Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1924, Side 18

18
hægt að gera stórslysalítið*, og getur þess um leið, að á þessu sé
tilfinnaulegur brestur hjá mjer. Hann er svo sem ekki neitt nýstár-
legur þessi málfræðingagorgeir, og sérstaklega vel fallinn til að slá
ryki í augu fólks, sem halda, að þessir herrar séu barmafullir af
einhverri yfirspeki. En eg get sagt höf. dr. F. J., að það þarf dálit-
ið fleira og eg vil segja meira til að leysa hnútana í þessum einka-
réttarvísindum (bæjanafnaskýringum) hans, og þar á meðal ekki
sízt skilning og dómgreind til að komast að réttri niðurstöðu, en eg
hef aldrei orðið var við, að á þeim eiginleikum hafi sér6taklega mik-
ið borið hjá höf., hvað sem »teóretiskri* málfræðisþekking hans liður,
er að minnsta kosti œtti að vera sæmileg, en eg mun samt sýna fram
á hér síðar, að einnig á þessu sviði skjöplast honum sjálfum, þó
líklega fremur af hinni alkunnu fljótfærni hans en beinni vanþekk-
ingu1). En umsögn hans um málfræðisþekking mína þarf eg ekki
að láta mig miklu skipta, því að hann hefur fyr gert lítið úr mál-
fræðiþekking manna, sem alls ekki standa honum að baki í þeirri
grein, og standa auðvitað jafnréttir eptir, þrátt fyrir slík »vottorð*
frá honum. Það er því engin furða, þótt hann ímyndi sér, að hon-
um veiti létt »að slá sig til stórriddara« á mér, leikmanni í þessum
efnum í samanburði við þá »sprenglærðu«. En eg ætla nú samt að
gerast svo djarfur að athuga staðhæfingar höf. dálitið nánar, þótt
flestar aðfinnslurnar séu hégóminn einber, eða mjög marklitlar og
veigalitlar, og frekar gerðar af vilja en mætti til að láta það eitt-
hvað heita, eins og ljósast sést af því, að höf. hefur alls ekkert
nýtt til brunns að bera, kemur hvergi með eina einustu skýringu
frá eigin brjósti, eða endurbót á skýringum mínum og má það kall-
ast fremur fátæklegt, enda hin bezta sönnun þess, að höf. skortir
algerlega getu til að hnekkja niðurstöðu minni, en viljann til þess
vantar sannarlega ekki.
Eg skipti aðfinnslum höf. í 3 flokka til gleggra yfirlits eptir efni
þeirra og áherzluþunga: 1) almennar athugasemdir með ívafi af mið-
ur staðgóðum fullyrðingum, 2) vefengingar á niðurstöðu minni i
rannsóknum um einstök atriði og 3) bein fyrirdæming á sérstökum
skýringum.
Fyrsti flokkurinn er að mestu leyti þess eðlis, að eg gæti að
1) Glöggt dæmi nm hina frámnnalegu grunnfærni höf. er t. d. í aths. hans um nafn-
ih Ymjaberg. Þar er hanu að furða sig á þvi, hvaðan Espólin hafi getað fengið
nafnið (i Árb. II, 43). Það liggur þó nokkurnveginn opið fyrir, þvi að Espólín er
þar einmitt að lýsa efni hréfsins frá 1445, sem nú er prentað i Fbrs. V, þar sem
Ymjaberg stendur fullum fetum, og hann hefur auðvitað haft það bréf i höndum.
Fyr má nú vera athugaleysi en þetta.