Morgunblaðið - 27.07.1999, Blaðsíða 46
ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚLÍ 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Nuddnám
á Islandi
NUDDNÁM hér á
landi hefur verið mjög
óformlegt þar til á síð-
asta áratug. Fyrir
nokkrum áratugum
störfuðu nuddkonur
undir leiðsögn lækna
og meistarar á stofum
tóku að sér nema.
Haustið 1985 var Fé-
lag íslenskra nuddara
endurstofnað og var
undirritaður kosinn í
fræðslunefnd félags-
ins. Þar kom ég með
tillögur að nuddnámi
hér á landi. Voru þær
tillögur útfærðar á
þann veg að vorið 1986
voru haldnir vikulegir fyrirlestrar í
líffærafræði af lækni fyrir félagið.
Fullgildir félagsmenn sóttu fyrir-
lestrana til fróðleiksauka en nemar
tóku próf í lokin. Var þessi fyrir-
lestrarröð stundum kölluð Nudd-
skóli íslands þó það væri ekki lög-
vskráð heiti. Ekki var heldur kennt
' nudd undir því heiti og ekki var um
fast aðsetur að ræða.
skóli íslands, sem
hafði farið af stað um
svipað leyti útskrifaði
álíka marga sama vor.
Hann starfaði í um ár
til viðbótar. Félag ís-
lenskra nuddara viður-
kenndi báða skólana
og allmargir nudd-
fræðingar úr hvorum
tveggja gengu í það fé-
lag í ársbyrjun 1992.
Upp úr því fór að
bera allmikið á gagn-
rýni á Nuddskóla
Rafns, bæði af nem-
endum innan hans,
nuddfræðingum úr
svæðameðferðarskól-
anum og Félagi íslenskra nuddara.
Vatt þetta utan á sig yfir í að opin-
bert embætti fékk málið til með-
ferðar. Einkum var vitnað til bréfs
frá menntamálaráðuneytinu til
Verðlagsstofnunarinnar um að
Nudd
Guðmundur Rafn
Geirdal
Árin 1987 til 1989 hélt ég all-
mörg nuddnámskeið fyrir almenn-
ing. Vaknaði þá mikill áhugi á
nuddi og fjölmargir vildu læra
nudd til fulls. Leiddi það til að ég
gaf eftir og stofnaði eigin nudd-
skóla sumarið 1989 undir heitinu
Nuddskóli Rafns. Fyrstu nemarnir
hófu nám þá um haustið. I nóvem-
ber 1989 fékk skólinn bréf frá
námsmatsnefnd menntamálaráðu-
■íieytisins um að nuddnám við skól-
ann væri metið til 10 stiga. Sam-
kvæmt minnisnótum mínum af
samtali við formann nefndarinnar
táknaði það að skólinn væri viður-
kenndur af ráðuneytinu. Fyrstu
nuddnemamir útskrifuðust vorið
1991, 28 að tölu og undir fagheitinu
nuddfræðingur. Svæðameðferðar-
Gúmmískór
og stígvél
fyrir verslunar-
mannahelgina
Póstsendum samdægurs
VELTUSUNDI V/INGÓLFSTORG SlMI 552 1212
^Joppskórinn
Lítur: svartír
Stærðir: 28-46
Verð frá 1.195 kr.
Einnig tii
ódýrir strigaskór
Nuddnám getur veríð
viðurkennt af hinu
opinbera, segir Guð-
mundur Rafn Geirdal,
þótt útskrift úr því leiði
ekki til löggildingar.
skólinn væri ekki viðurkenndur af
ráðuneytinu. Viðkomandi embætti
vísaði málinu frá með bréfi í janúar
1993. Ritaði embættið aðeins um
tvö gögn málsins, annars vegar
bréf menntamálaráðuneytisins til
Verðlagsstofnunar og hins vegar til
Nuddskóla Rafns en þau þóttu vísa
í sitthvora áttina. Deildar meining-
ar um hvað væri nákvæmlega hið
rétta í málinu.
Atburðarásin snerist á þann veg
að Félag íslenskra nuddara (Fín)
undirritaði sameiginlegt bréf með
menntamálaráðuneytinu haustið
1993 þar sem fram kom að báðir
aðilar væru sammála um þá
námstilhögun að í nuddnámi ætti
að felast tveggja ára nám í bókleg-
um greinum í Fjölbrautaskólanum
Ármúla (FÁ), eitt ár í verklegri
kennslu og eitt ár í starfsþjálfun
undir leiðsögn meistara. Félagið
Dráttarbeisli
BILAHORNIÐ,
DALSHRAUNI 13 “/REYKJANESBRAUTI
SIMI 555 1019
VID HLIOINA A BYKOI
lögskráði nafnið Nuddskóli íslands
og tók fyrstu nemenduma inn þá
um haustið. Um svipað leyti stofn-
aði undirritaður nýtt félag, Félag
íslenskra nuddíræðinga (Fínf),
ásamt nuddfræðingum sem ég hef
útskrifað. Það félag viðurkenndi
Nuddskóla Rafns (síðar Nuddskóli
Guðmundar) og reyndi að fá sam-
bærilegt samkomulag við mennta-
málaráðuneytið en tókst ekki.
Héldust nuddmál nokkum veginn í
þessum farvegi í mörg ár á eftir.
Einnig ber að geta þess að í kring-
um árið 1994 fór af stað nuddnám
sem var samvinnuverkefni nudd-
stofu Þórgunnu og dansks nudd-
skóla og luku nokkrir námi. Einnig
fór af stað nuddnám hjá Nuddstofu
Reykjavíkur í kringum árið 1995.
Fyrst var skólinn kallaður nudd-
skóli Nuddstofu Reykjavíkur, þá
Nuddskóli Reykjavíkur, síðan
Nuddskólinn í Reykjavík og að lok-
um Svæða- og viðbragðsmeðferðar-
skóli íslands.
Deildar meiningar vom um hvað
kalla ætti hið sameiginlega bréf
Fín og ráðuneytisins. Ráðuneytið
kallaði þetta samkomulag eða til-
raunaverkefni en Fín kallaði þetta
samning og að þeir hefðu með því
öðlast viðurkenningu ráðuneytis-
ins. Aðspurðir vildu starfsmenn
ráðuneytisins ekki tala um þetta
sem viðurkenningu. Þann 27. ágúst
1997 birtist auglýsing í DV frá
Nuddskóla íslands þar sem segir:
Samstarf er á milli Nuddskólans og
Fjölbrautarskólans við Armúla um
nuddnám og er námið viðurkennt
af menntamálaráðuneytinu. Undir-
ritaður ákvað að senda inn form-
lega fyrirspurn um þetta orðalag til
ráðuneytisins dagsetta þann 28.
ágúst 1997. Svarbréf barst frá
ráðuneytinu dags. 26. september
það ár þar sem segir m.a.: „Þar
sem ráðuneytið á aðild að skipulagi
námsins ... þá gerir ráðuneytið
ekki athugasemd við þessa auglýs-
ingu. Hins vegar tekur ráðuneytið
skýrt fram að nuddnámið er ekki
löggilt ..."
Um svipað leyti sendi ráðuneyt-
ið undirrituðum reglugerð um við-
urkenningu einkaskóla nr.
137/1997. Var þessi reglugerð ný af
nálinni. Það hafði ekki verið mögu-
leiki fyrr að fá beina viðurkenn-
ingu frá hinu opinbera á einka-
skóla. Sótti Nuddskóli Guðmundar
um þessa viðurkenningu í febrúar
1998. Við tók ferill af ýmis konar
mati á stöðu skólans. Þannig komu
starfsmenn frá ráðuneytinu að
skoða aðstöðu skólans í maí 1998.
Starfsgreinaráð heilbrigðis- og
þjónustugreina átti fund með und-
irrituðum skólastjóra í ágúst 1998
sem skilaði áliti sínu í kjölfarið til
ráðuneytisins. Ráðuneytið sendi
skólanum bréf í október síðastliðn-
um um að það væri tilbúið að við-
urkenna skólann gegn því að farið
yrði að skilyrðum þess og að send
yrði greinargerð um hvernig þau
yrðu framkvæmd. Skólinn féllst á
skilyrðin og sendi inn greinargerð.
Síðan gerðist það að skólinn fékk
bréf frá ráðuneytinu dagsett þann
29. júní 1999 þar sem segir meðal
annars: „Það tilkynnist hér með að
menntamálaráðuneytið viðurkenn-
ir Nuddskóla Guðmundar sem
einkaskóla á framhaldsskóla-
stigi ...“. Þetta orðalag tekur af
allan vafa að um viðurkenningu er
að ræða. Nuddnám getur því verið
viðurkennt af hinu opinbera þó út-
skrift úr því leiði ekki til löggild-
ingar.
Höfundur er skóUistjóri.
I ÚTSALA - ÚTSALA - ÚTSALA
20-50% afsláttur
Skartgripir - gjafavara - stell - glös - hnífapör
SILFURBÚÐIN
y Kringlan 8-12, sími 568 9066
Afflutningur
þingmanns
NÝLEGA birtist í
Morgunblaðinu grein
eftir Guðmund Hall-
varðsson alþingismann
sem hann kallar „Af-
flutningur Öldufrétta".
Vegna fjarveru undir-
ritaðs hefur því miður
dregist að svara þing-
manninum þar til nú.
I greininni segist
þingmaðurinn ekki
ætla að fara út í túlkun
orðsins afflutningur
fyrir stjómarmenn
Öldunnar, en vænir
fréttabréfið um ósann-
sögli á prenti. í fyrsta
lagi er alveg ljóst að
stjórnarmenn í Skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu Öld-
unni þurfa ekki aðstoð þingmanns-
ins Guðmundar Hallvarðssonar til
að túlka fyrir sig íslenskt mál. I öðru
lagi hefði þingmanninum verið holl-
ara að skoða aðdraganda og máls-
meðferð umrædds máls örlítið betur
áður en hann vænir aðra um ósann-
sögli. Þingmaðurinn vekur sérstaka
athygli á því að ekki sé skráður
ábyrgðarmaður fyrir 2. tölublaði 15.
Öldufréttir
*
I öllum aðalatriðum,
segir Guðjón Armann
Einarsson, er frásögnin
í Öldufréttum rétt.
árgangs Öldufrétta. í samtali við
framkvæmdastjóra Skipstjóra- og
stýrimannafélagsins Öldunnar var
þingmanninum skýrt frá því að við
vinnslu blaðsins í prentsmiðjunni
Odda hefði nafn ábyrgðarmanns
einhverra hluta vegna færst niður
fyrir titilsíðu og ekki prentast þar
inn. Honum voru jafnframt sýnd
önnur tölublöð fréttabréfsins þar
sem ábyrgðarmanns er ávallt getið.
Ekki þótti ástæða til að endurprenta
blaðið vegna þessa þar sem blaðið er
unnið á forprentaðan pappír þar
sem fram kemur með stórum stöfum
nafn félagsins, heimili þess og
kennitala, og því ætti öllum læsum
mönnum að vera ljóst að þeir sem
bera ábyrgð á félaginu, bera jafn-
framt ábyrgð á blaðinu. Rétt er að
geta þess að skráður ábyrgðarmað-
ur blaðsins er jafnframt formaður
félagsins.
Það er kannski til of mikils ætlast
að þeir sem starfa í sölum Alþingis,
þar sem almúganum virðist oftar en
ekki sem enginn bera ábyrgð á
neinu, geri sér grein fyrir jafn aug-
ljósum hlutum. Þingmaðurinn segir
frá því að ritstjóri blaðsins hafi ekki
komið því við að hann fengi birta
leiðréttingu í næsta fréttabréfi þar
sem það væri fullskrifað. Það er rétt
að næsta fréttabréf var tilbúið til
prentunar þegar þingmaðurinn
hafði samband. Honum var hins
vegar sagt að á grundvelli heimilda
blaðsins yrði ekki birt þar neitt sem
héti leiðrétting. Hann gæti komið að
athugasemd og þá fengi heimildar-
maðurinn að sjálfsögðu að koma að
sínum athugasemdum. Þingmaður-
inn talar í upphafi greinarinnar um
að hann hafi viljað koma að leiðrétt-
ingu en síðar í greininni fullyrðir
hann að því hafi algjörlega verið
hafnað að athugasemdir hans yrðu
birtar í fréttabréfinu. Þetta eru hel-
ber ósannindi og er hér með vísað til
föðurhúsanna. Þingmaðurinn kaus
að geysast fram á ritvöllinn með
stóryrðum í Morgunblaðinu, frekar
en að bíða eftir útkomu næsta
fréttabréfs, og gefur upp sem
ástæðu að með tilliti til eintakafjölda
Öldufrétta hafi nær allir skipstjórn-
armenn fiskiskipaflotans fengið
fréttabréfið. Það er fróðlegt fyrir
skipstjórnarmenn fiskiskipa á ís-
landi, og raunar sjó-
menn alla, að sjá
hversu vel þingmaður-
inn sem a.m.k. á stund-
um hefur talið sig tals-
mann sjómanna er vel
að sér um fjölda starfa
í greininni.
Það hefur ef til vill
verið vegna vantrausts-
ins sem síðasti aðal-
fundur Sjómannafélags
Reykjavíkur, þar sem
þingmaðurinn er ritari
stjórnar, samþykkti á
störf hans í stjórn Líf-
eyrissjóðs sjómanna
sem hann hefur talið
það vænlegra vegna
frásagnar í fréttabréfi
Öldunnar sem eingöngu er sent fé-
lagsmönnum þess félags að senda
grein í útbreiddasta prentmiðil
landsins, þegar hann reynir að klóra
í bakkann. Varðandi spumingu
þingmannsins um heimild blaðsins
er rétt að fram komi að þingmaður-
inn fullyrti í fyrrgreindu samtali að
blaðið hefði lapið söguna upp eftir
einhverjum sögusögnum úti í bæ, en
var þá bent á að heimildarmaður
þess væri Bjarni Sveinson, skip-
stjóri, stjómarmaður í Lífeyrissjóði
sjómanna, og viðtakandi stjórnar-
formaður frá 4. nóvember 1998.
Þingmaðurinn gætir þess að nefna
það ekki. Það er sannast sagna með
ólíkindum að kjörinn fulltrúi sjó-
manna í stjórn lífeyrissjóðs þeirra
skuli með þeim hætti, sem þingmað-
urinn gerir í greininni, gera tilraun
til að tengja málið pólitískum vett-
vangi. I fyrsta lagi era það áður
ókunnar upplýsingar ef Guðmundur
Hallvarðsson hefur setið í stjórn
Lífeyrissjóðs sjómanna á pólitískum
granni. I öðru lagi ætti þingmannin-
um að vera ljóst að umfjöllun um
hagsmunamál sinna manna hefur og
mun Skipstjóra- og stýrimannafé-
lagið Aldan fjalla um þegar þess er
þörf, án tillits til þess hvort kosning-
ar standa fyrir dyrum eða ekki. I
þriðja lagi kom umrætt fréttabréf út
í marsmánuði, á miðri vetrarvertíð,
þegar flestir sjómenn hafa væntan-
lega verið uppteknir af öðru en kom-
andi kosningum.
En víkjum nú að aðalatriði máls-
ins, „skerðingu á öllum réttindum í
Lífeyrissjóði sjómanna". í öllum að-
alatriðum er frásögnin í Öldufrétt-
um rétt. Hvort jjað var aðal- eða
varafulltrúi FFSI sem var á viðkom-
andi fundi skiptir ekki máli. Þeir
voru nefnilega báðir á móti skerð-
ingunni og þar með á öndverðum
meiði við sjónarmið þingmannsins
eins og afgreiðsla málsins ber með
sér. Þingmaðurinn kýs í grein sinni
að hefja umfjöllun um málið með til-
vitnun í stjórnarfund 20. október
1998 og fela þai- með aðdragandann
að framlagningu formlegrar tillögu
vinnuveitenda um 13,4% skerðingu.
í skriflegri greinai-gerð Bjama
Sveinssonar, fyrrverandi stjómar-
formanns Lífeyrissjóðs sjómanna,
kemur fram að á stjórnarfundi 30.
september 1998 hafi fulltrúar vinnu-
veitenda tilkynnt að frá þeim muni
koma foimleg tillaga um flata 10%
skerðingu á næsta stjórnarfundi 20.
október 1998. Guðmundur Hall-
varðsson hafi þá tjáð sína skoðun
vera þá að rétt væri að ganga alla
leið og skerða um 13,4%. Eftir þetta
hlaut fulltrúum vinnuveitenda í
stjórninni að vera ljóst að þeir höfðu
stuðning a.m.k. þingmannsins við
enn frekari skerðingu en þeir áætl-
uðu, enda hljóðaði tillaga þeirra á
næsta stjómarfundi, 20. október,
ekki upp á 10%, heldur 13,4%. Það
er því alveg ljóst í huga Öldumanna
hver ber ábyrgðina. Það er líka ljóst
í þeirra huga hver afflytur og hver
ekki.
Höfundur er frarnkvæmdnstjóri
Skipstjóra- og stýrimannafélagsins
Öldunnar.
Guðjón Ármann
Einarsson