Morgunblaðið - 03.02.2000, Blaðsíða 48

»48 FIMMTUDAGUR 3. FEBRÚAR 2000
SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Tryg'g’inga-
stofnun greiðir
dvöl hjá NLFÍ
Miðvikudaginn 26.
janúar s.l. birtist frétt
í Mbl. um Heilsu-
stofnun NLFÍ í
Hveragerði. í frétt-
inni er vitnað í dvalar-
► gest sem fer mörgum
fögrum orðum um
dvöl sína á staðnum,
en því miður gætir
misskilnings hjá hon-
um varðandi þann
kostnað sem dvalar-
gestir bera sjálfir.
Eins og allir vita er
ríkissjóður og þar
með Tryggingastofn-
un rQdsins sameign
allra landsmanna og
er nauðsynlegt að það komi fram
að hún ber um það bil Vt hluta
kostnaðar við dvöl hvers og eins í
Heilsustofnun NLFÍ. Þar af leið-
andi ber dvalargestur sjálfur Vt
^kostnaðar af dvöl sinni. Með sanni
má þó segja að Heilsustofnun
NLFI sitji ekki við sama borð og
t.d. Reykjalundur þar sem allur
kostnaður við endurhæfingu er
greiddur af Tryggingastofnun rík-
isins.
Fjöldi fólks kemur til dvalar í
Heilsustofnun NLFÍ, samkvæmt
tilvísun læknis, og er kappkostað
að allir hverfi þaðan tvíefldir á sál
og líkama. Þeir sem helst koma til
dvalar í Heilsustofnun NLFÍ er
fólk sem þjáist af bakverkjum,
gigtsjúkdómum, ofþyngd, vefja-
gigt, síþreytu og streitu. Endur-
hæfing er einnig í boði fyrir fólk
eftir hjartaáföll og krabbameins-
meðferð. Allar beiðnir um dvöl
verða að koma frá lækni, að undan-
skildum námskeiðum
gegn reykingum. Far-
ið er yfir allar beiðnir
og þeir hafa forgang
sem eru í mestri þörf.
Eins og áður sagði
er lögð áhersla á að
bæta bæði líkamlega
og andlega líðan dval-
argesta og er í því
skyni fjölbreytt með-
ferð í boði, svo sem
sjúkraþjálfun, sjúkra-
nudd, heilsu- og leir-
böð, víxlböð, vatns-
leikfimi og nála-
Anna stungumeðferð.
Pálsdóttir Fjölbreytt fræðsla er
Dvalarkostnaður
Heilsustofnun NLFÍ
situr ekki við sama borð
og t.d. Reykjalundur,
segir Anna Pálsdóttir,
þar sem allur kostnaður
við endurhæfingu er
greiddur af Trygginga-
stofnun ríkisins.
Með pennann að vopni
gegn mannréttindabrot-
um í löndum syðri Afríku
Vertu með - ai3@visir.is
einnig í boði svo og umræðufundir,
hugleiðsla, slökun. Stuðningsviðtöl
eru veitt þeim sem á þurfa að
halda og einnig eru í boði einka-
viðtöl hjá næringarfræðingi.
I Heilsustofnun NLFI er starf-
rækt göngudeild sem nýtur vax-
andi vinsælda. Þar eru í boði leir-
böð, sjúkranudd og sjúkraþjálfun.
Göngudeildarþjónustan býðst utan-
aðkomandi gestum og dvalargestir
geta keypt sér þjónustu deildar-
innar utan venjulegrar meðferðar.
Höfundur er upplýsmgafuUtrúi
HNLFÍ.
FÆKKUN BÆNDA
- EYÐING BYGGÐA
ÞEIR Guðni Ág-
ústsson, landbúnaðar-
ráðherra og Páll Pét-
ursson, félagsmálaráð-
herra mættu á al-
mennan fund í Félags-
heimilinu á Blönduósi
miðvikudagskvöldið
12. janúar. Var fundur-
inn fjölsóttur af bænd-
um og áhugamönnum
um landbúnaðarmál úr
Húnavatnsþingi öllu
og Skagafirði.
í boðaðri dagskrá
fundarins var varpað
fram þremur spurn-
ingum, svohljóðandi:
1. Hvað er framundan
í málefnum landsbyggðarinnar?
2. Hvernig verður afkoman tryggð í
sauðfjárbúskap?
3. Hver eru sóknarfæri landbúnað-
arins á nýrri öld?
Margt bar á góma og glögglega
kom fram í máli ráðherranna að
þeir óskuðu opinskárra viðbragða
og svara fundarmanna við spurn-
ingunum, frekar en að þeir hefðu
ákveðinn boðskap fram að færa af
hálfu stjórnvalda. Má það teljast
eðlilegt miðað við margrætt ástand í
svonefndum „byggðamálum" sem
einkennast af flótta fólks utan af
landi til „suðvesturhornsins" sem
allir vita um og tölulega er staðfest.
Ekki verður sagt að ráðherrarnir
færu nestaðir af úrlausnum við
fundarlok þótt almenn þátttaka yrði
í umræðunum. Ræðumönnum virt-
ist ljós sú staðreynd að markaður-
inn fyrir landbúnaðarafurðimar,
mjólk og kjöt, er takmarkaður og
þar með tekjumöguleikar stéttar-
innar í heild hnepptir í fjötra.
Ágætur og áhugasamur sauðfjár-
bóndi úr hópi fundarmanna reið á
vaðið með vel undirbúnum mál-
flutningi og boðaði að það þyrfti að
gefa verslun með sauðfjárfram-
leiðsluréttinn frjálsa til þess að dug-
legustu bændurnir gætu aukið
framleiðslu sína svo
mikið að bú þeirra
gæfu nægan arð til
sómasamlegrar lífs-
afkomu. Þetta var
hans svar við spurn-
ingunni um sauðfjár-
búskapinn og stefnuna
inn í nýja öld og í raun-
inni túlkun á þeirri
kenningu sem margir
tileinka sér um hag-
ræðingu í framleiðslu-
málum landbúnaðar-
ins. Þá er ekki minnst
á afleiðingamar; að fá
Grímur stór bú hljóta að ryðja
Gíslason mörgum litlum búum
út af sviðinu, sem yrði
einn snarasti þátturinn í eyðingu
byggðanna og brottflutningi fólks-
ins til annarra staða og úrræða.
Þessi leið dæmir sig því sjálf sem
eyðingarstefna, en ekki endurreisn-
arstefna, sem þó er verið að leita að.
í þessum skoðanamun liggur djúp-
stæður ágreiningur innan stéttar-
innar sjálfrar og hlýtur að veikja
sókn hennar til viðunandi úrlausnar
á vandamálunum.
En hvað er þá til ráða?
Það ætti að hafa forgang að gera
sem flestum bændum kleift að búa
búum sínum og viðhalda, sem best
verður viðkomið, því menningar-
samfélagi út um dreifðar byggðir
landsins, til sjávar og sveita, sem
þróast hefur með þjóðinni um aldir.
Allt annað er frumstæð og kaldræn
auðshyggja þeirra manna sem sjá
lítið annað en eigin hag.
Gamalkunnugt ráð til þess að
bjarga „litlu“ bændunum, og raunar
fleirum, átti að vera að finna eitt-
hvað annað handa þeim til þess að
þeir gætu drýgt tekjur sínar.
Hvernig var ekki þegar allir áttu að
fara að föndra, stunda loðdýrarækt,
fiskeldi og nú siðast ferðaþjónustu.
Allir vita hvernig þetta hefir gengið
og mistekist, nema ef vera skyldi
ferðaþjónustan. Vonandi er að hún
kollsigli sig ekki með allt of hrað-
fara aðgerðum eins og fiskeldið og
loðdýraræktin sem hvort tveggju
ættu að vera lífvænlegar atvinnu-
greinar, eins og í nágrannalöndun-
um, ef þær væru þróaðar af forsjá
og raunhyggju, en þær ollu allt of
mörgum einstaklingum og lána-
stofnunum verulegu eignatjóni.
I lok áramótahugvekju Ára Teits-
sonar, formanns Bændasamtak-
anna, kemst hann að þeirri niður-
stöðu að allt hafi brugðist sem átti
að verða til bjargar frá þeirri öfug-
þróun sem átt hefur sér stað á und-
anförnum árum, og virðist óstöðv-
andi, og hann segir orðrétt: „En
hvað er til ráða ef ætlunarverk mis-
tekst? Við hljótum að íhuga og ræða
Horfið verði alfarið frá
þeim áróðri að stækka
einhliða búin, segir
Grímur Gíslason, hvort
sem þau samanstanda af
nautgripum eða sauðfé.
hvað við gerðum rangt og hverju við
þurfum að breyta í aðgerðum okk-
ar, semja síðan nýja og vænlegri að-
gerðaáætlun og framkvæma hana.
Þetta ætti að vera forgangsverkefni
íslenskrar þjóðar á komandi ári“.
Vissulega er hægt að taka undir
þessi tilvitnuðu orð leiðtoga ís-
lenskra bænda, en jafn vissulega
hefði mátt vænta þess að hann hefði
eitthvað fram að færa um uppistöðu
þeirrar „aðgerðaáætlunar“ er hann
talar um að þurfi að gera og eigi að
„vera forgangsverkefni íslenskrar
þjóðar á komandi ári“, en þess verð-
ur ekki vart.
Raunhæfast væri reyndar að tala
um með hvaða hætti mætti stöðva
þessa umtöluðu öfugþróun, því það
er í rauninni frumskilyrði þess að
henni verði síðan snúið við.
Nú er komið að því sem ég vék
aðeins að á fundinum með þeim
Guðna og Páli sem frá er sagt í upp-
hafi þessarar greinar.
Það er:
Að horfið verði alfarið frá þeim
áróðri að stækka einhliða búin hvort
sem þau samanstanda af nautgrip-
um eða sauðfé, eða því hvort
tveggja, vegna þess að það er bein
aðför að landsbyggðinni og því sam-
Kanebo
- Ný heildarlausn fyrir augnsvæðið!
KYNNING
í Andorru, Strandgötu 32,
í dag og á morgun,
frá kl. 13-18
Sérfræðingur frá
Kanebo
verður með
húðgreiningar-
tölvuna
og veitir
faglega
ráðgjöf.
Kanebo
HÁÞRÓUÐ TÆKNI FRÁ JAPAN
SENSAI
CELLULAR PERFORMANCE