Morgunblaðið - 05.12.1998, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998 59

L-v „J
Unglinsurinn
Nýkomið rnikið úrval af
buxna- og pilsdrögtum,
ásamt blússum frá Libra
Einnig rnikið úrval aí' flíspeysum og
buxum, heimagöllum og peysum,
Opið laugardag írá ld. 10 til 16, J|
sunnudug„frá kl. 13 til 17.
mraarion
Ný
geislablata
Islenska Operan
Sunnudaginn 6. des. kl. 17:00 Miðaverð kr. 600
útgefandi:
Dreifing:
JAPISS
Hvar er réttlætið?
A SIÐASTA þingi
voni samþykkt ný
sveitarstjórnarlög. Þá
voru gerðar margvís-
legar endurbætur á
fyrri lögum. Má þar
nefna sem dæmi að
heimildir sveitar-
stjórna til þess að veita
ábyrgðir til þriðja aðila
voru takmarkaðar
mjög með nýju lögun-
um, en slíku ákvæði
fagna sveitarstjórnar-
menn almennt. Mörg
önnur ákvæði í hinum
nýju lögum voru til
bóta og felld að breytt-
um tímum.
Erling
Ásgeirsson
skattleggja þegna sína
aukalega með með því
að beita gjaldskrám,
t.d. orkufyrirtækja
sinna.
Slík óbein skatt-
heimta hefur viðgeng-
ist í Reykjavík. Látum
það vera þótt borgar-
stjórn Reykjavíkur
hagi sér þannig gagn-
vart þegnum sínum,
Reykvíkingum, en það
tekur hins vegar út yf-
ir allan þjófabálk að
hún geti beitt slíkri
skattheimtu, sem
nemur í raun hund-
ruðum milljóna króna,

En þótt hin nýju lög færðu flest
til betri vegar var þó einu atriði
lætt í þau, þrátt fyrir kröftug mót-
mæli málsmetandi sveitarstjórnar-
manna. Það atriði fól í sér heimild
til handa sveitarstjómum að taka
hagnað af fyrirtækjum sveitarfé-
laga, svokölluð afgjöld, inn í bæjar-
eða sveitarsjóði.
Hvað þýddi þetta ákvæði í raun?
Einfaldlega það að opnaðir voru
möguleikar fyrir sveitarfélögin að
gagnvart íbúum nágrannasveitar-
félaganna. Með fullgildum rökum
er hægt að sýna fram á það að þeir
hafa lagt fram góðan hluta þeirra
fjármuna sem Reykjavíkurborg er
nú að draga til sín.
Ummæli Adfreðs Þorsteinssonar,
borgarfulltráa og formanns veitu-
stofnana Reykjavíkurborgar, hafa
vakið athygli. Eftir honum var haft
þegar áform um nýtt orkufyrirtæki
borgarinnar vora kynnt almenn-
Opnaðir voru möguleik-
ar fyrir sveitarfélögin
að skattleggja þegna
sína aukalega, segir
Erling Asgeirsson,
með því að beita gjald-
skrám, t.d. orkufyrir-
tækja sinna.
ingi, að eiginfjárstaða hins nýja
fyrirtækis væri svo sterk að til
vandræða horfði og var ekki hægt
að skilja ummæli hans og síðar at-
hafnir R-hstafólks á annan hátt en
þann að það væri nánast nauðsyn-
legt að færa svo sem einn milljarð
frá fyrirtækinu yfír í borgarsjóð
Reykjavíkur.
En hvemig skyldi þessi sterka
eiginfjárstaða hafa orðið til? Það
þarf engan hagspeking eða reikni-
meistai-a til þess að finna það út að
gjaldskrár veitustofnana, sem ber
að standa undir eðlilegri uppbygg-
ingu þeirra, afskriftum og rekstri,
hafa áram saman verið alltof háar.
Ef þessi sterka eiginfjárstaða er
orðin vandamál, svo sem reynt er
að telja fólki trá um, þá hefði verið
eðlilegast að komast fyrir „vand-
ann“ með því að stórlækka gjald-
skrár veitustofnana t.d. um 20-30%
og ganga þannig á eigið fé fyrir-
tækisins, öllum viðskiptavinum
þess og raunar eigendum til hags-
bóta. Slík aðgerð hefði ekki einung-
is komið öllum íbúum höfuðborgar-
svæðisins til góða heldur einnig öll-
um heimilum í landinu vegna áhrifa
sem slík lækkun hefði haft á vísi-
tölu.
En til þess að fara slíka leið hefði
þurft bæði réttlætiskennd og víð-
sýni sem því miður virðist ekki
. vera til staðar.
Astæða þessara skiifa er ein-
faldlega sú að undirrituðum, sem
og öllum þeim sem leitt hafa hug-
ann að þessum málum, er freklega
misboðið.
Það hlýtur að vera krafa okkar
til hins háa Alþingis að ákvæði það
sem sett var inn í lögin sl. vetur um
afgjaldatilfærsluna verði leiðrétt
nú þegar og að löggjafinn bjóði
ekki upp á slíka freistingu sem
meirihluti borgarstjómar Reykja-
víkur hefur kolfallið fyrir. Slíkt
ákvæði má ekki vera fyrir hendi
stundinni lengur.
Höfundur er bæjarfulltrúi
í Garðabæ.
J ó r u n n
Viðar
Þóra Einarsdóttir • sópran
Loftur Erlingsson • bariton
Gerrit Schuil • píanó
Bryndís Halla Gylfadóttir • selló
Steinunn Bima Ragnarsdóttir • píanó
Graduale kór Langholtskirkju
Jón Stefánsson stjómar
Dómkórinn
Martin Hunger stjómar
Dr. Bjarki Sveinbjömsson • ávarp
Ásrún Davíðsdóttir • kynnir

Lítið gagn að skattalækkun-
um ríkisstj drnarinnar
í SAMBANDI við
síðustu kjarasamninga
lofaði ríkisstjórnin að
lækka skatta í þrem
áföngum. Margt lág-
launafólk og þá ekki
síst eldri borgarar
bundu nokkrar vonir
við þessi áform.
En hver varð árang-
urinn? Nú er búið að
lækka skattprósent-
una tvisvar, eins og
um var talað, 1. maí
1997 um 1,1% og 1.
jan. 1998 um 1,86%, en
þessi lækkun hefur Margrét
haft sáralítil áhrif, því Thoroddsen
ríkisstjórnin sá sér
leik á borði að lækka jafnframt
persónuafsláttinn. Þetta kallar
maður að koma aftan að fólki.
Dæmi um lækkun staðgreiðslu,
miðað við 70 þús. kr.
mán.tekjur:
SJÁ TÖFLU.
Á tveim árum,
1997-1998, hefur
skattprósentan lækk-
að um 2,96%, en að-
eins 887 kr. lækkun
hefur skilað sér til
einstaklings með lág-
markslaun, vegna
hækkunar persónuaf-
sláttarins. Hefði hann
ekki lækkað væri
skattalækkunin 2.770
kr. á þessum tveim ár-
um. Enn greiðir lág-
launamaðurinn nærri
4 þús. kr. á mánuði í
staðgreiðslu.
En af hverju var persónuafslátt-
urinn lækkaður? Við eldri borgarar
höfum sýknt og heilagt barist fyrir
Dags. Skattprósenta Persónuafsl. Staðgreiðsla
1.1.97 41,98% 24.544 4.842
1.5. 97 40,88% 23.901 4.715
1.1. 98 39,02% 23.359 3.955
Við förum ekki fram á
fríðindi, segir Margrét
Thoroddsen, aðeins
mannsæmandi líf.
hækkun skattleysismarka, en höf-
um hingað til talað fyrir daufum
eyrum ráðamanna. Það er lykilat-
riði að ekki þurfi að íþyngja þeim
með sköttum, sem hafa aðeins 70-
80 þús. kr. á mánuði. Það er mesta
hneisa, að t.d. lífeyrisþegar, sem fá
jólaglaðning frá Tryggingastofnun-
inni, skuli þurfa að greiða nærri
40% af honum í skatt.
Nú líður að kosningum og það
þýðir ekki lengur fyrir stjómvöld
að daufheyrast við kröfum eldri
borgara. Við sættum okkur ekki
lengur við, að ekki sé hlustað á
okkur. Eldri borgarar era ekki að
fara fram á nein sérstök fríðindi
heldur að þeir fái að lifa mannsæm-
andi lífi og ekki sé sífellt verið að
skerða rétt þeirra.
Höfundur er i s tjórn FEB.