Eimreiðin - 01.05.1898, Blaðsíða 55

135
lausnarsteinsbauka silfurbúna. Peir eru metfje og eru nú í eign Löve’s
veitingamanns í Kaupmannahöfn, sem áður var fatasali á Islandi. Enn
getur Jón Ólafsson frá Grunnavik um tóbaksstokk og tóbakskistu í orða-
bók sinni og bera nöfnin það með sjer, til hvers þessar hirzlur hafi
verið hafðar.
Tóbakið, sem tíðkar þjóð það er að vísu gáfan góð,
temprast má það vel með kurt; guði sje lof fyrir slíka jurt.
(Orðabók Jóns Olafssonar).
Ólafur Daviðsson.
Um spjaldvefnað.
Eptir M. Lehmann- Filhés.
Þegar jeg fyrir tveim árum var að semja menningarsögulega
grein um Island, er síðan birtist í »Zeitschrift des Vereins fiir
Volkskunde« og fór þar að mestu leyti eptir hinni ágætu ritgerð
sjera Þorkels Bjarnasonar »fyrir 40 árum« í Tímariti Bókmennta-
fjelagsins og viðaukum Olafs dannebrogsmanns Sigurðssonar i
sama riti, rak jeg mig í fyrsta sinn á orðið: »spjaldofið«, er jeg
hafði enga hugmynd um hvað þýddi. Jeg komst þó vonum bráð-
ara að raun um það, því að 1 þjóðgripasafninu (Folkemuseet) í
Kaupmannahöfn varð mjer óvaranda litið á íslenzk vefspjöld, enda
gaf kona Dr. Valtýs Guðmundssonar mjer spotta af spjaldofnu
sokkabandi. Með því að rannsaka bandið varð mjer nú unnt að
kynna mjer aðferðina, sem höfð er við vefnaðinn, og upp frá því,
er mjer tókst það, er mjer óskiljanlegt, að þessi hannyrð skuli
á íslandi nærri því vera »fallin í gleymsku og dá«. Að vefa í
spjöldum þykir mjer svo »inndæl vinna«, að jeg vildi fegin vera
að því hvern einasta dag. Þykir mjer því meira til þess koma
sem þessi iðn er svo afargömul, sem Guðrúnarkviða II, 26 ber
vott um; þrátt fyrir það hefur spjaldvefnaðurinn hingað til verið
ókunnur þýzkum fornfræðingum og hefur nú fyrst tekið að vekja
athygli manna.
En það var ekki búið með þetta, heldur varð íslenzki spjald-
vefnaðurinn lykillinn að öðrum athugunum. Kona jarðeiganda
eins og veiðistjóra á Jótlandi, frú Hvass í Randrup (hennar er