Morgunblaðið - 13.11.1999, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
259. TBL. 87. ÁRG. LAUGARDAGUR13. NÓVEMBER1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐINS
Frelsinu
feginn
SVISSNESKI drengurinn Raoul
Wiitrich (með bangsann) veifar
ásamt fjölskyldu sinni til fólks
sem fagnaði honum á flugvellin-
um í Ziirich-Kloten í gær. Raoul
er ellefu ára og var hnepptur í
varðhald í Bandaríkjunum fyrir
rúmum tveim mánuðum vegna
þess að nágrannakona taldi sig
hafa séð hann sýna yngri systur
sinni kynferðislega áreitni.
Flugslys í Kosovo
Talið að
24 hafi
farist
Pristína. AP; AFP.
Hundruð farast í jarð-
skjálfta í Tyrklandi
Ankuru ^VP ^VFP
JARÐSKJÁLFTI, er mældist allt
að 7,2 stig á Richter-kvarða að
sögn tyrkneskra jarðskjálftafræð-
inga, varð að minnsta kosti 120
manns að bana í Tyrklandi í gær
og mikið tjón varð á eignum. Mörg
hundruð manns slösuðust. Tyi-k-
neska sjónvarpið sýndi myndir af
fólki sem reyndi í örvæntingu að
fleygja burt braki úr hrundum hús-
um í leit að ættingjum undir rúst-
unum. Talsmaður í heilbrigðisráð-
uneyti landsins sagði í gærkvöldi
að tölurnar um manntjón hækkuðu
stöðugt. Bulent Ecevit forsætis-
ráðherra sagði að talið væri að
fjöldi fólks væri á lífi undir húsar-
ústum.
Hjálparsveitir frá mörgum lönd-
um, þ. á m. Grikklandi, Israel,
Danmörku og Þýskalandi, voru
væntanlegar til Tyrklands, að sögn
Ismaels Cems utanríkisráðherra.
Hamfarirnar urðu nokkrum
mínútum fyrir klukkan sjö í gærk-
völdi að þarlendum tíma. Upptökin
munu hafa verið við borgina
Duzce, um 170 kílómetra austan
við Istanbúl.
Hús í Istanbúl og höfuðborginni
Ankara svignuðu í hamförunum í
gær. Fjöldi fólks slasaðist í Duzee
og fengu margir aðhlynningu í
garði spítalans á staðnum. Raf-
magn var tekið af vegna ótta við að
kviknað gæti í af völdum skamm-
hlaups. Mörg hús þar hrundu.
f borginni Bolu kviknaði í nokkr-
um húsum og vegurinn til Istanbúl
rofnaði, að sögn lögreglustjóra
staðarins, Ugur Gur. Hann bað um
að þegar yrðu send lyf og önnur
hjálpargögn frá höfuðborginni
Ankara, sem er í um 250 km fjar-
lægð.
„Við höfum á ný orðið fyrir
hræðilegu áfalli,“ sagði Suleiman
Demirel, forseti Tyrklands.
Leit haldið
áfram við
Nantucket
Newport. AP.
LEITIN að „svarta kassanum“
með hljóðupptökum flugmanna í
EgyptAir-þotunni hélt áfram í gær
eftir nokkra töf sem varð vegna
óveðurs og bilunar í vélmenni.
Frekari rannsóknii' á upptökum í
flugritanum hafa ekki leitt í ljós
neinar vísbendingar um orsakir
slyssins. Ferill allra sem voru um
borð er nú vandlega kannaður.
Bandaríska alríkislögreglan, FBI,
er sögð rannsaka gögn um andlegt
ástand aðstoðarflugmannsins.
Sérfræðingar velta því fyrir sér
hvort sprenging hafi valdið því að
flugmaðurinn hafi skyndilega
lækkað flugið til að gera fólki um
borð kleift að draga andann sem
ekki er hægt án súrefnistækja í
fullri flughæð. Einnig segja þeir að
dyr gætu hafa opnast vegna bilun-
ar.
Æskan styður Kútsjma
ÚKRAÍNSKIR háskólanemar í Kíev halda á mynd
af Leoníd Kútsjma forseta og er búið að skreyta
hann með pönkarahárgreiðslu. Fyrir neðan mynd-
ina stendur: „Allt mun verða gott“. Um 6.000 nem-
ar tóku í gær þátt í útifundi til stuðnings for-
setanum sem keppir um embættið í seinni umferð
forsetakosninganna við frambjóðanda kommúnista
um helgina.
FLUGVEL á vegum Matvælaað-
stoðar Sameinuðu þjóðanna,
WFP, hrapaði í gær skammt
norðan við Pristínu, höfuðstað
Kosovo, og var talið líklegt að allir
um borð, 24 manns, hefðu farist.
Þoka var á svæðinu er vélin fórst
um tveim stundum fyrir áætlaða
lendingu á flugvellinum í borg-
inni.
Um borð voru starfsmenn WFP
og fleiri stofnana. Ekkert var látið
uppi um hugsanlega orsök slyss-
ins í gærkvöldi. Vélin hrapaði á
svæði þar sem mikið er um jarð-
sprengjur og því hættulegt að
fara þar um, ekki síst í myrkri.
Breskar hersveitir hafa haldið
uppi friðargæslu á svæðinu.
Bandaríski undirhershöfðinginn
Jack Schmitt sagði að haldið yrði
áfram leit fram á nótt og tækju
um 240 manns þátt í henni. Þyrla
með hitasækin leitartæki kannaði
fjalllendi í grenndinni í von um að
finna brak. Sagði Schmitt að leitin
yrði enn hert þegar dagaði.
Vélin hrapaði í um 10-20 km
fjarlægð frá Pristínu, að sögn
Catherine Bertini, framkvæmda-
stjóra WFP, sem hefur aðalstöðv-
ar í Róm.
Flugvélin var af gerðinni
ATR-42, hún flaug reglulega milli
Rómar og Pristínu sex sinnum í
viku.
Rússar ná næststærstu
borg Tsjetsjníu á sitt vald
Grosní, Helsinki, Moskvu, Washington. AFP, AP.
RÚSSNESKAR hersveitir náðu í gær
Gudermes, annarri stærstu borg Tsjetsjníu, á
sitt vald. Stjórnvöld í Moskvu sökuðu Banda-
ríkin í gær um að reyna að sölsa undir sig ríki
sem áður tilheyrðu Sovétríkjunum, og vísuðu
á bug tilmælum erlendra ríkja um að binda
enda á átökin.
Rússar höfðu gert stöðugar eldflauga- og
stórskotaliðsárásir á Gudermes alla þessa
viku. Talið er að skæruliðar hafi verið búnir að
yfirgefa borgina áður en til innrásarinnar
kom, og ekki bárust fregnir af átökum. Sjónv-
arpsupptökur frá Gudermes sýndu hópa
rússneskra hermanna, vopnaða hríðskota-
rifflum, þokast varlega meðfram húsveggjum
og eftir auðum strætum borgarinnar í gær, en
stór hluti íbúanna hafði lagt á flótta.
„Rússneski fáninn hefur verið reistur í
borginni," sagði Vladímír Pútín, forsætisráð-
herra Rússlands, í gær. Taka borgarinnar
vakti mikinn fögnuð meðal yfirmanna hersins,
enda er Gudermes fyrsta stóra borgin sem
herinn nær á sitt vald síðan hann hörfaði frá
Tsjetsjníu við lok stríðsins árið 1996.
Sérlegur fulltrúi Borís Jeltsíns Rússlands-
forseta í Tsjetsjníu lagði til að Rússar skipuðu
fyrir um flutning helstu valdastofnana lands-
ins frá höfuðborginni Grosní til Gudermes, en
Tsjetsjnía tilheyrir Rússlandi enn formlega,
svo komast mætti hjá því að gera innrás í
Grosní. Rússar gætu þá sett upp ríkisstjórn í
Gudermes undir forystu Bislans Gantamirovs,
borgarstjóra Grosní, sem er hliðhollur stjórn-
völdum í Moskvu.
Ásakanir á hendur Bandarikjamönnum
ígor Sergejev, varnarmálaráðherra Rúss-
lands, sakaði í gær Bandaríkjamenn og vest-
ræna bandamenn þeirra um að reyna að ná
fyrrverandi ríkjum Sovétríkjanna undir sitt
áhrifavald, og reyna að grafa undan forræði
Moskvustjórnarinnar í syðri héruðum Rúss-
lands.
„Þetta er bein ögrun við Rússland. Markm-
iðið er að veikja stöðu okkar og bola okkur
burt frá Kákasus, Mið-Asíu og svæðinu í
kringum Kaspíahaf," sagði Sergejev í
sjónvarpsviðtali. James Rubin, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins, vísaði
þessum ásökunum á bug í gær, og sagði þær
ekki eiga sér neina stoð.
Igor Ivanov, utanríkisráðherra Rússlands,
lét þau ummæli falla í Helsinki í gær að Ör-
yggis- og samvinnustofnun Evrópu (ÖSE)
mætti gjarnan koma Rússum til hjálpar við að
leysa vanda flóttamanna frá Tsjetsjníu, en
hafnaði boði stofnunarinnar um að aðstoða við
að koma á friðarviðræðum við Tjsetsjena.
Fred Eckhard, talsmaður Kofis Annans,
framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna,
sagði í gær að Annan væri „afar áhyggjufull-
ur“ vegna þeirrar stefnu sem átökin í Tjset-
sjníu hefðu tekið. „Hemaðaraðgerðirnar í
Tsjetsjníu virðast hafa þróast langt út fyrir
takmarkaða sókn gegn hryðjuverkamönnum,"
sagði í yfirlýsingu Eckhards. „Hann [Annanj
ítrekar tilmæli sín til Rússa um að gera tafar-
laust ráðstafanir til að forða borgurum lands-
ins frá þjáningum.“