Morgunblaðið - 15.06.1999, Qupperneq 37

MORGUNBLAÐIÐ
MENNTUN
ÞRIÐJUDAGUR 15. JÚNÍ 1999 37
Sérsniðin dönskunámskeið
N orrænt samstarf
í brennidepli
DANSKA fyrir þátttakendur í
norrænu samstarfi og við-
skiptum í umsjá Ágústu P.
Ágústsdóttur, Berthu Sigurðardótt-
ur og Brynhildar Ragnarsdóttur
fyrir Endurmenntunarstofnun Há-
skóla íslands og Norrænu tungu-
málaráðgjöfina fékk Evrópumerkið
1999 í menntamálaráðuneytinu 4.
júní síðastliðinn.
Verkefnið tekur til 8 vikna nám-
skeiðs íyrir starfsmenn í stjóm-
sýslu, einkafyrirtækjum og félaga-
samtökum. Áhersla er lögð á þjálfun
munnlegrar fæmi þátttakenda til að
þeir geti orðið virkir í samskiptum
við norrænar þjóðir með sértöku til-
liti til þátttöku á fundum. Notað er
m.a. efni af Netinu, blaðagreinar og
fi*éttaefni af hljóð- og myndböndum.
Markmið námskeiðsins er að
þjálfa nemendur í að skilja talað
mál, taka þátt í umræðum á fundum
og að flytja erindi og kynna íslenska
hagsmuni á norrænum vettvangi.
Það hentar því vel fólki sem þarf að
sitja og vera virkt á fundum á Norð-
urlöndum.
„Það líður langur tími frá því að
tungumálanámi lýkur í framhalds-
skóla þar til þarf að nota það t.d. í
norrænu samstarfi,“ segir Brynhild-
ur og einnig að talþjálfun sé stund-
um af skomum skammti. Á nám-
skeiðinu er annars vegar lögð
áhersla á hlustun og lestur og hins
vegar ritun og tal.
Námskeiðin era sérsniðin íyrir
hópa, annars vegar blandaða og
hins vegar eftir fögum. Má nefna að
Félag íslenskra íslenskra hjúkrun-
arfræðinga bað um svona námskeið
haustið 1995 áður en það tók við for-
mennsku í norræna samstarfinu.
„Það gengur ekki að ætla að nota
enskuna," segir Brynhildur. Hópar
læra til dæmis málsnið á fundum,
orðaforða og hvernig svara eigi af
kurteisi en Islendingar þurfa að
gæta sín þar vegna þess að aðrar
þjóðir era formlegri í samskiptum
en þeir. Islenskan er ber en hjá öðr-
um era orðin í umbúðum.
Fjöldi þátttakenda á námskeiði
er takmarkaður við 14 og era kenn-
aramir tveir til að tryggja að hver
og einni fái næga talþjálfun og að
umræðuhópar séu hvorki of margir
né of fjölmennir.
Allt námið fer fram á dönsku og
er þátttakandinn ævinlega í fyrir-
rúmi og áhersla lögð á að hann sé
virkur frá upphafi til enda hverrar
kennslustundar. Meðal verkefna
sem reyna á beitingu málsins má
nefna að þátttakendur kynna sig,
flytja stutt erindi um menntun, fag
og starf. Hlutverkaleikir á nám-
skeiðinu era sérsniðir eftir þörfum
hópsins og nemendur látnir í þeim
leysa ákveðin vandamál og komast
að samkomulagi eða niðurstöðu.
Onnur verkefni reyna á skilning,
hlustun og lestur, það er m.a. gert
með lestri blaðagreina, skoðun á
mynd- og hljómböndum og einnig
er leitast við að fá danska fyrirles-
ara, t.d. frá Sendiráði Danmerkur,
til að fjalla um efni tengt Danmörku
og Evrópumálefum.
Fagtengdir hlutverkaleikir
Ágústa segir að hér sé um tvö
námskeið að ræða, byrjunamám-
skeið sem stendur í 8 vikur og er 3
klukkustundur í hvert skipti og
framhaldsnámskeið sem haldið er
vegna mikillar eftirspurnar. Það er
hraðnámskeið og stendur skemur.
Hún og Bertha hjálpa nemend-
um að sigrast á óttanum að tala er-
lent tungumál í hópum, m.a. með
því að benda á að eðlilegt sé að gera
villur. (Þátttakendur eru nefnilega
vanir að vera metnir í tungumálum
eftir fjölda villna.) „Nemendur
kynnast vel á þessu námskeiði og
kennslan er í raun persónulegri en
gengur og gerist,“ segir Ágústa,
„vegna þess að við segjum eitthvað
frá okkur sjálfum eins og aðrir á
námskeiðinu og gagnrýnum hvert
annað til uppbyggingar. Allir tímar
og allt efni fer fram á dönsku og
danskan er jafnvel töluð í frímínút-
um.“
Einstaklingar fá þjálfun, einir
sér, tveir saman og svo í hópum.
Heimanámið getur t.d. verið texta-
lestur úr fagblöðum. „Undirbúning-
ur kennara er mjög mildll, segir
Tungumálamiðstöðin
Skapandi þáttur
tungumálanáms
Morgunblaðið/KrÍ8tinn
TUNGUMÁLAKENNSLA með nýjum miðlum og kennsluaðferðum.
Eyjólfur tekur við Evrópumerkinu.
EYJÓLFUR Már Sigurðsson,
deildarstjóri Tungumálamið-
stöðvar Háskóla Islands, hef-
ur umsjón með stýrðu sjálfsnámi í
tungumálum sem fékk Evrópumerk-
ið 1999. Um er að ræða einstaklings-
miðað tungumálanám fyrir alla nem-
endur Háskóla íslands þar sem
áhersla er lögð á sjálfstæði í námi og
notkun nýrra miðla. Jafnframt era
aðstæður til skapandi málnotkunar
undir leiðsögn kennara, s.s. með
samtalstímum sem byggja á fjöl-
miðlaefni, ferlisritun með notkun
tölva og gagnvirkri ritun í tölvupósti
og á spjallrásum. Miðstöðin er stað-
sett á jarðhæð í Nýja Garði.
„Nemendur vinna sjálfstætt undir
handleiðslu kennara og hafa frelsi til
að velja um efni eftir áhugasviði,"
segir Eyjólfur, „frelsi til að læra
þegar þeim hentar og ákveða hversu
miklum tíma þeir verja í námið.
Þetta er ekki fjamám heldur koma
nemendur í Tungumálamiðstöðina
og vinna með efni sem er til hér, t.d.
á geisladiskum, bókum, myndbands-
spólum og auðvitað líka á vefsíðum á
Netinu.“
Nemendur hafa svo aðgang að
kennara og hitta hann þrisvar í viku.
Hann aðstoðar nemendur í sjálfs-
náminu, fer yfir verkefnin og æfir
talmálið, sem mikil áhersla er lögð á.
,Á námskeiðunum eiga nemendur að
skrifa og tala um sama efnið," segh-
Eyjólfur. „Námskeiðin byggja á tjá-
skiptahæfni og skilningi."
Hann segir að sambandið við
kennarann eigi að koma í veg fyrir
að nemandinn verði óvirkur, eins og
oft er hætta á í sjálfsnámi. Þrátt fyr-
ir það rekst ástundun tungumála-
náms í Tungumálamiðstöðinni ekki á
tímasetningar annarra námskeiða,
vegna þess að einstaklingar og að-
standendur miðstöðvarinnar koma
sér saman um tímasetningar.
Dæmi
Verkfræðinemandi í Háskólanum
hefur áhuga á framhaldsnámi í Dan-
mörku og vill halda dönskunni sinni
við eða finnst hún fremur léleg hjá
sér. Hann getur nú samhliða námi
sínu tekið tvö námskeið í hagnýtri
dönsku og fengið markvissa þjálfim í
að auka orðaforða sinn. Hann fær
hámskeiðin metin til eininga og fer
það eftir deildum í HÍ hvort þær
verða hluti af aðalnámi eða fiokkaðar
sem aukaeiningar.
Nemandinn þarf annaðhvort að
hafa stúdentspróf í málinu eða hafa
stundað það í tvö ár í framhalds-
skóla. Tvö hagnýt tungumálanám-
skeið era einnig í frönsku, spænsku
og þýsku.
Eyjólfur segir að nýir kennslu-
hættir og nýir miðlar í Tungumála-
miðstöðinni geri það kleift að laga
námið að þörfum einstaklinga,
áhugamálum og sérsviði. Tækja-
kostur og kennsluefni, sem er t.d.
margmiðlunartölvur sérstaklega
búnar til tungumálanáms með
nettengingu, hljóðkorti, stórum
skjáum, heyrnartólum og hljóðnem-
um, og sjónvarpstæki, gervihnatta-
diskur, myndbönd, tölvuforrit og
margmiðlunarefni á diskum, var
meðal annars keypt fyrir öfluga
styrki frá franska sendiráðinu og
danska sendiráðinu.
„Nemendum gefst nú kostur á að
lesa og heyi'a erlend mál á hverjum
degi og þannig batnar sambandið við
erlenda menningu. Ef rétt er haldið
á spöðunum ætti að vera hægt að
skapa aðstæður fyrir skilvirkt
tungumálanám og auka gagnkvæm-
an skilning milli ólíkra menningar-
svæða,“ segir Eyjólfur Már.
Morgunblaðið/Kristinn
ÁGÚSTA P. Ágústsdóttir og Brynhildur A. Ragnarsdóttir fá
Evrópumerkið hjá Guðríði í menntamálaráðuneytinu.
Ágústa því það þarf bæði að fylgjast
vel með og laða efnið að faghópum
og hjálpa nemendum að safna orð-
um og byggja upp orðaforða.
„Við byrjum tímana á efni dags-
ins sem er flutt af kassettum, getur
t.d. verið myndband með sjónvarps-
þætti eða fréttum," segir Ágústa,
„þá fer talþjálfun fram og farið er í
fagtengda hlutverkaleiki sem geta
t.d. verið samnorrænir fundir sem
fjalla um kjaramál, skattamál eða
starfsmannamál. Aðrir leikir era
t.d. um almennar aðstæður, m.a.
ferðamenn að segja frá landi sínu,
þjóð og náttúra.“
Sérsniðnu dönskunámskeiðin
hafa verið fastur liður á dagskrá
Endurmenntunarstofnunar síðan
1996.
Tilboð lil
Costa del Sol
6. og13. júlí
frá kr. 39.720
, Aðeins 10
Nú getur þú tryggt þér glæsi-
legt tilboð til vinsælasta1— ------— * "Ooi
áfangastaðar íslendinga í sólinni, Costa del Sol.
Heimsferðir bjóða nú sértilboð á íbúðarhótelinu E1
Pinar þar sem þú finnur frábæran aðbúnað, rúmgóð
stúdíó eða íbúðir, glæsilegan garð með sundlaugum,
íþróttaaðstöðu, loftkældar íbúðir með sjónvarpi og
síma. Hvergi finnur þú þvílíkt úrval veitinga- og
skemmtistaða og fyrir hina ferðaglöðu er einstakt
tækifæri að kynnast Granada, Afríku, Gíbraltar eða
spænsku sveitinni með fararstjórum Heimsferða á
staðnum.
Verð kr.
39.720
M.v. hjón með 2 böm, 2-11 ára, 1
vika, íbúð m/1, með sköttum, 13. júlí.
Verð kr.
45.755
M.v. 2 í stúdíó, 1 vika, E1 Pinar,
6. og 13. júlí.
45.825
Verð kr.
M.v. hjón með 2 böm, 2-11 ára, 2
vikur, íbúð m/1, með sköttum, 6. júlí.
HEIMSFERÐIR
Austurstræti 17, 2. hæð
sími 562 4600
www.heimsferdir.is