Óðinn - 01.01.1923, Blaðsíða 24

Óðinn - 01.01.1923, Blaðsíða 24
24 ÓÐINN ur opinber störf en embættisstörfin, svo sem í sýslu- nefnd og sveitarstjórn. Hjelt hann sjer þar lítt fram til ráðríkis eða metnaðar, en var þó tillögufastur, og meðan hann var riðinn við sveitarstjórn, munu hans ráð í flestu hafa verið höfð, og þá einatt þótt vel gegna. A yngri árum og reyndar alla æfi var síra ]anus hinn mesti gleðimaður, frábærlega fyndinn og gaman- samur, einkum í hóp skólabræðra sinna og okkar vina hans og vandamanna, þótt ókunnugum gæti þótt hann þurlegur fyrst í stað, sem brátt hvarf ef nokkr- ar viðræður hófust. A námsárum hafði jafnan verið fjölment kringum hann af fjelögum hans; vildu allir vera þar nærri, sem hann var hrókur alls fagnaðar, sagði sögur, fann upp leiki og ljet fjúka gamanyrði og kviðlinga. Það hefur held jeg verið sagt, að við Islendingar ættum ekki til það sem á útlendu máli er kallað »humor«, til þess sje í allri okkar gaman- semi of mikið ívaf af græsku og meinfyndni. En það er mjer næst að halda, að flestum, sem kunnugir voru síra Janusi, muni hann vera einna minnisstæð- astur sem sannur »humoristi«. Alt gaman hans var gersamlega græskulaust, og stefndi aldrei til særingar eða móðgunar við neinn, nema ef honum hefði þurfa þótt til sjálfsvarnar, og minnist jeg þó ekki slíkra at- vika á langri samleið okkar. — A mannfundum var hann ágætlega máli farinn og þótti oft besta skemtun að hlýða á ræður hans. Er mjer í minni atvik frá sýslufundi á ísafirði, þar sem síra Janus hjelt fram annari skoðun í hjeraðsmáli nokkru en blað Skúla Thoroddsens, að í fundarfrjettum í blaðinu var sagt af önugleika nokkrum á þá leið, að menn vissu aldrei hvort síra Janus talaði af alvöru eða til skemtunar fyrir fólkið. Nokkuð er það, að á kvöldfundum var fult hús af tilheyrendum, þegar búist var við, að síra Janus rhundi tala. I brúðkaupum og undir borðum var hann jafnan tilbúinn að halda skálarræður, fullar af fjöri og gamansemi, út um alla heima og geima, svo að stundum vissi ekki í fyrstu hvert stefndi, en hitti þó um það er lauk naglann á höfuðið. Fyrir rími og kveðskap, bæði efni og formi, hafði síra Janus mjög góðan smekk og var sjálfur vel hag- orður, svo að vel hefði mátt á því sviði liggja meira eftir hann en raun er á. En honum var sjálfum svo fullkomlega ljós takmörkun sín í því efni, að hann fjekst ekkert við það annað en til gamans og kastað af munni fram. — Af alvarlegum kveðskap, sem eftir hann liggur, langar mig til að setja hjer eitt Ijóð, hið eina sem jeg þekki og tel víst að sje eftir hann; kom út í Kirkjublaðinu 1909 undirritað J. Það kann að vera, að síra Janus hafi ekki þótt hafa trú sína að jafnaði á hraðbergi meira en vænta mátti af presti. Hann ljet ekki síðari tíma ágreining í þeim efnum mikið til sín taka, en var í eðli sínu frjálslyndur um það. I ljóði mun mega telja að innri maður skálda komi sannara í ljós en nokkurstaðar ella og betur en þótt í prjedikunum og stólræðum sje. Eftirfarandi ljóð mætti nokkuð sýna, yfir hverju síra Janus bjó. Yfir djúpið. ]eg verð yfir djúpið að komast hið kalda, sem kent er við dauða. Hin rjúkandi alda mig skelfir eigi’, brim nje bárugjálfur, því báfnum stýrir hann — frelsarinn sjálfur. Svo fram! Svo fram þá í frelsarans nafni! svo fram, þó að dauðinn sitji í stafni. Yfir hrynjanda mar, yfir svellanda sæ um síðir til guðsríkis heim jeg næ. Yfir svellanda sæ, yfir drynjandi dröfn til drottins míns kemst jeg í friðarins höfn. Elh lífsins faðir, ljóssins herra ei Iætur náð og miskunn þverra: Það getur orðið ljettur og ládauður sær, sem Ieiki’ oss á kinnum vorþíður blær, og lognaldan hægt oss lyftir inn til lífsins í guðsríki, í himininn. Nú er honum orðið að ósk sinni, aldan hefur lyft honum ljett og hægt yfir djúpið í góðri og rósamri elli. Og þótt jeg sje hjer eftir handgengnasta vin minn og vandamann að mæla, býst jeg við, að jeg muni ekkert ofmælt hafa, nema síður sje, er jeg hef viljað með línum þessum finna þeim orðum stað, að vjer áttum í síra Janusi á bak að sjá einum af fremstu prestum landsins og nýtustu fræðimönnum þjóðar- innar. Kristinn Daníelsson. Hverfleikinn og ástin. (Þýtt). Það, sem vekur ást og yndi, og vjer sjálfir, deyr í skyndi. — Sættum vjer ei svona kjörum, sjálf mundi’ ástin vera á förum. Fnjóskur. ¥

x

Óðinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Óðinn
https://timarit.is/publication/205

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.