Morgunblaðið - 12.12.2000, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Valgerður Sverrisdóttir viðskiptaráðherra á Alþingi í gærmorgun
Övissa ríkir um framlagningu
frumvarps um sameiningu
VALGERÐUR Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra sagði við upphaf
þingfundar á Alþingi í gærmorgun
að mikil óvissa ríkti um það hvort
lagt yrði fram á Alþingi fyrir jól
frumvarp til laga sem miðaði að sam-
einingu Landsbanka íslands og Bún-
aðarbanka íslands. Lagði hún þó
áherslu á að mikilvægt yrði að sam-
þykkja slíkt frumvarp fyrir jól verði
niðurstaða samkeppnisráðs á þá leið
að unnt verði að sameina bankana.
Um það af hverju lægi á að afgreiða
málið fyrir jól benti ráðherra á að
bankamir væru fyrirtæki sem skráð
væra á markaði og að ekki væri
æskilegt að slík fyrirtæki væru „í op-
inbei-ri umræðu vikum saman“.
Valgerður lét þessi ummæli falla
eftir að þingmenn stjórnarandstöð-
unnar höfðu kallað eftir upplýsing-
um um stöðu málsins í ljósi þess að
gert er ráð fyrir því að hlé verði gert
á störfum þingsins nú á föstudaginn
samkvæmt starfsáætlun Alþingis.
Sögðu stjórnarandstæðingar að hér
væri stórt mál á ferðinni og því ekki
boðlegt að ætla þingmönnum að
ræða það á þeim tíma sem eftir lifði
fram að jólahléi. Þá gæfi hnútukast
milli formanns bankaráðs Búnaðar-
bankans, Pálma Jónssonar, og Val-
gerðar Sverrisdóttur í fjölmiðlum
um helgina ekki tilefni til að ætla að
sátt ríkti um sameiningarferlið hjá
stjórnarflokkunum.
„Mér fmnst í sjálfu sér mjög eðli-
legt að háttvirtir þingmenn taki
þetta mál hér upp í upphafi fundar,“
sagði viðskiptaráðherra, „þar sem
mikil óvissa ríkir í málinu. En því
miður get ég ekki létt á þeirri óvissu
á þessari stundu vegna þess að ég
veit ekki hvort málið kemur inn á
þing.“ Sagði ráðherra að málið væri
til umfjöllunar hjá samkeppnisráði
og að afgreiðsla þess væri komin í
tímaþröng vegna þess að samkeppn-
isráð þyrfti að taka sinn tíma.
„En ég hef hins vegar undirbúið
málið þannig í mínu ráðuneyti að það
verður ekkert að vanbúnaði að
leggja fram frumvarp hér á háttvirtu
Alþingi strax og niðurstaða fæst
verði hún á þá lund að sameining sé
möguleg." ítrekaði ráðherra að hún
gerði sér fulla grein íyrir því að tím-
inn væri naumur en kvaðst vona að
þingmenn væru tilbúnir að vinna að
afgreiðslu málsins yrði niðurstaða
málsmeðferðarinnar sameiningunni
ívil.
Síðar sagði ráðherra: „Ég vil segja
um þá umræðu sem fór fram hér um
helgina ... að ég taldi nauðsynlegt að
grípa inn í það mál.“ Vísaði hún þar
Morgunblaðið/Arni Sæberg
Valgerður Sverrisdóttir viðskiptaráðherra í ræðustóli á Alþingi.
ALÞINGI
til umfjöllunar fjölmiðla um að hún
hefði óskað eftir því við formann
bankaráðs Búnaðarbankans, Pálma
Jónsson, að Þorsteinn Þorsteinsson,
yfirmaður verðbréfasviðs bankans,
tæki við stjórn viðræðnanna fyrir
hönd Búnaðarbankans.
„Ég sem fer með eignarhlut rík-
isins, sem er yfir 70% í bankanum,
hlýt að hafa fullan rétt á því að kalla
formann bankaráðs á minn fund og
beina tilmælum til hans. Hann er
skipaður af mér. Ég hef ekki farið
fram á neitt við bankaráðið. Ég kall-
aði formanninn á minn fund vegna
þess að ég hafði áhyggjur af vinnu-
brögðum Búnaðarbankans í málinu
af því að tíminn er svo skammur sem
raun ber vitni. Þetta er málið. Ég lak
því ekki í fjölmiðla."
Steingrímur J. Sigfússon, þing-
maður Vinstrihreyfingarinnar -
græns framboðs, var sá stjórnarand-
stæðingur sem var málshefjandi um-
ræðunnar í gær. Sagði hann m.a. að
þingmönnum væru að berast þær
fréttir utan úr bæ að til stæði að
„henda inn í þingið" á allra síðustu
sólarhringum eða jafnvel klukkutím-
um fyrir jólahlé framvarpi um sam-
einingu ríkisviðskiptabankanna. Það
hlyti að teljast nokkuð sérstakt, ef
rétt væri, í ljós þess hve stórt mál
væri á ferðinni.
„Ég tel það ekki eftir mér að vinna
hér einhverja daga umfram starfs-
áætlun,“ sagði hann og bætti því við
að málið snerist ekki um það. Hér
væri á hinn bóginn um stórmál að
ræða sem vekti upp ótal spurningar.
Málsmeðferð verði vönduð
Jóhanna Sigurðardóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, benti eins og
aðrir þingmenn stjómarandstöðunn-
ar á, að sameining bankanna væri
stórt mál sem þingmenn þyrftu að
taka sér góðan tíma til að skoða.
Sagði hún að það væri ekki boðlegt
að ætla þingmönnum að afgreiða
málið á þeim tíma sem eftir lifði af
starfi þingsins fram að jólum. Þá
gæfu orðaskipti „um helgina milli
ráðherra og fulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins í bankaráði, formanns
bankaráðs, ekki tilefni til að ætla að
samstaða væri um þetta mál milli
stjórnarflokkanna", eins og hún orð-
aði það.
Næstur í ræðustól var Sverrir
Hermannsson, þingmaður Frjáls-
lynda flokksins. Fullyrti hann að það
væri ekki tímapressa sem ylli því að
útilokað væri að taka málið til end-
anlegrar afgreiðslu heldur væri það
klúður í málsmeðferð. Benti hann á
að málið væri afar viðkvæmt og
sagði m.a. að starfsmönnum og við-
skiptavinum bankans hefði verið
haldið algjörlega utan við undirbún-
ing málsins. Ennfremur sagði Sverr-
ir að verði sameiningin afgreidd með
þeim hætti sem nú stefndi í myndi
eigandinn, ríkisstjóður, tapa stór-
lega á sameiningunni. Sameinaður
banki yrði þá innan árs orðinn jafn-
stór eða minni en Landsbankinn
væri í dag.
Ögmundur Jónasson, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, taldi vart hægt að bjóða
Alþingi upp á óvissu um það hvort
málið komi til kasta þingsins fyrir jól
eða ekki. Enn síður væri hægt að
bjóða starfsmönnum bankans upp á
slík vinnubrögð. Og Lúðvík Berg-
vinsson, þingmaður Samfylkingar-
innar, sagði að ef löggjafinn ætlaði
sér að afgreiða málið á þremur til
fjóram dögum hætti fólkið í landinu
að bera virðingu fyrir Alþingi.
Svanfríður Jónasdóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði það eins
og aðrir þingmenn eðlilegt að kallað
væri eftir upplýsingum um það hvort
til stæði að afgreiða málið á Alþingi
fyrir jól. Og Jóhann Arsælsson,
þingmaður Samfylkingarinnar,
benti eins og aðrir á nauðsyn þess að
málið fengi vandaða umfjölluna á
þingi.
„Eg geri ekki ráð fyrir því að al-
þingismenn víki sér neitt undan því
að vinna að þessu máli en það liggur
fyrir að samkeppnisstofnun er ekki
búin að skila því frá sér,“ sagði hann
og ítrekaði að svo virtist sem ósam-
komulag væri um vinnubrögð í mál-
inu að minnsta kosti milli viðskipta-
ráðherra og bankaráðs Búnaðar-
bankans.
Jón Kristjánsson, formaður gárlaganefndar, við afgreiðslu fjárlaga næsta árs
Afkoma ríkissjóðs með því
besta sem gerist í OECD
ALÞINGI samþykkti í gær fjárlög
ársins 2001 en samkvæmt þeim er
gert ráð fyrir að ríkissjóður verði
rekinn með um 33,9 milljarða króna
tekjuafgangi á næsta ári. Tekjur rík-
issjóðs era áætlaðar um 253 milljarð-
ar króna og útgjöld um 219 milljarðar
króna.
Við lokaatkvæðagreiðslu fjárlag-
anna lagði Jón Kristjánsson, formað-
ur fjárlaganefndar Alþingis, m.a.
áherslu á að afkoma ríkissjóðs væri
með því besta sem gerðist í OECD
ríkjunum en fulltrúar stjómarand-
stæðinga töluðu m.a. um að ekki væri
allt sem sýndist. Stór hluti tekjuaf-
gangsins væri fenginn með sölu
eigna.
Fjái'lögin vora í heild samþykkt
með 30 samhljóða atkvæðum. Atján
þingmenn stjómarandstöðunnar
sátu hjá og fimmtán þingmenn vora
fjarverandi. Áður höfðu allar breyt-
ingartillögur meirihluta fjárlaga-
nefndar verið samþykktar en tillögur
minnihlutans og einstakra þing-
manna stjórnarandstöðunnar verið
felldar. Breytingartillaga Sverris
Hermannssonar, þingmanns Frjáls-
lynda flokksins, um að Jóni Þórarins-
syni tónskáldi yrði bætt við heiðurs-
launaflokk listamanna, var á hinn
bóginn dregin til baka.
„Þau fjárlög sem hér era til loka-
afgreiðslu styrkja stöðu ríkissjóðs og
auka möguleika í framtíðinni til að
standa undir velferðarþjónustu í
landinu," sagði Jón Kristjánsson m.a.
við afgreiðslu fjárlaganna. „Afkoma
ríkissjóðs er nú með því besta sem
gerist í OECD-ríkjunum. Þetta eru
mikil umskipti eftir samfelldan halla-
rekstur allt frá árinu 1993 til 1998 og
þetta eru jákvæð skilaboð inn í efha-
hagslífið í landinu.“
í besta falli óvissufjárlög
Steingrímur J. Sigfússon, þing-
maður Vinstrihreyfingarinnar
græns framboðs, sagði á hinn bóginn
að fjárlögin yrðu í besta falli nefnd
óvissufjárlög. „Það er ekki allt sem
sýnist við afgreiðslu þeirra,“ bætti
hann við. „Þannig er hinn nafntogaði
afgangur að helmingi til fenginn með
sölu eigna.“ Þá sagði Steingrímur að
samkvæmt nýrri þjóðhagsspá væra
versnandi horfui' í efnahagslífi þjóð-
arinnar. „Því miður breyta tilskipanir
og yfirlýsingar hæstvirts forsætis-
ráðherra um að allt sé í himnalagi,
jafnvel þótt þær séu gefnar á Selfossi,
engu til um þessa staðreynd mála.“
Einar Már Sigurðarson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði að því
miður tæki framvarpið ekki á þeim
meginvandamálum sem til staðar
væra í efnahagslífi þjóðarinnar. Við-
skiptahallinn færi enn vaxandi, verð-
bólgan vær enn á ný komin á kreik og
gengi krónunnar væri veikt. „Þá er
ekki bættur hagur þerira sem minnst
hafa fengið úr góðærinu," sagði hann.
Að lokum sagði Guðjón A. Krist-
jánsson, þingmaður Frjálslynda
flokksins, að fjárlögin væru verð-
þenslufjárlög. „I þeim er ekki að
finna það viðnám gegn verðbólgu
sem nauðsynlegt hefði verið að
veita.“
Kynna
sjónarmið
Islands
vegna
hvalveiða
ÍSLENSK stjórnvöld vinna nú
að því að undirbúa hvalveiðar
hér við land með því að kynna
málstað og sjónarmið Islend-
inga í þessum efnum fyrir
helstu viðskiptaþjóðum okkar.
Mun sú kynning halda áfram á
næsta ári en gert er ráð fyrir
25 milljónum króna til þessa
verkefnis á næsta ári í frurn-
varpi til fjárlaga 2001 eins og
það lítur út eftir aðra umræðu.
Þetta var meðal þess sem
fram kom í máli Árna M. Mat-
hiesen sjávarútvegsráðherra í
fyrirspumartíma á Alþingi.
Heimild til þessa verkefnis
á fjárlögum þessa árs var 15
milljónir króna. Kynningin á
sjónarmiðum íslendinga er í
samræmi við ályktun Alþingis
frá vorþingi 1999 um að hafn-
ar skyldu hið fyrsta hvalveiðar
hér við land. .
Guðjón A. Kristjánsson,
þingmaður Frjálslynda flokks-
ins, vakti máls á hvalveiðimál-
inu í fyrirspurnartímanum og
taldi að ekki væri nóg um að-
gerðir til að hrinda tillögu Al-
þingis í framkvæmd. Ár eftir
ár væri talað um að til væri
samþykkt Alþingis um hval-
veiðar en lítið virtist miða í þá
átt að sjálfar veiðarnar gætu
hafist. Aðra þá þingmenn sem
til máls tóku virtist einnig
vera farið að lengja eftir því
að hvalveiðar hæfust við Is-
land.
Jóhann Ársælsson, þing-
maður Samfylkingarinnar,
sagði m.a. að það ætlaði að
ganga seint að hefja hvalveið-
ar þrátt fyrir ályktun Alþingis
og Guðjón Guðmundsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks
og fyrsti flutningsmaður títt-
nefndrar tillögu, skoraði á ráð-
herra að hraða kynningar-
starfseminni þannig að Is-
lendingai' gætu hafið hval-
veiðar sem allra fyrst.
Þá kvaðst Halldór Blöndal,
þingmaður Sjálfstæðisflokks,
telja óhjákvæmilegt að íslend-
ingar stefndu ákveðið að því
að taka upp hvalveiðar eins og
þær voru áður stundaðar. Vís-
aði hann þar til þess að á með-
an hvalveiðar hefðu verið
stundaðar frá Hval hf. í Hval-
firði hefði verið haft að leið-
arljósi að hægt væri að nýta
allt kjöt sem veiddist til mann-
eldis.
í máli sjávarútvegsráðherra
kom fram að Islendingar
myndu, þegar að því kæmi,
hátta sínum hvalveiðum á ann-
an veg en Norðmenn. „Norð-
menn flytja ekki afurðir sínar
út en það tel ég ekki vera kost
sem myndi henta okkur.“
Aiþingi
Dagskrá
DAGSKRÁ Alþingis hefst kl. 13.30
í dag með fyrirspurnum til ráð-
herra. Kl. 14 verður siðan umræða
utan dagskrár um sameiningu rík-
isviðskiptabankanna. Málshefjandi
verður Steingrímur J. Sigfússon,
þingmaður Vinstrihreyfingarinnar
- græns framboðs, en Valgerður
Sverrisdóttir viðskiptaráðherra
verður til andsvara.
Þá verða eftirfarandi mál m.a. á
dagskrá:
Lyfjalög
Sjúklingatrygging
Blindrabókasafn Islands
Skráning skipa
Tekju- og eignarskattur
Stjórn veiða úr norsk-íslenska
síldarstofninum