Morgunblaðið - 05.10.2000, Blaðsíða 62

'62 FIMMTUDAGUR 5. OKTÓBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
ALBERT
STEFÁNSSON
+ Albert Sfefáns-
son skipstjóri
fæddist á Fáskrúðs-
firði 26. mars 1928.
Hann lést á heimili
sínu á Miðgarði á
sama stað 26. sept-
ember siðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Guðfinna Jóhanns-
dóttir frá Hvammi í
Fáskrúðsfirði og
Stefán Ámason, sem
fæddist á Núpi i
Berufirði. Albert var
yngstur sjö systkina,
en þau voru: Jó-
hanna, Þóra, Árni, Jón, Kristján
og Friðrik. Eftirlifandi eru Kri-
stján og Friðrik.
Árið 1953 kvæntist Albert eftir-
lifandi eiginkonu sinni, Guðrúnu
Einarsdóttur frá Odda, dóttur
hjónanna Einars Sigurðssonar frá
Odda í Fáskrúðsfirði og Þórhildar
Þorsteinsdóttur frá Löndum í
Stöðvarfirði.
Böm þeirra eru: 1) Stefán, maki
Snjólaug Valdimarsdóttir. Þeirra
dætur em Guðrún, María Björk,
Vala og Þórey. 2) Þórhildur, maki
Elías Olafsson. Þeirra dætur em
Katrín og Helga. 3)
Margrét, maki Guð-
mundur Karl Erl-
ingsson, þeirra synir
era Jón Erlingur, Al-
bert og Friðrik. 4)
Kristín Björg, henn-
ar börn em Högni,
Sigurlaug og Þórð-
ur.
Þegar Albert var
tíu ára lést Guð-
finna, móðir hans.
Systir hans Jóhanna,
sem þá var orðin
ekkja og bjó á heim-
ilinu ásamt Aðal-
steini syni sínum, átta ára, tók við
húsmóðurstarfinu og voru þeir
Aðalsteinn því alla tíð sem bræð-
ur.
Albert hóf ungur sjósókn með
föður sínum og bræðram og öðl-
aðist skipstjómarréttindi frá
Stýrimannaskólanum í Reykjavík
árið 1950. Eftir það starfaði Al-
bert ýmist sem stýrimaður eða
skipstjóri á fiskiskipum, allt til ár-
sins 1998.
Útför Alberts fer fram frá Fá-
skrúdsfjarðarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Genginn er lífshlaup okkar tilveru
Albert Stefánsson, skipstjóri. Með
nokkrum orðum vil ég minnast hans,
kærs tengdaíoður míns og félaga.
Ekki er létt að meta hvenær kynni
okkar Alberts hófust fyrst, því að í
litlu byggðarlagi, sem okkar, þekkj-
ast allir og eru hluti tilveru hvers og
eins. En eftir að ég hóf sambúð með
og kvæntist dóttur hans, Margréti,
varð vinátta okkar djúpstæð.
Albert hafði þann léttleika og glað-
værð að fólki leið vel í návist hans.
Hann var hógvær vandvirkur og
vinnusamur, enda einstaklingur þess
tíma er fólk vann hörðum höndum til
að komast af og ekki þekktust strik
vinnutíma né verkefna. Hann gekk
skipulagður til allra verka og hálf-
kláruð vinna var ekki hans stfll.
Sjómennska varð honum að vali og
þar var Albert sannarlega maður fyr-
ir sinn hatt. Ungur lærði hann af föð-
ur sínum, bræðrum og félögum að
fara með færi og net og á fermingar-
daginn, þá nýlega fjórtán ára, réð
hann sig fyrst í skipsrúm. Varla kom
það nokkrum á óvart þegar Albert,
enn ungur, fór og aflaði sér skip-
stjómarréttinda.
Sjómennska Alberts og skipstjóm
var farsæl alla tíð en homsteinar þess
hafa vafalítið verið hæverska hans,
skipulagsgáfa, vandvirkni og einstök
fyrirhyggja, sem ekki var alltaf létt
að skilja fyrr en vísbendingamar
urðu fleiri en hann þurfti. Lengst af
vann Albert við togveiðar á togumm
og bátum, þó að flestum tegundum
fiskveiða hafi hann einhvemtíma
sinnt. Oft vissi ég af umræðum sam-
tíðarmannanna er þeir lofuðu skipu-
lag hanns, vinnubrögð og vinnuhraða,
ekki þó síst við netavinnu botnvörp-
unar. Þar gleymdu menn sér í bók-
staflegri merkingu við að fylgjast
með vinnulagi hans og vandvirkni.
Allt til hins síðasta eða í tæp sextíu
ár starfaði Albert við sjómennsku. Á
slíkum tíma verður margt til sem vert
er að minnast og segja frá. Albert var
víðlesinn, minnugur og góður sögu-
maður. Frásagnir hans vom þannig
að hlustað var á, ívafið svo að haft var
gaman af og sagan þess meir lifandi.
Sögumar frá sjómennsku hans á
Austfirðingi SU 3 bar kanski hæst, en
yngstur manna fékk hann pláss á því
skipi nýju. Allt frá afhendingu skips-
ins, heimsiglingunni, heimkomu þess
og úthaldi átti Albert efni eftirtektar-
verðra og lifandi frásagna. Sagan af
því þegar þeir á heimleiðinni í nið-
dimmri þoku, þannig að ekki sá fram
á stefni, villtust að South Schields á
leið þeirra til Newcastle til að sækja
kol og flytja í fiskilestinni, siglingar-
búnaðurinn var kompás og klukka, er
eftirminnileg. Ekki síður sögurnar
um saltfiskiríið við Grænland, þar
+
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
MARGRÉT S. PÁLSDÓTTIR
frá Túni
í Vestmannaeyjum,
síðast til heimilis
í Foldahrauni 40,
sem lést á sjúkrahúsinu í Vestmannaeyjum
föstudaginn 29. september, verður jarðsungin
frá Landakirkju laugardaginn 7. október kl. 14.00.
Bjarni Árnason,
Sigurlín Árnadóttir,
Helga M. Ketilsdóttir,
Ámi Sigurðsson,
Helgi Grétar Sigurðsson,
Margrét B. Þórarinsdóttir,
Sigurður G. Sigurðsson,
Guðný Lilja Oddsdóttir,
Pascal Gamache,
Karl James Gunnarsson,
Dóra Guðrún Þórarinsdóttir, Sigmar Valur Hjartarson
og barnabarnabörn.
O ÚTFARARÞJÓN USTAN
Persónuleg þjónusta r%
Höfum undirbúið og séð um útfarir 'j *'•’**; **►>
fyrir landsmenn í 10 ár.
Sími 567 9110 & 893 8638 Rúnar Geirmiindsson Sigurður Rúnaisson
www.utfarir.is utfarir@utfarir.is __________________útfararstjóri_____útfararsljúri
sem aflinn var saltaður í lestamar. Þá
þurftu tveir menn að deila sama rúmi,
matvælageymslan varð ávallt fljót-
lega tóm og lokað var fyrir vatnið
fimmtán mínútum eftir vaktaskipti
þegar helmingur fjörutíu manna
áhafnar gekk til hvflu eftir langa vakt.
Ivafið í sögunum gerði frásögnina þar
svo eftirtektarverða og skemmtilega
að menn muna, því vandamálin ný og
þekkt þurfti að leysa.
Af samferðamönnum sínum í sjó-
mennskunni mintist Albert oft þeirra
færeysku sjómanna sem deildu með
honum skipsrúmi á Austfirðingi.
Harðduglegir menn og þægilegir í
allri návist. Á þeim tíma lærði hann
tungumál þeirra, ekki þekki ég ís-
lending sem skilar því tungumáli bet-
ur. Þar tókust með Alberti og mörg-
um þeirra manna góð vinátta, svo að
þegar hann sigldi til Færeyja var
hann mesti aufúsugesturog naut við-
móts og þjónustu við skip sín líkt og
innfæddur væri. Þegar þangað var
komið leið sjaldan langur tími þar til
einhveijir gömlu félaganna sóttu
hann, til að eiga með stund og rifja
upg gömul kynni.
Á löngum sjómannsferli var eðli-
lega margur breytileikinn, margs að
minnast og víða komið við. En tímabil
það sem Albert ásamt nokkrum sam-
tíðarmönnum sínum rak útgerð Önnu
SU3 hygg ég að hafi staðið efst í
minningum sjómennsku hans sjálfs.
Á erfiðum tímum eftirsfldaráranna,
tóku sig saman nokkrii- kröftugir
menn, keyptu bát og hófu að gera út.
Var það áfallalaus en stundum vinnu-
samur tími, sem var byggðarlagi okk-
ar mikil lyftistöng. En þegar skuttog-
ararnir héldu innreið sína, reyndist
stundum erfitt að manna snærri báta,
var þá Anna seld og útgerð þeirra fé-
laga hætt. Síðustu tvo áratugi sjó-
mannsferils síns varAlbert stýrimað-
ur og síðan skipstjóri Ljósafells SU
70.
Miðgarður, heimili þeirra hjóna
Guðrúnar Einarsdóttur frá Odda og
Alberts, en þau giftu sig árið 1953,
var stórt og myndarlegt. Ekki veitti
af, því þar var oft gestkvæmt og glað-
vært. Á sjómannsheimilum verður
það oftar en ekki að eiginkonan
stjómar og svo var þar, en ætíð hátíð-
arbragur yfir þegar Albert var
heima. Ekki síst hjá bömunum og
síðar bamabömunum, en líkt og með
frásagnarhæfileika hans hafði Albert
einstakt lag á að ná athygli bama og
laða fram gleði þeirra.
Guðrún og Álbert eignuðust fimm
böm, en Stefán, Þórhildur, Margrét
og Kristín lifðu. Bamaböm hans em
tólf, missir þeirra er mikill, en eftir að
Albert að mestu hætti sjómennsku
fengu þau að njóta dýrmætra og eft-
irminnilegra stunda með honum.
Vinir og samferðafólk kveðja nú
tryggan og eftirminnilegan félaga, og
með virðingu og þakklátur þess að
hafa átt hann að, kveð ég Albert Stef-
ánsson.
Guðm. Karl Erlingsson.
Okkur setti hljóð er óviðbúið og
ótímabært andlát föðurbróður okkar,
Alberts eða Berta eins og hann var
ávallt kallaður, bar að höndum. Hann
var yngstur af systkinahópnum, átta
ámm yngri en faðir okkar, og kom
það talsvert í hans hlut að gæta hans
og markaði það eflaust samband
þeirra bræðra alla tíð.
Oft höfum við heyrt foður okkar
segja sögur af Berta sem sýna að
strax í bemsku var hann nokkuð
kúnstugur í þess orðs jákvæðustu
merkingu. Einn góðviðrisdag þegar
pabbi átti að gæta Berta freistaði
hans mjög að taka þátt í leik fé-
lagnnna sem skemmtu sér hið besta í
fjömnni. Tók hann þá á það ráð að
geyma Berta í árabát sem stóð þar
uppi. Þegar leikgleðin dvínaði nokkr-
um klukkustundum síðar fór bam-
fóstran að líta eftir Berta sem svaf
vært í nýtjörguðum árabátnum en
hömndsliturinn var ekki alveg sá
sami eftir blundinn í steikjandi sól-
inni.
Berti hefur verið fastur punktur í
tilvemnni frá því við munum eftir
okkur. Fyrstu minningar eldri syst-
kinanna um hann em frá fyrstu árum
þeirra er foreldrar okkar bjuggu í Ás-
brú ásamt föðurafa okkar og föður-
systkinum. Þijár kynslóðir undir
sama þaki. Berti var þá ungur maður
og ólofaður. Hann var þá stýrimaður
á togumm sem sigldu á erlendar
hafnir og kom færandi hendi til baka.
Það vora mfldl hlunnindi á þessum
áram þegar fátt fékkst hér í búðum.
Akveðinn ævmtýraljómi var yfir
þessum frænda sem tók sjálfan sig
ekki of alvarlega og gat bmgðið á leik
með okkur krökkunum og sagt marg-
ar skemmtilegar sögur.
Ein lítil saga sem okkur þykir lýs-
andi fyrir frænda okkar kemur upp í
hugann. Berti lánaði Jens forláta
vasahníf þegar hann var fjögurra ára
gamall. Hnífurinn vakti mikla hrifn-
ingu, en ekki tókst betur til en svo að
eigandinn skar sig illa og hnífurinn
var gerður upptækur. Þetta var áður
en bflar urðu almenningseign og því
var hjólað í snatri til læknis. Þegar
Haraldur læknir hafði búið um fing-
urinn kvartaði sjúklingurinn sáran
um hnífsmissinn. Til að bæta skaðann
brá Berti sér í Kompaníið á heimleið-
inni og keypti nýjan hníf fyrir gutt-
ann.
Baunabyssur og brakandi spari-
skór, molapokar og annað góðgæti
lýsa upp minningar um Iíf og fjör á
góðum dögum í Ásbrú. Árin liðu og
upp skýtur minningum um kvöldið
þegar Berti trúlofaðist Gunnu sinni.
Þau eignuðust sína íjölskyldu og sam-
bandið á milli heimila bræðranna var
alltaf gott og hlúðu eiginkonumar
báðar að því. Fjölskyldurnar hafa
eytt í gegnum árin saman mörgum
stómm stundum og oftast hist á jól-
um og áramótum.
Berti kunni að gleðjast í góðra vina
hópi og hafði gott úthald og lagði sitt
af mörkum, en lét það þó aldrei spyrj-
ast um sig að hann mætti ekki gal-
vaskur í sína vinnu.
Yngri ættliðurinn virðist upplifa
Berta á svipaðan hátt og við hin. Sótt-
ist eftir samneyti við hann, vildi
gjaman heyra góða sögu eða svo sem
einn Rassmuss.
Við emm minningunum ríkari og
vitum að það mun taka sinn tíma að
venjast því að þín sé ekki að vænta til
að líta inn og slá á létta strengi, hlæja
með þér eða bara spjalla. Þú hafðir
góða nærvem bara eins og þú varst.
Við þökkum þér að leiðarlokum allt
samneytið og óskum þér góðrar ferð-
ar á nýjar lendur.
Guðrúnu, frændsystkinum okkar
og fjölskyldum þeirra vottum við
samúð okkar.
Jens, Þóra, Ingvar og
Guðfinna Kristjánsböm
og fjölskyldur þeirra.
Það er að farið hausta, litimir á
gróðrinum að fölna. Að það væri farið
að hausta hjá Alberti Stefánssyni,
vini mínum, hvarflaði ekki að mér, ég
sem hef svo oft tekið hann sem dæmi
um hvað væri gaman að vera svona
hress, kominn á eftirlaunaaldur.
Það var eins og kaldur haustgustur
þyrlaðist um mig er sú harmfregn
barst að Albert Stefánsson hefði lát-
ist á heimili sínu. Að haustið væri
komið hjá honum var ekki til í mínum
hugsunum og ósjálfrátt stansar hug-
urinn við daglegt amstur og leitar aft-
ur í löngu liðnar stundir og Ijósbrot
minninganna hrannast upp.
Fyrst man ég eftir Álberti, eða
Berta eins og hann var kallaður í dag-
legu tali, sem skipstjóra á Önnu SU
þar sem hann var einnig meðeigandi.
En það má segja að leiðir okkar hafi
fyrst legið saman á skuttogaranum
Ljósafelli þar sem við vomm sam-
skipa í nokkur ár og síðar áttum við
mjög gott og ánægjulegt samstarf í
16 ár, hann sem skipstjóri á Ljósafelli
og undirritaður sem útgerðarstjóri.
Ég ætla ekki að reyna að rifja upp
ættir og uppmna Berta eða atvinnu-
feril hans áður en við kynntumst, tfl
þess em aðrir betur fallnir en ég.
Heldur vil ég minnast Berta eins og
hann er varðveittur í mínum huga.
Berti var kominn á fimmtugsaldur
þegar ég kynnist honum en eins og
unglingur, og hann var ungur síðast
þegar við hittumst. Hann var meðal-
maður á hæð, þéttur á velli, hafði létta
lund, einstaklega skemmtilega frá-
sagnarhæfileika, þannig að hann fyllti
ómerkflegustu sögur lífi. Á sögust-
undum sínum virkað hann stundum
kæmlaus en hann var samviskusam-
ur og með ríka ábyrgðartilfinningu.
Samskipti okkar Berta bæði í vinn-
unni og einkalífinu vom alla tíð með
miklum ágætum, við vomm ekki allt-
af sammála en það skyggði aldrei á þá
vináttu sem var á milli okkar og heim-
ila okkar.
Þegar Berti var kominn á aldur
ákvað hann að hætta sem skipstjóri á
Ljósafelli eftir langan og fai-sælan
feril. Eins og ég nefndi áðan var hann
mjög vel á sig kominn og til gamans
má geta þess að þau rúmu tuttugu ár
sem við voram samtíða var hann ekki
frá vinnu einn einasta klukkutíma.
Þótt hann væri hættur í föstu starfi
fór hann eftir sem áður nokkra túra
sem skipstjóri og stýrimaður á hinum
ýmsu skipum, helst sem margbreyti-
legustum því hann vildi alltaf vera að
skoða eitthvað nýtt eða rannsaka
gamla hluti, enda hélt hann mörgu til
haga, bæði myndum og gömlum hlut-
um sem þá að mestu tengdust sjó-
mennsku og sjósókn. í sumar sá ég að
hann var komin á h'tinn bát sem hann
var að gera upp og veit ég að það hef-
ur farist honum vel úr hendi því verk-
maður var hann góður.
Að minnast Berta og nefna ekki
hans elskulegu eiginkonu væri ekki
nema hálf saga. Það er ábyggilega
ekki ofsagt að það var hans mesta
gæfuspor þegar hann gekk að eiga
Guðrúnu Éinarsdóttur. Guðrún og
Berti eiga fjögur böm og 12 bama-
böm. Eins og hjá flestum sjómanns-
konu lenti það á herðum Guðrúnar að
reka heimilið og búa það út. Það er
erfitt að lýsa því að koma inn á heimili
þeirra í Miðgarði, sem er fallegt og
glæsilegt, enda em þau bæði miklir
fagurkerar. Hlýleiki og góður andi
einkennir þeirra heimfli og gaman að
sækja þau heim. Besta vitni um ágæti
þeirra hjóna er hvað bamabömin
sóttu fast að koma og dvelja hjá þeim
á sumrin og held ég að þar hafi verið
fullskipaður bekkur sl. sumur.
Fyrir hönd Kaupfélags Fáskrúðs-
firðinga vil ég þakka Alberti fyrir vel
unnin störf og gott samstaif sem
aldrei bar skugga á.
Guðrún mín. Við vitum að sorgin er
þung, sérstaklega þegar hún kemur á
óvart og er ótímabær að manni finnst,
en allir hafa sinn vitjunartíma. Þér,
bömum þínum, barnabörnum,
tengdabömum og öðmm aðstand-
endum vottum við Guðrún okkar
dýpstu samúð um leið og við vitum að
minningamar um góðan dreng munu
hlýja ykkur um ókomin ár._
Eiríkur Olafsson.
Komið er að kveðjustund. Albert
Stefánsson frá Miðgarði í Fáskrúðs-
firði, vinur okkar og nágranni, er lát-
inn. Andlát hans bar snöggt að og nú
þegar ég sit hér og skrifa þessi orð
kemur yfir mig vantrúartilfinning.
Þetta getur ekki verið, ekki hann
Berti sem var svo hress og kátur og
bar aldur sinn svo vel að mér fannst
hann alltaf ungur. Albert Stefánsson
fæddist á Fáskrúðsfirði og ólst þar
upp. Eftirlifandi eiginkona hans er
Guðrún Einarsdóttir frá Odda. Þau
eignuðust fimm börn og era fjögur
þeirra á lífi. Þau em Stefán, Þórhild-
ur, Margrét og Kristín. Þau reistu sér
myndarlegt hús, Miðgarð. Þangað
var ávallt gott að koma enda þau
hjónin bæði höfðingjar heim að sækja
og heimfli þeirra glæsilegt. Berti sótti
sjóinn mestalla starfsævi sína og var
farsæll skipstjóri til margra ára, síð-
ast á togaranum Ljósafelli SU. Eng-
um manni hef ég kynnst sem sagði
jafnskemmtilega frá og Berti og veit
ég að margir em mér sammála um
það. Berti var hafsjór af fróðleik og
mjög minnugur, oft hugleiddi ég að
það ætti að skrá frásagnir hans. Berti
var mjög bamgóður maður og þau
hjónin bæði. Öll mín börn sóttu í að
koma í Miðgarð, eins var um manninn
minn þegar hann var bam að aldri. I
Miðgarði var alltaf tími til að tala við
bömin og ekki gleymist það. Ef svo
vel vildi tfl að Berti væri í landi þegar
afmælisveislur bamanna í Miðgarði
vom haldnar þá skemmti hann litlu
gestunum með því að sýna þeim
galdra og fleira. Nú þegar þessir
gestir em orðnir fullorðið fólk minn-
ast þeir þess enn með bros á vör. Svo
vel vfldi til að í sumar vom bama-
bömin í heimsókn flesta daga í Mið-
garði og þá naut Berti sín vel því að
hann var mikfll afi. Það á vel við að
Berti fékk að sofna sínum hinsta
svefni hér heima í firðinum sem hon-.
um þótti svo vænt um. Afltaf þynnist