hafði tekið að veði.
Jólakaffi Hringsins
verður ú HÓTEL ÍSIANDI ú morgun,
6. desember kl. 13:30.
Dagskráin verður sem hér segir:
Hinn alkunni Orn Arnason kemur í heimsókn.
Nemendur úr Söngskála Reykjavíkur syngja nokkur lög.
Börnfrá Dansskóla Jóns Péturs og Cöru sýna dans.
Feðgarnir Jónas Þórir Dagbjartsson og Jónas Þórir Jónasson
leika Ijúfa tónlist áfiðlu ogpíanó.
Glæsilegt happdrætti - girnilegt kaffihlaðborð