Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1924, Side 22

22
þykir skýring hans eðlilegri, að f hafl orðið b á eptir r, og h svo
fallið burtu. Breytingin hefur þá orðið: Svarfhæli—Svarbhæli—Svar-
bæli. Það má heita, að þetta sé eina atriðið, sem nokkru skiptir,
i öllum ritdómnum, er eg tel höf. hafa rétt fyrir sér, og ef til vill y
i öðru minna háttar um nafnið Siðríkur (sem frummynd af Sírekur),
að það hafl verið fremur Sigríkur [Sigrekur] (sbr. Lind.). Eg hafði
haft í huga engilsaxneska orðið Ceadric (Siðríkur) sbr. Friðrekur—
Frirekur o. fl. nöfn, svo að þetta gæti vel verið rétt, en eg fellst
á, að hitt liggi nær.
Ekki þarf höf. að fræða mig á því, að Klyppsstaður og
Kolfreyjustaður [Koltreyjustaðir] hafi verið upphaflega -staðir. Eg
þekki eins vel og hann, hvernig á því stendur, að prestssetur
(beneficia) hafa verið nefnd -staður. Eg hef einnig alstaðar
haldið þessari mynd, nema um Refstað, er eg legg til, að verði kall-
að Refstaðir, eins og upphaflega, einmitt af þeirri einföldu ástæðu,
sem höf. hefði átt að skiljast, að þar er prestssetur og einnig kirkja
lagt niður fyrir löngu. Undarlegt þykir mér fleipur höf. um »skiln-
ingsskort«(!), þótt eg nefni Staðarstað (sem eg annars hrófla ekki
við) »óviðkunnanlegt fordildarnafn«, því í raun réttri er það svo,
af því prestssetur þetta hefur þótt öðrum »stöðum« stærra og merk-
ara, sbr. hinn mjög almenna rithátt: Staðastaður=staður staðanna. )
Ekki var þessu nafni dembt t. d. á Stað í Grrindavík, Stað í Aðal-
vík eða Stað í Hrútafirði, sem víst hafa lengi prestssetur verið.
Um leið og höf. getur nokkurra nafna, er hann telur mig hafa
rétt skýrt, sem eg auðvitað er þakklátur fyrir, minnist hann á ýms,
er vafi leiki á, hvernig skýra skuli, og er sumt af því þess eðlis,
að það eru fremur hugleiðingar hans sjálfs, en beinar vefengingar
á skýringum mínum, svo að eg get hlaupið yflr það nú, en geymt
öðrum flokki athugasemdir um hið helzta í þessari upptalningu. Það
sem eg get hlaupið yfir snertir einkum nöfnin KvísJcer, Hnappa-
velli, STcar(n)nes, (sem eg hef skýrt fullljóst) Gambranes, Ostvatns-
holt, Glóru, HeyvíJc, (þar er engin eyja i vatninu) HrólfssJcdla (með
hnútunni til dr. Jóns Þorkelssonar, sem mér flnnst eiga illa við)
BlaJcJcastaði (Blikastaði) (um það nafn er víst óþarft að efast) HœJc-
ingsdal, Mýdal, (eða Mýrdal) í Kjós, Gilstreymi, Arnþórsholt, Árna-
botn (eða Arnabotn) (verður ekkert um sagt, hvort réttara sé), Hœl-
arviJc, Kolbltsd, Sveigðisstaði (eða Svegðisstaði) (hvorttveggja nafnið ^
i rauninni jafn rétthátt, og skiptir litlu, hvort ritað er, sbr. ritgerð
mína), Bandagerði (er höf. þykir ekki nógu virðulegt, að sé kennt
við goð, en skyldi það vera óvirðulegra en t. d. Gtoðatún, Goðasund,
Goðalág, o. s. frv., sem allt eru gömul örnefni?) Viðarsstaði (eða
j.