Morgunblaðið - 20.10.2000, Blaðsíða 10
10 FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tekjur rikissjóðs aukast mikið samkvæmt frumvarpi til fjáraukalaga
Tekjuafgangur verður
26,3 milljarðar króna
SAMKVÆMT frumvarpi til fjáraukalaga, sem
lagt var fram á Alþingi í gær, eykst tekjuafgan-
gur ríkissjóðs um 9,6 milljarða og verður 26,3
milljarðar á þessu ári. Hreinn lánsfjárjöfnuður
verður samkvæmt frumvarpinu 27,5 milljarðar.
Samkvæmt frumvarpinu verða tekjur ríkis-
sjóðs á þessu ári 225 milljarðar, en fjárlög gerðu
ráð fyrir 210 milljarða tekjum. Utgjöld verða 199
milljarðar í stað 193 milljarða eins og reiknað var
með í fjárlögum. Skattur á tekjur og hagnað fyrir-
tækja verður 31,5% meiri en reiknað var með í
fjárlögum sem er aukning um 3,2 milljarða. Skatt-
ur af tekjum og hagnaði einstaklinga verður 4,3
milljörðum meiri en reiknað var með. Þá skilar
fjármagnstekjuskattur miklu meiru en gert var
ráð fyrir í fjárlögum. Þar munar 1,5 milljörðum.
Vantar 1.457 milljónir
í sj úkratryggi ngar
í fjáraukalagafrumvarpinu er gerð tillaga um
1.457 milljóna króna aukaframlag til sjúkratrygg-
inga. Þar vegur þyngst 660 milljóna króna auka-
fjárveiting vegna aukins lyfjakostnaðar, aðallega
vegna þess að áform um spamað náðust ekki fram
nema að hluta. Þá er farið fram á 410 milljónir
króna vegna aukins lækniskostnaðar, aðallega
vegna sérfræðilækniskostnaðar.
Af öðrum þáttum í sjúkratryggingum má nefna
að farið er fram á 125 milljóna króna framlag
vegna brýnnar meðferðar erlendis á árinu 2000.
Þá er farið fram á 97,3 milljóna króna framlag til
hjálpartækja, m.a. vegna aukinnar notkunar og
dýrari búnaðar.
I frumvarpinu er einnig farið fram á nærri 40
milljóna króna framlag til reksturs Landspítala -
háskólasjúkrahúss, til að mæta viðbótarkostnaði
við óvenju tíð og alvarleg slys sem urðu fyrstu
átta mánuði ársins.
958 milljónir til sendiráða
Útgjöldin aukast langmest í heilbrigðis- og
tryggingaráðuneyti, eða um tæplega 1,6 milljarða
króna og er stærstur hlutinn vegna áðmmefndra
liða. Utanríkisráðuneytið kemur næst með 1.115
milljóna króna aukaframlag og munar þar mestu
um 958 milljóna aukafjárveitingu vegna nýrra
sendiráða: 800 milljónum til að kaupa lóð og hús-
næði fyrir sendiráð í Tókýó, 110 milljónum til að
kaupa lóð og húsnæði fyrir sendiráð í Ottawa í
Kanada og 48 milljónum til endurbóta á húsnæði
sendiherra.
í fjáraukalagafrumvarpinu kemur fram að upp-
haflega hafi verið ráðgert að leigja húsnæði í
Tókýó en nánari athugun hafí leitt í ljós að hag-
kvæmara væri að kaupa það. Er stofnkostnaður
áætlaður 800 milljónir miðað við að keypt sé 800-
1.000 fermetra bygging á eignarlóð og hún endur-
bætt. Tekið er fram í frumvarpinu að Tókýó sé
dýrasti fasteignamarkaður í heimi.
Aukið framlag til
lögreglu vegna frítöku
Af öðrum útgjöldum má nefna að dómsmála-
ráðherra fer fram 24,5 milljóna króna hækkun til
embættis ríkislögreglustjóra, aðallega til rekst-
urs sameiginlegrar fjarskiptamiðstöðvar vegna
TETRA-kerfisins. Þá er lagt til að framlag til lög-
reglunnar í Reykjavík hækki um 16,6 milljónir til
að standa straum af kostnaði við frítökurétt lög-
reglumanna. Lögreglumenn vinna sér inn frí-
tökurétt á grundvelli EES-samningsins og áv-
innst sá réttur einkum í fíkniefnadeild, vegna
verkefna sérsveita og við opinberar heimsóknir. I
flestum tilfellum þarf að kalla út lögreglumenn á
aukavaktir þegar aðrir eru í fríi.
Þá aukast útgjöld fjármálaráðuneytisins um
rúman milljarð og munar þar mestu um 800 millj-
óna króna framlag til að mæta launahækkunum
ýmissa starfshópa umfram forsendur fjárlaga.
Einnig er farið fram á 200 milljóna króna framlag
vegna tjóna sem urðu í jarðskjálftum á Suður-
landi og 50 milljónir til að mæta umtalsverðri
aukningu á málsóknum á hendur ríkinu.
Aukin útgjöld til Þjóðminja-
safns og Þjóðmenningarhúss
Þá fær Þjóðminjasafnið 69 milljónir í aukafjár-
veitingu, fyrst og fremst til að mæta uppsöfnuð-
um rekstrarvanda safnsins. Þá er farið fram á 63
milljóna króna aukafjárveitingu vegna endurbóta
á Þjóðmenningarhúsinu, en heildarkostnaður við
framkvæmdirnar er áætlaður 360 milljónir. Enn-
fremur er sótt um 37 milljóna aukafjárveitingu
vegna kaupa á ýsmum búnaði í Þjóðmenningar-
húsið og 12 milljónir vegna umframútgjalda í
rekstri hússins.
Tvö ráðuneyti skera sig úr vegna þess að þar
lækka útgjöld miðað við fjárlög. Útgjöld
félagsmálaráðuneytisins lækka þannig um 413
milljónir og stafar það af því að atvinnuleysi er
mun minna en áætlað var í fjárlögum og því lækka
útgjöld atvinnuleysistryggingasjóðs um 600 millj-
ónir.
Þá lækka útgjöld sjávarútvegsráðuneytis um
81,7 milljónir en það stafar af því að 90 milljóna
króna lækkun verður á tekjum Þróunarsjóðs
sjávarútvegsins frá því sem áætlun gerði ráð fyr-
ir.
Jákvæður
fyrir tillög-
um um um-
boðsmann
aldraðra
BENEDIKT Davíðsson, formaður
Landssambands eldri borgara, segii'
sjálfsagt að skoða tillögu þingmanna
Sjálfstæðisflokksins um að stofnað
verði embætti umboðsmanns aldr-
aðra sem sinni gæslu hagsmuna og
réttinda aldraðra. Segist hann já-
kvæður fyrir því að embættið verði
að veruleika.
Tillaga um að stofnað verði emb-
ætti umboðsmanns aldraðra var lögð
fram á Alþingi í vikunni og er fyrsti
flutningsmaður hennar Guðmundur
Hallvarðsson, þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins. Guðmundur hefur áður
lagt fram á Alþingi sambærilega til-
lögu og segir Benedikt að samtök
eldri borgara hafi því áður rætt um
þá tillögu sem hér er til umfjöllunar.
„Þá vorum við á því að hægt væri
að þjóna því hlutverki sem umboðs-
manni væri ætlað betur með öðrum
hætti miðað við það fé sem gert var
ráð fyrir að embættið myndi kosta.“
Benedikt segir þó rétt að skoða
þær tillögur vel sem nú liggi fyrir.
„Ef svona embætti verður stofnað
er líklegt að það verði stofnun sem
bæði stjórnvöld og aðrir aðilar verði
að taka mark á og þar af ieiðandi
getur þetta orðið að verulegu gagni.
A heildina litið er ég því mjög já-
kvæður fyrir því að embættið verði
að veruleika en það verður auðvitað
að meta það hve mikið við ætlum að
leggja í það.“
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Frá undirritun samningsins í gær. F.v.: Jón G. Snædal, varaformaður LÍ, Guðbjörg Alfreðsdóttir, formaður
lyfjahóps SV, Sigurbjörn Sveinsson, formaður LÍ, og Stefán Guðjónsson, framkvæmdastjóri SV.
*
Læknafélag Islands og lyfjahópur Samtaka verslunarinnar
Samið um siðaregl-
ur í samskiptum
LÆKNAFÉLAG íslands og Sam-
tök verslunarinnar, fyrir hönd
lyfjafyrirtækja, skrifuðu í gær
undir samning um samstarf lækna
og þeirra fyrirtækja sem framleiða
og flytja inn lyf. Aður höfðu aðal-
fundur LI og félagsfundur í lyfja-
hópi SV samþykkt þær samskipta-
reglur sem samningurinn kveður á
um.
í máli Sigurbjörns Sveinssonar,
formanns LI, við undirritun samn-
ingsms, kom fram að samskipti
lækna og lyfjafyrirtækja væru
nauðsynlegur þáttur í þróun sífellt
betri lyfjameðferðar við sjúkdóm-
um og í fræðslu um lyfjameðferð.
„Samningurinn varðar samskipti
lækna og lyfjafyrirtækja í fræðslu
um lyf, kynningu á lyfjum og í
rannsóknarsamstarfi," sagði Sigur-
björn, en fram kom að læknar
hefðu haft frumkvæði að samn-
ingnum. Það væri enda samdóma
álit beggja aðila að samskiptum
lækna og lyfjafyrirtækja skuli
þannig háttað hverju sinni að hvor
aðili sé hinum óháður í einu og öllu.
í samningnum kemur m.a. fram
að eðlilegt sé að læknar og lyfja-
fyrirtæki hafi með sér rannsóknar-
samstarf við lyfjarannsóknir og í
því samstarfi beri að virða gildandi
lög og reglur, læknar geti tekið
þátt í eða séð um að útbúa fræðslu-
efni fyrir lyfjafyrirtæki, enda sé
höfundar getið á útgáfunni og
læknar geti tekið að sér ráðgjafar-
störf með samningi við lyfjafyrir-
tæki. Ávallt skuli getið um störf og
ráðgjöf lækna í þágu lyfjafyrir-
tækja er þeir fjalla um í máli eða á
prenti málefni sem tengjast lyfja-
fyrirtækjum.
Þá er þess getið að lyfjakynnar
megi ekki bjóða læknum fé eða
gjafir gegn viðtali og læknar megi
heldur ekki fara fram á slíkt.
80 ára afmæli Stúdentaráðs
Hefur haft forystu
um flest framfara-
mál Háskólans
STÚDENTAR héldu upp á áttatíu
ára afmæli Stúdentaráðs Háskóla
Islands í gær. Af því tilefni mættu
um þúsund stúdentar á afmælistón-
leika með hljómsveitinni Sigur Rós í
Háskólabíói í gærkvöldi en nemend-
um bauðst tónleikamiðinn á 80
krónur. Einnig var gefið út afmælis-
rit Stúdentablaðsins þar sem gamlir
stúdentaráðsliðar rifja m.a. upp
helstu baráttumálin í Stúdentaráði.
„A áttatíu árum hafa áhrif nem-
enda í stjórn Háskólans aukist, unn-
ið hefur verið að úrbótum í kennslu
Háskólans, Bókhlaðan hefur verið
fyllt af bókum, Félagsstofnun stúd-
enta stofnuð, stúdentagarðar
byggðir og svo mætti lengi telja,“
segir Katrín Jakobsdóttir, ritstjóri
blaðsins, m.a. í leiðara.
Fulltrúar stúdenta notuðu einnig
tækifærið í gær og afhentu Birni
Bjarnasyni menntamálaráðherra
áskorun um það bil 2.100 stúdenta
um að ráðherra beiti sér fyrir því að
Alþingi samþykki aukafjárveitingu
til byggingaframkvæmda við Há-
skóla Islands. Kcmur áskorunin til
af því að fulltrúar stúdenta hafa lýst
sig óánægða með það að ekki skuli
vera gert ráð fyrir nema 30 milljóna
króna framlagi í fjárlagafrumvarpi
næsta árs til byggingaframkvæmda
við Háskólann. Hafa þeir m.a. bent
á að Náttúrufræðihúsið hafi verið
mörg ár í byggingu og að enn vanti
um 900 milljónir króna til að ljúka
megi þeim framkvæmdum.
Eiríkur Jónsson, formaður Stúd-
entaráðs Háskóla íslands, segir að
póstkortum hafi verið dreift um
byggingar Háskólans með áskorun-
inni til ráðherra og að um 2.100
stúdentar hafi ritað nöfn sín á jafn-
mörg kort og komið þeim til skrif-
stofu Stúdentaráðs, m.a. með því að
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Eiríkur Jónsson, formaður
Stúdentaráðs Háskóla íslands,
flokkar kort með áskorun til
menntamálaráðherra um að
auka fjárveitingar til bygginga-
framkvæmda við Háskólann.
setja þau í tunnur sem hafðar voru
af þessu tilefni í hverri byggingu.
„Eg man ekki eftir annarri eins
þátttöku í undirskriftasöfnun á und-
anförnum árum,“ segir Eiríkur.
Þegar Eiríkur er spurður um
áhrif Stúdentaráðs á sfnum áttatíu
ára ferli segir hann að þau hafi ver-
ið mikil. „Stúdentaráð hefur haft
forystu um flest framfaramál innan
Háskólans,“ segir hann og nefnir
m.a. framfaramál á borð við upp-
byggingu stúdentagarða og áhrif á
ýmis umbótamál sem tengjast lána-
málum stúdenta.