Skírnir - 01.12.1909, Side 64
352
Að verða úti.
stirðnar, en sé frostið lítið, líður langur timi áður en
blóðið og líffærin fara að frjósa.
Getur leynst lif með manni,
sem orðið hefir úti?
Utlit likamans breytist svo litið við dauðann úr kulda,
að það er líkast því sem maðurinn sofi hægum svefni.
Þess vegna verður mörgum að halda, að líf leynist með
mönnum, sem orðið hafa úti. Með því að rannsaka, hvort
nokkurn andardrátt eða hjartslátt sé að finna, má ganga
úr skugga um, hvort nokkurt lífsmark sé með manni eins
við þennan dauðdaga eins og aðra; og hverjum meðal-
greindum manni er trúandi til þess að geta sannfært sig
um hið rétta í þessu efni. Handhæg aðferð er líka sú, að
binda bandspotta um einn fingur á líkinu. Ef fingurinn
þá blánar og þrútnar, er það merki þess, að enn rennur
blóð i æðunum, sem hindrast í rásinni af bandinu.
Leiki nokkur vafi á því við nákvæma athugun að
maðurinn sé dáinn, er auðvitað sjálfsagt að sækja
lækni til að skera úr því.
Það er yfirhöfuð að tala sjaldgæft að vilst sé á því,
hvort maður sé dauður eða lifandi, og komi það fyrir, er
það að kenna athugunarleysi, sem oft er sprottið af því
að menn eru líkhræddir eða í of mikilli geðshræringu til
að beita skynsemi sinni eins og endranær. Það mun mega
fullyrða, að meiri hlutinn af þeim sögum er ósannindi og
bábylja ein, sem lifa á alþýðu munni um að menn hafi
verið lagðír til og grafnir, en síðan vaknað upp í gröfinni
og jafnvel spyrnt fóta-gaflinum úr kistunni, þegar þeir vökn-
uðu þar upp við vondan draum. En hins vegar er áreið-
anlegt, að fótur er fyrir þessum munnmælum, og svo er
víst, að lífsmark getur leynst með manni, sem finst úti á
víðavangi og virðist við fljóta skoðun vera dáinn úr kulda.
Þegar kuldinn er ekki sérlega mikill, þá er hann lengi
að gagntaka þannig líkamann, að lífið slokni til fulls.
Blóðhitinn kólnar smátt og smátt, og getur jafnvel komist
niður í 25° C. áður en algjör dauði svífur yfir, en þegar