Gefn - 01.01.1874, Page 13
13
C. Steiuar: í þeim öllum er kísilsýra.
a) Kísill, silicata.
4. Kvarz, glerhallur, bjargkristall. harka 7. þúngi
2, 6. fitugljái í sárinu, aunars glergljái, opt einstakur, opt
margir saman. víða á íslandi. (er ytra hafður til ýmissrar
prýði). — Ameihyst er fjólublár kvarz.
5. Opal, draugasteinar. harka 5Ví. þúngi 2, 2.
glergljái, gagnsær — lítt gagnsær, opt litarlaus, optast
litaður, stundum margar litbreytíngar. (hér til heyra: Hyalith,
vatnsglær; aöal-opal, Ijómandi. í trachyt; dd-opal eldrauður;
— Kalcedon: tegundir hans eru Heliotrop, grænn með
rauðum æðum [«sólarsteinn»,? Fornm. S.V 391; Bisk. S. I 674,
eða electrum, rafur? Kosmos II, 411 sb. Bologneserstein,
sem er Baryt eða Schwerspat og lýsir í myrkri]; Chry-
sopras, grænn; Karneól, rauðgulur. Kalcedonar nefnast
draugasteinar og lýsa um stund í myrkri, ef þeir liggja
áður í sólskini. Dropasteinar (Stalaktites, i Surtshelli) eru
og þessa kyns. — Enn er þessu skyld tinna, eldtinna, finnst
einkum í krít. Achat er blendíngur af kvarztegundum,
röndóttur, marglitur; Jaspis, rauður, brúnn o. s. fr., optast
með böndum eða rákum.)
b) Feldspat. allir þeir steinar hafa hörku 6, þúnga
2, 5-3,0.
6. Labradorfeldspat.
7. Leucit. teníngskristall. grár. við eldfjöll. *)
8. Anorthit. við eldfjöll.
9. Nephelin. teníngskristall. við eldfjöll.')
10. Hrafntinna telst með þessu kyni, finnst aldrei
sem kristall, því hún þekkist einúngis sem storknuð; teg-
undir hennar perlusteinn, biksteinn (Retinit), vikur.
11. Leirtegundir eru til orðnar úr uppleystum feld-
spatsteinum, eru ætíð vatnsblandnar; postulínsleir (Kaolin)
) neitast af Zirkel.