Morgunblaðið - 23.05.1999, Blaðsíða 40

40 SUNNUDAGUR 23. MAÍ 1999
*---------------------
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Balkanskaga-
brölt
/
Eg spyr sjálfan mig aftur og aftur: eru þeir
brjálabir eða er eitthvað sem ég geri mér
ekki grein fyrir, spyr Ichak Adizis. Skiptir
óttinn við hugsanlegt múslimaríki í miðri
Evrópu e.t.v. máli?
itt sýnist hverjum um
hemaðarbrölt NATO
á Balkanskaga. Is-
lensk stjómvöld em
því reyndar algjörlega
sammála, ekki hafi annað verið
hægt en grípa inn í gang mála
með þeim hætti sem raun ber
vitni og aðrir NATO-vinir hér-
lendir virðast sama sinnis. Ekk-
ert er hægt að gera við því þótt
ein og ein sprengja missi marks
og drepi saklaust fólk. En ekki
má senda inn landher; þá gætu
NATO-hermenn meitt sig og
það má ekki.
Ichak Adizis, bandaríski ráð-
gjafinn sem ég nefndi í pistli
síðasta sunnudags, kveðst hafa
nefnt það við
VIÐHORF yfirvöidí
----- Belgrad 1991 -
Eftir Skapta þegar hann var
Hallgrímsson fengilm til að
veita þeim ráð
sem gætu komið í veg fyrir að
Júgóslavía leystist upp - að þau
yrðu að efla almannatengsl;
yrðu að koma sjónarmiðum sín-
um á framfæri við umheiminn,
en hafi fengið sömu svör og
mörgum árum áður í Israel,
nánast orðrétt: Þeir vilja drepa
okkur hvort sem er og því stoð-
ar ekkert að útskýra... Hann
bendir síðan á að í stríðunum í
Króatíu, Slóveníu, Bosníu og nú
Kosovo hafi fréttaflutningur
nánast einvörðungu komið frá
Zagreb, Sarajevo og Pristina en
h'tið sem ekkert frá Belgrad.
Serbar hafi orðið fyrir gífurleg-
um áföllum; grimmdarverk hafi
verið unnið á þeim í Bosníu,
nærri hálf miÚjón Serba hafi
verið hrakin burt úr Krajina-
héraði eftir að Króatar náðu því
á sitt vald. Þar höfðu Serbar bú-
. ið í hundruð ára en urðu skyndi-
lega heimilislausir í Júgóslavíu.
Og allt þetta, segir Adizis, fór
furðanlega hljótt miðað við ann-
að sem gerst hefur á
Balkanskaga.
Því má sem sagt ekki gleyma
að Serbar eru ekki vondu karl-
amir og allir hinir góðu karlarn-
ir. Ekki dugir að alhæfa fremur
en endranær.
Hann skrifaði daginn sem
NATO hóf loftárásimar:
„Hvemig kemst NATO úr
þessu stríði, sérstaklega ef
reiknað er með því að ekki tak-
ist að knésetja [Slobodan]
Milosevic [forseta Júgóslavíu]?
' Hve margir þurfa að láta lífið til
að NATO skynji gagnsleysi
stríðsins? Verður grimmdar-
verkunum að linna? Vitaskuld!
Hvemig? Lýsa á yfir sjálfstæði
Kosovo. íbúar landshlutans
geta aldrei búið framar innan
marka Júgóslavíu. Sérstaklega
ekki eftir þetta stríð.“ Hann
hvetur frekar til þess að fólki
verði látin vopn í té en utanað-
komandi aðilar stríði við Milos-
evic. Borgarastríð brytist út,
þau væru aldrei vinsæl og þetta
* myndi verða til þess að steypa
Milosevic. „Slíkt stríð yrði al-
gjörlega tiigangslaust fyrir
Serba og þeir yrðu að draga sig
út úr Kosovo eins og Rússar
fóm frá Afganistan. Eða ísrael-
ar verða að draga sig út úr Suð-
ur-Líbanon. Rússar hefðu ekki
farið frá Afganistan og Israelar
fara ekki frá Suður-Líbanon
vegna harðra loftárása erlends
ríkis.“
Hann bendir líka á að Serbar
em geysilega stoltir og harðir
af sér. Þeir áttu í höggi við
Tyrki í 500 ár og í síðari heims-
styrjöldinni hafi níundi hver Jú-
góslavi látist. „Þeir munu bíta
gras og lauf frekar en gefa eftir
þótt á þá verði ráðist," skrifaði
Adizis í lok mars. „Bandaríkja-
menn gefast upp um leið og þeir
sjá líkpoka. Séu Serbar særðir
færast þeir hins vegar í aukana,
kalla á hefndir og verða
grimmari, en ekki öfugt.“
Adizis segir Slobodan Milos-
evic, forseta Júgóslavíu, hafa
spilað mjög vel úr því sem hann
hafði á hendi en Vesturlönd aft-
ur á móti illa. Og stóra málið er
ef til vill þetta, sem gefa ætti
meiri gaum en gert hefur verið:
„Hann hreinsar til í Kosovo og
Vesturlönd þakka honum síðan í
hijóði vegna þess að þannig ger-
ir hann að engu hættuna á nýju
múslimaríki í Evrópu."
Adizis spáði því, áður en
stríðið hófst, að loftárásir yrðu
til þess að breiða stríðið út en
ekki halda því á afmörkuðu
svæði, eins og markmiðið var.
Astandið væri mjög viðkvæmt í
þessum heimshluta, og þegar
Albönum fjölgaði svo gífurlega í
Makedóníu sem raun ber vitni
gæti það orðið til þess að
ástandið í landinu yrði mjög
óstöðugt. „Grikkir yrðu hugsan-
lega ánægðir því þeir vilja sjá
slavneska Makedóníu hverfa en
því myndu Búlgarar ekki íylgj-
ast með aðgerðarlausir. Albanía
er eins og púðurtunna, þar sem
múslimar, kaþólikkar og Alban-
ar í grísku rétttrúnaðarkirkj-
unni búa saman. Kæmu milljón
albanskir múslimar eða fleiri frá
Kosovo til Albaníu myndi það
auka mjög hættu á því að gera
ástandið enn viðkvæmara en
það er fyrir.“ Adizis segist
raunar ekki komast hjá því að
ímynda sér borgarastríð í Al-
baníu. Og hann kveðst óttast að
algjört öngþveiti skapist í
heimshlutanum.
Fljótlega eftir að loftárásim-
ar hófust skrifaði Adizis svo:
„Hvað er að gerast? Eru Vest-
urlandabúar svona heimskir?
Eg undrast ekki þótt ekkert
samhengi sé í stefnu Banda-
ríkjamanna, og hef skrifað um
hemaðarfræðilegar ástæður
þess í gegnum árin, en hvers
vegna taka Grikkir þátt í þessu?
Aukinn óstöðugleiki í Makedón-
íu ógnar norðurlandamærum
Grikklands, þar sem múslimar
eru í meirihluta í norðri.
Múslimar verða þá bæði fyrir
norðan, í Makedóníu, og í suðri,
í Tyrklandi. Hvers vegna tekur
Ítalía þátt í þessu? Flutningur
flóttamanna til Albaníu leiðir til
þess að þeir halda áfram til Ital-
íu yfir Adríahafið. Eg spyr því
sjálfan mig aftur og aftur: eru
þeir brjálaðir eða er eitthvað
sem ég geri mér ekki grein fyr-
ir?“
Er það nema von að maður-
inn spyiji sjálfan sig þessara
spuminga? Flem mættu leggja
ámóta spumingar fyrir sig og
reyna að finna svör.
+ Þórey Björk
Ingvadóttir
fæddist á Akureyri
27.10. 1966, hún lést
á Fjórðungssjúkra-
húsi Akureyrar
15.05. 1999.
Foreldrar, Ás-
gerður Snorradóttir
f. 22.3. 1942 og
Ingvi Svavar Þórð-
arson f. 12.4. 1941.
Systkini: Sigfús
Baldvin f. 10.4.
1963, kvæntur Lauf-
eyju Gfeladóttur f.
21.10. 1970. Þau
eiga eina dóttur, Birtu Rut, f.
7.4. 1998. Ásdfs Ólöf f. 10.12.
1968, d. 13.12.1994. Fanney Sig-
rún, f. 13.7. 1971, í sambúð með
Halldóri Jóhannssyni f. 4.9.
1960. Þau eiga eina dóttur, Ás-
Mig langar að minnast stóm
systur minnar, hennar Þóreyjar
Bjarkar, með örfáum orðum.
Elsku Þórey mín, sárt er að
missa þig og erfitt er að hugsa sér
að ég komi ekki til með að sjá þig
aftur. En ég veit að þú ert nú laus
úr þeim fjötrum sem þú varst
bundin síðustu æviár þín. Nú getur
þú talað, heyrt, lesið og notið þess
sem var svo grimmilega tekið frá
þér. Eg veit að þér líður vel og nú
hefur hún Ásdís systir okkar tekið
á móti þér með opnum örmum. Þú
fórst skyndilega frá okkur en þeg-
ar ég lít raunsæjum augum á þetta
veit ég að það var fyrir bestu. Það
hefði verið þér og okkur svo erfitt
að horfa á þig verða enn veikari en
þú varst og sjá öll þín sérkenni
hverfa smátt og smátt.
Eg veit að bestu fullorðinsárin
þín voru í Bandaríkjunum með
strákunum þínum þeim Phips og
James, þú varst þeim sem móðir í
einu og öllu og fyrir þig að þurfa að
kveðja þá var alveg örugglega eitt
dísi Þóru, f. 26.7.
1996, úr fyrri sam-
búð á Halldór, Önnu
Rósu f. 23.2.1985 og
Sigurgeir f. 2.10.
1991. Þórey vann
við verslunarstörf
eftir grunnskóla.
Hún fluttist til
Bandaríkjanna 1988
og vann þar sem
bamfóstra. Haustíð
1990 kom hún til fs-
lands og vann við
saumastörf og var í
kvöldskóla VMA.
Haustið 1991 fhittíst
hún aftur tíl Bandaríkjanna þar
sem hún fór í skóla og vann
einnig sem bamfóstra. Hún kom
alkomin til Islands í janúar 1996.
Utför Þóreyjar fór fram frá
Akureyrarkirkju 21. maí.
það erfiðasta sem þú gerðir í lífinu.
Vonandi getur þú litið til þeirra
núna og fylgst með þeim vaxa úr
grasi. Þú varst stóra systir mín og
þegar ég lít til baka koma minning-
ar upp í hugann þegar þú varst að
vinna í Hrísalundi. Stundum
komstu heim með frostpinna eða
eitthvað annað handa oklnir Ásdísi,
alltaf var það jafn spennandi og
gott. Þú varst okkur svo góð. Hlut-
skipti þitt í lífinu var mjög erfitt og
grimmilegt en þú tókst á við það
með þögninni.
Elsku Þórey mín, ég veit að þú
ert frjáls og þér líður vel. Við sem
eftir lifum geymum mynd af þér í
hjörtum okkar um ókomna tíð.
Þín systir,
Fanney.
Þórey Björk, kær mágkona mín
og vinkona, er látin. Kynni mín af
Þóreyju hófust árið 1988 þegar ég
kom inn í fjölskylduna. Sama ár
fluttist hún tii Bandaríkjanna til að
vinna sem bamfóstra. Hún kom
aftur heim tveimur árum síðar, á
þeim tíma fór hún í rannsóknir til
Svíþjóðar og kom þá í ljós að hún
var einnig með sjúkdóm þann sem
systir hennar Ásdís heitin var með.
Það var mikið áfall fyrir Þóreyju og
vildi hún sem minnst ræða um það.
Sumarið 1995 fórum við hjónin í
heimsókn til Þóreyjar og eigum við
ótal dýrmætar minningar úr þeirri
ferð. Þórey var ein af þeim sem
blómstraði í Bandaríkjunum og
leið henni mjög vel þar. Hún var
frábær gestgjafi heim að sækja og
hafði undirbúið komu okkar af
mikilli kostgæfni. Hún sá um að
okkur liði eins og hefðarfólki þann
tíma sem við vorum hjá henni.
Þama sá ég svo vel hvað allt sem
Þórey gerði var unnið af mikilli ná-
kvæmni og var hundrað prósent.
Á þessum tíma truflaði sjúkdóm-
ur Þóreyjar ekki daglegt líf hennar
mikið. Hún gat séð um drengina
tvo sem hún passaði og elskaði svo
óendanlega mikið og gert allt sem
gera þurfti við daglegan rekstur
heimilis. Það eina sem hún fann
verulega fyrir var að heymin hafði
versnað. Þann tíma sem við dvöld-
umst hjá henni áttum við tvær oft
innilegt og gott spjall um lífið og
tilveruna.
Þórey var frekar Iokaður
perónuleiki en þama ræddi hún
um vonir sínar og ótta tengdan
framtíðinni og sjúkdómnum. Hún
var líka farin að hugsa meira heim
til Islands og saknaði fjölskyldunn-
ar. Lífið er oft svo undarlegt og
óskiljanlegt. Það var í desember
þetta sama ár að Þórey fékk heila-
blæðingu og veiktist hastarlega.
Hún kom fársjúk heim rétt eftir
áramótin 1996 og var lengi að ná
sér en veiktist svo aftur um vorið
og varð aldrei söm eftir það. Fjöl-
skylda Þóreyjar veitti henni alla
sína ást og umhyggju og studdi
hana og hvert annað í veikindum
hennar. Það er ómetanlegt. Ég
kveð Þóreyju með hryggð og sökn-
uði og þökk fyrir allt. Guð blessi
minningu Þóreyjar.
Laufey Gísladóttír.
ÞÓREY BJÖRK
INGVADÓTTIR
Blómastofa
Friðjtnns
Suðurlandsbraut 10,
108 Reykjavík, sími 553 1099.
Opið öll kvöld
til kl. 22 - einnig um helgar.
Skreytingar fyrir öll tilefni.
Gjafavörur.
OSWALDS
sími 551 3485
ÞJÓNUSTA AIXAN
SÓLARHRINGINN
ADALS I RÆl l ÍB • 101 RHYKJAVÍK
I.ÍKKISTlJVINNUS I ()FÁ
Í.YVINDAR ÁRNASONAR
JÓHANN ÞÓRIR
JÓNSSON
+ Jóhann Þórir
Jónsson fæddist
21. október 1941.
Hann lést 2. maí síð-
astliðinn og fór út-
för hans fram frá
Langholtskirkju 10.
maí.
Okkur langar til að
minnast Jóhanns Þór-
is í fáeinum orðum.
Við kynntumst honum
ungir í gegnum vin
okkar og skólabróður
Hannes sem er eldri
sonur Jóhanns.
Við áttum oft erindi á Meistara-
vellina og það var alltaf gott að
koma til Jóhanns og Siggu. Þar
var tekið vel á móti okkur og oftar
en ekki boðið upp á kók og prins,
sem var vel þegið. Jóhann kom
okkur fyrir sjónir sem einstaklega
litríkur og skemmtilegur persónu-
leiki og það var sjaldnast nein
lognmolla í kringum hann. Við urð-
um fljótlega varir við einstakar
sagnagáfur Jóhanns sem bæði kitl-
uðu hláturtaugamar en einnig
höfðu sögur hans oft á tíðum
ákveðinn boðskap sem hann vildi
koma áleiðis til ungra drengja á
mótunarskeiði. Jóhann gaf sér alla
tíð tíma til að fylgjast með og ræða
hvemig okkur vegnaði í því sem
við væmm að gera hverju sinni.
Hann hafði skoðanir á því og
hvatti okkur áfram og við gátum
iðulega treyst því að góð ráð
fylgdu með í kaupbæti.
Jóhann hafði mikla mannkosti að
geyma. Hann var mikill hugsjóna-
maður sem fór ekki troðnar slóðir
hvorki í orði né á borði. Hann var
sérlega bóngóður og
örlátur, ávallt tilbúinn
til að hjálpa og gera
allt sem í hans valdi
stóð til leysa þau
vandamál og þær ósk-
ir sem fyrir hann vom
á borð bomar. Þá var
Jóhann flestum mönn-
um skarpari, vel lesinn
og ótrúlega fróður um
hina ýmsu hluti. Það
var ekki oft sem komið
var að tómum kofan-
um hjá honum, um
bæði menn og málefni,
og hann kom sífellt á
óvart með þekkingu sinni og inn-
sæi.
Við söknum allra notalegu
stundanna með honum, ráðlegging-
anna og kærleikans sem hann
sýndi okkur. Við söknum í raun
góðs vinar sem var kallaður burt
allt of snemma. Það er þó huggun
harmi gegn að hafa fengið tækifæri
til að kynnast slíkum manni sem
gerir minningar okkar ríkari af
gleði og visku. Jóhann veiktist mik-
ið haustið 1997 og náði sér aldrei á
strik eftir það. Líklegt er að það
hlutskipti að vera algerlega upp á
aðra kominn hafi ekki fallið
lífskúnstnemum og athafnamann-
inum Jóhanni Þóri í geð. Vonandi
nýtur hann þess nú að geta af full-
um þrótti nýtt þá mannkosti sem
honum voru gefnir, að þessu sinni
á öðru tilverustigi.
Við vottum Siggu, Hannesi,
Kristínu, Steinari, fjölskyldum
þeirra og öðrum aðstendendum
okkar innilegustu samúð á þessari
erfiðu stundu.
Jóhann og Helgi.