Morgunblaðið - 05.12.1998, Blaðsíða 61

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998 61
AÐSENDAR GREINAR
Lögbrot og sið-
leysi stjórnvalda
LOG UM heilsu-
gæslu starfsmanna fyr-
irtækja eru sniðgengin
og persónulegar upp-
lýsingar um heilsu
þeii'ra berast eftir
ýmsum leiðum í hendur
óviðkomandi aðila.
Þetta er gert með vit-
und og vilja stjóm-
valda og háttvii-ts Al-
þingis. Það er því rétt
hjá Davíð Oddssyni,
forsætisráðherra og
oddvita núverandi rík-
isstjómar, að persónu-
legar upplýsingar um
heilsu fólks liggji nán-
ast á glámbekk út um
allan bæ. En spyrja má af hverju
stjórnvöld láta slíkt siðleysi óátalið
áratugum saman, þrátt fyrir ítrek-
aðar ábendingai'?
Síbrotamenn
Töluvert á annan áratug hafa
stjórnvöld og atvinnurekendur virt
að vettugi gildandi lög um heilsu-
vernd starfsmanna fyrirtækja. AIl-
an þann tíma hafa bæði stjórnvöld
og stjórnarandstaða verið sammála
um að hunsa það sem þeir höfðu
sjálfir samþykkt á Alþingi. Enginn
þingmaður, mér vitandi, hefur reynt
að þrýsta á stjórnvöld um að fara
eftir lögunum og mér er ekki kunn-
ugt um að ein einasta íyrirspurn
hafi komið fram á þingi varðandi
málið.
Það mætti halda að stjómvöld
Telja stjórnvöld eðli-
legt að læknir sem er á
launaskrá fyrirtækis,
spyr Sigurður T. Sig-
urðsson, sé heilsu-
gæslulæknir starfs-
manna þess?
væm undanskilin því að fara eftir
gildandi lögum í landinu.
Til hvers eru lög?
Verkamannafélagið Hlíf hefur ít-
rekað krafist þess að löggjafinn
sjálfur og stjórnvöld virði fyrr-
greind lög, en fresti ekki fram-
kvæmd þeirra og skaði með því
stóran hóp launafólks. Því miður
hafa stjómvöld ekki virt þessar
áskoranir og ábendingar frá félag-
inu, hvað sem síðar kann að verða.
Kannski kosningarnar næsta vor ýti
eitthvað undir loforð eða fram-
kvæmdir hvað þetta varðar. A þeim
hátt í tuttugu árum sem lögin hafa
verið í gildi hefur Hlíf sent ráðherr-
um heilbrigðis- og félagsmála fjöl-
mörg bréf þar sem þess er farið á
leit að þeir sjái til þess að fyrr-
greind lög séu virt. Svör ráðherr-
anna hafa ávallt verið ósköp alþýð-
leg en það virðist ekki valda þeim
neinum áhyggjum þótt traðkað sé á
mannréttindum launafólks, því enn-
þá ríkir sama ófremdarástandið.
Lögbrot
Stjórnvöld hafa látið það viðgang-
ast átölulaust að trúnaðarlæknar
fyrirtækja sjái um heilsugæslu á
starfsfólki fyrirtækja
sem samkvæmt lögum
á að fara fram á
sjúkrahúsi eða heilsu-
gæslustöð. Það er t.d.
til dæmi um það að
launaður trúnaðar-
læknir fyrirtækis hafi
framkvæmt sKkt í
óhrjálegri skúrbygg-
ingu á lóð fyrirtækis-
ins. Siðleysi stjórn-
valda í þessu máli er
ótrúlegt.
I 66. gr. laga um að-
búnað, hollustuhætti
og öryggi á vinnustöð-
um segir:
„Heilsuvernd starfs-
manna skal falin þeiiTi heilsugæslu-
stöð eða sjúkrahúsi sem næst liggur
og/eða auðveldast er að ná til, sbr.
19. gr. laga nr. 57/1978.
Hvert fyrirtæki skal gera skrif-
legan samning við stjórn viðkom-
andi heilbrigðisstofnunar (stofnana)
um fyrirkomulag og framkvæmd
þeirrar þjónustu sem veita skal.
Vinnueftirlit ríkisins skal sjá um að
slíkir samningar séu gerðir og hlut-
ast til um að skorið sé úr ágreiningi
er upp kann að koma milli heilsu-
gæslustöðvar, sjúkrahúss og at-
vinnurekenda.
Álit landlæknis
I desember 1993 sendi Verka-
mannafélagið Hlíf bréf og gi'einar-
gerð til þáverandi heilbrigðisráð-
herra þar sem þess var krafist að
farið væri að lögum um heilsuvernd
starfsmanna fyrirtækja. í bréfinu
var tekið dæmi um heilsugæslu
starfsmanna hjá íslenska álfélaginu
hf. Ráðherra leitaði álits landlæknis
á málinu og fékk eftirfarandi svar:
„Embættið hefur skoðað erindi
Verkamannafélagsins Hlífar um
heilsugæslu starfsmanna Islenska
álfélagsins hf. Samkvæmt lögum
um heilbrigðisþjónustu skal heilsu-
gæsla starfsmanna fara fram á við-
komandi heilsugæslustöð. Eg er
sammála bréfi Verkamannafélags-
ins Hlífar frá 14.12. 1993.“ Svar
landlæknisembættisins hafði engin
áhrif, áfram héldu stjórnvöld upp-
teknum hætti að virða að vettugi
lög sem sett voru til verndar laun-
þegum þessa lands.
Er Alþingi marktækt
011 framkoma stjómvalda varð-
andi hlutlausa heilsuvemd starfs-
manna fyrirtækja lýsir slíku kæm-
leysi að vítavert verður að teljast og
það er vægast sagt alvarlegt mál
þegar Alþingi samþykkir lög sem
síðan eru viljandi sniðgengin ára-
tugum saman. Telja stjórnvöld það
eðlilegt að sniðganga og ’orjóta lög
sem tryggja eiga heilsu og lág-
marksmannréttindi almenns launa-
fólks? Telja stjórnvöld það eðlilegt
að læknir sem er á launaskrá fyrir-
tækis og þar með háður viðkomandi
atvinnurekanda sé skipaður sem
heilsugæslulæknir starfsmanna
sama fyrirtækis? Svar við þessum
spurningum hlýtur að vera já. Þau
telja þessa sldpan mála eðlilega.
Þau telja eðlilegt að sniðganga rétt
launafólks. Ef þau hefðu aðra skoð-
un þá væri farið eftir landslögum.
Höfundur cr formaður
Vcrkumnmmfvlíigsins Hlífar.
Sigurður T.
Sigurðsson
IP** . 'v :% wSb
L JÉI'JÍ flerra-
I undirföt
KRINGLUNNI SÍMI 553 7355 vVll'/
VS^/
AKai
□eiskandi cim

oq féé kmupl
fiKPAUÆÐA
KP. 15.900
AKAI
KP. 10.900
/_______A........ . I
EROATÆKÍ
KP. 14.900

■
^ I
UNITED
URR8365
FERÐASTÆÐA

REYKJAViK: Heimskrinolan. Kiinolunni.VESlURlAND: Hljómsvn. Aktanesi. Kauplélao Boiofirðinga. Borgamesi. BlómsMlir. Hellissandi. Guðni Hallgrimsson. Gmndarfirði.VíSTFIRÐIR: Balbúð Jónasar Mrs. Paireksfirði. Póllinn, Isalirðij
NORÐURIARO'.KF Sleinorimsriaröar. Hólmavik. II V-Húnvetnioga. Hvammstanga. II Húnvetninga, Blönduósi. Skagfirðíngabúl. Sauðárkróki. KEA Dahnk. Liósgiafinn. AkureyTi. If Mngeyinga. Húsavik. Uió, Raularhöfn. AUSI1SRIAND: 0 Héraðsbúa,!
Egilssiöðum.VersluninVík. Neskaupsstað. Kauptún Vupnafirði. IIVnpntirðinga. Vnpnatirði. IF Héraðsbúa. SeYðisfirði.Iumbræður. SeyðisfirðilF fáskrúösfjarúar, Fáskrúðsfirði. KASK, Djúpavogi. IASK Höfn Homafirði. SUÐURLAND: flafmagnsverkstæði |
Ifi, Hvolsvelli. Moslell, Hellu. Heimslækni. Sellossi. IA. Selfossi. fiás, Porlákshöln. Brimnes, Vestmannaeyjum. REYIJANES: flafborg, Grindavík. Raflagnavinnusi. Sig. Ingvarssonar, Garði. flafmæiti, Hafnarfirði. fónborg, lúpavogi.j