Morgunblaðið - 01.09.1999, Blaðsíða 40

40 D MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Prestalite Leece Neville
electr/c °u' ’ •_T•T■H•
ruma
Valeo
Bátaeigendur
12 og 24 volt, 30 til 300 amp.
Delco, Leece Neville, Prestolite
Valeo o.fl. teg.
Nýtt 24v, 110 amp kolalausir og
vr.rðir gegn seltu.
Einnig sem hlaða mikið í
hægagangi.
• Startarar > Buck, cat,
Cummings, Ford, Marmetjvaco,
Lister, Perkings, Volvo Penta o.fl.
bátav.
Bílaraf
Borgartúni 19, sími 552 4700.

HREINLÆTI
= ÖRYGGI
Einföld, þœglleg, hnéstýrð
blöndunartœki.
Þar sem ýfrasta hreinlœtis
er gœtt.
*
■ ■ - -■ — —-
nOyrOWT VwfO.
VATNSVIRKINN HF.
ÁRMÚLA 21 SlMI 532 2020
FRÉTTIR
„Sýningin mjög
þýðingarmikilu
„BARA það eitt að haldin skuli
al- þjóðleg sjávarútvegssýning á
Islandi með reglulegu millibili,
sýnir okkur hve stóran sess Is-
land skipar í sjávarútvegi í heim-
inum; að Island skuli vera staðurinn til að halda svona sýningu. Svona sýn-
ingar eru þýðingarmiþlar í því að miðla upplýsingum og koma á framfæri
nýrri taekni," segir Árni Mathiesen, sjávarútvegsráðherra, í samtali við
Verið.
Sýnir hve stóran
sess ísland skipar
„Það er auðvitað mjög mikilvægt
fyrir okkur Islendinga að okkar
sjávarútvegsumhverfi er mikið frá-
brugðið því sem víðast er. Hér er
þetta óniðurgreiddur undirstöðuat-
vinnuvegur þjóðarinnar, en víðast
annars staðar í okkar heimshluta
er um að ræða ríkisstyrktan at-
vinnuveg eða atvinnugrein með
gríðarlega miklum ríkisafskiptum.
I öðrum heimshlutum er annars
vegar um að ræða svipaðan grunn
og hjá okkur eða nánast hreinar
sjálfsþurftarveiðar. Þetta gerir það
að verkum að við megum aldrei
slaka á, verðum alltaf að vera í
fremstu röð til að halda velli. Við
getum ekki leyft okkur að slaka á,
því ekki sækjum við styrki til ann-
arra atvinnugreina eins og tíðkast í
mörgum öðrum löndum. Þess
vegna skiptir það miklu máli fyi-ir
okkur að fá allar upplýsingar og
kynnast nýrri tækni eins fljótt og
mögulegt er. Svona sýningar gera
það kleift.
Getum ekki bara verið
þiggjendur
Hin hliðin á þessu er svo sú að
við getum ekki bara verið þiggj-
endur í þessum málum. Við verðum
að þróa hjá okkur bæði veiðar og
vinnslu og vera þar í fararbroddi.
Við höfum sterka stöðu á hinum al-
þjóðlega sjávarútvegsmarkaði, en
heimamarkaðurinn er ekkert sér-
staklega stór. Hann rúmar ekki
mikla tilraunastarfsemi. Þess
vegna er það mikilvægt fyrir
tækni- og upplýsingaiðnaðinn í
kringum sjávarútveginn, að hann
hafi tækifæri til að koma upplýs-
ingum sínum og tækni á framfæri
við aðra. Þar skiptir sjávarútvegs-
sýningin gífurlega miklu máli líka.
Kaupi erlendir aðilar hér tæki eða
búnað, sem reynist vel, skilar það
sér eflaust þegar þeir þurfa að
leysa einhver önnur vandamál. Þá
er líklegt að þeir leiti hingað eftir
lausninni. Því er þessi sýning mikil
hvatning fyrir þennan iðnað hér á
landi. Hann fær þá svörun við því
sem hann hefur að bjóða, bæði fyrr
og ódýrar en með því að fara á sýn-
ingar erlendis.
Sýningin er einnig mikilvægur
fundarstaður fyrir þá sem stunda
viðskipti á sviði sjávarútvegsins og
einnig embættis- og stjórnmála-
menn. Það er merkjanleg tilhneig-
ing hjá þeim að koma hingað til
lands á þessum tíma. Aðrir aðilar,
sem eru í viðskiptum við Island,
nota einnig tækifærið til að halda
hér fundi á sama tíma og má þar til
dæmis nefna brezka og pólska að-
ila. Sjávarútvegssýningin getur
þannig vafið mikið upp á sig og
ekki má gleyma ferðamannaþjón-
ustunni.
Eg lít svo á að við hljótum því að
hagnast á því á margan hátt, bæði
beinan og óbeinan, að svona sýning
sé haldin reglulega hér. Fjölmiðlar
nota líka þetta tækifæri til að vera
með sérstakar útgáfur og kynning-
ar á því, sem hér er um að vera.
Það er vissulega af hinu góða og
gefur tilefni til umræðna um ýmsa
þætti í fiskveiðistjómun svo dæmi
sé tekið. Þá má nefna að hvalveiði-
málin hefur borið á góma í öllum
viðtölum, sem hafa verið tekin við
mig í þessu samhengi, bæði í inn-
lendum og erlendum fjölmiðlum.
Það er líka ánægjulegt íýrir mig að
sýningin skuli vera haldin í mínu
kjördæmi í fyrsta sinn.
Meira funda-
og ráðstefnuhald
Síðan gæti maður séð fyrir sér í
framtíðinni að meira funda- og
ráðstefnuhald gæti orðið í tengsl-
um við sýninguna, eins konar við-
skiptaþing, til dæmis. Eftir því
sem sjávarútvegurinn verður al-
þjóðlegri verða til nýir möguleik-
ar, sem maður sér kannski ekki í
dag. Bara það að sýningin skuli
haldin hér reglulega getur þýtt að
við getum haft frumkvæðið að ein-
hverju slíku. Það er margt mjög
áþreifanlegt í þessu nú og margt
óljósara í framtíðinni,“ segir Arni
Mathiesen.
Er eingöngu með
norskt nótaefni
NETANAUST hf. flytur inn
Netanaust selur nótaefnifráMörenotíNoregiog
, er eina fyrirtækið hér sem ein-
nætur fra Morenot göngu flyítur inn norskt nótaefni
að sögn framkvæmdastjórans
Jóns Eggertssonar. Hann segir nætumar frá Mörenot mun sterkari og
betri en nætur úr nótaefni, sem framleitt er í Asíu og ílutt hingað til lands.
„Gæði norska nótaefnisins gerir meira en að vega upp á móti lægra verði á
nótaefni frá Asíu,“ segir Jón Eggertsson.
Jón segir að norskar nætur hafi
verið notaðar hér síðastliðin 30 ár
og hafi nætur frá Mörenot reynzt
sérstaklega vel, enda framleiddar
úr viðurkenndu gæðaefni, sem við-
skiptavinir fyrirtækisins þekki.
„Það á eftir að koma í ljós hvort
þetta Asíunet endist betur en áð-
ur, en innflutningur á því er nú
hafinn eftir margra ára hlé af
ýmsum ástæðum. Það kom fyrir
að útgerðarmenn urðu fyrir stór-
tjóni vegna galla í nótum frá Asíu,
sem ekki fékkst bætt á neinn hátt
hvernig sem á því stóð. Ef það
kom fyrir að einhvr verksmiðju-
galli fannst í norskum nótum var
það yfirleitt
bætt strax, en
við höfum
aldrei lent í
neinu slíku
hjá Mörenot.
A meðan við
getum boðið
slíkar
gæðanætur
frá Mörunot,
höfum við
ekki áhuga á
óþekktum
nótum frá Asíu, til þess er áhætt-
an of mikil,“ segir Jón Eggerts-
son.
Jón Eggertsson
framkvæmdastjóri
Netanausts.
Þorskafli í Nordur Atlantshafi
þúsund tonn
1970
1980
1990
1997
Breytingar milli
1970 og 1997
Belgía
Danmörk
Þýskaland
Spánn
Frakkland
írland
Ítalía
Holland
Portúgal
Finnland
Svíþjóð
Bretland
53,0
1.211,4
575.9
642,5
597.9
76,8
298,2
248,0
53,3
280,8
1.083,6
45,6
2.009,1
354.7
462.7
740,5
148.4
2.4
338,2
209.5
95,9
221.4
841.5
41,0
1.471,8
274,4
345,0
412,9
212,1
402.1
221.7
68,0
244.1
761.7
29,9
1.824,4
205.4
400.7
362.2
288.3
348.5
184.5
111.8
352.3
890,0
-43,7%
+50,6%
-64,3%
-37,6%
-39,4%
~->+275,5%i
]
í__
J
+16,9%
-25,6%
^109,8%
+25,5%
-17,9%
ESB
5.121,4
5.470,0
4.454,7
4.998,0
-2,4%
ISLAND
Noregur
733,3
2.762,9
1.514.4
2.393.4
1.505,2
1.569,1
2.191,1
2.850,3
+198,8%
+3,2%
EES
8.617,6
9.377,8
7.529,0
10.039,5
+16,5%
Grálúðuafli í Norður Atlantshafi
tonn
1997
1998
Aflahlutfall
Breytingar milli
1997 og 1998
Danmörk
Þýskaland
Spánn
Portúgal
Bretland
421
450
27.955
8.997
23
556
355
30.950
9.616
307
10,9%
6,9%
60,6%
18,8%
6,0%
m
1
+32,0%
-21,1%
+10,7%
+6,9%
~y+1.235% l
ESB
37.846
41.784
81,8%
+10,4%
ISLAND
Noregur
7.197
3.711
6.572
2.686
12,9%
5,3%
E
-8,7%
-27,6%
EES
48.754
51.042
100,0%
+4,7%
Aflaaukning mest
hjá Islendingum
Þjóðir EES veiddu
16,5% meira 1997 en 1970
MIKLAR breyting-
ar urðu á afla þjóða
Evrópska efnahags-
svæðisins á árunum
1970 til 1997. Heild-
arveiði var 16,5% meiri 1997 en 1970, fór úr 8,6 milljónum tonna í 10 millj-
ónir, en aukningin er fyrst og fremst vegna meiri afla á Islandi. Afli þjóða
Evrópusambandsins minnkaði um 2,4%, samkvæmt nýrri skýrslu frá Evr-
ópusambandinu.
Meira en 75% afla þjóða Evrópu-
sambandsins fást úr Norðaustur-Atl-
antshafinu og um 86% afla þjóða
Evrópska efnahagssvæðisins.
Mest veiðist af síld hjá þjóðunum
og er hún helsta fisktegundin á borð-
um hjá Svíum, Finnum og Norð-
mönnum. Hins vegar hefur dregið
jafnt og þétt úr þorskveiðum á um-
ræddu tímabili, en heildarveiðin inn-
an Evrópska efnahagssvæðisins fór
úr 1,5 milljónum tonna 1970 í 0,9
milljónir tonna 1997.
Mikil aukning varð á makrílveið-
um sem fóru úr 0,4 milljónum tonna í
0,75 millj. tonna 1995 en síðan hefur
reyndar dregið úr þeim. Veiðar á
hrossamakríl þrefölduðust og fóru í
579.000 tonn.
Vöxtur í bræðslunni
Loðna var mikilvægasta bræðslu-
tegundin og náðu veiðarnar hámarki
1977 þegar heildarveiðin var 2,9
milljónir tonna. Hins vegar fór hún
niður í 792.000 tonn 1995 þar sem
gengið hafði á stofninn og veiðitak-
markanir fylgdu í kjölfarið. Eftir að
þeim hafði verið aflétt óx veiðin á ný
og var um 1,5 milljónir tonna 1997.
Mesta aukningin á tímabilinu varð
í veiði á sandsíli en hún fór úr
192.000 tonnum 1970 í 1,2 milljónir
tonna 1997. Veiði á kolmunna hefur
líka aukist mjög mikið, var 10.000
tonn 1970 en 521.000 tonn 1997 og
veiddu Norðmenn 67% aflans fyrir
tveimur árum.
í bræðslu fóru samtals 3,9 milljón-
ir tonna 1997 eða 39% af heildarveiði
ríkjanna.
10,4% aukning varð á veiðum þjóð-
anna 15 í Evrópusambandinu í Norð-
austur-Atlantshafinu 1998 miðað við
árið á undan en þegai- veiðar Islend-
inga og Norðmanna eru teknar með í
reikninginn er aukningin 4,7%. Þrátt
fyrir meiri heildarafla varð sam-
dráttur í veiði þriggja mikilvægra
tegunda - grálúðu, skötu og rækju.
Mest veitt
af grálúðu
1997 veiddust 12.169 tonn af grá-
lúðu sem voru 24% afla Evrópusam-
bandsins en veiðin var 10% minni í
fyrra. Spánverjar veiddu mest af
grálúðunni eða 7.238 tonn, Portúgal-
ar 3.242 tonn, Norðmenn 1.339 tonn
og Þjóðverjar 350 tonn.
Spánverjar veiddu 8.106 tonn af
skötu eða 88% af skötuafla Evrópu-
sambandsins en Portúgalar voru
nánast með afganginn.
I fyrra veiddust 5.055 tonn af
karfa eða tvöfalt meira en árið áður.
Spánverjar og Portúgalar skiptu afl-
anum nánast á milli sín, Spánverjar
veiddu 2.686 tonn og Portúgalar
2.363 tonn.
Snarphali er ný tegund á svæðinu
og vai' veiði á honum 59% meiri í
fyrra en 1997. Spánverjar vou iðn-
astir sem fyrr með 6.050 tonn en
Portúgalar veiddu 1.090 tonn.
Banna skelveiðar
SKOSK yfirvöld hafa bannað veiðar
á hörpudiski á 2.330 þúsund ferkíló-
metra svæði útaf vesturströnd
landsins. Astæðan fyrir banninu er
svokölluð ASP-sýking í hörpudisk-
inum sem þörungagróður veldur.
ASP-eitrunin var uppgötvuð þeg-
ar skoskir hafransóknarmenn voru
að gera úttekt á stofninum. Eitrun
hefur ekki fundist í öðrum tegund-
um. Iain Gray, ráðherra heilbrigðis-
mála í Skotlandi, segir að heilsa al-
mennings skipti yfirvöld öllu máli
og þess vegna þarf að hindra að
sýkta hörpuskelin komist í fæðu
manna. Bannið mun koma hart nið-
ur á sjómönnum sem stunda veiðar
á hörpuskel. Talsmenn þeirra segj-
ast skilja ástæður bannsins en
benda á að hægt sé að sanna að á
ýmsum stöðum innan bannsvæðis-
ins sé hörpuskel sem er ekki sýkt.