Morgunblaðið - 17.08.1999, Qupperneq 1

183. TBL. 87. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 17. ÁGÚST 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Mengun
mótmælt á
Svalbarða
Borís Jeltsín boðar „harðar aðgerðir“ í Dagestan
Dúman staðfestir
Boðar strangari aga
Reuters
Pútín ávarpaði dúmuna fyrir at-
kvasðagreiðsluna og sagði að stjórn
sín myndi leggja áherslu á að
tryggja stöðugleika, koma á lögum
og reglu í landinu og bæta efnahag-
inn. Hann bætti þó við að ekki yrðu
gerðar miklar breytingar á stjórn-
inni.
Forsætisráðherrann sagði að ýms-
ar blikur væru á lofti í efnahagsmál-
um, m.a. vegna lágs olíuverðs,
vandamála orkufyrirtækja og minni
uppskeru. Hann boðaði engar sér-
GRÆNFRIÐUNGAR standa við
tunnur merktar fyrirtækjum
sem þeir segja bera ábyrgð á
framleiðslu eiturefna sem berist
til Svalbarða. Grænfriðungar
efndu til mótmæla á eyjunni í
gær og sögðu að eiturefnin
fyndust í æ ríkari mæli á norð-
urskautssvæðinu og stefndu líf-
ríkinu í hættu.
tilnefningu Pútíns
Moskvu. Reuters, AP.
DUMAN, neðri deild rússneska þingsins, staðfesti í gær tilnefningu
Vladímírs Pútíns, fyrrverandi yfirmanns rússnesku öryggislögreglunnar, í
embætti forsætisráðherra. Pútín sagði í ræðu í dúmunni að ýmsar blikur
væru á lofti í efnahagsmálum en lofaði að koma á frekari markaðsumbótum.
Tilnefningin var samþykkt með
233 atkvæðum gegn 84. Pútín þurfti
að fá stuðning meirihluta allra þing-
manna dúmunnar, eða 226 atkvæði.
Pútín er fimmti forsætisráðherra
Rússlands á 17 mánuðum og tók við
embættinu af Sergej Stepashín, sem
Borís Jeltsín forseti rak í vikunni
sem leið. Jeltsín hefur lýst því yfir að
hann vilji að Pútín verði kjörinn
næsti forseti landsins.
Flestir þingmanna dúmunnar
gagnrýndu forsætisráðherraskiptin
og sögðu Stepashín ekki hafa gert
neitt sem réttlætti brottvikningu.
Þeir virtust hins vegar tregir til að
gefa forsetanum ástæðu til að raska
undirbúningi þingkosninganna 19.
desember. Ef dúman hefði hafnað
tilnefningunni þrisvai- hefði forsetinn
getað leyst hana upp og boðað til
nýrra kosninga. Þingrof hefði ekki
breytt kjördeginum en orðið til þess
að þingmenn misstu mikilvægar
kosningaskrifstofur.
Reuters
Vladímír Pútín ávarpar dúmuna,
neðri deild rússneska þingsins.
stakar aðgerðir til að rétta efnahag-
inn við en sagði að stjórnkerfinu
væri um að kenna fremur en fyrri
ríkisstjórnum.
Pútín, sem er fyrrverandi njósnari
sovésku öryggislögreglunnar KGB,
lagði áherslu á að koma þyrfti á
strangari aga í Rússlandi og þótti
ræða hans minna á Júrí Andropov,
fyrrverandi leiðtoga Sovétríkjanna
og yfirmann KGB.
Jeltsín kveðst ekki ætla
að Iýsa yfir neyðarástandi
Jeltsín sagði við rússneska blaða-
menn fyrir atkvæðagreiðsluna í
dúmunni að gripið yrði til „harðra
aðgerða" tii að koma á friði í
Kákasushéraðinu Dagestan og fleiri
rússneskum landsvæðum. Hann
kvaðst hins vegar ekki ætla að lýsa
yfir neyðarástandi í landinu vegna
átakanna í Dagestan.
Rússneskir fjölmiðlar höfðu leitt
getum að því að forsetinn myndi not-
færa sér átökin í Dagestan til að lýsa
yfir neyðarástandi, sem myndi gera
honum kleift að fresta kosningunum
til dúmunnar í desember og forseta-
kosningunum á næsta ári.
Merki um að staða Milosevic Júgóslavíuforseta veikist
Auðjöfur segir sig
úr stjúrn Serbíu
Belgrad. The Daily Telegraph, AFP.
BOGOLJUB Karic, einn af auðug-
ustu mönnum Júgóslavíu og gamall
bandamaður Slobodans Milosevic
forseta, staðfesti í gær að hann hefði
sagt af sér sem ráðherra í stjórn
Serbíu.
Karic, sem var ráðherra án ráðu-
neytis, kvaðst hafa sagt af sér vegna
þess að störf sín fyrir stjórnina
væru farin að skaða viðskiptahags-
muni hans. Sérfræðingar í júgóslav-
neskum stjórnmálum telja hins veg-
ar að afsögn hans endurspegli þá
erfiðleika sem Karic og fleiri
serbneskir kaupsýslumenn hafa orð-
ið fyrir vegna efnahagslegu refsiað-
gerðanna gegn Serbíu.
Karic er meðal fimm systkina sem
hafa verið kölluð „Rockefeller-fjöl-
skylda Serbíu“ og fregnir herma að
viðskiptaveldi hans eigi undir högg
að sækja vegna efnahagskreppunn-
ar í landinu. Talið er að hann hafi átt
stóran þátt í því að fá Milosevic til
að semja frið við Atlantshafsbanda-
lagið eftir að það gerði loftárásir á
verksmiðjur hans.
Ráðherra hvetur
til afsagnar Milosevic
Þótt margir Serbar gagnrýni
Milosevic fyrir að hafa valdið efna-
hagshruni í landinu eru aðrir óá-
nægðir með að hann skuli hafa fyrir-
skipað serbnesku öryggissveitunum
að fara frá Kosovo. Haft var eftir
Tomislav Nikolic, aðstoðarforsætis-
ráðherra Júgóslavíu, um helgina að
hann vildi að Milosevic segði af sér,
„ekki vegna þess að vesturveldin
krefjast þess, heldur vegna þess að
hann gafst upp í deilunni um
Kosovo". Nikolic er fyrsti ráðherr-
ann í stjórn Júgóslavíu sem hvetur
til afsagnar Milosevic.
Djindjic spáir 200.000
manna mótmælafundi
Zoran Djindjic, leiðtogi Lýðræðis-
flokksins í Serbíu, kvaðst í gær bú-
ast við því að um 200.000 manns
myndu taka þátt í mótmælum
stjórnarandstöðunnar gegn júgó-
slavneskum ráðamönnum sem ráð-
gerð eru í Belgrad á fimmtudag.
Mótmælafundurinn verður hald-
inn til stuðnings svokölluðum „stöð-
ugleikasáttmála fyrir Serbíu". Hóp-
ur óháðra hagfræðinga samdi sátt-
málann og samkvæmt honum á
bráðabirgðastjórn að taka við völd-
unum af nuverandi valdhöfum.
Bandalag íyrir breytingum, undir
forystu flokks Djindjic, og stjórnar-
andstöðuflokkur Vuks Draskovic,
Endurnýjunarhreyfingin, ætla að
taka þátt í mótmælunum. Þetta er í
fyrsta sinn sem þessir tveir stjórn-
arandstöðuleiðtogar taka höndum
saman frá því að bandalag þeirra,
Zajedno, leystist upp árið 1997.
Ennfremur er búist við því að
serbneska rétttrúnaðarkirkjan
sendi einn af forystumönnum sínum
á fundinn.
Reuters
Tekið til
starfa
í Berlín
HANS Eichel, fjármálaráðherra
Þýzkalands, opnar regnhlíf
merkta Brandenborgarhliðinu
sem Eberhard Diepgen, borgar-
stjóri Berlínar, t.h., færði honum
að gjöf í gær, á fyrsta formlega
vinnudegi þýzka fjármálaráðu-
neytisins í höfuðborginni. Flutn-
ingar ráðuneyta þýzku ríkis-
stjórnarinnar frá Bonn til Berlín-
ar standa sem hæst þessa dagana,
Til sólarlanda á
eigin vegum
Aldurs-
mörkin
verði 18 ár
Ósló. Morgunbladið.
VALGERD Svarstad Haugland,
barna- og fjölskylduráðherra í
Noregi, hefur hvatt til að bannað
verði að selja unglingum yngri
en 18 ára ferðir til sólarlanda.
Er tilefnið það, að um síðustu
helgi voru fimm ungir menn,
þrír Norðmenn og tveir Svíar,
handteknir á Kýpur fyrir að
nauðga 16 ára sænskri stúlku.
Að sögn lögreglunnar á Kýp-
ui1 hafa ungu mennimir játað
verknaðinn og eiga nú yfir höfði
sér allt að 14 ára fangelsi. Haug-
land telur að ferðaskrifstofurnar
beri nokkra sök í þessu máli og
fordæmir sérstaklega „ósmekk-
legar auglýsingar" þar sem gef-
in eru fyrirheit um „það villtasta
af öllu villtu".
Haugland ætlar ekki að koma
með sérstakt frumvarp um
þetta að sinni en hvetur ferða-
skrifstofurnar til að selja ekki
unglingum yngri en 18 ára sól-
arlandaferðir ef þeir eru aðeins
á eigin vegum.