Eimreiðin - 01.09.1904, Blaðsíða 58
218
og vinstriráðaneytið (eða forseti þess) í veizlu, er því var haldin
rétt eftir að það tók við völdum. Til þessa hefði ekki verið síður
ástæða á íslandi, þar sem svo langur tími hlaut að líða þangað
til alþingi kæmi saman og stjórnin gæti þar lýst fyrirætlunum sín-
um. En samt fékk maður ekkert um þetta að vita. Landshöfð-
ingi (hin fráfarandi stjórn) hélt þar góða ræðu og lýsti rétt stjórnar-
ferli sínum, en hinn nýi ráðherra lét í sinni ræðu ekkert uppi um
þaö, hvað hann ætlaði sér að gera eða hverri stefnu hann ætlaði
að fylgja. Pað fór fyrir honum alveg eins og sálinni í sögunni
hans Einars Hjörleifssonar »Góð boð«: »Iiún ympraði ekki einu
sinni á því með einu orði, til hvers henni mundi auðnast að nota
valdið«. I’að eina, sem ráðherrann tók fram í ræðu sinni, var:
að hann vildi hafa frið — frið til að sitja sem lengst og njóta
sætleika valdanna við að gæða sér og sínum. Á stefnu hefur
honum nú máske þótt óþarft að minnast, þar sem fyrirkomulag
samsætisins sýndi, að öllum samsætismönnum var ljóst, að hún
mundi verða hin sama og að undanförnu. En að hann ekki lét
neitt uppi um það, að hverjum umbótum hann ætlaði sér að vinna
fyrir land og lýð, virðist óneitanlega hafa stafað af því, að höf-
uðið hafi verið tómt — hann hafi sjálfur ekki vitað það, ekki
haft neitt áhugamál, sem hann hefði einsett sér að berjast fyrir,
ef hann kæmist til valda. Sem sönnun þessa má geta þess, að
hann sendi skömmu síðar fyrirspurnir til allra sýslunefnda á land-
inu um það, hvað þær álitu að ætti að gera til umbóta fyrir
þjóðina. Pær áttu að finna upp fyrir hann púðrið og fylla upp
auða rúmið í hans eigín heila. En hætt er við að hann græði
ekki mikið á þessu dæmalausa stjórnvitringsbragði(!), því tillögur
sýslunefndanna munu að vonum fara hver í sína áttina og ekki
verða verulega frábrugðnar tillögum þingmálafundanna til alþingis;
hann hefði því eins vel getað tekið sér fyrir hendur að »stúdera«
þær og þannig sparað sér og öðrum allar bréfaskriftirnar. Pað
hefði heldur ekki bráðlegið svo á því að setja skriffinsku-
stimpilinn á ráðaneytið undir eins fyrstu dagana. Hann mundi
hafa orðið lýðum ljós samt.
Allir verða að játa að fjárhagur landssjóðs sé fremur bág-
borinn, einkum þegar miðað er við það, hverjar kröfur hljóta að
verða gerðar til hans í nánustu framtíð til að bæta atvinnuvegi,
samgöngur og kenslumál landsins. Pess hefði því mátt vænta af
hinni nýju stjórn, að hún gerði alt, sem í hennar valdi stæði, til