Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1908, Blaðsíða 11
13
2. I Brynjudal.
A þrem stöðum sér til fornra rústa í Brynjudal. Ein þeirra
er undir fjallinu fyrir ofan Skorhaga og hefir skriða fallið þar ofan,
svo eigi sér nema ógjörla til rústarinnar. Sagt er að sá bær hafi
heitið Múli og Múlafjall sé kent við hann; undir því hefir hann
staðið. Sagt er og, að Refr hinn gamli hafi búið í Múla, enda þótt
Harðarsaga segi, að hann hafi búið á Stykkisvelli, og hafi Múli í
fyrstunni verið höfuðból. Það er enn sagt, að Múlaeyri, sem er
graseyri við ána neðanvið Þrándarstaðaengjar, hafi verið engja-itak
er Múli hafi átt í fyrri daga.
Önnur rústin verður á leiðinni þá er farið er frá Múla að Ing-
unnarstöðum og er það nú eigi utan óregluleg grjótdyngja á árbakk-
anum. Er sagt, að þar hafi verið afbýli frá Múla og orðið að hálf-
lendu með tímanum. Þá hefir Múli eigi lengur verið höfuðból og
hefir þá hvorugt býlið verið stórbýli. Enda er sagt, að þau hafi
bæði verið nefnd einu nafni Kotin, og hafi Kotaxlcora í fjallinu nafn
af þeim. Svo hafa þau bæði lagzt af, en i staðinn verið gjör einn
bær niðri á láglendinu undan Kotaskorunni, honum verið gefið nafn
eftir henni og kallaður SJcorhagi.
Þriðja rústin er á Gulllandsvöllum, innantil á móts við Ingunn
arstaði. Hefi eg áður lýst henni i Árb. 1904, bls. 19—20, og visa
eg til þess, en tek það eigi upp aftur. Að eins skal það tekið fram,
að það, sem þar er bent á, að gil hafi brotið af völlunum, er ekki
ofsögum sagt, því af landslagi má ráða, að það muni ærið miklu.
Og enn er sú ætlan min óbreytt, að StyJckisvöllur muni þar hafa
verið. Nú bjó eg til uppdrátt af rústinni, sem þar er, og fylgir
hann hér með.
III. I Borgarfjarðarsýslu.
1. Á Kalastöðum.
Svo segja munnmæli, að Kali hafi heitið fornmaður, er fyrstur
hafi bygt Kalastaði og hafi bærinn nafn af honum. Á Kali að
liggja sunnanundir klettaási, sem þar er fyrir vestan bæjarlækinn.
Er þar sýnt dys hans. Það er grjótdyngja, auðsjáanlega borin sam-
an af mönnum, nál, 3 faðm. löng og nær 1V2 faðm. breið. Lengdin
snýr norður og suður. Steinarnir í dysinni eru fullstórir hleðslu-
steinar og tiltölulega jafnir. Svo er hún niðursokkin, að eigi tekur