Morgunblaðið - 23.11.1999, Blaðsíða 26

26 ÞRIÐJUDAGUR 23. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Fannfergi
í Suður-
Evrópu
FRANSKIR hermenn voru kallað-
ir út um helgina til að aðstoða
hundruð ökumanna sem festust í
snjó á vegum frá borginni Lyon að
suðurhluta landsins. Snjókoma olli
einnig umferðaröngþveiti á Italíu,
Spáni, í Sviss og Belgíu. Að
minnsta kosti einn maður beið
bana í Sviss af völdum kulda.
Tugþúsundir heimila í Frakk-
landi voru án rafmagns eftir að
rafmagnslínur hrundu vegna
fannfergisins. Loka varð einnig
alþjóðaflugvellinum í Barcelona í
tvær klukkustundir á sunnudags-
morgun meðan spjó var mokað af
flugbrautunum og flugvéium.
forsætisráðherra Bretlands, Bill
Clinton Bandai-íkjaforseti, Gerhard
Sehröder, kanzlari Þýzkalands,
Lionel Jospin, forsætisráðherra
Frakklands, Massimo D’Alema, for-
sætisráðherra Italíu, og Femando
Enrique Cardoso, forseti Brasilíu -
em allir meðlimir í félagsskap sem
kennir sig við „þriðju leiðina".
Meðal þess helzta sem stjórn-
málaleiðtogamir ályktuðu á ráð-
stefnunni - sem bar yfirskriftina
„Framsækin stjómun iyrir 21. öld-
ina“ - var að mæla eindregið með
því að leitazt yrði við að allar þjóðir
heims gætu fengið hlutdeild í tækni-
þróun nútímans, m.a. til þess að
vinna gegn atvinnuleysi og mismun-
un, án þess að hamla hagvexti.
Clinton beindi sjónum að félags-
legum og efnahagslegum framför-
um í Bandaríkjunum á síðustu ár-
um, en sagði sárafátækt enn
fyrirfinnast í vissum afmörkuðum
hópum innan samfélagsins. Þessir
hópar stæðu utan við nýjustu tækni-
þróunina og hjá þeim væri atvinnu-
leysi þremur til tólf sinnum meira
en landsmeðaltal. Sagði hann mögu-
legt að bæta úr þessu með því að
beina fjárfestingum til þessara hópa
sem dregizt hefðu aftur úr. Til að
hlú að áframhaldandi hagvexti í
Bandaríkjunum verður, að mati
Clintons, að brúa bilið milli þeirra
sem hafa atvinnu og hinna atvinnu-
lausu. „Hin svokallaða misskipting
er mikið vandamál - þ.e. það fólk
sem hefur aðgang að Netinu og öðr-
um þáttum nútímatækni, hefur mik-
ið forskot og þetta bil verður að
brúa,“ sagði Bandaríkjaforseti. „Eg
tel að við eigum að stefna að því að í
þróuðu löndunum verði innan
ákveðins árafjölda aðgengi að Net-
inu og upplýsingatækninni eins út-
breitt og það er nú að símkerfinu,“
sagði hann. Þetta muni frekar en
nokkuð annað stuðla að jöfnun lífs-
gæða.
Reuters
Ráðstefna sex jafnaðarmannaleiðtoga
Hnattvæðing og umbætur á
kostnaðarsömum velferðarkerfum
voru í þungamiðju á ráðstefnu leið-
toganna, sem fram fór í Vecchio-
höllinni í Flórens, en skipuleggjend-
ur voru Evrópuháskólinn (Europ-
ean University Institute) í Flórens
og Lagaháskólinn í New York (New
York University of Law). Þátttak-
endur héldu á ráðstefnunni áfram
nánari útfærslu þeirra hugmynda
sem kenndar hafa verið við „þriðju
leiðina" svokölluðu, sem gengur í
stórum dráttum út á hvemig nýta
megi krafta hins frjálsa hnattvædda
hagkerfis en stuðla jafnframt að fé-
lagslegu réttlæti. Gerhard Schröder
og Tony Blair reifuðu sínar hug-
myndir um þetta í sameiginlegu
skjali fyrr á árinu og var leitazt við
að útfæra þær nánar á Flórensfun-
dinum, auk þess sem nokkur hundr-
uð boðsgestum gafst tækifæri til að
gagnrýna þær.
Lionel Jospin lagði áherzlu á að
leiðtogamir sex virtu sömu gildi, en
fyigdu mismunandi leiðum.
Alastair Campbell, talsmaður
Blairs, sagði að til Flórensfundarins
hefði verið kallað vegna þess að
hugmyndir skipti máli. „Ef það er
tómarúm á vinstri vængnum,"
vegna skorts á hugmyndum, „munu
hægrimenn fylla upp í það,“ sagði
hann.
Leiðtogamir þekktust boð
Schröders til framhaldsráðstefnu í
Berlín, væntanlega í marz nk.
A 7 E 714
MARSEÍLLE
- CENTHE
É Æ A 55
ftr MAR$E!LLE
■ - VIEUX PORT
ixm

Netið gagnlegt
„þriðju leiðinni“
Flórens. AFP, AP
LEIÐTOGAR ríkisstjóma sex vest-
rænna ríkja, sem allir kenna stjóm-
málastefnu sína við jafnaðar-
mennsku, sátu á rökstólum í
Flórens um helgina um það hvemig
sem flestir íbúar heimsins geti á
nýrri öld notið góðs af hnattvæð-
ingu efnahagslífsins og hátækniþró-
un nútímans.
Leiðtogamir sex - Tony Blair,
Bandarísk stjómvöld hafa um
nokkurt skeið beitt sér fyrir því að
Netið yrði meðhöndlað sem „skatt-
frjálst svæði“, í því skyni að stuðla
að auknum rafrænum viðskiptum. I
ríkjum Evrópu er aftur á móti í æ
rneiri mæli litið til hinna ört vaxandi
netviðskipta sem nýrrar tekjulindar
fyrir opinbera sjóði.
Hnattvæðing og umbætur
á velferðarkerfiim
Hallar undan
fæti fyrir Hillary
Albany. AP, The Daily Telegraph.
NU þykir farið að halla nokkuð
undan fæti fyrir Hillary Clinton í
kosningabaráttu hennar fyrir öld-
ungadeildarþingsæti í New York-
riki. Forsetafrúin hefur gefið
höggstað á sér með nokkram
óheppilegum mistökum, og um
helgina hvatti virtur meðlimur
Demókrataflokksins í New York
hana til að draga sig í hlé.
Ronnie Eldridge, borgarráðs-
maður í New York, er fyrsti
demókratinn sem ræðst með þess-
um hætti að Hillary. „Hún er veik-
asti frambjóðandinn og ég tel að það
séu of margir brestir í kosningabar-
áttu hennar,“ sagði hún á laugar-
dag. „Fólk hefur hingað til hikað við
að segja þetta, en eftir því sem mað-
ur talar við fleira fólk verður maður
var við meiri óánægju. Eg tel að hún
og flokkurinn eigi að hugsa sig
tvisvar um framboð hennar.“
Ummæli Eldridges era sögð vera
til marks um að demókrötum í New
York þyki nóg um þau mistök sem
Hillary hefur gert í kosningabarátt-
unni. Ferð hennar til Israels fyrr í
mánuðinum hefði til dæmis átt að
vera fullkomið tækifæri til að öðlast
stuðning gyðinga, sem eru stór hluti
kjósenda í New York. Málið snérist
þó í höndunum á Hillary þegar hún
ákvað á síðustu stundu að heim-
sækja sjálfstjómarsvæði Palestínu-
manna á Vesturbakkanum, þar sem
hún sat hljóð undir harðorðum ás-
ökunum Suha Arafat, eiginkonu
Yassers Arafats, í garð Israela.
Forsetafrúin mótmælti ekki um-
mælum Suha fyrr en nokkram
klukkustundum síðar, eftir að
repúblikaninn Rudolph Giuliani,
borgarstjóri í New York og væntan-
legur mótframbjóðandi hennar,
hafði gagnrýnt hana fyrir aðgerða-
leysið.
Skapar sér óvinsældir meðal
stórra hópa kjósenda
Snemma í september kom Hill-
ary sér í bobba með því að gagnrýna
þá ákvörðun eiginmanns síns að
veita nokkram Púertó Ríkönum í
bandarískum fangelsum sakarupp-
gjöf, en það skapaði henni
óvinsældir meðal hins fjölmenna
samfélags Púertó Ríkana í New
York. Þá þóttu kaup Clinton-hjón-
anna á húsi í New York-ríki fyrr á
árinu bera keim af smjaðri fyrir
kjósendum og það þótti heldur ekki
trúverðugt þegar Hillary sagðist
hafa verið aðdáandi hafnaboltalið-
sins New York Yankees frá bar-
næsku.
I skoðanakönnun sem dagblaðið
New York Post gerði, kváðust 53%
aðspurðra telja að Hillary ætti að
draga sig í hlé. Könnunin var gerð á
fimmtudag og föstudag, og var úr-
takið 908 manns.
Bjargað eftir
10 daga innilokun
SJÖ hellaskoðunarmönnum, sem
lokuðust inni í djúpum helli í Suð-
vestur-Frakklandi fyrir 12 dög-
um, var bjargað úr prísundinni í
gær og fyrradag. Hér hífa björg-
unarmenn einn þeirra (með hvít-
an, skitugan hjálm) upp úr björg-
unarborholunni, aðfaranótt
mánudags.
Hópurinn hafði haldið í ieiðang-
ur niður í Vitarelles-hellana 11.
nóvember, en óveður með mikilli
úrkomu olli því að neðanjarðar-
vatnsborðið hækkaði mjög hratt,
sem varð til þess að hellaskoðun-
armennimir lokuðust inni.
Mikil leit var gerð að mönnun-
um, sem loks bar árangur síðdeg-
is á sunnudag. Var þeim bjargað
með því að bora lóðrétt göng, sem
tveir björgunarmenn sigu niður
um, í á sem rennur í einum anga
Vitarelles-hellanna. Með því að
kafa eftir neðanjarðaránni tókst
þeim að flnna tvo hinna týndu
hellaskoðunarmanna. Hinir fímm
fundust, eins og á hafði verið
gizkað, í meginhvelfingu „Cle de
Voute“-hellisins, þar sem hópur-
inn hafði reist tjald á syllu nægi-
lega ofarlega til að flóðið ógnaði
þeim ekki.
Voru mennirnir allir kaldir en
svo til óslasaðir.
Leiðtogi
heittrúar-
manna
myrtur
BYSSUMAÐUR skaut í gær
til bana einn af æðstu leiðtog-
um Islömsku frelsisfylkingar-
innar (FIS), hreyfingar
íslamskra heittrúarmanna í
Alsír sem bönnuð er af stjóm-
völdum.
Morðinginn skaut nokkrum
skotum að hinum fertuga
Abdelkader Hachani þar sem
hann beið á biðstofu tann-
læknis síns í Algeirsborg.
Læknar á sjúkrahúsi í borg-
inni framkvæmdu skyndiað-
gerð á Hacahani til að reyna
að bjarga lífi hans en án ár-
angurs.
Hachani hefur verið einn
þeirra sem hvatt hefur til frið-
ar í landinu og farið fram á að
leiðtogum FIS verði gefnar
upp sakir. I Alsír hafa undan-
farin ár geisað mikil átök milli
íslamskra heittrúarmanna og
stjórnvalda. Þúsundir manna
hafa orðið fórnarlömb morða
og hermdarverka sem talið er
að íslamskir heittrúarmenn
beri ábyrgð á.
A enn yfír
höfði sér
réttarhöld
Einn höfuðsakborningurinn
í stríðsglæparéttarhöldunum
vegna þjóðarmorðsins í
Rúanda árið 1994, sem látinn
var laus fyrr í þessum mánuði,
gæti enn átt yfir höfði sér mál-
sókn.
Carla del Ponte, aðal-
saksóknari alþjóðlega saka-
máladómstólsins sem komið
var á fót vegna stríðsglæp-
anna í Rúanda, sagði í gær að
nýjar sannanir sem komið
hafa fram geti orðið til þess að
mál hans yrði tekið upp að
nýju.
Dómstóllinn hefur sætt
harðri gagnrýni fyrir að
sleppa manninum, ekki síst
frá stjórnvöldum í Rúanda
sem hafa rofið öll tengsl við
dómstólinn. Yfirvöld í Rúanda
hafa einnig synjað del Ponte
um vegabréfsáritun til
Rúanda.
Yfir 800.000 manns af ætt-
bálki Tútsa vora myrtir með-
an vargöldin í Rúanda geisaði.
Vasile segir
ekki af sér
Þrátt fyrir háværar kröfur í
Rúmeníu um afsögn forsætis-
ráðherra landsins, Radu Vasi-
le, er talið að hann muni ekki
fara frá eftir að leiðtogi
stærsta stjórnmálaflokks
Rúmeníu, Bændaflokksins,
sagði að slíkt mundi skaða
ímynd landsins.
Leiðtogi Bændaflokksins,
Ion Diaconeseu, sagði að
stjórnarskipti í landinu yrðu
til þess að veikja tiltrú ann-
arra Evrópuríkja á Rúmeníu
nú þegar til stæði að bjóða
landinu til viðræðna um aðild
að Evrópusambandinu.
Vasile forsætisráðherra
hefur legið undir ámæli vegna
þess hve efnahagsástand er
bágborið í landinu og vegna
spillingarmála sem hann og
aðrir háttsettir stjómmála-
menn í landinu er sagðir við-
riðnir.