Skírnir - 01.12.1909, Blaðsíða 26

314
Um starUog stjóm sjúkrasamlaga.
veitt samlögum afslátt af gjaldskránni, t. d. 10—15%. í sveitum er það
■oft miklum örðugleikum bundið að vitja læknis. I lögum sveitasamlaga
ættu að vera ákvæði um það, að hver samlagsmaður skuli vitja læknis
til sín samlaginu að kostnaðarlausu, ef hann á ferðahesta og hefir til
sendimann, eða getur mannað skip, ef um sjóferð er að ræða. En geti
samlagsmaður ekki vitjað læknis sér að útgjaldalausu, þá verður sam-
lagið að greiða kostnaðinn; er þá um að gera, að neyta allrar hagsýni.
I landsveitum gæti 6amlagið samið við einhvern bónda á þeim enda
samlagssvæðisins, sem veit að bústað læknis, fengið hann til að vitja
læknisins handa samlagsmönnum fyrir tiltekna þóknun i hvert sinn.
Ef talsimi gengur úr samlagshéraði til læknis, er réttara, að samlagið
semji við lækninn sjálfan um hestleigu og fylgd, ef með þarf. í sjávar-
sveitum verða samlög að semja á líkan hátt um sjóvegsflutning.
Sveitasamlög verða að tryggja sér sem bezt, að enginn samlags-
maðar heimti til sin lækni að óþörfu. Þess vegna er rétt að skifta
samlagshéraðinu i deildir (sbr. 10. gr.), hafa deildarstjóra í hverri deild
og heimta að hver samlagsmaður fái leyfi (vitjunarseðil) hjá honum i
hvert sinn, er hann vill vitja læknis. Þau ákvæði mætti orða á þessa
leið: Samlagið greiðir því að eins læknishiálpina, að samlagsmaður
hafi fengið vitjunarseðil fyrir fram hjá deildarstjóra sínum eða einhverj-
um öðrum stjórnanda félagsins i hvert sinn er hann leitar læknis. Ef
bráð þörf er á lækni, má samlagsmaður vitja hans tafarlaust, en verður
þá að útvega sér vitjunarseðil svo fljótt sem auðið er. Fyrir vitjunar-
seðil skal greiða 25 aura í hvert sinn, sem læknir er sóttur, en 5 aura
í hvert sinn sem hans er leitað heima. Samlagið greiðir aldrei borgun
fyrir iækningatilraunir skottulækna eða lyf þeirra.
Úr 2. lið þessarar gr. (ókeypis lyf) má vel fella orðin „ennfremur
handa þeim sjálfum .... nýja þá upp“. Lyfsalar og læknar ættu að
veita sjúkrasamlögum einhvern afslátt af lögverði lyfja í notum þess, að
borgunin er vís. Lyfsalar ættu að geta veitt 10—15% afslátt, en
læknar 5—10%.
Rétturinn á ókeypis sjúkrahúsvist (3. liðor) er afar mikils veriíur.
Margur stenzt veikindi í heimahúsum, þótt langvinn séu, en fæstir eru
svo efnum búnir, að þeir geti staðist þann mikla kostnað, sem því er
samfara, að leita sér heilsubótar i sjúkrahúsi. í þessari grein verður að
til taka hvaða sjúkrahús samlagið á við. Ef sjúkrahús eða sjúkraskýli
er i læknishéraðinu, þar sem samlagið á heima, þá er sjálfsagt að nefna
það fyrst. Hér verður og að hafa geðveikrahælið á Kleppi og heilsu-
hælið á Vífilsstöðum. Ef sjúklingur er fluttur i sjúkrahús utanhéraðs,
þá er álitamál, hvort samlagið á að horga flutningskostnaðinn. 2 síð-
ustu málsgreinunum i 3. staflið („Ef samlagslæknir11 o. s. frv. og „Enn-
fremur veitir“ o. s. frv.) er réttast að sleppa i lögum sveitasamlaga.
Þk kemur að 4. lið tryggingarinnar, dagpeningunum, upphótinni á
atvinnumissinum. Þessi trygging er bráðnauðsynleg fyrir kaupstaðarbúa