Morgunblaðið - 03.02.2000, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 3, FEBRÚAR 2000 31
> Vindskeiö
> Þokuljós í framstuðara
« Gangbretti
Laugavegur 170-1 74 • Sími 569 5500 • Heimasíða www.hekla.is • Netfang hekla@hekla.is
m
HEKLA
- í forystu á nýrri öld!
LISTIR
Skrúðblómarækt
BÆKUR
IVátlúrnfræðiri t
BLÓMAHANDBÓK
HEIMILISINS
eftir Nico Vermeulen. Bjöm Jóns-
son og Örnólfur Thorlacius þýddu.
320 bls. Útgefandi er bókaforlagið
Vaka-Helgafell.
ÓTRÚLEGA margir hafa ánægju
af hvers kyns ræktun, hvort heldur
hún er stunduð úti í mörkinm eða inni
í stofu og blómaskála. Fyrr á árum
var öll ræktun mun fábreyttari en nú,
enda var ekki margra kosta völ, því
að úrval tegunda var takmarkað,
kunnátta lítil og aðstæður oft erfíðar.
Hin síðari ár hefur gjörbreyting orð-
ið á. Nú er hægur vandi að verða sér
úti um ótal tegundir og margvísleg-
ustu ræktunarafbrigði eða yrki eins
og þau eru kölluð nú. Þá hafa margir
reist sér garðskála eða sérstaka
blómastofu, þar sem sundurleitustu
tegundir fá þrifist. Samfara aukinm
ræktun hefur þekking manna vaxið
mikið, enda hafa æði margar
iræðslubækur verið gefnar út um
þetta efni. Bækur þessar eru þó jafn
misjafnar og þær eru margar, en
munu yfirleitt vera fremur góð söluv-
ara, því að áhugi er mildll á stofup-
löntum.
Bók sú, sem er hér til umfjöllunar,
er keimlík mörgum öðrum bókum og
veitir svipaðar upplýsingar um,
hvemig standa skal að umhirðu
plantna. Þó er hér lögð nokkur
áherzla á framandi tegundir og sér-
stök yrki. Bókin skiptist í 18 kafla og
greinist í stórum dráttum í tvo meg-
inhluta, blaðskrúðsplöntur og blóm-
skrúðsplöntur, en hinar síðameíndu
em því miður nefndar blómplöntur (-
jurtir), sem merkir sérstakan hóp
innan grasafræðinnar. Líkum plönt-
um eða skyldum er síðan skipað sam-
an í hveijum kafla, eins og burknum,
pálmum, kólfblómum, brönugrösum,
kaktusmn og kerplöntum, svo að
dæmi séu tekin. Af þessu er visst
hagræði, svo að auðvelt er að átta sig
á helztu tegundum innan þess hóps,
sem áhugi beinist einkum að. Bókin
er ríkulega myndskreytt og em
glöggar lýsingar á réttri meðferð og
ræktun hverrar tegundar. Víst er, að
áhugasamir ræktendur geta haft
drjúgt gagn af margvíslegum fróð-
leik, sem hér er að finna. Reyndar má
fetta fingur út í þýðingu á hugtökum í
grasafræði, eins og »einfalda blómsk-
ipan« þar sem átt er við einfalda
blómhlíf (bls. 174) og blöð á fíkjutré
era fremur flipótt en »djúpskert«. I
annan stað er oft erfitt að átta sig á
því, hvort ráðleggingar í bókrnni hafi
verið lagaðar að íslenzkum aðstæð-
um, eins og því að mammútspálmi
þoli veðráttuna hér að sumarlagi. Þá
á það alls ekki við hér á landi, að
lyfjagras sé sjaldséð, og er reyndar
ekki alls kostar rétt, þó að öll Evrópa
sé höfð í huga, en sunnarlega í álf-
unni er það þó all staðbundið. Rækt-
endur skrúðblóma fylgja oft og tíðum
ekki ströngustu kröfum, sem gerðar
era í grasafræði um tegundamöfn.
Talsvert ber á þessum agnúa í bók-
inni og kann sumt að vera komið frá
höfundi en annað frá þýðendum. Til
dæmis geta hvorki ættkvíslamöfnin
ein né heldur viðumöfhin staðið sem
BSœngurgjafir
) nafni
tegundarnöfn eins og víða er gert í
bókinni (t.d. bls. 177 og 243).
Skammstafanir era hins vegar
leyfðar, en þeim er ekki beitt. Þegar
vísað er til lægri flokkunareininga en
tegunda, verður að tilgreina þær
(undirtegund eða afbrigði), en þeim
er yfirleitt sleppt (t.d. bls. 290). Þá er
greint frá mörgum yrkjum (ræktun-
arafbrigðum) og er nafni þeirra
skeytt aftan við viðkomandi tegund-
amafn og haft innan einfaldra gæsa-
lappa. Hvert yrki á að vera skráð
samkvæmt sérstökum reglum, en
talsvert hefur borið á því, að oft er
um einhvers konar sölunöfn að ræða
en ekki skráð yrki. En einnig er
dæmi um, að afbrigði er sagt vera
yrki, sjá t.d. bls. 226 þar sem Opuntia
microdasys var. albispina er skráð
sem yrki. Slíkur raglingur er því mið-
ur orðinn svo algengur, að erfitt er að
átta sig á hinu rétta, en þetta era at-
riði, sem gluggaplöntubændur era
áhugalitlir um. Hvað sem öllum að-
finnslum líður verður þó að segjast,
að málfar á bókinni er yfirleitt mjög
gott og era fáar prentvillur, nema í
nokkrum latneskum heitum. Sýnir
það, að alúð hefur verið lögð í verkið.
Ágúst H. Bjarnason
Tölvuþjálfun
Windows • Word
Internet • Excel
Það er aldrei of seint að byrja!
60 stunda námskeið þar sem þátttakendur
kynnast grundvallarþáttum tölvuvinnslu
og fá hagnýta þjálfun.
Vönduð kennslubók innifalin í verði.
Innritun stendur yfir.
KL Fjárfestu í framtíðinni!
*ÍÍ Tölvuskóli íslands
BÍLDSHÖFÐI 18, SÍMI 5671466
Hátt uppi!
A
MITSUBISHI
demantar í umferð
Þú kemst í nýjar hæöir á Mitsubishi Pajero Sport.
Vertu hátt uppi og fábu þér fullbúinn jeppa á frábæru veröi!
MITSUBISHI
Stabalbúnabur
• ABS-hemlalæsivöm
• 2 öryggispúöar
• Álfelgur
• Rafdrifnar rúöur
• Skyggöar rúöur
• Rafdrifnir hliöarspeglar
• Fjarstýröar samlæsingar
• Hreyfiltengd þjófnaöarvörn
• Hiti í framsætum
• Tregöulæsing aö aftan
• Þakriö
Pajero Sport 2,5 dísil túrbó, beinskiptur
kostar aðeins 2.795.000 kr.
Einnig fáanlegur meö V6 3,0 bensínvél,
sjálfskiptur eöa beinskiptur.
Textílkjallarinn