Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1908, Blaðsíða 23
25
eftir verzlunarbúðir. Misgamlar eru þær að sjá og engin stór. Hygg
eg þær naumast vera frá fornöld. Önnur Búðarey liggur vestur við
landamæri Straumfjarðar. I henni eru 2 búðatóftir. Þær eru forn-
legar og mjög stórar: eigi minna en 12 faðma langar og að því
skapi breiðar. Hefir einn veggur verið milli þeirra að endilöngu.
Dyr sýnast hafa verið á suðurenda beggja þeirra. Til þessa verzl-
unarstaðar verður ekki komizt um Straumfjarðarieið, heldur verður
að sigla þangað Knararnessleið, hina sömu sem Skallagrímur hefir
farið. En Straumfjarðarleið er betri, og mun Knararnessleiðin eigi
hafa verið notuð til verzlunar eftir að hin var fundin, og Búðarey
hin vestri þá ekki heldur.
Ýmsir staðir í Straumfirði eru kendir við Straumfjarðar-Höllu,
svo sem Höllubjarg sunnan til á Suðurey, móts við Kóranes, og
Hölluvarir skamt vestar. Höllugróf er lægð í túninu vestan í hóln-
um, sem bærinn stendur nú á. Þar er Höllubrunnur. í honum
þrýtur aldrei vatn; þó fellur ekki út eða að í honum. Sjór brýtur
túnbakkann fram undan grófinni og á skamt eftir að brunninum.
Væri þar þörf á sjógarði. Halla á að hafa búið á norðurhólnum,
þar sem rústirnar eru. Þar er sýndur hestasteinn hennar. A brún
hans er klappað lítið gat, og bolli er ofan í hann rúml. 12 þml. í
þvermál en tæpl. 2 þml. á dýpt. Er sagt, að Halla hafi »sigrað«,
með kunnáttu sinni, vatn í bollann handa hestum þeim að drekka,
sem við steininn voru bundnir. Hefir hún eftir þvi verið dýravinur.
En á Höllubjargi sat hún, er hún kallaðist á við Elínu systur sina,
er bjó að Elínarhöfða á vestanverðu Akranesi. Sat hún á höfðanum
er þær töluðust við. Enginn heyrði samtalið nema þær einar. Þær
hafa haft sína loftskeyta-aðferð 1 Verst var að hún dó með þeim.
Fyrir norðan bæjarhólinn í Straumfirði tók eg eftir afarfornleg-
um og niðursokknum hring, um 8 faðma í þvermál. Yfir um hann
er þvergarður austan til um miðju. Enginn af bæjarfólkinu hafði
veitt honum eftirtekt eða heyrt hann nefndan, því síður að um hann
væri nokkur sögn, er benti á hvernig á honum stæði.
9. I Knararnesi.
Skallagrímsnaust kalla menn tvær tóftir miklar á sjávarbakk-
anum í Knararnesi. Óglöggar eru þær orðnar, því sandur berzt yfir
þær frá sjónum, og frarnan af þeim hefir brotnað, svo lengdin sést
ekki eins og hún hefir verið upprunalega. — Uppi á túninu eru
fornir akrar. Er þeim skift i reinar með þvergörðum. Hallar hverri
rein frá hinum nyrðra þvergarði hennar til hins syðra, svo öll
4