Skírnir - 01.12.1909, Blaðsíða 45
Kvenréttindahreyfingin i Ameriku.
333
])essi »móðir« Bickerdyke«. — »Þá get eg ekkert gert
fyrir yður. Hún má sín hér eins mikils og eg«, svaraði
herforinginn. —
Dr. Bellaws, sem af stjórninni var settur yfirmaður
yfir heilbrigðislandsfélaginu, sem Elizabet Blackwell hafði
komið á fót, segir um konurnar í Norðurríkjunum á ófrið-
arárunum 1861—1866, sem tóku þátt í hjúkrun hersins:
»Annað eins samansafn af ágætiskonum hefi eg aldrei
verið svo lánsamur að þekkja, bæði að gáfum, mentun,
hjartagæzku og siðferði. Þær eru prýði allrar kvenþjóðar-
innar.
Þær færðu hjúkrunarfræðinni og sjúkrahúsum sína
kvenlegu nærgætni og viðkvæmni, meðaumkun oe: ósér-
plægni. Þær urðu að berjast við hinar köldu spítalaven-
jur og það hálf-ósiðaða kæruleysi, sem styrjaldir flytja
með sér og gera bæði læknishjálp og útlærða hjúkrun
hluttekningailausa og ónóga. Hin eðlilega tortrygni, sem
allir læknar og spítalafólk sýndi öllu sjálfsboða hjúkrunar-
liði, hlaut að kenna þeim konum, sem vildu skipa vel
sæti sitt, þá nærgætni, tilhliðrunarsemi og þolinmæði,
sem ekki tíundi hver læknir getur sýnt eða á til. — Þær
hlutu að yfirvinna hinn ineðfædda viðbjóð á blóði, sárum,
óreglu og ofbeldi, og læra að þekkja öll skapbrigði manna,
sem ekkert nema mannástin batt þær við, og oft voru
frávita af þjáningum og hitaveiki. En allra harðast hlýt-
ur þó að hafa verið fyrir þær að þola með undirgefni
ofstopa og ósvífni hálflærðra lækna, sem oft lá við að
hefðu í frammi við þær líkamlegar misþyrmingar«.
Ymsar konur fylgdu mönnum sínum í herinn. Nokkr-
ar þeirra klæddust karlmannaklæðum og tóku þátt i bar-
dögunum. Jafnvel einstaka konur voru gerðar að undir-
foringjum, án þess að nokkurn grunaði að það væru konur.
Dr. Bellaws segir líka eftir stríðið, þegar hann lagði
niður embætti sitt: »Ef konurnar hefðu ekki verið jafn
ósérplægnar og þær voru, bæði heima í sveitunum, í hern-
um, og í spítölunum, þá mundu endalok ófriðarins ekki
hafa orðið jafn happasæl og þau urðu. Því að auk allr-